czwartek, 27 września 2012

Bytom Odrzański


Bytom Odrzański

Państwo Polska
Województwo lubuskie
Powiat nowosolski
Gmina Bytom Odrzański
gmina miejsko-wiejska
Burmistrz Jacek Sauter
Powierzchnia 10 km²
Ludność (30 VI 2010)
• liczba
• gęstość
4480
440 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 68
Kod pocztowy 67-115
Tablice rejestracyjne FNW
Położenie na mapie Polski


Bytom Odrzański
51°44′N 15°49′E
Urząd miejski
ul. Rynek 1
67-115 Bytom Odrzański
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Bytom Odrzański w Wikisłowniku
Strona internetowa


Rynek i ratusz w Bytomiu Odrzańskim


Bytom Odrzański w XVIII wieku


Kościół św. Hieronima


Były kościół protestancki
Bytom Odrzański (wymowa ?/i; niem. Beuthen an der Oder) - miasto w województwie lubuskim w powiecie nowosolskim. Położone jest 22 km na zachód od Głogowa i 12 km na wschód od Nowej Soli.
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
2 Historia
3 Zabytki
4 Religia
5 Transport
6 Demografia
7 Sport
8 Przypisy
9 Bibliografia
10 Linki zewnętrzne
Geografia[edytuj]

Miasto leży na lewym, silnie zanieczyszczonym na tym odcinku, brzegu Odry (Środkowe Nadodrze) w obrębie Pradoliny Barycko-Głogowskiej (na jej skraju). Ok. 6 km na południe od miasta znajdują się Wzgórza Dalkowskie.
Historia[edytuj]

Bytom Odrzański wzmiankowany był już w 1005 roku. Średniowieczny gród słowiański znany z obrony przed wojskami niemieckimi cesarza Henryka V w 1109 roku (idącego wówczas na Głogów) wymienia w swoich kronikach Gall Anonim.

(...) A gdy chciał ze sprawionymi szykami wyminąć gród Bytom, jako niemożliwy do zdobycia ze względu na obwarowania i naturalne położenie wśród opływających go wód i oblegających moczar i bagien, niektórzy słynniejsi z jego rycerzy zboczyli pod gród, pragnąc okazać w Polsce swą cnotę rycerską, a wypróbować siły i odwagę Polaków. A grodzianie, otwarłszy bramy, wyszli naprzeciw z dobytymi mieczami, nie obawiając się ani mnogości różnorodnych wojsk, ani napastliwości Niemców, ani obecności samego cesarza, lecz czołowo stawiając im odważny i mężny opór. Widząc to cesarz niesłychanie się zdumiał, że tak ludzie bez zbroi ochronnej walczyli gołymi mieczami przeciw tarczownikom, a tarczownicy przeciw pancernym, spiesząc tak ochoczo do walki jakoby na biesiadę. Wtedy jakoby rozgniewany na zakusy swoich rycerzy cesarz posłał tam kuszników i łuczników, aby przynajmniej przed ich groźbą grodzianie ustąpili i cofnęli się do grodu. Ale Polacy na pociski i strzały zewsząd lecące tyle zwracali uwagi co na śnieg lub na krople deszczu. Tam też cesarz po raz pierwszy przekonał się o odwadze Polaków, bo nie wszyscy jego rycerze wyszli cało z tej walki. (...)

— Gall Anonim, Księga Trzecia, Rozdział III
W 1157 roku gród został spalony przez wycofujące się przed Niemcami wojska polskie. Prawa miejskie miasto uzyskało około połowy XIII wieku. W latach 1289-1504 Bytom należał do Piastów śląskich. Od 1331 roku znalazł się pod zwierzchnictwem Czech.
W 1469 roku miasto przeszło w ręce prywatnych właścicieli. Nabywcą był ród rycerski Glaubitzów. W latach 1526-1561 właścicielami miasta byli Rechenbergowie. Od 1561 roku miasto należało do rodziny Schönaichów. Pod rządami Habsburgów, od 1526 roku, następuje rozkwit miasta - największy w latach 1580-1618, za panowania Fabiana i Jerzego von Schönaichów. W latach 1601-1628 działało tutaj słynne w Europie kalwińskie gimnazjum akademickie z prawem nadawania tytułów bakałarza i magistra - tzw. "Schönaichianum". Jednym z absolwentów tegoż gimnazjum był wielki pisarz i poeta niemiecki - Martin Opitz.[potrzebne źródło]
Od 1742 roku miasto należało do Prus. W XIX wieku posiadało kanalizację i wodociągi.
13 lutego 1945 roku miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie. Poważnie zniszczone miasto przejęła wkrótce administracja polska. Dotychczasowi mieszkańcy zostali wysiedleni do Niemiec i zastąpieni polskimi osadnikami.
4 czerwca 1988 roku na przejeździe kolejowym pod Bytomiem miała miejsce tragiczna katastrofa drogowa z udziałem Ludowego Wojska Polskiego: wojskowa ciężarówka Star 66, wioząca trzynastu żołnierzy na prace melioracyjne na pobliskich łąkach - z winy kierowcy - wtargnęła pod pędzący 70 km/h pociąg. W wyniku zderzenia eksplodowało osiem kanistrów z benzyną. Na miejscu zginęło 5 osób, kolejnych pięć po przewiezieniu do szpitali (niektórzy mieli poparzenia 90% powierzchni ciała). [1]
Obecnie mieszkańcy czerpią dochody z rolnictwa, głównie z uprawy ziemniaków i hodowli bydła. Poza tym w mieście są zakłady metalowe. Co roku odbywa się tu Festiwal Twórczości Muzycznej Niewidomych oraz Flis Odrzański.
Zabytki[edytuj]

późnorenesansowy ratusz z XVII w. został wybudowany w latach 1602-1609 w zachodniej pierzei rynku, na dwóch połączonych, średniowiecznych działkach.
odrestaurowany zespół architektoniczny zabytkowej starówki - późnorenesansowe, barokowe, klasycystyczne i eklektyczne kamieniczki wokół rynku
gotycki kościół pw. świętego Hieronima z XIV wieku.
pięć krzyży pokutnych wmurowanych w wieżę ww. kościoła.
kościół ewangelicki z XVIII wieku. Wybudowany w latach 1741-1746 z wykorzystaniem murów dawnego późnorenesansowego protestanckiego gimnazjum Schönacha. Salowy, murowany z cegły, wewnątrz otoczony dwupiętrowymi, drewnianymi emporami. Obok kościoła neogotycka wieża dobudowana w 1846 roku. Obecnie pusty, nieużywany. W 2006 roku zakupiony został przez Fundację Archeologiczną z Zielonej Góry. Do roku 2012 zaplanowano ukończenie renowacji budynku i utworzenie w nim Archiwum Archeologicznego.
kamienice z XVII-XIX wieku (m.in. barokowe elewacje)
fontanna kolumnowa z końca XIX w.
barokowa tablica pamiątkowa z napisem dotyczącym zniszczeń dokonanych w trakcie przejazdu lisowczyków 6 grudnia 1620 roku. Umiejscowiona na fasadzie budynku dawnej apteki w rynku.
pozostałości fosy miejskiej
domy mieszczańskie z XVIII i XIX wieku na ul. Głogowskiej
Religia[edytuj]

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
Kościół Rzymskokatolicki
Parafia Świętego Hieronima
Kościół Zielonoświątkowy
Zbór w Bytomiu Odrzańskim
Transport[edytuj]

port rzeczny
linia kolejowa Głogów - Nowa Sól (została doprowadzona do Bytomia już w 1871 roku i funkcjonuje do dziś jako tzw. magistrala odrzańska). Miasto ma bezpośrednie połączenie m.in. z Przemyślem, Krakowem, Wrocławiem, Rzepinem.
w mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:
nr 292: Nowa Sól - Bytom Odrzański - Głogów
nr 293: Bytom Odrzański - Nowe Miasteczko
możliwy transport łodzią na wschodni brzeg Odry, ale tylko dla pieszych i rowerzystów. Najbliższe mosty znajdują się w Nowej Soli i Głogowie.
Demografia[edytuj]

Rok Liczba ludności
1787
2261
1825
2557
1905
3033
1939
3176
1961
2457
1970
3049
2004
3365
2010
4480
Sport[edytuj]

Od 1947 roku w Bytomiu Odrzańskim funkcjonuje klub piłkarski MKS Odra Bytom Odrzański. Klub obecnie rozgrywa mecze na Stadionie Gminnym[2].

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1