poniedziałek, 17 września 2012

Ozimek


Ozimek

Państwo Polska
Województwo opolskie
Powiat opolski
Gmina Ozimek
gmina miejsko-wiejska
Aglomeracja opolska
Prawa miejskie 1962
Burmistrz Marek Korniak
Powierzchnia 3,25 km²
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
9732
2994 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 77
Kod pocztowy 46-040
Tablice rejestracyjne OPO
Położenie na mapie Polski


Ozimek
50°40′49″N 18°12′36″E
TERC
(TERYT) 1609084
SIMC 0965849
Urząd miejski
ul. ks. Jana Dzierżona 4b
46-040 Ozimek
Strona internetowa
BIP
Ozimek (niem. Malapane) – miasto w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w odległości ok. 21 km na wschód od Opola. Ozimek położony jest nad rzeką Małą Panwią (prawy dopływ Odry), na Równinie Opolskiej, na pograniczu Niziny i Wyżyny Śląskiej, na Górnym Śląsku, w odległości 10 km od kompleksu jezior turawskich. Miejscowość rozciąga się pomiędzy drogą krajową nr 46 a linią kolejową 144[1].
Miejscowość jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Ozimek. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.
Spis treści  [ukryj]
1 Przemysł
2 Oświata, kultura i sport
2.1 Oświata
2.2 Kultura
2.3 Sport
3 Historia
3.1 Wybór lokalizacji
3.2 Początki osadnictwa
3.3 Współczesność
3.3.1 Demografia
4 Toponimia
5 Zabytki
6 Miasta partnerskie
7 Przypisy
8 Bibliografia
Przemysł[edytuj]

 Osobny artykuł: Huta Małapanew.
Największym zakładem przemysłowym w Ozimku jest Huta Małapanew Sp. z o.o. Do większych przedsiębiorstw zaliczają się także: Enma Sp. z o.o. (wytwarzanie i przesyłanie energii termicznej, usługi w zakresie ciepłownictwa, ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji), PPUH Prempol Sp. z o.o. (obróbka skrawaniem, małe i średnie konstrukcje stalowe, remonty urządzeń) oraz Canskór Sp. z o.o. (produkcja i eksport odzieży skórzanej)[1].
Oświata, kultura i sport[edytuj]

Oświata[edytuj]
W Ozimku działają 3 Przedszkola Publiczne (nr 1, nr 2 i nr 4), 2 Publiczne Szkoły Podstawowe (nr 1 i nr 2), Zespół Szkół (Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 i Publiczne Gimnazjum nr 1) oraz prowadzony przez starostwo powiatowe w Opolu Zespół Szkół Hutniczo-Mechanicznych przy Hucie Małapanew (oddziały gimnazjalne, zasadnicza szkoła zawodowa, technikum mechaniczne oraz licea: ogólnokształcące, ogólnokształcące dla dorosłych i uzupełniające).
Kultura[edytuj]
W Ozimku działają Dom Kultury (dawniej Zakładowy Dom Kultury Huty Małapanew) oraz Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna z filiami w Dylakach, Grodźcu, Krasiejowie, Krzyżowej Dolinie i Szczedrzyku.
Sport[edytuj]
W Ozimku znajdują się m.in. stadion sportowy (adres: ul. Janusza Korczaka 12a; boisko miejskie o wymiarach: 100 m na 78 m, korty tenisowe; pojemność: 5000 miejsc), OSiR Huty Małapanew SA (adres: ul. Juliusza Słowackiego 1a; sala sportowa, 2-torowa kręgielnia, siłownia, sala do tenisa stołowego, sauna, baza noclegowa) oraz kompleks boisk sportowych Orlik 2012 (adres: ul. Adama Mickiewicza).
Działające w miejscowości kluby:
Piłka nożna
KS Małapanew Ozimek (rok założenia: 1946)
Piłka ręczna
M-GTS „Siódemka” Ozimek (rok założenia: 1951)
UKS „Jaszczury” Ozimek (rok założenia: 2002)
Koszykówka
PGKiM Ozimek/Grodziec (rok założenia: 2003)
Kolarstwo
KTK „Amator” Ozimek (rok założenia: 1977)
Strzelectwo
LOK Opole „Odlewnik”
Skat
Torpeda Ozimek
Historia[edytuj]

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Wybór lokalizacji[edytuj]
Po zakończeniu drugiej wojny śląskiej król pruski Fryderyk II Wielki zlecił odbudowę i ponowne zasiedlenie zniszczonego obszaru (Śląsk zamieszkiwało wówczas 150 tysięcy osób), jednak świadomy ponownego starcia o śląską ziemię rozpoczął proces zbrojny, który polegał na remontach zdobytych śląskich twierdz oraz zabezpieczeniach miejsc produkcji amunicji. Z powodu braku odpowiednich obiektów, skupiono się na poszukiwaniu licznych miejsc do wzniesienia hut żelaza. Uwagę zwrócił m.in. młyn nad brzegiem rzeki Małapane, który został później wykupiony od gospodarza o nazwisku Ozimek, gdyż położony był w miejscu z dostępem do drewna, które było wymagane w procesie wytapiania żelaza[2]. Minister śląski von Müchow zlecił leśniczemu Rhedanz postawienie pieca hutniczego, który miał być wykorzystywany przy odlewie kul. 1 marca 1753 r. rozkaz ten został potwierdzony podpisem w Poczdamie, w kolejnym roku huta została uruchomiona, a w 1763 r. wytwarzała 2000 Mg (ton) szlifowanych kul armatnich, granatów i kartaczy.
Wraz z budową huty powstały kolonie robotnicze. Pierwsze domy zbudowano w pobliżu huty i zakwaterowano w nich urzędników oraz wyspecjalizowanych hutników[1]; pozostali pracownicy dochodzili z pobliskich miejscowości[3]. Do osady sprowadzono wyszkolonych protestanckich pracowników wraz z rodzinami z Saksonii, Brandenburgii oraz okolic Harzu[4]. W 1782 r. ukończono budowę kolonii Antoniów. Składała się ona z 20 domów dla 40 rodzin. Domy te były zlokalizowane wzdłuż drogi Ozimek – Jedlice. Druga kolonia, Lasy, powstała przy hucie. Była ona przeznaczona głównie dla węglarzy, których obowiązkiem było dostarczanie określonej ilości węgla drzewnego do huty. W 1829 r. kolonia ta została włączona do Ozimka[1].
Początki osadnictwa[edytuj]
Początkowo Ozimek był osiedlem hutniczym, otoczonym przez obszary leśne. Walenty Roździeński, świadek formowania się nazewnictwa górnośląskiego w XVI i XVII wieku, wspomina w swoim poemacie Officina ferraria, abo huta i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego z 1612 r. o dawnej hucie, która nosiła taką samą nazwę jak rzeka:

Z tejże ziemi Myszyńskiej na Małpadwi rzece,
która wziąwszy od granic polskich w Odrę ciecze,
te kuźnice Małpadwią z przodku nazywane,
od Małopadwie, iż ją zbudowano przy niej,
zaczym tych czasów te wszystkie kuźnice
Małpadewskimi zowią, co są na tej rzece.

— Walenty Roździeński
Współczesność[edytuj]
Przez miasto i gminę przebiega jedna z pierwszych na Śląsku linii kolejowych, prowadząca z Lublińca do Opola. W 1954 r. Ozimek uzyskał prawa osiedla, a w 1962 r. prawa miejskie. 11 lipca 1992 r. podpisano akt partnerstwa z miastem Heinsberg w Niemczech[1].
Demografia[edytuj]
W 1864 r. parafia w Ozimku liczyła 886 osób[1].
W 1965 r. Ozimek był zamieszkany przez 3800 osób[3]. W 1993 r. Ozimek był zamieszkany przez 10 837 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 3334,46 osoby/km²[1]. Według danych z 31 grudnia 2008 r. miasto zamieszkiwały 9732 osoby (gęstość zaludnienia: 2994,46 osoby/km²)[5].
Toponimia[edytuj]

Osada początkowo nosiła nazwę po rzece, czyli Mał(a)pądew, później Małpanew (stąd niemiecka nazwa Malapane) i Mała Panew. Słowo Ozimek to początkowo nazwisko właściciela młyna i z czasem zatarcia pierwotnych nazw zaczęto go używać do nazywania powstałego przy hucie osiedla przemysłowego. Notatka, która odnosi się już do nowej nazwy, pochodzi z 1784 r. i nosi nazwę Malapane, poln. Ozimek[2].
Zabytki[edytuj]

Neoklasycystyczny kościół ewangelicko-augsburski z 1819 roku, wybudowany wg projektu architekta Karla Friedricha Schinkla.
Zespół starych domów mieszkalnych[1].
Żeliwny most wiszący z 1827 r.
Miasta partnerskie[edytuj]

Heinsberg  Niemcy
Rymarzov  Czechy
Przerów  Czechy

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1