sobota, 29 września 2012

Błaszki


Błaszki

Państwo Polska
Województwo łódzkie
Powiat sieradzki
Gmina Błaszki
gmina miejsko-wiejska
Założono XV wiek
Prawa miejskie 1772
Burmistrz Piotr Świderski
Powierzchnia 1,62 km²
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
2132
1375,9 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 43
Kod pocztowy 98-235
Tablice rejestracyjne ESI
Położenie na mapie Polski


Błaszki
51°39′N 18°26′E
TERC
(TERYT) 1101214024
Urząd miejski
pl. Niepodległości 13
98-235 Błaszki
 Hasło Błaszki w Wikisłowniku
Strona internetowa


Pomnik Bohaterów
Błaszki – miasto w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, siedziba gminy Błaszki. Położone w Kaliskiem, nad Trojanówką. Błaszki leżały w średniowieczu w ziemi sieradzkiej.
Według danych z 31 grudnia 2008 miasto liczyło 2132 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
2.1 Ludność w XIX wieku
2.2 Nazwa miasta
3 Ludzie związani z Błaszkami
4 Zabytki
5 Gospodarka
6 Transport
7 Kultura
8 Oświata
9 Sport
10 Przypisy
11 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Błaszki leżą w zachodniej części województwa łódzkiego w powiecie sieradzkim nad Trojanówką. Miasto leży blisko granicy z województwem wielkopolskim.
Historia[edytuj]



Fragment Placu Niepodległości w Błaszkach

Ta sekcja zawiera jedynie listę źródeł lub linki zewnętrzne, więc jej weryfikowalność pozostaje częściowo niejasna, z powodu niewystarczającej liczby przypisów umieszczonych w tekście artykułu.
Najstarszy dokument opisujący Błaszki pochodzi z 1437 roku i dotyczy przyznania beneficjum błaszkowskiego przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Wincentego Kota plebanowi Potworowskiemu. Pierwsza wzmianka z 1386 r. dotyczy plebana z Blascowicz i świadczy o istnieniu tutaj parafii. Fundatorami kościoła byli Błaszkowscy.
Formalnym usankcjonowaniem Błaszek jako miejscowości o charakterze targowym było nadanie przez króla Jana Kazimierza 1 marca 1652 przywileju na targi niedzielne. W 1729 r. Błaszki zwane są po raz pierwszy miastem, stanowiły wówczas własność Lipskich h. Grabie i szczyciły się rozwojem rzemiosła, głównie sukiennictwa i garbarstwa. Dalsze ożywienie gospodarcze nastąpiło w czasach Królestwa Kongresowego (głównie tkactwo i szewstwo). Obok rzemiosła rozwijał się handel, a o jego roli w mieście świadczy olbrzymi rynek, dziś podzielony na dwa place.
Przed II wojną światową Błaszki liczyły 5700 mieszkańców, z czego prawie 50% stanowili Żydzi, wymordowani później przez Niemców[potrzebne źródło]. W Błaszkach istniały przed wybuchem wojny dwa cmentarze żydowskie. Zarówno starszy jak i nowszy zostały zniszczone podczas wojny. Po wojnie starszy został zajęty pod pole orne, zaś nowszy pod zabudowę przemysłową. Podczas II wojny światowej administracja niemiecka zmieniła nazwę miasta na Schwarzau.
Po wojnie rozwinął się tu przemysł skórzany i usługi dla rolnictwa.W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa sieradzkiego, wcześniej do województwa poznańskiego i powiatu kaliskiego.
Ludność w XIX wieku[edytuj]
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom I podaje: "W 1827 r. było tu 91 dm. i 1361 mieszkańców. W 1859 roku było 2,854 mk., 178 dm. W 1876 roku było tu 3760m." Biorąc pod uwagę te dane, stwierdza się, iż od roku 1827 do 1876 liczba ludności Błaszek zwiększyła się trzykrotnie. Przyczyną była napływająca do miasta ludność żydowska, a także eksplozja demograficzna wśród Żydów. Tempo przyrostu liczby ludności było wielkie biorąc pod uwagę, że w 1939 roku liczba ludności wynosiła ok. 5500. W tym połowa z niej stanowiła ludność żydowska.
Nazwa miasta[edytuj]
Pochodzenie nazwy "Błaszki" trudno określić. Jedni wyprowadzają ją od nazwy "Błażek", inni od formy "Błażkowice" (z 1386). Natomiast od 1415 r. jest notowana nazwa "Blaschki".
Ludzie związani z Błaszkami[edytuj]

Józef Lipski (1772-1817), generał, przywódca powstania wielkopolskiego 1806 roku w Kaliskiem
Herman Solnik (1869-1943), żydowski pisarz, poeta i publicysta
Marcin Kaczmarek - piłkarz Widzew Łódź
Zabytki[edytuj]

kościół św. Anny, murowany, późnobarokowy, wzniesiony w latach 1779–1789 z fundacji Lipskich, w kościele nagrobek gen. Józefa Lipskiego, przywódcy insurekcji kościuszkowskiej w Sieradzkiem i powstania wielkopolskiego 1806 roku w Kaliskiem;
kilka domów mieszczańskich z przełomu XVIII/XIX w. przy dawnym rynku;
Dom Społeczny Towarzystwa Spółdzielczego "Błaszkowianka", murowany, wzniesiony w latach 1916–1917 według projektu Sylwestra Pajzderskiego; obecnie dom mieszkalny;
dworzec Kolei Warszawsko-Kaliskiej w pobliskich Maciszewicach, murowany, ok. 1905;
cmentarz rzymskokatolicki parafii św. Anny, na cmentarzu m.in.
kaplica grobowa Poraj-Biernackich i Błeszczyńskich herbu Suchekomnaty;
żeliwny nagrobek Stefana Walewskiego;
grób Macieja Piaszczyńskiego (l. 45 - zginął 23 VIII 1863), powstańca styczniowego z oddziału ppor. Bąkowskiego, który poległ pod Równą koło Błaszek;
grobowiec Żelisławskich herbu Pilawa, w nim prochy ucznia gimnazjum Wacława Pilawy Żelisławskiego (lat 18), ułana 2 pułku poległego w wojnie z bolszewikami w dniu 4 VIII 1920 w Nowej Wsi pod Ostołęką. Na tym samym grobowcu tablica epitafijna brata Wacława, generała brygady Kazimierza Pilawa-Żelisławskiego, zamordowanego w Katyniu i kapitana Witolda Pilawa-Żelisławskiego, który zginął w 1943 w Oranienburgu.
Na cmentarzu w Błaszkach spoczęli lub zostali upamiętnieni symbolicznie także: Zygumnt Pilawa - Żelisławskii (lat 46 - zm. 1911 we wsi Adamki) - obywatel ziemski; Jerzy Bratek - Kozłowski "Kastor" (ur. 1923 w majątku Kociołki - zginął 6 maja 1944 w czasie akcji "Stamm" w Warszawie) - podchorąży II plutonu Szarych Szeregów; Tadeusz Kochanowski (lat 64 - zm. 1897) - właściciel dóbr Żelisław Marcyanna ze Swinarskich Kochanowska (lat 58 - zm. 1897) - żona Tadeusza; Józef Węgierski (1852 - 1950) - właściciel dóbr Brończyn i Kornelia z Mniewskich Węgierska (1903 - 1963);
Według rejestru zabytków KOBiDZ[2] na listę zabytków wpisane są obiekty:
kościół parafialny pw. św. Anny, 1770, nr rej.: 415/A z 3.06.1954
dom społeczny „Błaszkowianka”, XIX/XX w., nr rej.: 13 z 24.08.1977 oraz 285/A z 24.10.1994
łaźnia miejska, pocz. XX w., nr rej.: 12 z 24.08.1977oraz 286/A z 24.10.1994
dworzec PKP, pocz. XX w., nr rej.: 355 z 5.01.1988
Gospodarka[edytuj]

W mieście znajduje się drobny przemysł obuwniczy, meblarski, ceramiczny i spożywczy.
Na terenie miasta i gminy znajdują się gospodarstwa szklarniowe.
Transport[edytuj]

W mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:
droga krajowa nr 12: kierunek Łęknica – Kalisz – Błaszki – Lublin – Dorohusk
droga wojewódzka nr 449: kierunek Grabów nad Prosną
droga wojewódzka nr 710: kierunek Warta-Łódź
W odległości 5 km od miasta przebiega linia kolejowa nr 14 Łódź Kaliska-Forst.
Kultura[edytuj]

Animatorem życia kulturalnego w mieście jest Centrum Kultury w Błaszkach. Skupia ono wiele zespołów i grup artystycznych m.in. Zespół Tańca Nowoczesnego "Authentic", Miejska Orkiestra Dęta. CK organizuje zajęcia teatralne i muzyczne, a także zajęcia z zakresu tańca. Istnieje pracownia muzyczna, plastyczna, czy nowocześnie wyposażona pracownia komputerowa. W mieście istnieje także Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy, która posiada w swych zasobach największe dzieła literatury polskiej i światowej oraz udostępnia liczne czasopisma i książki w czytelni.
W mieście istnieje również 44 BDH ,,Parasol" działająca przy SP im. Stanisława Staszica. Zrzesza około 40 osób z terenu Błaszek i okolic.
Oświata[edytuj]

W Błaszkach dzieci i młodzież mogą się kształcić w zakresie przedszkolnym, podstawowym, gimnazjalnym i średnim. W mieście istnieje Przedszkole Samorządowe, Szkoła Podstawowa im. Stanisława Staszica, oraz Publiczne Gimnazjum im. gen. Józefa Lipskiego i Liceum Ogólnokształcące im. Wojska Polskiego w Błaszkach.
Sport[edytuj]

W mieście działa Klub Sportowy Piast Błaszki, istnieją sale gimnastyczne oraz stadion sportowy.
W klubie grali:
Marcin Kaczmarek (Widzew Łódź)
Mariusz Gostyński (Warta Sieradz)
Arek Maciejewski (KKS Kalisz)
Łukasz Kaczmarek (Korona Kielce II /Hetman Zamość)
Mariusz Stępiński (Widzew Łódź)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1