piątek, 7 września 2012

Węgorzewo



Węgorzewo

Państwo Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Gmina Węgorzewo
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1571
Burmistrz Krzysztof Piwowarczyk
Powierzchnia 10,88 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
11 377
1061,0 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 87
Kod pocztowy 11-600 do 11-601
Tablice rejestracyjne NWE
Położenie na mapie Polski


Węgorzewo
54°13′N 21°45′E
TERC
(TERYT) 6283719034
281903
Urząd miejski
ul. Zamkowa 3
11-600 Węgorzewo
 Hasło Węgorzewo w Wikisłowniku
Strona internetowa


Węgorzewo


Widok miasta w 1684 roku
Węgorzewo (dawniej Węgobork, niem. Angerburg, lit. Ungura) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, siedziba gminy miejskiej Węgorzewo. Od 1 stycznia 2002 miasto powiatowe.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 11 377 mieszkańców[1].
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rybackie Węgorzewo[2].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Zabytki i turystyka
4 Wspólnoty wyznaniowe
5 Sport
6 Transport
6.1 Transport zbiorowy
7 Współpraca międzynarodowa
8 Zobacz też
9 Przypisy
10 Bibliografia
Położenie[edytuj]

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 10,88 km²[3].
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. suwalskiego, a w latach 1999-2001 do powiatu giżyckiego.
Historia[edytuj]

Krzyżacy w 1335 r. zbudowali u ujścia Węgorapy do Mamr drewniany zamek, zwany Angerburg. Został on spalony w 1365 r. w czasie najazdu Litwinów. Nowy zamek usytuowano w tym samym miejscu. W XV wieku, niedaleko zamku, powstała nowa osada nazywana początkowo Gieratową Wolą, potem Nową Wolą. Próba lokacji miasta w 1412 r. nie powiodła się. W roku 1479 biskup warmiński Łukasz Watzenrode wydał pozwolenie na wybudowanie w osadzie kaplicy. W 1510 r. w dokumentach wymieniana jest osada Gerothwohl (Geratowa Wola), później zwana Nowa Wsią, której przywilej lokacyjny wydano w 1514. Nowa Wieś była zaczątkiem miasta, a 4 kwietnia 1571 miejscowość uzyskała prawa miejskie, nadane przez księcia Albrechta Fryderyka Hohenzollerna.
W 1656 miasto zostało doszczętnie zniszczone w czasie najazdu sprzymierzonych z Rzecząpospolitą Tatarów. Po tych zniszczeniach i wyludnieniach rozwijało się wskutek żywiołowej kolonizacji polskich osadników z Mazowsza. W tym czasie nosiło dwie nazwy: niemiecką Angerburg (od nazwy zamku) i polską Węgobork (przyswojenie nazwy niemieckiej). Kolejna klęskę miasto przeżyło w latach 1709-1710 w czasie epidemii dżumy. W 1730 wprowadzono oświetlenie ulic latarniami. W 1734 r. na węgorzewskim zamku gościł król Stanisław Leszczyński – uciekał z kraju przed wojskami rosyjskimi, które wyniosły na tron polski Augusta III Sasa. Z Węgorzewa Stanisław Leszczyński udał się do Francji.
W roku 1740 arianin inżynier Jan Władysław Suchodolec (syn Samuela Suchodolskiego ze Starej Różanki) zbudował wodociąg. Woda doprowadzona była do studzien miejskich i do najwyższych pięter węgorzewskiego zamku. W 1829 r. otwarto pierwsze na Mazurach seminarium nauczycielskie, kształcące niemiecka kadrę nauczycielska. Ożywienie miasta spowodował rozwój żeglugi na jeziorach mazurskich i wybudowanie linii kolejowej. Do 1945 r. Węgorzewo było węzłem kolejowym, z którego rozchodziło się pięć linii (do dzis została tylko jedna do Kętrzyna, ale w 1992 zawieszono ruch osobowy). W czasie I wojny światowej toczyły się w okolicy walki między wojskami niemieckim a rosyjskimi. W latach międzywojennych Węgorzewo stało sie popularnym letniskiem i ośrodkiem sportów wodnych. W 1945 r. zabudowa miasta zniszczona została w około 80% przez Armię Czerwoną.
W 1945 r. miasto włączone zostało do Polski pod nazwą Węgorzewo. Jego dotychczasowa, niemiecka ludność zastąpiona została polskimi przesiedleńcami. Od 2002 Węgorzewo pełni funkcje miasta powiatowego.
Zabytki i turystyka[edytuj]

Późnogotycki kościół św. Piotra i Pawła z lat 1605-1611, powiększony o transept w 1729 r. i dobudowana wieżą w połowie XVIII w., hełm z latarnią z 1826 r. Późnorenesansowe wyposażenie wnętrza, ołtarz główny i ambona z XVII w. Nad portalem wieży umieszczone są herby barona Fryderyka zu Dohna i Andrzeja von Kreutzena – fundatorów kościoła. Obok płyta nagrobna starosty Hansa von Auera, z 1659 r.
Zamek krzyżacki z 1398 r., przebudowany w pierwszej połowie XVIII w. w stylu barokowym. W połowie XIX w. zamek został zaadaptowany na sąd i więzienie. Po zniszczeniach w czasie II wojny światowej odbudowany i przeznaczony na cele kulturalne. Jest to budowla trójskrzydłowa, obejmująca nieregularny dziedziniec, otwarta w stronę rzeki Wegorapy. W skrzydle północnym znajduje się brama wjazdowa. Zachowała się także okrągła baszta.
Ratusz z XIX w. przy ul. Zamkowej, przed wojną budynek Urzędu Finansowego, obecnie siedziba Urzędu Miasta i Gminy
Kamieniczki z XIX w. przy ul. Zamkowej, Teatralnej, Pionierów, Placu Wolności
Cerkiew prawosławna z początku XX wieku (parafialna) – dawna kaplica baptystów
Dwie kaplice cmentarne z XIX/XX w.
jezioro Mamry
Kanał Młyński
Muzeum Kultury ludowej przy ul. Portowej
pałac i park z 1. połowy XIX w.
przystań rybacka i jachtowa, kursują tu statki pasażerskie
budynek dworca kolejowego z XIX w.
budynek Szkoły Podstawowej nr 1 (dawniej garnizon) z XIX w.
kompleks budynków Jednostki Wojskowej z XIX w.
kompleks budynków dawnego zakładu Betehsda z XIX w.
dawne cmentarze Betehsdy przy ul. Teatralnej i Rolnej z XVIII w.
kościół Dobrego Pasterza wybudowany w latach 1912-1913
kościół bizantyjsko-ukraiński Św. Krzyża 1933
Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą:
Kościół Chrześcijan Baptystów
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Kościół Greckokatolicki
Kościół Rzymskokatolicki
Kościół Zielonoświątkowy
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Świadkowie Jehowy (zbór)[4].
Sport[edytuj]

W mieście swą siedzibę ma klub piłkarski Vęgoria Węgorzewo. W sezonie 2006/2007 grał w klasie okręgowej, w I grupie warmińsko-mazurskiej. Zajął w niej 2.miejsce i po barażach z Romintą Gołdap (3:0 w, 1:1 d) awansował do IV ligi warmińsko-mazurskiej. Po reformie rozgrywek, awansował do III ligi podlasko-warmińsko-mazurskiej, w której grał 3 sezony (2008/2009-2010/2011). W tym ostatnim sezonie Vęgoria spadła do IV ligi warmińsko-mazurskiej i gra w niej obecnie (sezon 2011/2012).
Transport[edytuj]

Główne ciągi transportowe
ul. S. Jaracza – ul. Zamkowa – ul. Gen. J. Bema – ul. Łuczańska
ul. Armii Krajowej
pl. Grunwaldzki – ul. 11 Listopada
Główne skrzyżowania
pl. Grunwaldzki
ul. Zamkowa – ul. Armii Krajowej
ul. Zamkowa – ul. 3 Maja
Trasy wylotowe
ul. Łuczańska ⇒ droga krajowa nr 63 Giżycko, Łomża, dalej droga krajowa nr 61 Warszawa
ul. Stefana Jaracza ⇒ droga wojewódzka nr 650 Kętrzyn, dalej Olsztyn
ul. Armii Krajowej ⇒ droga krajowa nr 63 Rudziszki
ul. 11 Listopada ⇒ droga wojewódzka nr 650 Gołdap, dalej Suwałki
ul. Jasna ⇒ Kal
al. Wojska Polskiego ⇒ Stręgiel
Drogi krajowe i wojewódzkie przebiegające przez miasto
droga krajowa nr 63 – Sławatycze – Węgorzewo – Rudziszki w mieście: ul. Armii Krajowej – ul. Zamkowa – ul. Gen. J. Bema – ul. Łuczańska
droga wojewódzka nr 650 – Stara Różanka – Węgorzewo – Gołdap w mieście: ul. S. Jaracza – ul. Zamkowa – ul. Targowa – ul. 11 Listopada
Przejście graniczne Perły-Kryłowo w gminie Węgorzewo to planowane polsko-rosyjskie drogowe przejście graniczne dla małego ruchu graniczego.
Transport zbiorowy[edytuj]
Do Węgorzewa obecnie nie docierają pociągi pasażerskie PKP – ruch pasażerski został zawieszony w 1992 roku, a towarowy – w 2000 roku. Najbliższa stacja kolejowa z czynnym ruchem pasażerskim PKP znajduje się w pobliskim Giżycku. Jednak od 19 lipca 2008 roku w okresie wakacji i we wrześniu odbywają się kursy pociągów turystycznych pod zarządem Stowarzyszenia Hobbystów Kolejowych. W przyszłości planowany jest parowóz i zwiększenie liczby kursów z 2 w weekendy do 4 codziennie. Lokalne i dalekobieżne połączenia autobusowe obsługiwane są przez Veolia Transport – Oddział w Węgorzewie. Ważną rolę odgrywają również: PPKS Mrągowo i PPKS Suwałki. Węgorzewo posiada dalekobieżne połączenia autobusowe z Warszawą, Gdańskiem, Olsztynem, Augustowem i Suwałkami. Lokalne autobusy kursują do Gołdapi, Giżycka, Kętrzyna, Mrągowa, Kruklanek i miejscowości powiatu węgorzewskiego.
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-10 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Miasta i gminy partnerskie:
Leffrinckoucke (Francja) – 20 czerwca 1992
Rottenburg (Niemcy) – 1 czerwca 1996
Jaworów (Ukraina) – 1 czerwca 1996
Czerniachowsk (Rosja) – 23 grudnia 1996
Niemenczyn (Litwa) – 27 lutego 2008
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Węgorzewie
Prusy
Kraina Wielkich Jezior Mazurskich
Seven Festival

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1