Brzostek

Brzostek

Państwo Polska
Województwo podkarpackie
Powiat dębicki
Gmina Brzostek
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1367 i 2009
Burmistrz Leszek Jan Bieniek
Powierzchnia 6,84 km²
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
2599
379,7 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 14
Kod pocztowy 39-230
Tablice rejestracyjne RDE
Położenie na mapie Polski


Brzostek
49°52′45.5″N 21°24′44.3″E
Urząd miejski
Rynek 1
39-230 Brzostek
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP
Brzostek – miasto w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Brzostek. Położone nad rzeką Wisłoką na pograniczu Pogórza Ciężkowickiego i Strzyżowskiego.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Miasto jest siedzibą gminy Brzostek oraz parafii pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego, należącej do dekanatu Brzostek, diecezji rzeszowskiej.
Miasto jest centrum usługowo-handlowym dla okolicznych wiosek: sklepy, ośrodek zdrowia, firmy usługowe, biblioteka publiczna, szkoła podstawowa i gimnazjum, Zespół Szkół im. Jana Pawła II, parafia rzymskokatolicka.
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
1.1 Zabytki
2 Znane osoby związane z miastem
3 Bibliografia
4 Zobacz też
5 Linki zewnętrzne
6 Przypisy
Historia[edytuj]

Pierwsza pisemna wzmianka o Brzostku pojawiła się w dokumentach legata papieskiego Idziego w latach 1123-1125. Brzostek należy do najstarszych miejscowości województwa podkarpackiego, jakie potwierdzają dokumenty pisane w Krakowie (maj 1123- styczeń 1125) i wydane przez legata papieskiego Kaliksta II, przeprowadzający legację w Polsce Idzi z Tuskulum, który za zgodą Bolesława Krzywoustego i syna Bolesława oraz bp.krakowskiego Radosta zatwierdzał posiadłości klasztoru opactwa benedyktynów w Tyńcu, m.in.: Bieździedza, Kratowice, Pilzno, Brzostek (Brestek), Klecie (Clececi), Dęborzyn (Doborin), Szebnie, i wioskę „Vnochovici” (Januszkowice?). Miejscowości te musiały powstać znacznie wcześniej. Wówczas była to mała wioska należąca do dóbr opactwa benedyktynów w Tyńcu.
Od XIV wieku miejscowość rozwinęła się jako osada targowa. W 1394 roku przeprowadzono lokację miejską Brzostku. Historia miasteczka obfituje w ciekawe wydarzenia: w XVI wieku Brzostek został całkowicie spalony przez wojska węgierskie, zaś w XVII wieku przez wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego.
W lutym 1846 roku chłop ze Smarżowej, Jakub Szela, stanął na czele rzezi galicyjskiej.
W XIX wieku swoją aptekę otworzył tu Ignacy Łukasiewicz, twórca lampy naftowej.
W 1934 roku Brzostek stał się gminą wiejską, zachował jednak prawo do używania historycznej nazwy miasto. W czasie II wojny światowej miasteczko przeszło pacyfikację, hitlerowcy wymordowali Żydów, straty budynków wynosiły ponad 65%.
W 1985 roku gminę odznaczono Krzyżem Partyzanckim.
Prawa miejskie miejscowość posiadała w latach 1367-1934. Zostały one jej przywrócone 1 stycznia 2009[1].
Zabytki[edytuj]
kamienice mieszczańskie w Rynku z wieków XVIII-XIX
kapliczki z wieków XVII-XIX
klasycystyczny kościół z 1818 z wyposażeniem wnętrza z wieków XVI-XIX
cmentarze wojskowe: nr 222, nr 223, nr 224, nr 225
Znane osoby związane z miastem[edytuj]

Władysław Chajec – rzeźbiarz ludowy (Kamienica Górna)
Aleksander Gryglewski (1833 – 1879) - profesor, malarz, przyjaciel m.in. Jana Matejki, Artura Grottgera, ur. 4 marca 1833 r. w Brzostku, jako syn Kajetana i Katarzyny Soleckiej.
Ignacy Łukasiewicz – twórca przemysłu naftowego, w Brzostku założył aptekę
Mieczysław Maliński – ksiądz, pisarz, publicysta, przyjaciel Jana Pawła II
Bogdan Stanaszek - ksiądz, prof. dr. hab., dyrektor Instytutu Historii Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
Jakub Szela – przywódca rzezi galicyjskiej 1846 w rejonie Jasła (urodzony w Smarżowej)
Bibliografia[edytuj]

Bogdan Stanaszek, Brzostek i okolice
Zobacz też[edytuj]

Brzostek
Synagoga w Brzostku
Cmentarz żydowski w Brzostku
gmina Brzostek I
gmina Brzostek II