poniedziałek, 17 września 2012

Parczew


Parczew

Państwo Polska
Województwo lubelskie
Powiat parczewski
Gmina Parczew
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1401
Burmistrz Paweł Kędracki
Powierzchnia 8,05 km²
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
10 214
1269 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 83
Kod pocztowy 21-200
Tablice rejestracyjne LPA
Położenie na mapie Polski


Parczew
51°38′00″N 22°52′00″E
TERC
(TERYT) 3060713044
SIMC 0922254
Urząd miejski
ul. Warszawska 24
21-200 Parczew
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa


Bazylika Mniejsza w Parczewie
Parczew – miasto w woj. lubelskim, w powiecie parczewskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Parczew. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa bialskopodlaskiego.
Historycznie położony jest na skraju Małopolski, należało do ziemi lubelskiej.
Spis treści  [ukryj]
1 Środowisko naturalne
2 Historia
3 Zabytki
4 Gospodarka
5 Sport
6 Turystyka
7 Transport
8 Współpraca międzynarodowa
9 Parczewianie
10 Zobacz też
11 Linki zewnętrzne
12 Przypisy
Środowisko naturalne[edytuj]

Miasto położone jest w północnej części województwa lubelskiego przy ujściu Konotopy i Kłodzianki do Piwonii, 62 km na północny wschód od Lublina, a 70 km na południowy zachód od Białej Podlaskiej.
Historia[edytuj]


Ta sekcja od 2010-03 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Parczew należy do najstarszych miast Lubelszczyzny, osada o tej nazwie istniała już w XII wieku[potrzebne źródło]. Prawa miejskie otrzymał Parczew w 1401 z rąk Władysława Jagiełły i wkrótce zaczął się szybko rozwijać. Rozkwit miasta nastąpił głównie dzięki położeniu na pograniczu ziem Polski i Litwy, oraz na szlaku komunikacyjnym łączącym Wilno z Krakowem[potrzebne źródło]. W 1413 na zjeździe w Horodle, Parczew został wyznaczony na miejsce zjazdów polsko-litewskich sejmów. Stał się odtąd ważnym ośrodkiem życia politycznego kraju. Tu gościli kolejno wszyscy królowie z dynastii Jagiellonów i tu zapadło dla obu krajów wiele ważnych ustaleń. Ostatni sejm parczewski odbył się w 1564 za Zygmunta Augusta.


Neogotycka Bazylika Mniejsza
Parczew był siedzibą starostwa niegrodowego. Jako miasto warowne posiadał trzy bramy: Lubelską, Chełmską i Łomaską[potrzebne źródło]. Tuż obok miasta wznosiła się królewska rezydencja zwana Zamkiem. Na rynku stał Ratusz, miasto posiadało dwie łaźnie, cztery młyny i kilka browarów. Miało też prawo składu na sól. W XVI wieku znajdowały tu się trzy kościoły, cerkiew i synagoga, a także szkoła i szpital[potrzebne źródło]. Wraz z wygaśnięciem dynastii Jagiellonów następuje zanik świetności Parczewa. W czasach panowania ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego, miasto zaczęło dźwigać się z upadku. Wzrosła liczba mieszkańców, nastąpiło ożywienie rzemiosła i handlu[potrzebne źródło]. W Parczewie miało odbyć się zawarcie unii polsko-litewskiej, jednak z powodu pożaru zamku parczewskiego, unia została przeniesiona do Lublina[potrzebne źródło].
Rozbiory Polski zahamowały rozwój miasta[potrzebne źródło]. Pewien wpływ na ożywienie miasta pod koniec XIX wiek, miało przeprowadzenie linii kolejowej z Lublina do Łukowa w 1898. W latach międzywojennych Parczew rozwijał się powoli i przekroczył nieco 10 tysięcy mieszkańców. W latach okupacji Parczew był silnym ośrodkiem konspiracyjnym. Położone w pobliżu Lasy Parczewskie stanowiły bazę dla wielu ugrupowań partyzanckich AK, AL i GL. 22 lipca 1944 Parczew został wyzwolony przez miejscowy garnizon AK[potrzebne źródło]. Latem 1945 poakowski oddział Leona Taraszkiewicza "Jastrzębia" rozbił katownię UB w Parczewie (parczewski MUBP, będący oddziałem włodawskiego PUBP)[potrzebne źródło].
Na ożywienie gospodarki i aktywność mieszkańców wpłynęło utworzenie powiatu parczewskiego w 1955. Wybudowano siedzibę dla urzędu powiatowego i miejskiego, przychodnię lekarską, szpital, liceum i szkoły podstawowe. W szybkim tempie rozwijało się budownictwo mieszkaniowe. Po reformie administracyjnej w 1975, Parczew przestał być miastem powiatowym. Stał się nim ponownie w 1999, a w 2001 obchodził swoje 600-lecie.


Synagoga w Parczewie
Społeczność żydowska wywierała przez wieki duży wpływ na Parczew. Zygmunt August zezwolił w nim na zamieszkiwanie Żydów w 1564 chociaż gmina żydowska istniała tutaj już dużo wcześniej. Władysław IV w 1633 odnowił przywilej posiadania przez gminę synagogi i kirkutu. Natomiast samo miasto żydowskie istniało poza murami miasta, a jego mieszkańcy zajmowali się zazwyczaj handlem. Przed samą wojna społeczność żydowska stanowiła 50% mieszkańców. Większość z nich znalazła się w getcie utworzonym tutaj przez Niemców. W 1942 getto zostało zlikwidowane, a mieszkańcy zostali wywiezieni do obozu zagłady w Treblince.
W obrębie lasów parczewskich działał oddział Aleksandra Skotnickiego, w którym walczyli zbiegli Żydzi[potrzebne źródło]. W miasteczku pozostały dwa budynki po synagogach, przy ulicy Piwonia oraz przy ulicy Żabiej. Jest także rytualna mykwa, wzniesiona w XX wieku. W domu na ulicy Zjednoczenia 31 mieściła się świetlica żydowska. Po cmentarzu nie pozostał żaden ślad, dziś w tym miejscu znajduje się park. Parczew był jednym z niewielu miast w Polsce w którym podjęto po wojnie próbę odtworzenia żydowskiej społeczności sztetla. Historię parczewskich Żydów kończy pogrom jaki miał miejsce 5 lutego 1946. Rozpoczął się od wejścia do miasta oddziałów WiN z obwodu włodawskiego, które zajęły się rabunkiem żydowskich sklepów[1]. Po pogromie pozostali Żydzi opuścili miasto.
Zabytki[edytuj]

drewniana dzwonnica z 1675
budynek dawnej synagogi z połowy XIX wieku
budynek dawnej szkoły powszechnej z końca XIX wieku
kościół neogotycki (Kolegiata) wybudowany w latach 1905–1913
Gospodarka[edytuj]

W mieście znajduje się huta szkła gospodarczego, oraz zakłady produkcji mebli, kabli, octu i musztardy.
Sport[edytuj]

Klub piłkarski MKS Victoria Parczew
Klub lekkoatletyczny Olimp Parczew
Klub Tenisa Stołowego Pantera Parczew
Klub koszykarski MKS Olimp Parczew
Turystyka[edytuj]

W sąsiedztwie Parczewa znajduje się wiele urokliwych i wartych uwagi miejsc. Należą do nich:
Lasy Parczewskie, które oferują kontakt z nieskazitelną naturą. W lesie znajdują się partyzanckie umocnienia z okresu II wojny światowej
Rezerwat przyrody Jezioro Obradowskie
Rezerwat przyrody Czarny Las
Rezerwat przyrody Królowa Droga
Doliny rzek Konotopy, Tyśmienicy i Piwonii, szczególnie Tyśmienica jest warta przepłynięcia kajakiem
liczne jeziora Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego
Transport[edytuj]

W mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:
Droga wojewódzka nr 815 kierunek Lubartów – Parczew – Wisznice,
Droga wojewódzka nr 813 Łęczna – Parczew – Międzyrzec Podlaski,
Droga wojewódzka nr 819 kierunek Parczew – Dorohusk.
Parczew posiada też przystanek kolejowy na linii kolejowej nr 30 Łuków – Lublin (obecnie nie używany w ruchu pasażerskim). W komunikacji drogowej duże znaczenie mają przedsiębiorstwa PKS oraz prywatne busy, zapewniające połączenia z Lublinem, Warszawą, Białą Podlaską i Radzyniem Podlaskim.
Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta i gminy partnerskie:
Bressuire  Francja[potrzebne źródło]
Luboml  Ukraina[potrzebne źródło]
Parczewianie[edytuj]

Lista osób urodzonych w Parczewie, które mają biogram na stronach Wikipedii:
Tomasz Dudziński
Sławomir Nazaruk
Aron Sztarkman
Tomasz Wilczyński
Osoby związane z Parczewem:
Apolinary Nosalski
Zobacz też[edytuj]

Sanktuarium Matki Bożej w Parczewie
Synagoga w Parczewie (ul. Piwonia 1)
Synagoga w Parczewie (ul. Piwonia 3)
Cmentarz żydowski w Parczewie
Bitwa pod Parczewem
Parczew (stacja kolejowa)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1