piątek, 7 września 2012

Wierszów



Wieruszów

Państwo Polska
Województwo łódzkie
Powiat wieruszowski
Gmina Wieruszów
gmina miejsko-wiejska
Burmistrz Bogdan Nawrocki
Powierzchnia 5,98 km²
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
8692
1461,4 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 62
Kod pocztowy 98-400
Tablice rejestracyjne EWE
Położenie na mapie Polski


Wieruszów
51°18′N 18°09′E
TERC
(TERYT) 1101218074
Urząd miejski
Rynek 1/7
98-400 Wieruszów
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Wieruszów w Wikisłowniku
Strona internetowa


Pomnik Św. Floriana w Rynku


Kościół Ducha Św


Most w ciągu linii kolejowej nr 181 nad rzeką Prosną w Wieruszowie


Kościół Ewangelicki w Wieruszowie (Podzamczu)


Kościół pw. św. Rocha w Podzamczu

  W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Wieruszów
Wieruszów – miasto w Kaliskiem, na ziemi wieluńskiej, na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Prosną, Niesobem i Brzeźnicą, w województwie łódzkim, siedziba powiatu wieruszowskiego i gminy Wieruszów.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa kaliskiego.
Według danych z 31 grudnia 2008 miasto liczyło 8692 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie geograficzne
2 Transport
3 Informacje administracyjne
4 Historia
5 Ludzie związani z Wieruszowem
6 Kościoły
7 Zobacz też
8 Przypisy
9 Linki zewnętrzne
Położenie geograficzne[edytuj]

Wieruszów położony jest w strefie przejściowej, od pasa starych gór i wyżyn do krainy wielkich dolin, na tzw. Progu Wieruszowskim. Można przyjąć, że Próg Wieruszowski łączy Wyżynę Śląską ze Wzgórzami Ostrzeszowskimi, oddzielając jednocześnie Kotlinę Śląską od Wysoczyzny Kaliskiej.
Transport[edytuj]

Przez Wieruszów przebiega droga krajowa oraz wojewódzka:
droga krajowa nr 8: granica państwa – Kudowa-Zdrój – Wrocław – Wieruszów – Wieluń – Piotrków Trybunalski – Warszawa – Białystok – Budzisko – granica państwa
droga wojewódzka nr 450 relacji Kalisz – Wieruszów – Opatów
Komunikację autobusową z większymi ośrodkami miejskimi zapewniają PKS Wieluń, PKS Kalisz, PKS Ostrów Wielkopolski oraz inne.
Od 1926 roku przez Wieruszów przebiega także linia kolejowa nr 181 z Kępna do Wielunia Dąbrowy. Miasto posiada dwa przystanki kolejowe Wieruszów Miasto oraz Wieruszów. Mimo iż nie przewiduje się likwidacji samego przystanku "Wieruszów Miasto", we wrześniu 2010 roku, budynek byłej poczekalni i kas został zakwalifikowany do rozbiórki[2].
Informacje administracyjne[edytuj]

Obecnie Wieruszów jest miastem powiatowym liczącym niespełna 9 tys. mieszkańców. Gmina i miasto Wieruszów obejmują powierzchnię 9731 ha, tj. 97,31 km² (w tym miasto 598 ha, tj. 5,98 km²). Zamieszkuje ją łącznie 14 000 mieszkańców[3]. Struktura użytkowania gruntów: użytki rolne – 6700 ha, tj. 68,8% powierzchni gminy; lasy – 2030 ha, tj. 20,9% powierzchni gminy; pozostałe grunty – 1000 ha, tj. 10,3% powierzchni gminy (tereny osiedlowe, komunikacyjne, wody, nieużytki).
Historia[edytuj]

Osadnictwo nad Prosną sięga około 10 tys. lat. Świadczą o tym wykopaliska, stanowiska archeologiczne, a także pewne dowody materialne. W widłach Niesobu i Prosny znajdują się wały obronne grodziska z czasów kultury łużyckiej. Klaudiusz Ptolemeusz w dziele "Nauka geograficzna" (II w. n.e.), nanosząc szlak bursztynowy biegnący z południa Europy nad Bałtyk dochodzi z terenu Śląska do rzeki Prosny i dalej w dół rzeki w kierunku północnym, zaznaczył na tej prowizorycznej mapie dwie miejscowości na linii rzeki Prosny, są to Arsonium i Calisia. Tę pierwszą miejscowość stanowił zapewne wspomniany wyżej gród, na bazie którego powstał późniejszy Wieruszów. Przez wiele wieków miejscowość ta była prywatną własnością wielu bogatych rodów. Nazwa Wieruszów wywodzi się od rodu Wieruszów przybyłego na te tereny najprawdopodobniej ze Śląska w czasie bliżej nieokreślonym, gdyż istnieje ogromna luka historyczna pomiędzy funkcjonowaniem wspomnianego grodziska a pierwszą datą z użyciem nazwy Wieruszów (1368 r.).
Z racji położenia, przez Wieruszów zawsze biegły ważne szlaki komunikacyjne, co było przyczyną częstych napaści, grabieży i palenia miasta głównie przez książąt śląskich. Poważne straty poniósł Wieruszów w czasie wojny północnej, kiedy to przez miasto przechodziły różne armie. W 1815 roku kongresu wiedeńskiego wytyczył na rzece Prośnie i Niesobie granicę Prus i autonomicznego Królestwa Polskiego. W ten sposób położony w województwie kaliskim Wieruszów stał polskim miastem granicznym, zaś jego zachodnie przedmieście, zwane Podzamczem znalazło się w Wielkim Księstwie Poznańskim i otrzymało później nazwę Wilhelmsbrück. Nowa sytuacja przyczyniła się do rozwoju gospodarczego obu miejscowości, szczególnie po otwarciu po pruskiej stronie linii kolejowej Oleśnica-Kępno-Podzamcze w 1872 r.
W 1816 roku Wieruszów na kilkadziesiąt lat stał się miastem powiatowym. W okresie powstania listopadowego i styczniowego przez miasto były organizowane przerzuty broni i emisariuszy. Mimo miejskiego charakteru w 1870 roku Wieruszów utracił prawa miejskie.
W 1918 r. miejscowość wróciła w skład państwa polskiego, a w 1919 r. odzyskała prawa miejskie. W 1919 roku uszkodzony został przez oddziały Grenzschutzu zamek wieruszowski. Miasto doznało poważnych zniszczeń w 1939 roku - wg szacunków z 1945 r. zniszczeniu uległo 60% zabudowań miasta. W 1939 r. Niemcy rozpoczęli prześladowania 2.400 Żydów zamieszkujących wówczas Wieruszów, a w październiku 1941 r. utworzyli getto (między ulicami Dąbrowskiego, Kilińskiego a Nadrzeczną), zamykając w nim 3.400 Żydów z miasta i okolic. 26 sierpnia 1942 r. wszyscy mieszkańcy getta zostali wywiezieni do obozu zagłady w Oświęcimiu. 86 osób niezdolnych do transportu zamordowanych zostało przez Niemców w nocy z 26 na 27 sierpnia 1942 r. w budynku mykwy. W momencie oswobodzenia miasta od Niemców w 1945 r. jego liczba mieszkańców wynosiła niewiele powyżej 2000 osób.
W latach 1955-1975 Wieruszów znów był miastem powiatowym, dzięki czemu jego ranga wzrastała i nastąpił znaczny rozwój przemysłu oraz budownictwa jedno- i wielorodzinnego. W latach 60. XX w. rozebrane zostały ostatecznie pozostałości wieruszowskiego zamku. W 1990 roku nastąpiło odrodzenie samorządu terytorialnego.
Ludzie związani z Wieruszowem[edytuj]

Bonawentura Niemojowski (1787–1835), poseł województwa kaliskiego na sejmy Królestwa Polskiego
Teodor Urbański (1792–1850), inżynier budownictwa wodnego, twórca Kaliskiego Węzła Wodnego
Augustyn Kordecki, przeor klasztoru paulinów i dowódca obrony twierdzy na Jasnej Górze
Paweł Bryliński (1814-1890), rzeźbiarz, artysta ludowy
Adam Musiałek (ur.1957), biskup De Aar
Kościoły[edytuj]

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
Kościół Rzymskokatolicki
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Wieruszowie
miasta w Polsce, Związek Miast Polskich
podział administracyjny województwa łódzkiego
powiat wieruszowski
Podzamcze

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1