środa, 12 września 2012

Skierniewic


Skierniewic

Państwo Polska
Województwo łódzkie
Powiat miasto na prawach powiatu
Założono XIV wiek
Prawa miejskie 1457
Prezydent miasta Leszek Trębski
Powierzchnia 35,03 km²
Wysokość 112-138 m n.p.m.
Ludność (30.06.2012)
• liczba
• gęstość
49 002 ▲
1398 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 46
Kod pocztowy 96-100
Tablice rejestracyjne ES, ESK
Położenie na mapie Polski


Skierniewice
51°57′10″N 20°08′30″E
Urząd miejski
Rynek 1
96-100 Skierniewice
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa


Ratusz w Skierniewicach


Rynek o zmroku


Siedziba Starostwa Powiatowego – Dom Sejmikowy


Plac Dworcowy


Kordegarda znajdująca się przy Starostwie Powiatowym, należąca do kompleksu Osady Pałacowej
Skierniewice – miasto na prawach powiatu, położone na Równinie Łowicko-Błońskiej, w połowie drogi między Warszawą a Łodzią, w województwie łódzkim, było stolicą województwa skierniewickiego w latach 1975–1998.
Według danych z 10 stycznia 2012 miasto liczyło 49 478 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Dzielnice i osiedla
2 Położenie
3 Demografia
4 Historia miasta
4.1 Pierwsze pisemne świadectwa
4.2 Lokacja miasta
4.3 Rozwój i świetność miasta (XVIII wiek)
4.4 Rozbiory Polski
4.5 I wojna światowa
4.6 II Rzeczpospolita
4.7 II wojna światowa
4.8 Polska Ludowa
4.9 III Rzeczpospolita
5 Zabytki Skierniewic
6 Stolica nauk ogrodniczych
7 Muzea
8 Edukacja
8.1 Przedszkola Miejskie
8.2 Szkoły podstawowe
8.3 Gimnazja
8.4 Inne szkoły
9 Kultura
9.1 Biblioteki
9.2 Festiwale
9.3 Kina
9.4 Ośrodki kultury
9.5 Sport i Rekreacja
10 Sport
11 Religia
12 Polityka
13 Miasta partnerskie
14 Skierniewiczanie
15 Komunikacja
16 Media
17 Zobacz też
18 Przypisy
19 Bibliografia
20 Linki zewnętrzne
Dzielnice i osiedla[edytuj]

Centrum
osiedle Sobieskiego I
osiedle Sobieskiego II
osiedle Słoneczne
osiedle Trzcińska
osiedle Cicha
osiedle Bielany
osiedle Kopernika
osiedle Nad Potokiem
osiedle Graniczna
osiedle Mickiewicza
Widok
osiedle Pod Borem
Makowska
Zadębie
Feliksów
Grabina
Halinów
Balcerów
Rawka
Ruda
Sadowiczów
Serwituty
Starbacicha
Położenie[edytuj]

Miasto położone jest w dorzeczu Wisły, na Nizinie Środkowomazowieckiej, w południowej części Równiny Łowicko-Błońskiej.
Skierniewice są otoczone od północy przez Puszczę Bolimowską, która stanowi fragment Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Fragment zachodniej granicy miasta wyznacza Las Zwierzyniec. Na południowy wschód od miasta znajduje się las w Strobowie i Pamiętnej. Wschodnia granica miasta styka się z rzeką Rawką.
Wysokości bezwzględne zmieniają się niewiele na obszarze miasta i wynoszą od 112 m n.p.m. na krawędzi Puszczy Bolimowskiej do 138 m n.p.m. w południowo-wschodnim rejonie miasta.


Zabytkowy parowóz stojący w skierniewickiej lokomotywowni
W Skierniewicach łączą się trasy kolejowe z Warszawy, Łodzi i Koluszek oraz Kutna i Łowicza.
Demografia[edytuj]


Stan na dzień 31 grudnia każdego roku (2003-2007), zameldowani na pobyt stały i czasowy łącznie.[2][1]
Historia miasta[edytuj]

Pierwsze pisemne świadectwa[edytuj]
Pierwsza pisemna wzmianka o Skierniewicach pochodzi z roku 1359. Wtedy właśnie arcybiskup Jarosław Bogoria ze Skotnik przyjął w Skierniewicach księcia mazowieckiego Siemowita III. Książę, którego państwo obejmowało swym zasięgiem Skierniewice, potwierdził w nim arcybiskupią własność tych terenów, a mieszkańców wsi obdarzył nowymi przywilejami.
Arcybiskup Jarosław Bogoria był prawdopodobnie pierwszym z prymasów Polski, który na stałe przebywał w swoich siedzibach w Łowiczu i Skierniewicach. Za jego panowania Skierniewice i całe dobra arcybiskupie zaczęły odnotowywać rozwój ekonomiczny i szybko rozrosły się do całkiem dużej osady, którą można było przekształcić w miasto.
Lokacja miasta[edytuj]
Przywilej lokacyjny Skierniewic podpisał arcybiskup Jan Odrowąż ze Sprowy. Stało się to 19 lutego 1457 roku w Uniejowie. Do miasta wcielono nie tylko osadę Skierniewice, ale także pobliską wieś Dęba. Jan Odrowąż rozbudował i zaludnił miasto, wybudował kościół oraz wyznaczył dni targowe na każdy czwartek i sobotę (jest tak do dziś) i jarmark w dzień św. Jakuba (25 lipca)[potrzebne źródło].
Prawa miejskie nadane przez Odrowąża wraz z przywilejami potwierdził w 1463 roku król Kazimierz Jagiellończyk.
Prymas Jan Przerębski (1559-1562) szczególnie przyczynił się do sławy miasta w całej Polsce. Założył on w Skierniewicach szkołę, której absolwenci z dobrymi skutkami studiowali później na Akademii Krakowskiej. Kierownictwo szkoły powierzył Benedyktowi Herbestowi, który jednak po śmierci swego protektora opuścił miasto, a szkoła zaczęła chylić się ku upadkowi.
W 1610 roku rozpoczęła się budowa pałacu arcybiskupiego. Jego budowę ukończył prymas Wawrzyniec Gembicki. W pałacu tym przyjmowani byli przez prymasów królowie Polski, a także miała miejsce siedziba sądów arcybiskupich. Pierwszym, który przyjechał do Skierniewic był Jan Kazimierz, poszukujący w 1652 roku schronienia przed "morowym powietrzem". Kiedy jednak choroba pojawiła się w mieście, przeniósł się do Łowicza. Na jesieni 1672 roku Skierniewice odwiedził późniejszy król Polski, hetman wielki koronny Jan Sobieski[potrzebne źródło].
Rozwój i świetność miasta (XVIII wiek)[edytuj]
Pałac arcybiskupi oraz gotycki kościół prymasów spłonęły w pożarze na początku XVIII wieku. Pałac szybko odnowiono w 1721 roku. Jednocześnie abp Stanisław Szembek wybudował nowy barokowy kościół pw. św. Stanisława.
Wraz ze śmiercią króla Augusta II Sasa w 1733 roku rozpoczął się dla Skierniewic krótki czas świetności na politycznej mapie Polski[potrzebne źródło]. W mieście urzędował wtedy prymas Teodor Andrzej Potocki, który z urzędu stał się interreksem. Wkrótce miał sprawować ten urząd ponownie po ucieczce Stanisława Leszczyńskiego z kraju a przed objęciem tronu przez Augusta III. W ten sposób Skierniewice awansowały do miana "drugiej stolicy Polski".
W latach 80. XVIII w. prymas Antoni Ostrowski podjął decyzję o przebudowie swego pałacu oraz wybudowaniu nowego kościoła prymasowskiego pw. św. Jakuba na miejscu dawnego gotyckiego. Projektu podjął się nadworny architekt królewski Efraim Schroeger.
Ostatnim z prymasów, który swój urząd sprawował ze Skierniewic był Ignacy Krasicki. To właśnie w Skierniewicach powstawały jego fraszki i bajki. Wydawał też tu redagowaną przez siebie gazetę "Co tydzień". Rozwój miasta w XVIII wieku wiązał się z powstawaniem manufaktur sukienniczych.
Rozbiory Polski[edytuj]
W czasie rozbiorów Skierniewice trafiły do zaboru pruskiego. Prymasi stracili swoje posiadłości na rzecz króla pruskiego, a miasto zaczęło podupadać[potrzebne źródło].
Wojny napoleońskie przyniosły kolejne zmiany polityczne. Skierniewice znalazły się w granicach Księstwa Warszawskiego, lecz po upadku Bonapartego znalazły się wraz z całym Księstwem we władaniu carów Rosji.
W roku 1867 Skierniewice otrzymały rangę miasta powiatowego i wraz z pobliskimi gminami zostały wyłączone z powiatu rawskiego.


Dworzec kolejowy, rok 1872


Zabytkowy dworzec kolejowy w Skierniewicach


Wnętrze dworca kolejowego w Skierniewicach (2011 r.)
W 1875 roku ukończona zostaje budowa dworca kolejowego Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Miasto po okresie stagnacji ponownie ożywa. Rodzina carska co kilka lat przyjeżdżała do Skierniewic, które były ich miejscem odpoczynku, a okoliczne lasy były areną carskich polowań.
Skierniewice były także miejscem spotkania trzech cesarzy. W pałacu należącym wtedy do cara Rosji spotkali się w 1884 roku car Aleksander III, cesarz Austrii Franciszek Józef I i cesarz Niemiec Wilhelm I. Prowadzili tam rozmowy dotyczące wzajemnych stosunków i polityki wobec polskich dążeń niepodległościowych.
W czasie przynależności Skierniewic do Rosji w mieście znajdowały się koszary wojskowe. Stacjonowały w nich dwa pułki wojsk rosyjskich. Dla nich przede wszystkim wybudowano w pobliżu koszar cerkiew Narodzenia Pańskiego. Dziś jest to kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
I wojna światowa[edytuj]
Wybuch I wojny światowej wprowadził sporo zamieszania w mieście. W rejonie miasta toczyły się kilkutygodniowe zawzięte walki, a Skierniewice zajęli Niemcy (wkroczyli do miasta bez walki). 24 października 1914 roku Rosjanie odbili miasto, by ostatecznie wycofać się z niego w grudniu. Wtedy front ustabilizował się na linii pobliskiej rzeki Rawki, a walki przybrały charakter wojny pozycyjnej, front utrzymał się do lipca 1915. W czasie tych walk wojska niemieckie po raz pierwszy użyły gazów bojowych.
II Rzeczpospolita[edytuj]


Skierniewice - przystań na rzece Łupii, ok 1917 rok


Ul. Sienkiewicza; lata międzywojenne, na na pierwszym planie budynek dawnego już nieistniejącego teatru
Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 roku Skierniewice ponownie zaczęły rozkwitać. Miasto należało do województwa Warszawskiego. W 1916 roku (jeszcze w czasie wojny) przy placu św. Floriana wybudowano elektrownię. Dostarczała ona w 1925 roku prąd do prawie 400 domów w mieście[potrzebne źródło]. Obecnie z elektrowni pozostała jedynie zabytkowa brama.
W Skierniewicach zaczęły powstawać także inne zakłady produkcyjne. Wybudowano m.in. hutę szkła, fabrykę sklejki. W Skierniewicach umieściła swoje wydziały Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego oraz doświadczalne gospodarstwo ogrodnicze.
W roku 1927 Skierniewice gościły prezydenta Mościckiego. Przyjechał on do miasta na otwarcie Domu Sejmikowego (znajdującego się między ulicami Jagiellońską i Konstytucji 3 Maja).
II wojna światowa[edytuj]
Skierniewice zostały zajęte przez wojska niemieckie 10 września 1939 roku i weszły pod zarząd okupacyjny. 1 kwietnia 1941 roku straciły miano miasta powiatowego i włączone zostały do powiatu łowickiego.
W końcu 1940 Niemcy utworzyli w mieście getto, w którym umieścili całą żydowską ludność Skierniewic oraz grupy Żydów z innych miast centralnej Polski (łącznie niemal 7000 osób). Getto uległo likwidacji na przełomie marca i kwietnia 1941, a jego mieszkańców zmuszono do pieszego marszu do Warszawy, w trakcie którego zmarło kilkaset osób. Ogromna większość skierniewickich Żydów nie przeżyła wojny, wymordowana w obozach zagłady bądź wyniszczona ciężkimi warunkami bytowymi.
17 stycznia 1945 roku do Skierniewic wkroczyły wojska radzieckie. W tym samym czasie główne siły garnizonu niemieckiego ulokowanego w mieście w pośpiechu się wycofywały.
Polska Ludowa[edytuj]
Władze ludowe przywróciły Skierniewicom rangę miasta powiatowego.
Skierniewice stały się ważnym ośrodkiem rozwojowym rolnictwa. W 1951 roku utworzono Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, a w 1964 Instytut Warzywnictwa. Ważną rolę odegrał Zakład Genetyki Roślin PAN.
Reformą administracyjną w 1975 roku zlikwidowano powiat skierniewicki, a w jego miejsce utworzono województwo skierniewickie. W związku z tym zapadła decyzja o rozbudowie miasta i powiększeniu liczby jego mieszkańców, które było jednym z najmniej ludnych miast wojewódzkich i zamieszkane było przez niespełna 30 tys. osób[potrzebne źródło]. Zamiar ten zamierzano zrealizować głównie poprzez zbudowanie dużego osiedla mieszkaniowego z wielkiej płyty; 1977 r. rozpoczęła się budowa osiedla Widok, obecnie skupiającego blisko 1/3 mieszkańców Skierniewic.
III Rzeczpospolita[edytuj]
Reforma administracyjna w 1999 roku zmniejszyła liczbę województw, a Skierniewice jako miasto na prawach powiatu znalazły się w województwie łódzkim.
Zabytki Skierniewic[edytuj]



Brama parkowa. Park był miejscem wypoczynku rosyjskich carów


Kościół pw. św. Jakuba Apostoła


Willa Kozłowskich
Kamienice przy rynku miejskim z końca XIX i początku XX wieku[3].
Ratusz miejski wybudowany w zwartym ciągu kamienic na miejscu dawniejszego drewnianego ratusza w 1847 roku.
Zespół pałacowo-parkowy, w tym:
Pałac arcybiskupów gnieźnieńskich wybudowany w 1619 roku, przebudowany w 1780.
Park pałacowy położony po obu stronach rzeki Łupi; jego początki sięgają XV wieku, był później dwukrotnie przekomponowywany (w stylu barokowym pod koniec XVIII wieku, ogród angielski w XIX w.).
Klasycystyczna brama parkowa z dwoma kordegardami wybudowana w latach 1779-1780.
Willa "Aleksandria", zwana także pałacykiem "Sabadiany", z 1841 roku, według projektu Adama Idźkowskiego, rozbudowana w XX w.
Modrzewiowy dworek przy ul. św. Floriana, w latach 1879-1889 dom Konstancji Gładkowskiej, dziś Izba Historii Skierniewic.
Budynki koszarowe wojsk rosyjskich z końca XIX wieku przy ul. Batorego.
Dworzec kolejowy Skierniewice, Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, wybudowany w 1875 według planów Jana Heuricha w stylu gotyku angielskiego z wnętrzami neoklasycystycznymi.
Kompleks Parowozowni przy ul. Łowickiej 1, wzniesiony w 1845 roku jako jeden z ważniejszych obiektów technicznych pierwszej na ziemiach polskich linii kolejowej: Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej.
Willa Kozłowskich z 1890 roku, przebudowana w 1910, przy ulicy Piłsudskiego. Dziś siedziba Urzędu Stanu Cywilnego w Skierniewicach oraz Regionalna Akademia Twórczej Przedsiębiorczości.
Dom Sejmikowy (siedziba starostwa powiatowego) przy ul. Konstytucji 3 Maja, budowany w latach 1922-1927.
Kościoły:
Kościół pw. św. Stanisława przy ul. Rawskiej wraz z cmentarzem św. Rocha, wybudowany w 1720 roku, najstarszy z zachowanych obecnie kościołów w Skierniewicach,
Kościół pw. św. Jakuba Apostoła przy ul. Senatorskiej, wzniesiony w 1781 na miejscu dawniejszego kościoła gotyckiego. Budynek plebanii budowany od 1924 do 1931 roku,
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny na placu Jana Pawła II wzniesiony jako cerkiew prawosławna w latach 1899-1903 jako kościół garnizonowy dla stacjonujących wojsk carskich.
Cmentarze:
rzymskokatolicki św. Józefa przy ul. Kozietulskiego,
żydowski przy ul. Granicznej,
żydowski przy ul. Strobowskiej,
wielowyznaniowy STRZELBA przy ul. Strobowskiej,
rzymskokatolicki św. Rocha przy kościele św. Stanisława
Stolica nauk ogrodniczych[edytuj]

Instytut Ogrodnictwa
Muzea[edytuj]



Izba Historii Skierniewic, dworek należący niegdyś do Konstancji Gładkowskiej, wczesnej muzy Chopina
Izba Historii Skierniewic
Galeria Sztuki Współczesnej
Parter Galeria Agencja Handlowo-Usługowa
Edukacja[edytuj]

Przedszkola Miejskie[edytuj]
Przedszkole nr 1
Przedszkole nr 2
Przedszkole nr 3
Przedszkole nr 4
Przedszkole nr 5
Przedszkole nr 10
Przedszkole nr 13
Szkoły podstawowe[edytuj]
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki
Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marii Skłodowskiej-Curie
Szkoła Podstawowa nr 5 im. Jana Pawła II
Szkoła Podstawowa nr 7 im. Kornela Makuszyńskiego
Szkoła Podstawowa nr 9 z oddziałami integracyjnymi
Gimnazja[edytuj]
Gimnazjum nr 1 im. Szarych Szeregów
Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II
Gimnazjum nr 3 im. Ignacego Krasickiego
Gimnazjum im. ks. Stanisława Konarskiego
Gimnazjum Integracyjne
Gimnazjum nr 4
Inne szkoły[edytuj]
Zespół Sportowych Szkół Ogólnokształcących im. Jana Pawła II
Zespół Szkół Integracyjnych im. Marii Grzegorzewskiej
Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa
Klasyczne Liceum Ogólnokształcące im. ks. Stanisława Konarskiego
Zespół Szkół Zawodowych nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. Chor. Józefa Paczkowskiego
Zespół Szkół Zawodowych nr 3 im. Wincentego Rzymowskiego
Zespół Szkół nr 4
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna
Centrum Edukacji Milenium
Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia
Samorządowa Szkoła Muzyczna II stopnia
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Janusza Korczaka
Kultura[edytuj]

Biblioteki[edytuj]
Biblioteka Publiczna Miejska . Filia nr 2
Biblioteka Publiczna Miejska im. W.S. Reymonta
Biblioteka Pedagogiczna
Festiwale[edytuj]
Rock May Festival
Etnosfera
eFeF Urodziny Mistrza. inspiracje...
Kina[edytuj]
Kino Polonez
Ośrodki kultury[edytuj]
MCK – Młodzieżowe Centrum Kultury
RATP – Regionalna Akademia Twórczej Przedsiębiorczości
MOK – Miejski Ośrodek Kultury
Sport i Rekreacja[edytuj]
Pływalnia "Nawa"
Hala sportowa nr 1
Hala sportowa nr 2
Hala sportowa nr 3
Skatepark na osiedlu Widok
Skatepark nad zalewem
Lodowisko przy ul.Bolesława Prusa 6A
Sport[edytuj]

MLKS Sorento Zadębie Skierniewice – piłka nożna
SAS Unia Skierniewice – piłka nożna
MKS Ósemka Skierniewice koszykówka (II liga)
MLKS Widok Skierniewice – Piłka nożna
MLKS Wojownik Skierniewice – Judo
Vis Skierniewice – siatkówka
Legion Skierniewice – Tenis stołowy
Ks Piątka Skierniewice – Szachy
Nawa Skierniewice – Pływanie
Religia[edytuj]



Parafia św. Stanisława BM


Parafia Wojskowa Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą:
Kościół Rzymskokatolicki
Parafia św. Józefa Oblubieńca NMP
Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa
Parafia św. Jakuba Apostoła
Parafia św. Stanisława BM
Parafia Miłosierdzia Bożego
Parafia Wojskowa Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Siostry Apostolinki
Kościół Boży w Chrystusie (Zbór Agape) – protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym
Świadkowie Jehowy
Polityka[edytuj]

Prezydenci miasta
Lp. Imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji
1. Włodzimierz Binder od 1990 do 1998
2. Jan Bogdan Darnowski od 1998 do 1999
3. Ryszard Bogusz od 1999 do 2006
4. Leszek Trębski od 2006
Miasta partnerskie[edytuj]

Miasto Państwo Początek współpracy
Gera Niemcy 1976
Châtelaillon-Plage Francja 1990 (1994 – Akt Zbratania)
Purgstall an der Erlauf Austria 1988
Szentes Węgry 2004
Náměšť na Hané Czechy 2005
Łubnie Ukraina 2007 – oświadczenie intencyjne
Levice Słowacja 2004
Skierniewiczanie[edytuj]

Rafał Dratkowicz – polski aktor
Tamara Arciuch – polska aktorka
Lech Mackiewicz – polski aktor
Darek Foks – poeta i prozaik
Maciej Wisławski – pilot rajdowy
Komunikacja[edytuj]

Komunikacja publiczna obsługiwana jest przez MZK Skierniewice


Solaris urbino 12 (żółto-czerwony)


Solaris urbino 12


Solaris urbino 10


MAN NM 222


MAN NL 313
Drogi przebiegające przez Skierniewice:
krajowe
70 Łowicz – Bełchów – Mokra Prawa – Skierniewice – Wola Pękoszewska – Zawady.
wojewódzkie
705 Śladów – Tułowice – Konary – Sochaczew – Nowa Sucha – Bolimowska Wieś – Bolimów – Grabina – Skierniewice – Feliksów – Stare Rowiska – Byczki – Bliski Gaj – Słupia – Jeżów.
707 Skierniewice – Strobów – Nowy Kawęczyn – Kurzeszyn – Rawa Mazowiecka – Pukinin – Cielądz – Żdżary – Jankowice – Nowe Miasto nad Pilicą – Żdżarki.
Kolej:
stacja Skierniewice,
przystanek Skierniewice Rawka.
Linie kolejowe przechodzące przez Skierniewice:
1 Warszawa Centralna – Katowice
11 Skierniewice – Łowicz Główny
12 Skierniewice – Łuków
Media[edytuj]

Radio RSC
Telewizja kablowa:
"VECTRA" S.A.
"Timplus"
Portale Internetowe
Skierniewickie.pl
Skierniewice.naszemiasto.pl
Inne-Skierniewice.pl
eglos.pl
Zobacz też[edytuj]

Honorowi Obywatele Miasta Skierniewice
Ludność Skierniewic
gmina Skierniewka

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1