piątek, 7 września 2012

Wadowice


Wadowice

Państwo Polska
Województwo małopolskie
Powiat wadowicki
Gmina Wadowice
gmina miejsko-wiejska
Założono 1327
Prawa miejskie 1430
Burmistrz Ewa Filipiak
Powierzchnia 10,54 km²
Wysokość 358 m n.p.m.
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
19 275[1]
1 817 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 33
Kod pocztowy 34-100
Tablice rejestracyjne KWA
Położenie na mapie Polski


Wadowice
49°53′N 19°30′E
TERC
(TERYT) 2121618094
SIMC WDC
Urząd miejski
pl. Jana Pawła II 23
34-100 Wadowice
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Wiadomości w Wikinews
 Hasło Wadowice w Wikisłowniku
Strona internetowa
Wadowice – miasto w województwie małopolskim, siedziba władz powiatu wadowickiego i gminy Wadowice.
Wadowice położone są na Pogórzu Śląskim, nad Skawą. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 28, droga krajowa nr 52 i linia kolejowa nr 117.
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Kalendarium
3 Historia
4 Zabytki
5 Pomniki
6 Sport, turystyka i rekreacja
6.1 Kluby sportowe
6.2 Obiekty sportowe
6.3 Imprezy i zawody cykliczne
6.4 Piesze szlaki turystyczne
6.5 Klimat Wadowic
7 Drogi krajowe
8 Współpraca międzynarodowa
9 Zobacz też
10 Przypisy
Położenie[edytuj]

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 10,54 km²[2].
Kalendarium[edytuj]


Ta sekcja od 2009-10 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
1325 – pierwsza wzmianka źródłowa wymieniająca nazwę Wadowice. Dotyczyła rachunków świętopietrza kościoła wadowickiego.
1327 – pierwsza wzmianka pisemna o samym mieście, w akcie hołdu lennego złożonego królowi czeskiemu Janowi Luksemburskiemu przez księcia oświęcimskiego Jana I Scholastyka.
1430 – miejscowość otrzymała prawa miejskie od księcia oświęcimskiego Kazimierza I.
1482-1493 – miasto pod rządami Władysława z rodu Piastów.
XVI wiek – Wadowice ośrodkiem rzemiosła i kupiectwa.
1802 – gmina miejska wykupiła prawa dominialne i stała się wolnym miastem.
1819 – Wadowice stały się rozległym cyrkułem wadowickim, obejmującym 3380 km², 10 miast, 2 osady targowe i 340 wsi z ludnością liczącą 350 tys. osób. Pierwszym naczelnikiem odwodu wadowickiego był Ludwik de Sertes, a miasto liczyło wówczas 2500 mieszkańców.
1867-1975 – miasto siedzibą powiatu.
18 maja 1920 – w domu przy Kościelnej 7 urodził się Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. Odwiedził on Wadowice jako papież trzykrotnie w latach 1979, 1991 i 1999.
1939-1945 – okupacja niemiecka. Administracyjnie Wadowice zostały włączone do Rzeszy. W okresie tym obowiązywała nazwa Wadowitz. Planowane wprowadzenie starej (pochodzącej z okresu lokacji miasta) nazwy Frauenstadt nie doszło do skutku.
1975-1998 – miasto administracyjnie należało do woj. bielskiego, od 1999 należy do woj. małopolskiego.
Historia[edytuj]



Wadowice na mapie z 1603 Abrahama Orteliusa


Urząd miasta (po prawej) z fragmentem rynku


Bazylika Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny


Plac Jana Pawła II (rynek)


Ulica Lwowska


Ulica Zatorska (deptak)


Dom rodzinny Karola Wojtyły
Podczas rządów księcia Kazimierza, w 1430 wielki pożar doszczętnie strawił Wadowice. Aby szybko odbudować miasto, książę oświęcimski Kazimierz na mocy przywileju z dnia 10 listopada 1430 nadał Wadowicom prawo chełmińskie (łac. ius Culmense).
Nadanie Wadowicom prawa chełmińskiego było ewenementem, gdyż prawo to stosowano zwłaszcza w Prusach i na Pomorzu. Prawdopodobnie książę Kazimierz chciał pobudzić aktywność wadowiczan i nadał im prawo, które było bardziej elastyczne od prawa magdeburskiego (łac. ius municipale magdeburgense) i prawa średzkiego (łac. ius novi fori). Przywilej książęcy zapewniał mieszkańcom Wadowic znaczne korzyści, np. zostali oni zwolnieni od wszelkich powinności na rzecz księcia przez okres sześciu lat. Ponadto uzyskali zezwolenie na swobodny wyrąb drewna w lasach książęcych i połów ryb w Skawie w środy i piątki. Wadowiczanie uzyskali również prawo do wolnego targu wraz z prawem jednej mili, tj. swobodnym i wyłącznym prawem prowadzenia określonej działalności gospodarczej w promieniu jednej mili od miasta. W przywileju z 1430 prawo to otrzymali krawcy, szewcy i sukiennicy oraz karczmarze i piwowarzy.
Zabytki[edytuj]

Kościół parafialny – Bazylika Mniejsza Ofiarowania NMP, z XVIII w., prezbiterium z XV w.
Dom przy Kościelnej 4 – jeden z najstarszych budynków w mieście (przełom XVIII i XIX w. obecnie Muzeum Miejskie)
Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II – muzeum biograficzne papieża Jana Pawła II mieszczące się w jego domu rodzinnym
Klasztor Ojców Karmelitów Bosych i Sanktuarium św. Józefa "Na Górce" z 1899
Klasycystyczny dwór "Mikołaj" (nazwany tak na cześć wójta Mikołaja Komorowskiego) z XIX w.
Plac Jana Pawła II z domami klasycystycznymi z XIX w.
Pomniki[edytuj]

Pomnik Papieża Jana Pawła II ustawiony w 2006 roku
Krzyż Katyński odsłonięty 22 kwietnia 2010 roku
Pomnik upamiętniający stulecie harcerstwa w Polsce odsłonięty 18 września 2010 roku
Pomnik nieznanego żołnierza w Wadowicach
Pomnik żołnierzy 12 pułku piechoty
Pomnik Emila Zegadłowicza
Pomnik pomordowanych nauczycieli
Sport, turystyka i rekreacja[edytuj]

Kluby sportowe[edytuj]
MKS SKAWA "Wadowice" – piłka nożna, koszykówka, siatkówka, tenis stołowy
PUKS Karol Wadowice – piłka nożna, pływanie, koszykówka, turystyka
LKS Zaskawianka Zaskawie (Wadowice) – piłka nożna
KS Aquila – kolarstwo
Wieża Wadowice – Klub Szachowy
Kick-boxing Sport-Kurs
Kick-boxing Mawashi
Łucznictwo "ULKS Sokole Oko Zawadka"
"ALPS" Wadowice, Stowarzyszenie na Rzecz Upowszechniania Kultury Fizycznej i Sportu - siatkówka (młodziczki i kadetki)
Obiekty sportowe[edytuj]
Stadion im. Czesława Panczakiewicza (MKS SKAWA), ul. Błonie 2
Kryta pływalnia "Delfin"
WDW Podhalanin (jazda konna)
hala sportowa z zapleczem przy Zespole Szkół Publicznych Nr 1
Schodki pod Skarpą tz. 2-4-2
ORLIK
Imprezy i zawody cykliczne[edytuj]
Dni Wadowic
Bieg Powsinogi
Reggae Most
Pikniki na Wenecji
Dzień Kasztana
Zawody w Skokach Narciarskich
Sylwester Na rynku
Rap Akcja
Bieg po Zdrowie
Dni Serca
Piesze szlaki turystyczne[edytuj]
 Szlak im. Czesława Panczakiewicza: Wadowice - Zawadka - Przełęcz Czesława Panczakiewicza - Ponikiew - Przełęcz Pod Gancarzem - Schronisko PTTK Leskowiec - Makowa Góra - Tarnawa Górna
 Wadowice - Gorzeń Górny - Jaroszowicka Góra - Łękawica - Żar
 Wadowice - Tomice - Witanowice - Babica - Wysoka - Kalwaria Zebrzydowska
 Wadowice - Tomice - Woźniki - Grodzisko - Trzebieńczyce - Zator
Klimat Wadowic[edytuj]

Ta sekcja od 2010-09 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Wadowice są częścią województwa małopolskiego. Znajdują się w regionie zwanym Pogórzem Śląskim. Rzeką przepływającą przez Wadowice jest Skawa. Tereny Wadowic są bardzo zróżnicowane pod względem wysokości. Takie ukształtowanie terenu sprawia, że klimat Wadowic jest zróżnicowany. W ciągu roku średnia temperatura kształtuje się na poziomie 5-6 st.C. Charakterystyczną cechą tutejszego klimatu są nagłe zmiany pogody Na tym obszarze występuje typ bioklimatu łagodnie bodźcowego, a na terenach leśnych podtyp bioklimatu o cechach oszczędzających. W ciągu roku występuje 80-100 dni z uciążliwymi warunkami bioklimatycznymi, po 40-50 dni w półroczu ciepłym i chłodnym.
Drogi krajowe[edytuj]

droga krajowa nr 28 Zator – Wadowice – Sucha Beskidzka – Limanowa – Nowy Sącz – Gorlice – Biecz – Jasło – Krosno – Sanok – Medyka
droga krajowa nr 52 Głogoczów – Wadowice – Andrychów – Kęty – Bielsko-Biała
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-10 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Miasta i gminy partnerskie:
 Canale d'Agordo
 Carpineto Romano
 Kecskemét
 Marktl am Inn
 Pietrelcina
 San Giovanni Rotondo
Zobacz też[edytuj]


  Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem:
Wadowice
miasta w Polsce
gmina Wadowice
Collegium Marianum w Wadowicach
Kościół św. Piotra Apostoła w Wadowicach
Parafia Ofiarowania NMP w Wadowicach
Parafia św. Piotra Apostoła w Wadowicach
Synagoga w Wadowicach
Mykwa w Wadowicach
Cmentarz żydowski w Wadowicach
Zakład Karny Wadowice
Zespół Szkół Ogólnokształcących w Wadowicach
Wadowice (stacja kolejowa)
Grupa teatralno-happenerska "Próg"

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1