niedziela, 23 września 2012

Kłecko


Kłecko

Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiat gnieźnieński
Gmina Kłecko
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1265
Burmistrz Marek Roman Kozicki
Powierzchnia 9,61 km²
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
2648
276 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 61
Kod pocztowy 62-270
Tablice rejestracyjne PGN
Położenie na mapie Polski


Kłecko
52°38′N 17°26′E
TERC
(TERYT) 4303903054
Urząd miejski
ul. Dworcowa 14
62-270 Kłecko
 Hasło Kłecko w Wikisłowniku
Strona internetowa


Tablica upamiętniająca obrońców Kłecka z 1939 (odsłonięta w 2011)
Kłecko – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kłecko. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 2648 mieszkańców[1].
Kłecko leży na Pojezierzu Gnieźnieńskim, między Jeziorem Kłeckim a Gorzuchowskim, połączonymi Małą Wełną. Ośrodek obsługi regionu rolniczego. Główny zabytek to gotycki kościół z 1. połowy XIV wieku, przebudowany w 1930. Na ulicy Gnieźnieńskiej znajduje się pomnik przyrody dąb "Zawisza"[2]..
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
2 Współpraca międzynarodowa
3 Osobistości pochodzące z Kłecka
4 Zobacz też
5 Przypisy
Historia[edytuj]

W czasach średniowiecznych położone było na bardzo ważnym szlaku handlowym, prowadzącym do Kołobrzegu. W Kłecku odnaleziono ślady osadnictwa ze schyłku paleolitu, tj. 9600-800 lat p.n.e. W IX wieku na podmokłych terenach pomiędzy jeziorem Gorzuchowskim i Kłeckim powstał gród obronny z podgrodziem.


Rynek i pomnik
Dogodna lokalizacja skłoniła w XIII w. władców wielkopolskich do lokacji w tym miejscu ośrodka miejskiego. Dokładna data tego wydarzenia budzi jednak wątpliwości – zachowany dokument lokacyjny Kłecka wystawiony przez Bolesława Pobożnego wskazuje rok 1255, jednak zawarta w nim lista świadków sugeruje datę o 10 lat późniejszą. Autentyczność dokumentu jest kwestionowana przez historyków i wielu z nich jako najbardziej prawdopodobną datę lokacji miasta przyjmuje jednak rok 1265.[3] Przywilej potwierdzili królowie Kazimierz Jagiellończyk w 1450, Zygmunt I Stary w 1527, Jan Kazimierz 1668 r. i Michał Korybut Wiśniowiecki w 1672. Pierwszym wójtem miasta został Henryk Strophisus. W Polsce przedrozbiorowej Kłecko było starostwem niegrodowym[4].
W 1331 r. miasto królewskie zostało zniszczone przez najazd Krzyżaków. Splądrowano i spalono stojący na terenie starego grodziska murowany zamek i wymordowano większość mieszkańców grodu. Rycerze, którzy polegli w Kłecku w walce z Krzyżakami, wg mieszczanina kłeckiego Mikołaja z Skopka, pochowani zostali w katedrze gnieźnieńskiej i w kościele franciszkańskim. W XIV wieku zniszczeń Kłecka dokonała wojna Grzymalitów z Nałęczami. W połowie XV wieku powstała tu pierwsza szkoła. Przed 1503 wybudowano szpital dla ubogich mieszczan, a później w 1517 kościół pw.św. Ducha (narożnik obecnej ul. Gnieźnieńskiej i ul. Karniszewskiej, rozebrany w 1943). Zabytki z tego kościoła, dzięki staraniom ks. proboszcza Joachima Behnke, w latach 70. XX w. zostały umieszczone w bocznej kaplicy kościoła pw. św. Jadwigi. Przed 1512 wybudowano jeszcze dwa kościoły, w tym św. Jadwigi (niegdyś św. Jerzego i Jadwigi). W 1616 r. na terenie byłego grodziska powstał trzeci, drewniany kościół św. Barbary (dziś boisko LKS "Lechita"), zniesiony w 1788. Później mieścił się tutaj cmentarz użytkowany do 1852. Po pożarze miasta w 1501 roku wybudowano w 1510 murowany ratusz. W połowie XVII wieku odbywały się w mieście cztery jarmarki. W 1656, w czasie powstania mieszczan pod przywództwem piwowara Tataka przeciw Szwedom, miasto zostało zniszczone. W 1811 nastąpiła regulacja zabudowy i ulic, w XIX wieku miasto było ośrodkiem walki zgermanizacją. Po roku 1866 powstała biblioteka im. św. Wincentego z Paulo i polski teatr amatorski. W 1868 założone zostało towarzystwo pożyczkowe dla Polaków (dziś Bank Spółdzielczy). W 1914 r. wybudowano kolej, łączącą miasto z Gnieznem (linia kolejowa nr 377 – obecnie nieczynna). Mieszkańcy Kłecka brali udział w powstaniu wielkopolskim 1918–1919 pod powództwem Edmunda Rogalskiego.
Po agresji III Rzeszy na Polskę w 1939, w czasie kampanii wrześniowej, mieszkańcy brali udział w dwudniowej obronie miasta (po wycofaniu się oddziałów WP). W odwecie Niemcy (Wehrmacht i SS) rozstrzelali w dniach 8-9 września 1939 ok. 300[5]-320 osób. Egzekucje przeprowadzano w kilku miejscach, największą grupę (ok. 112 osób) rozstrzelano z broni maszynowej nad rzeką Małą Wełną[5]. Na miejscu straceń wzniesiono pomnik z polnych głazów, a na miejscowym cmentarzu pomnik. Za wielkie poświęcenie (również w 1939) miasto otrzymało w 1960 Order Krzyża Grunwaldu II klasy. W 1986 Kłecko przyjęto w poczet członków Polskiego Komitetu Miast Męczeńskich – Miast Pokoju.
W roku 2005 Kłecko obchodziło 750-lecie nadania praw miejskich.
Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta partnerskie:
 Rosche [potrzebne źródło]
Osobistości pochodzące z Kłecka[edytuj]

W Kłecku urodził się Władysław Nehring (1830-1909) – historyk literatury polskiej, profesor i rektorUniwersytetu Wrocławskiego, oraz Florian Pierański – polski lekarz weterynarii. Na miejscowym cmentarzu w 1897 pochowany został ks. J. Gozdawa Dydyński – autor pierwszych Dziejów Kłecka. Ważną osobistością była też lekarka Helena Bujarska (1917-1999)[6].
Przy drodze wiodącej do Wągrowca stoi żelazny krzyż upamiętniający miejsce, w którym stał kościół i karczma należąca do bożogrobców z Gniezna. W Kłecku urodził się również Dawid Jung, poeta i krytyk literacki, redaktor naczelny Zeszytów Poetyckich.
Zobacz też[edytuj]

Zniszczenie Kłecka (1383)
Bitwa pod Kłeckiem (1313)
Bitwa pod Kłeckiem (1656)
Ostatni starosta kłecki z rodu Czarnkowskich h. Nałęcz
Kłecko Wielkopolskie – stacja kolejowa
Parafia św. Jerzego i św. Jadwigi w Kłecku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1