środa, 19 września 2012

Łęczyca


Łęczyca

Państwo Polska
Województwo łódzkie
Powiat łęczycki
Gmina gmina miejska
Założono IX wiek
Prawa miejskie przed 1267
Burmistrz Andrzej Olszewski
Powierzchnia 8,95 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
15 113
1694 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 24
Kod pocztowy 99-100
Tablice rejestracyjne ELE
Położenie na mapie Polski


Łęczyca
52°03′N 19°12′E
TERC
(TERYT) 1101204011
SIMC 0969250
Urząd miejski
ul. Konopnickiej 14
99-100 Łęczyca
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Łęczyca w Wikisłowniku
Strona internetowa


Jan Matejko, Łęczyca – pierwszy Sejm


Zamek Królewski w Łęczycy


Widok z wieży zamkowej


Ratusz miejski
Łęczyca – miasto i gmina w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, przy łączącej północ z południem drodze krajowej nr 1. Miasto rozciąga się na pograniczu Niziny Mazowieckiej i Niziny Wielkopolskiej nad Bzurą (lewym dopływem Wisły), a dokładnie przy ujściu doliny Bzury do pradoliny warszawsko-berlińskiej.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 15 113 mieszkańców[1].
Należy do miast o najwyższym wskaźniku osób z wyższym wykształceniem w Polsce[2].
Spis treści  [ukryj]
1 Toponimia
2 Położenie
3 Demografia
4 Historia
5 Zabytki
5.1 Wpisane do rejestru zabytków
5.2 Inne
6 Transport
7 Sport i rozrywka
8 Kultura
9 Wspólnoty religijne
10 Honorowi obywatele miasta
11 Edukacja
12 Łęczyca jako garnizon wojskowy
13 Administracja
14 Współpraca międzynarodowa
15 Przypisy
16 Zobacz też
17 Linki zewnętrzne
Toponimia[edytuj]

Istnieją dwie wersje pochodzenia nazwy miasta. Pierwsza wywodzi je od plemienia Łęczan, które przed powstaniem państwa polskiego zasiedlało okolice Łęczycy. Druga podaje wywód od cech charakterystycznych terenu na którym powstało. Równiny pełne błota i trzęsawisk oraz podmokłe łąki nazywano w języku staropolskim - łęgami lub ługami i to one miały dać miejscowości nazwę[3]. Łacińskie średniowieczne dokumenty podają zlatynizowane nazwy miasta: Lonsin, Lucic, Lunciz, Lantsiza, Loncizia, Lonsitia, Lunchicia. W roku 1154 arabski geograf Al-Idrisi w swoim dziele pt. Księga Rogera zamieścił nazwę Łęczycy jako N(u)grada (pol. Nowygród) pośród innych polskich miast Krakowa, Sieradza, Gniezna, Wrocławia, oraz Santoka[4][5]. XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego podaje nazwę miejscową Łęczyca[6].
Położenie[edytuj]

Miasto Łęczyca leży pośrodku obecnego powiatu łęczyckiego, bliżej jego południowej granicy.
Według danych z roku 2007[7] Łęczyca ma obszar 8,95 km², w tym: użytki rolne 58%, użytki leśne 0,1%
Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 8,95 km²[8]. Miasto stanowi 1,16% powierzchni powiatu łęczyckiego.
Sąsiednie gminy: Łęczyca, Daszyna, Grabów, Góra Świętej Małgorzaty, Świnice Warckie, Witonia.
Części miasta: Łęczyca Poduchowna, Obrywka, Probostwo, Przedmieście Ozorkowskie, Sobotczyzna, Waliszew.
Łęczyca dawniej była głównym ośrodkiem ziemi łęczyckiej. Od XIV do XVIII wieku stolica województwa łęczyckiego. W latach 1919–1939 miasto administracyjnie należało do woj. łódzkiego. Od 1946 do 1975 r. w woj. łódzkim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. płockiego.
W pobliżu miasta znajduje się geometryczny środek Polski.
Demografia[edytuj]

Dane z 30 czerwca 2010[9]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 15160 100 8069 53,23 7091 46,77
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 1694 902 792
Historia[edytuj]

X-XIII wiek - istniał tu gród, którego relikty znajdują się w niedalekim Tumie,
XI wiek- powstanie w Łęczycy (obecnie miejscowość Tum) opactwa benedyktyńskiego prawdopodobnie z fundacji Kazimierza Odnowiciela lub wg tradycji przed rokiem 1000 z fundacji św. Wojciecha . Archikolegiata Łęczycka w Tumie jest obecnie sanktuarium św. Wojciecha.
XI i XII wiek - najważniejszy gród prowincji,
1136 - wymieniona pod nazwą łacińską Lancicia,
1138–1148 - gród siedzibą księżnej Salomei, wdowy po Bolesławie Krzywoustym (Łęczyca była wtedy stolicą tzw. oprawy wdowiej)
1141–1161 - budowa w Łęczycy (obecnym Tumie), na miejscu rozebranego opactwa benedyktynów, kolegiaty NMP i św. Aleksego, stała się ona miejscem zjazdów książęcych i synodów kościelnych metropolii gnieźnieńskiej, pierwsze polskie Sejmy
1264 - podział ziemi łęczyckiej na księstwo łęczyckie i księstwo sieradzkie
przed 1267 - nadanie praw miejskich, lokacja miasta na północ od osady na lewym brzegu Bzury, stolica księstwa łęczyckiego,
17 lipca 1409– walny zjazd w Łęczycy uchwalił włączenie się do wojny w razie najazdu Zakonu na Litwę. Stąd wyruszyło poselstwo do Malborka.
1352 - Król Kazimierz Wielki włączył Księstwo Łęczyckie do Polski po śmierci ostatniego księcia łęczyckiego Władysława Dobrzyńskiego
w XVI wieku rozwój miasta jako ośrodka rzemieślniczo-handlowego, stolica województwa łęczyckiego,
od 1793 - pod zaborem pruskim, likwidacja województwa łęczyckiego,
1815 - urodził się w Łęczycy Bernard Lessmann - wydawca i księgarz, dziadek Bolesława Leśmiana i Jana Brzechwy,
od 1807 - w Księstwie Warszawskim,
od 1815 - w Królestwie Polskim,
1869 - 1872 - rabinem Łęczycy był uczony i pisarz Malbim,
1919–1975 - miasto siedzibą powiatu w województwie łódzkim,
1914 - walki w ramach bitwy łódzkiej, udział Legionów Piłsudskiego,
1939 - walki Armii "Poznań" i "Pomorze" z Niemcami – bitwa nad Bzurą. Miasto zajęte przez niemiecką 221 Dywizję Piechoty w nocy z 14-ego na 15-ego września
1939–1945 - wielkie straty w ludziach, zagłada ludności żydowskiej,
1955–1992 – Łęczyckie Zagłębie Rud Żelaza
1975–1999 - w województwie płockim,
po 1999 - w województwie łódzkim
Zabytki[edytuj]

Wpisane do rejestru zabytków[edytuj]
Według rejestru zabytków KOBiDZ[10] na listę zabytków wpisane są obiekty:
kościół parafialny pw. św. Andrzeja, XV w., XVII-XIX w., nr rej.: 516 z 15.05.1946 oraz 68 z 25.07.1967
zespół klasztorny bernardynów, 1 poł. XVII w.:
kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, nr rej.: 83-V-7 z 5.06.1946 oraz 70 z 26.07.1967
klasztor, nr rej.: 86-V-10 z 5.06.1946 oraz 71 z 26.07.1967
zespół klasztorny dominikanów (kościół i klasztor), poł. XIV w., k. XVIII w., k. XIX w., nr rej.: 81-V-5 z 15.05.1946 i z 13.03.1961
klasztor norbertanek, ob. urszulanek, pocz. XVII w., 2 poł. XIX w., nr rej.: 450 z 27.07.1967
park miejski, k. XVIII w., 1828-30, nr rej.: A/30 z 22.06.2006
zespół zamkowy, XIV-XVIII w.:
dom wsch. – prochownia, XVIII w., nr rej.: 87-V-11 z 15.05.1946 oraz 74 z 26.07.1967
„dom nowy”, nr rej.: 80-V-4 z 15.05.1946 oraz 73 z 26.07.1967
wieża i mury, nr rej.: 91-V-15 z 15.05.1946 oraz 75 z 26.07.1967
baszta obronna, obecnie dzwonnica kościoła parafialnego, XIV w., XVIII w., nr rej.: 84-V-8 z 5.06.1946 oraz 69 z 25.07.1967
ratusz, klasycystyczny, 1788-90, przebudowany na pocz. XX w. i 2005-07, nr rej.: 460-V-20 z 6.05.1949 oraz 76 z 27.07.1967
hotel, obecnie dom mieszkalny, ul. Kościuszki 32, poł. XIX w., nr rej.: 464 z 29.07.1967
szkoła, al. Jana Pawła II 1, 1 poł. XIX w., nr rej.: 896-V-76 z 1953 oraz 465 z 29.07.1967
wieża szybowa „Łęczyca I” kopalni rudy żelaza, ul. Ozorkowskie Przedmieście 4, nr rej.: 647 z 11.06.1994
przestrzenny układ komunikacyjny kolejki wąskotorowej – Krośniewicka Kolej Dojazdowa
liczne domy z XIX wieku
Inne[edytuj]
Obiekty historyczne:
Mała Synagoga zbudowana w końcu XVIII wieku
Gmach gimnazjum im. Jana Pawła II. Budynek powstał w 1930 r. wg projektu Karola Sicińskiego. W II RP mieścił trzy szkoły powszechne. W 1939 służył jako obóz przejściowy dla żołnierzy polskich wziętych do niewoli w Bitwie nad Bzurą, a następnie jako hitlerowskie starostwo powiatowe. Od 1945 r. służy oświacie.
cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Kaliskiej z kwaterami wojskowymi z 1914, 1920 i 1939 r.
cmentarz ewangelicko-augsburski z kwaterą wojskową z 1914 r.
cmentarz prawosławny z I poł. XIX wieku obecnie w obrębie nekropolii rzymskokatolickiej
Budynki koszar 37 Pułku Piechoty Ziemi Łęczyckiej im. Księcia Józefa Poniatowskiego
Dawny szpital św. Mikołaja Cudotwórcy z 1842 r. wzniesiony wg projektu Henryka Marconiego.
Nieistniejące obiekty:
Duża Synagoga z 1787 roku.
Kościół Ewangelicki, z ok. 1860 roku.
Cerkiew Prawosławna pw. Św. Mikołaja z 1910 r.
Transport[edytuj]

Drogi przechodzące przez miasto:
droga krajowa nr 1: Gdańsk-Łęczyca-Cieszyn
droga wojewódzka nr 703: Łowicz-Łęczyca-Poddębice
autostrada A2 (Obwodnica Wartkowice – 12 km od Łęczycy w kierunku Poddębic trasą DW703
Łęczyca posiada stację kolejową, przez którą przebiega linia kolejowa nr 16 : Bydgoszcz – Aleksandrów Kuj. – Włocławek – Kutno – Łęczyca – Łódź Kaliska
PKS w Łęczycy oferuje przewozy ponad 20 autobusami[potrzebne źródło].
Linie szkolne umożliwiają uczniom mieszkających poza Łęczycą w pobliskich wsiach (w powiecie łęczyckim) dojazd do szkół
PKS oferuje własne połączenia między innymi do: Łodzi, Warszawy, Koła, Turku, Płocka oraz do pobliskich miast: Poddębice, Świnice Warckie, Kutno.
Nowe trasy, na których kursują busy łączą miasta Łęczyca, Ozorków, Zgierz, Łódź.
PKS ma w planach przebudowę ówczesnej poczekalni na nowy, większy dworzec.
Kolej wąskotorowa SKOKW: Krośniewice – Łęczyca – Ozorków
Sport i rozrywka[edytuj]

Hala Sportowa nr 1
Stadion Miejski
Klub Sportowy Górnik Łęczyca
MMKS Łęczyca – piłka siatkowa
MKLA Łęczyca – lekkoatletyka
Hurtap - klub jeździecki
Hurtap – futsal
Hurtap – Beach Soccer
Korty tenisowe (ul. Dworcowa)
Orlik 2012 (przy SP nr3, przy SP nr4, przy ILO)
Kultura[edytuj]

Dom Kultury
Kino "Górnik"
Muzeum w Łęczycy
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna
Wspólnoty religijne[edytuj]

Na terenie Łęczycy działalność duszpasterską prowadzą następujące wyznania:
Kościół Rzymskokatolicki
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Świadkowie Jehowy
Honorowi obywatele miasta[edytuj]

Lista Honorowych Obywateli Miasta Łęczyca[11]
Julian Muszyński
Edward Rydz-Śmigły
Michał Żymierski-Rola
Wojciech Lalek
Jakub Andrzej Grajewski
Karol Zielony
Czesław Fluder
Henryk Grochowski
Donald Tusk
Tadeusz Poklewski-Koziełł
Marek Jasiński
Ryszard Rosin
Maria Ginter
Alojzy Orszulik
Czesław Boroń
Irena Śmiałowska
Lech Wałęsa
Wiktoryn Grąbczewski
Bolesław Solarski
Henryk Jaworowski
Otylia Kokocińska
Agata Tuszyńska
Edukacja[edytuj]

W mieście znajdują się 3 przedszkola miejskie, 2 szkoły podstawowe, 1 gimnazjum, 2 zespoły szkół ponadgimnazjalnych oraz 1 liceum ogólnokształcące.
Szkoła Podstawowa nr 3 im. 25 Kaliskiej Dywizji Piechoty
Szkoła Podstawowa nr 4 im. M.Konopnickiej
Szkoła Podstawowa nr 5 - ośrodek szkolno wychowawczy
Gimnazjum im. Jana Pawła II
I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Technikum Nr 1
Liceum Profilowane Nr 1
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 1
Publiczne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Młodzieży Nr 1
Technikum Uzupełniające dla Młodzieży Nr 1
Policealna Szkoła dla Młodzieży Nr 1
Zespół Szkół im. Jadwigi Grodzkiej
Liceum Ogólnokształcące dla Młodzieży Nr 2
Liceum Profilowane Nr 2
Technikum Nr 2
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 2
Policealna Szkoła dla Młodzieży Nr 2
Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych
Biblioteka Pedagogiczna
Łęczyca jako garnizon wojskowy[edytuj]

Jednostki stacjonujące przed 1939:
37 Pułk Piechoty Ziemi Łęczyckiej im. ks. Józefa Poniatowskiego
Jednostki stacjonujące po 1945:
37 Pułk Śmigłowców Transportowych
55 Polowe Warsztaty Lotnicze
1 Dywizjon Szwoleżerów
1 Dywizjon Lotniczy
Administracja[edytuj]

Miasto stanowi osobną gminę miejską. Łęczyca jest siedzibą władz powiatu łęczyckiego oraz gminy wiejskiej Łęczyca.
Łęczyca jest członkiem stowarzyszenia Unia Miasteczek Polskich[12].
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-10 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Miasta i gminy partnerskie:
 Rillieux-la-Pape
 Penzlin
 Saratow
 Rypin

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1