Opoczno

Opoczno

Państwo Polska
Województwo łódzkie
Powiat opoczyński
Gmina Opoczno
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie XIV w.
Burmistrz Jan Wieruszewski
Powierzchnia 24,74 km²
Wysokość 190 m n.p.m.
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
22 744
918 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 44
Kod pocztowy 26-300
Tablice rejestracyjne EOP
Położenie na mapie Polski


Opoczno
51°22′38″N 20°17′13″E
TERC
(TERYT) 1101307044
Urząd miejski
ul. Staromiejska 6
26-300 Opoczno
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa


Zamek w Opocznie, zrekonstruowany w XIX wieku


Zamek w Opocznie
Opoczno – miasto w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Opoczno. Położone nad rzeką Wąglanką, na krańcu Wyżyny Przedborskiej, historycznie w Małopolsce.
Według danych z 31 grudnia 2008 roku, miasto liczyło 22 744 mieszkańców[1].
Patronką miasta jest św. Cecylia.[potrzebne źródło]
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Polityka
4 Edukacja
5 Zabytki
5.1 Zamek
5.2 Dom Esterki
6 Współpraca międzynarodowa
7 Urodzeni w Opocznie
8 Obywatele honorowi
9 Zobacz też
10 Przypisy
11 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Miasto leży we wschodniej części województwa łódzkiego, w północnej części mezoregionu Wzgórza Opoczyńskie[2], szerzej na pograniczu Wyżyny Małopolskiej i Niziny Mazowieckiej, u ujścia rzeki Wąglanki do Drzewiczki - prawego dopływu Pilicy.
Przez miasto przebiega droga krajowa nr 12 (przyszła droga ekspresowa S12), krzyżująca się na obrzeżach miasta z Centralną Magistralą Kolejową (linia kolejowa nr 4), linią kolejową nr 25 oraz droga wojewódzka nr 726. Z Tomaszowem Mazowieckim Opoczno łączy droga wojewódzka nr 713 z pobliskich Januszewic do Łodzi.
Historycznie należy do Małopolski. Leżało w ziemi sandomierskiej, następnie w województwie sandomierskim, gdzie było siedzibą powiatu. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. piotrkowskiego, zaś przed 1975 r. do woj. kieleckiego.
Historia[edytuj]

Pierwsza historyczna wzmianka o miejscowości Opoczno pochodzi z 1284, kiedy to Leszek Czarny przypisał miasto do kolegiaty sandomierskiej.
Prawa miejskie Opoczno otrzymało w 1365.
Pierwszym starostą miasta w 1368 został Sobek z Wyszkowic
Rozwój miasta nastąpił w okresie od XIV do XVI wieku
1405 - na terenie miasta został zbudowany szpital. Budynek spłonął w pożarze miasta w roku 1462
1550 - za zgodą króla Zygmunta Augusta miasto zostało wyposażone w sieć wodociągów
1646 - w Opocznie wybudowana została synagoga
1655 - w wyniku trwających wojen szwedzkich miasto zostało zniszczone. Powrót do wcześniejszego stanu gospodarczego trwał wiele lat
1880 - uruchomiono produkcję płytek ceramicznych, dziś znanych pod marką „Opoczno” lub „Opoczno S.A.”
Kolejnym trudnym dla miasta okresem są lata 1891-1893, kiedy to wybucha epidemia cholery
1900 - w Opocznie zostaje powołana do działania Ochotnicza Straż Ogniowa
1910 - na terenie miasta zbudowana zostaje sieć elektryczna
2 sierpnia 1919 - miasto w wyniku ustalenia nowego podziału administracyjnego zostaje przyłączone do województwa kieleckiego
1 kwietnia 1939 - Opoczno zostaje włączone do województwa łódzkiego
W wyniku niemieckich działań wojennych w grudniu 1939 na terenie miasta założone zostaje getto żydowskie
1953 - otwarta zostaje pierwsza linia autobusowa PKS
maj 1979 - otwarty zostaje Miejski Dom Kultury
luty 1990 - ukazuje się pierwszy numer tygodnika zatytułowanego „Opoczyńskie Wieści”
1994 - powstaje czasopismo Nowe Echa skierowane do mieszkańców gminy Opoczno
1999 - miasto podczas reformy administracyjnej staje się stolicą nowego powiatu opoczyńskiego. W ramach reformy szkolnictwa w mieście utworzono dwa gimnazja
Na początku roku 2000 honorowym obywatelem miasta Opoczna został Jan Paweł II.
Polityka[edytuj]

Burmistrzem miasta jest Jan Wieruszewski, pełniący tą funkcję od 1998 roku. Na czele Rady Miejskiej stoi Zdzisław Wojciechowski.
Edukacja[edytuj]

Przedszkola
Przedszkole Nr 2, ul. Szkolna 5
Przedszkole Nr 4, ul. Norwida 2
Przedszkole Nr 5, ul. Partyzantów 36
Przedszkole Nr 6, ul. Kopernika 3
Przedszkole Nr 8, ul. Kopernika 10 a
Szkoły podstawowe
Szkoła Podstawowa nr 1, ul. M. Curie-Skłodowskiej 5
Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Inowłodzka 3
Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Armii Krajowej 1
Szkoła specjalna nr 4 w Opocznie.
Zespół Szkół Prywatnych w Opocznie, ul. Partyzantów 1a
Gimnazja
Gimnazjum nr 1, ul. M. Curie-Skłodowskiej 5
Gimnazjum nr 2, ul. Inowłodzka 3
Gimnazjum nr 3, ul. Armii Krajowej 1
Zespół Szkół Prywatnych w Opocznie, ul. Partyzantów 1a
Szkoły średnie
Liceum Ogólnokształcące przy Zespole Szkół Samorządowych nr 1, ul. M. Curie-Skłodowskiej 5
Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego, ul. Żeromskiego 3
Centrum Informatyki w Opocznie, ul. Żeromskiego 3
Prywatne Technikum Uzupełniające dla Dorosłych, ul. Inowłodzka 3
Liceum Ogólnokształcące przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Ekonomiczne przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Mechaniczne przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Handlowe przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Obsługi Turystycznej przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Logistyczne przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Informatyczne przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Elektryczne przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Technikum Analityczne i Technologii Żywności przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Kossaka 1a
Szkoły wyższe
Wydział zamiejscowy Akademii Humanistyczno Ekonomicznej w Łodzi, ul. Żeromskiego 3
Wydział zamiejscowy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, ul. Armii Krajowej 1
Zabytki[edytuj]

Według rejestru zabytków KOBiDZ[3] na listę zabytków wpisane są obiekty:
śródmieście miasta, nr rej.: 303 z 4.12.1956
zespół kościoła parafialnego pw. św. Bartłomieja, ul. Kościelna 2:
kościół, 1365, 1939, nr rej.: 307 z 1.12.1956 oraz 352 z 21.06.1967
dzwonnica, 1 poł. XIX, nr rej.: j.w.
plebania, 1622, nr rej.: 838 z 6.02.1959
zamek, obecnie muzeum, pl. Zamkowy 1, poł. XIV w., XVII w., 1927 nr rej.: 306 z 30.11.1956 oraz 272 z 3.11.1977
zespół dworski „starostwo”, ul. Parkowa / Kolberga, XVII-XIX w., nr rej.: 779 z 30.05.1972 oraz 256 z 6.10.1995:
dwór
oranżeria
spichrz (lamus)
dwa czworaki
park
dom „Esterki” (obecnie Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna), ul. Kościuszki 15, 1500, nr rej.: 305 z 30.11.1956 i z 21.06.1967
Nowy cmentarz żydowski w Opocznie - data jego powstania pozostaje nieznana, znajduje się on przy ulicy Limanowskiego 23. Wskutek dewastacji - najpewniej z okresu II wojny światowej - do naszych czasów nie zachowały się żadne nagrobki[4]. Zobacz też: Stary cmentarz żydowski w Opocznie
Zamek[edytuj]
 Osobny artykuł: Zamek w Opocznie.
Początki historii zamku sięgają XIV w., kiedy to z inicjatywy Kazimierza Wielkiego na terytorium Polski powstało wiele zamków obronnych. Zamek opoczyński był typowym zamkiem miejskim tzn. leżał w obrębie miasta. Zbudowany został bowiem jednocześnie z murami miasta i usytuowany został w ich obrębie. Ze względu na brak źródeł trudno jest ustalić jak wyglądał w swojej pierwotnej formie.
Zamek opoczyński spełniał rolę siedziby administracyjnej starostów, którzy mieli obowiązek utrzymywania go w stanie pełnego przygotowania na wypadek wojny. Legendy głoszą, że zamek w Opocznie pełnił też rolę siedziby króla, gdy król Kazimierz Wielki przyjeżdżał na polowania w okoliczne lasy. Zamek w Opocznie spłonął prawdopodobnie w trakcie wielkiego pożaru miasta w XV wieku. Dzisiejsza jego forma to próba dawnej rekonstrukcji fragmentu zamku.
Dom Esterki[edytuj]
Jest fragmentem najstarszej zabudowy miasta, zlokalizowanej w części rynkowej. Tradycja wiąże powstanie domu Esterki z legendarną ukochaną króla Kazimierza Wielkiego - Żydówką Esterą. Legenda głosi, że Kazimierz Wielki poznał Esterkę polując w lasach pod Opocznem. Podobno gdy zbierała zioła dla swojego dziadka, wypadł na nią spłoszony tur i już miał ją rozmiażdżyć, gdy przeszyty oszczepem runął u jej stóp. Początkowo król nie zdradzał, kim jest i podawał się za dworzanina królewskiego.
Dom Esterki został odbudowany w 1893 r. Do dzisiaj zachował się nadany wówczas wygląd. Ponad oknami pierwszego piętra dojrzeć można fragmenty napisów łacińskich z XVI w. W górnej części frontonu domu Esterki widnieje herb województwa sandomierskiego, do którego Opoczno niegdyś należało. Obecnie znajduje się tam biblioteka.
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-09 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Miasta i gminy partnerskie:
 Opočno
 Bytča
 Suderawa
 Rudomina
 Czerniowce
Urodzeni w Opocznie[edytuj]

Edmund Biernacki – profesor nadzwyczajny, lekarz
Włodzimierz Perzyński – pisarz
Robert Telus – poseł na sejm III RP
Grzegorz Piechna – piłkarz, napastnik
Patryk Dominik Sztyber – gitarzysta, wokalista
Zbigniew Robakiewicz – bramkarz
Joanna Zagdańska – piosenkarka popowa i jazzowa
Obywatele honorowi[edytuj]

Stanisław Nałęcz Małachowski otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Opoczno w kwietniu 1791 jako reprezentant spraw mieszczańskich i współtwórca Konstytucji 3 maja.
Józef Piłsudski otrzymał obywatelstwo w uznaniu wielkiej roli i znaczenia w życiu i rozwoju Państwa Polskiego 27 marca 1935.
Dr Władysław Dziadosz 4 marca 1936 tytuł Honorowego Obywatela Miasta Opoczno w podziękowaniu za poparcie działań samorządu miejskiego.
Ryszard Kaczorowski 8 marca 2005 roku otrzymał obywatelstwo jako ostatni Prezydent II Rzeczypospolitej na uchodźstwie, w uznaniu zasług w krzewieniu polskości na emigracji.
Kardynał Stanisław Dziwisz 11 października 2007 roku otrzymał tytułu Honorowego Obywatela Miasta „w podziękowaniu za wierną i ofiarną służbę Umiłowanemu Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II i Przewodnictwo Duchowe w prowadzeniu Jego ścieżkami Narodu Polskiego”[5].
Zobacz też[edytuj]

Parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Opocznie
Parafia św. Bartłomieja w Opocznie
Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Opocznie
Ceramika Opoczno
Synagoga w Opocznie
WOY Opoczno