czwartek, 20 września 2012

Krzepice


Krzepice

Państwo Polska
Województwo śląskie
Powiat kłobucki
Gmina Krzepice
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1357 lub 1364[1]
Burmistrz Krystian Kotynia
Powierzchnia 27,66 km²
Wysokość 209-256 m n.p.m.
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
4479
161,6 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 34
Kod pocztowy 42-160
Tablice rejestracyjne SKL
Położenie na mapie Polski


Krzepice
50°58′02″N 18°43′55″E
TERC
(TERYT) 2243106024
Urząd miejski
ul. Częstochowska 13
42-160 Krzepice
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Krzepice w Wikisłowniku
Strona internetowa
Krzepice (niem. Kschepitz, hebr. קז'אפיצה, ros. Кшепице[2]) – miasto w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krzepice. Krzepice leżą na terenie Małopolski, w pobliżu jej historycznej granicy z Wielkopolską i na granicy ze Śląskiem, którą była rzeka Liswarta. Według podziału administracyjnego z lat 1975-1998 miasto należało do województwa częstochowskiego.
W wyniku reformy administracyjnej w 1999 roku włączone zostały do województwa śląskiego, z siedzibą w Katowicach, do którego należały również w latach 1950-1975 (od 1952 pod nazwą województwo katowickie).
Według danych z 31 grudnia 2008 miasto miało 4479 mieszkańców[3].
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
1.1 Demografia
2 Nazwa
3 Historia
3.1 Przynależność administracyjna
4 Zabytki
5 Transport
6 Struktura wyznaniowa
7 Sport
8 Osoby związane z Krzepicami
8.1 Starostowie krzepiccy
8.2 Urodzeni w Krzepicach
9 Zobacz też
10 Przypisy
11 Linki zewnętrzne
Geografia[edytuj]

Miasto położone jest w Obniżeniu Krzepickim, stanowiącym środkowo-północną część Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej. Krzepice leżą nad trzema rzekami: Piskarą, Piszczką i najdłuższą z nich Liswartą.
Demografia[edytuj]
1812 – 1139
1827 – 1315
1847 – 2207 (w tym 1054 narodowości żydowskiej)
1860 – 2163 (1069)
1883 – 2693[4]
2006 – 4534
2007 – 4486
2008 – 4479[3]
Nazwa[edytuj]

Nazwa Krzepice, zanotowana w 1356 roku jako Crzepycze, pochodzi od nazwy osobowej Krzepa i oznacza miejsce zamieszkania potomków lub członków rodu osoby, którą tak nazywano[5].
Historia[edytuj]


Ta sekcja od 2010-03 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.


Kościół pw. św. Jakuba
W XII wieku w miejscu obecnego miasta, ze względu na jego pograniczne położenie, założono gród warowny. Później powstał zamek – pierwotnie drewniany, w XIV wieku przebudowany na murowany. Dziś z tej budowli pozostał głównie zarys fosy. Tutejszy kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła wzniesiony został w 1357 przez Kazimierza III Wielkiego, przebudowany w XV wieku i w II połowie XVII; stanowi obecnie przykład architektury sakralnej baroku. Nadanie praw miejskich datuje się także na rok 1357, choć fakt ten został potwierdzony dopiero w 1527. W 1370 nowo koronowany na króla Polski Ludwik Węgierski nadał miasto w lenno Władysławowi Opolczykowi. Miastu odebrano prawa miejskie w 1870, jako odpowiedź władz rosyjskich na udział Krzepiczan w powstaniu przeciw rządom zaborcy. Krzepice odzyskały prawa miejskie dopiero po I wojnie światowej.
Do wybuchu II wojny światowej Żydzi stanowili liczącą się grupę społeczną Krzepic. Pamiątką po tym pozostaje zabytkowy cmentarz żydowski i ruiny bożnicy (usytuowane w lewobrzeżnej części miejscowości o historycznej nazwie Kuźniczka)[6]. W 1941 podczas okupacji Niemcy planowali zmienić nazwę miasta na Krippitz O.S[7]. Planowana zmiana administracji nazistowskiej nie została nigdy wdrożona.
Przynależność administracyjna[edytuj]
Historyczna przynależność polityczno–administracyjna Krzepic[8][1]
Okres Państwo Zwierzchność Jednostka administracyjna Status miasta
XII wiek-1357 lub 1339 Królestwo Polskie województwo krakowskie Gród Krzepice
1244 lub 1339-1356 Miasto Krzepice
1356-1370 województwo krakowskie, krzepicki okręg zamkowy
1370-1391 Księstwo opolskie krzepicki okręg zamkowy
1391-1569 Królestwo Polskie województwo krakowskie, starostwo krzepickie
1569-1658 Rzeczpospolita Obojga Narodów województwo krakowskie, powiat lelowski, starostwo krzepickie
1658-1793 Rzeczpospolita Obojga Narodów Klasztor Paulinów na Jasnej Górze województwo krakowskie, powiat lelowski, starostwo kłobuckie
1793 Królestwo Prus Prusy Południowe, departament łęczycki, powiat częstochowski
1793-1795 Prusy Południowe, departament piotrkowski, powiat częstochowski
1795-1807 Prusy Południowe, departament kaliski, powiat częstochowski
1807-1815 Księstwo Warszawskie Cesarstwo Francuskie departament kaliski, powiat częstochowski
1815-1816 Królestwo Polskie Imperium Rosyjskie
1816-1826 województwo kaliskie, obwód wieluński, powiat częstochowski
1826-1837
1837-1842 gubernia kaliska, obwód wieluński, powiat częstochowski
1842-1867 gubernia kaliska, powiat wieluński
1867-1870 gubernia piotrkowska, powiat częstochowski
1870-1916 Wieś Krzepice
1916-1917 Królestwo Polskie Rzesza Niemiecka, Austro-Węgry
1917-1918 Miasto Krzepice
1918 Królestwo Polskie
1918-1939 Rzeczpospolita Polska województwo kieleckie, powiat częstochowski
1939-1945 III Rzesza Prowincja Górny Śląsk, Kreis Blachstät
1939-1945 Polskie Państwo Podziemne Okręg Radom-Kielce, Inspektorat E Częstochowa, Obwód Częstochowa
1945-1950 Rzeczpospolita Polska województwo kieleckie, powiat częstochowski
1950-1952 województwo katowickie, powiat częstochowski
1952-1975 Polska Rzeczpospolita Ludowa województwo katowickie, powiat kłobucki
1975-1989 województwo częstochowskie, rejon kłobucki
1989-1998 Rzeczpospolita Polska
od 1999 województwo śląskie, powiat kłobucki, gmina Krzepice

Zabytki[edytuj]

Zamek w Krzepicach
Kościół św. Jakuba w Krzepicach
Transport[edytuj]



Fragment obwodnicy Krzepic
Przez obrzeża Krzepic przebiega droga krajowa 43 łącząca Częstochowę z Wieluniem.
W listopadzie 2009 roku[9] została oddana do użytku obwodnica w ciągu drogi krajowej. Obwodnica posiada klasę drogi głównej przyspieszonej (GP), a w jej ciągu powstały wiadukt, dwa mosty oraz trzy skrzyżowania z wydzielonymi lewoskrętami.
Przez miasto przebiega również wybudowana w 1926 roku linia kolejowa nr 181 relacji Herby Nowe – Wieluń Dąbrowa. Pasażerska komunikacja kolejowa obsługiwana jest przez stację Krzepice.
Komunikację autobusową z większymi ośrodkami miejskimi zapewniają PKS Częstochowa, PKS Wieluń, PKS Lubliniec oraz inne (również prywatne).
Przepływająca przez Krzepice rzeka Liswarta oraz uchodzące do niej Piskara i Piszczka nie były nigdy rzekami spławnymi (żeglownymi), stanowiły za to przeszkody w budowie komunikacyjnych szlaków lądowych (dróg).
Struktura wyznaniowa[edytuj]

Parafia Świętego Jakuba Apostoła w Krzepicach, ul. K. Wielkiego 1
Sala Królestwa Świadków Jehowy, ul. Muznerowskiego 167
Sport[edytuj]

W Krzepicach działa klub piłkarski Liswarta Krzepice. Klub założony został w 1946 roku. Obecnie występuje w rozgrywkach częstochowskiej A klasy[10]. Drużyna Liswarty rozgrywa swoje mecze na stadionie miejskim przy ulicy Sportowej 1.
Osoby związane z Krzepicami[edytuj]

Ignacy Kozielewski – współtwórca polskiego harcerstwa, pedagog, nauczyciel gimnazjum w Krzepicach
Józef Kaczmarek – lekarz, działacz społeczny i samorządowy w Krzepicach
Starostowie krzepiccy[edytuj]
Abel Biel
Dobiesław Kmita – wojewoda lubelski i sandomierski
Mikołaj Wolski – marszałek wielki koronny
Władysław IV Waza – król Polski (otrzymał starostwo krzepickie przed elekcją, w 1630 roku)
Adam Kajetan Miączyński – pisarz polny koronny
Kazimierz Melchiades Sapieha – dworzanin królewski, zmarł w Krzepicach
Urodzeni w Krzepicach[edytuj]
Józef Tokarzewski – generał brygady Wojska Polskiego
Wanda Chodkowska – zakonnica (siostra Anicilla), żołnierz AK, sanitariuszka w powstaniu warszawskim
Robert Tekieli – polski dziennikarz, publicysta, animator kultury niezależnej, poeta lingwistyczny
Ks. Zenon Raczyński – (1933-1996) – Proboszcz parafii św. Józefa w Częstochowie na Rakowie, przywódca duchowy środowisk robotniczych, Kapelan "Solidarności", Duszpasterz akademicki.
Tomasz Moczek – artysta rzeźbiarz
Zobacz też[edytuj]

Gmina Kuźniczka

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1