czwartek, 6 września 2012

Zduny



Zduny

Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiat krotoszyński
Gmina gmina miejska
Prawa miejskie 1261, ponownie 1267
Burmistrz Władysław Ulatowski
Powierzchnia 6,2 km²
Wysokość 119,12 - 157,9 m n.p.m.
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
4498
725 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 62
Kod pocztowy 63-760
Tablice rejestracyjne PKR
Położenie na mapie Polski


Zduny
51°38′47″N 17°22′40″E
TERC
(TERYT) 301206 3
Urząd miejski
ul. Rynek 2
63-760 Zduny
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Zduny w Wikisłowniku
Strona internetowa
Zduny – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Zduny.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 4498 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
2.1 Zabytki
3 Przyroda
4 Sport w Zdunach
5 Komunikacja miejska
6 Współpraca międzynarodowa
7 Zobacz też
8 Przypisy
9 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]



Barokowy ratusz w Zdunach
Zduny leżą w zachodniej część Wysoczyzny Kaliskiej (Koźmińskiej), w odległości około 7 km od Krotoszyna i ok. 29 km od Ostrowa Wielkopolskiego. Przez miasto przebiegają:
droga krajowa nr 15: Wrocław-Trzebnica-Zduny-Krotoszyn-Gniezno-Ostróda-Olsztyn,
linia kolejowa Wrocław-Oleśnica-Zduny-Krotoszyn-Gniezno.
Historia[edytuj]

Powstanie w Zdunach ośrodka miejskiego silnie wiąże się z osobą Tomasza I, biskupa wrocławskiego. Położona na pograniczu Śląska i Wielkopolski miejscowość pozostawała własnością książęcą, sąsiadowała jednak z kompleksem dóbr biskupów wrocławskich wokół Milicza. Wskutek zabiegów biskupa książę Bolesław Pobożny polecił w 1261 sołtysowi Lamprechtowi lokowanie tu miasta na prawie średzkim. Brak zaangażowania władcy spowodował jednak zapewne niepowodzenie całej akcji, bowiem w 1266 Tomasz I uzyskał od księcia prawo własności Zdun ponownie określonych jako wieś, otrzymując wkrótce także zgodę na ponowną lokację miasta, do której doszło ostatecznie w 1267[2]. Zduny pozostały miastem biskupim do 1355, kiedy to przeszły w ręce prywatne.
Specyfiką Zdun stało się w następnych skupienie w jednym miejscu kilku samodzielnych ośrodków miejskich. Drugie miasto - Nowe Zduny, zwane również Zdunami Niemieckimi - otrzymało prawa miejskie w roku 1637, a trzecie - Sieniutowo - w roku 1646. Scalenie nastąpiło w roku 1772. Rozkwit Zdun przypada na wieki XVII i XVIII, później jeszcze druga połowa wieku XIX. Spowodowany był położeniem w bezpośrednim sąsiedztwie granicy śląskiej oraz, po 1875 roku, wybudowaniem linii kolejowej.
W czasie II wojny światowej władzę nad Zdunami sprawował Amtskomisar Karl Kambach, a po nim Gustaw Reiman. 18 maja 1943 roku Niemcy zmienili nazwę miasta na 'Treustadt(wierne miasto). Przesunięcie w 1945 roku granic państwa na zachód przyczyniło się do ograniczenia roli Zdun. Przed rokiem 1975 i od roku 1999 miasto należy administracyjnie do powiatu krotoszyńskiego, a w latach 1975-1998 do woj. kaliskiego.
Głównym zakładem przemysłowych miasta przez ponad 120 lat była cukrownia, której pierwsze budynki wybudowano w roku 1882. Z początkiem XXI wieku zaczęto szukać inwestora zagranicznego. Został nim niemiecki koncern cukierniczy Pfeifer & Langen KG z Kolonii z Kolonii. Cukrownia została jednak zamknięta a ostatnia kampania odbyła się w roku 2003[3].
W latach 1952-1983 proboszczem w zdunowskiej parafii pw. św. Jana Chrzciciela był prokurator Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu i zastępca rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, ksiądz Marian Kwiatkowski[potrzebne źródło].
Zabytki[edytuj]
ratusz z 1684 roku, rozbudowywany w XIX wieku, murowany z cegły, z szachulcową wieżą z barokowym hełmem i latarnią,
kościół parafialny rzymskokatolicki św. Jana Chrzciciela z 1719 roku, barokowy,
kościół ewangelicki z XVIII wieku, posiada cechy baroku i klasycyzmu,
zespół domów z szachulcem, około 60 budynków z XVII i XVIII wieku[potrzebne źródło].
Przyroda[edytuj]

Rezerwat Mszar Bogdaniec
Rezerwat Rezerwat przyrody Baszków
Sport w Zdunach[edytuj]

UKS Pionier Zduny
UKS Bila Zduny
CKS Zduny
UKS Shodan
Basen
Kręgielnia
Komunikacja miejska[edytuj]

Zduny nie posiadają własnej komunikacji miejskiej, lecz na terenie miasta regularnie kursują linie komunikacji miejskich z pobliskich miejscowości:
Linia 1 - Krotoszyn - Zduny - Cieszków - Zduny - Krotoszyn obsługiwana przez MZK Krotoszyn
Linia 26 - Ostrów Wielkopolski - Zduny - Ostrów Wielkopolski obsługiwana przez MZK Ostrów Wlkp. → wycofany
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-10 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Miasta i gminy partnerskie:
 Balatonfenyves
 Emleben
 Küssnacht am Rigi
Zobacz też[edytuj]

Sieniutowo
Zduny Niemieckie
Cmentarz żydowski w Zdunach
Zduny (stacja kolejowa)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1