sobota, 8 września 2012

Turek


Turek

Województwo wielkopolskie
Powiat turecki
Gmina Turek
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1341
Burmistrz Zdzisław Andrzej Czapla
Powierzchnia 16,17 km²
Wysokość 113 m n.p.m.
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
29 059 ▲
1774 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 63
Kod pocztowy 62-700
Tablice rejestracyjne PTU
Położenie na mapie Polski


Turek
52°01′N 18°30′E
TERC
(TERYT) 4304127011
SIMC 0949336
Urząd miejski
ul. Kaliska 59
62-700, 62-701 Turek
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Turek w Wikisłowniku
Strona internetowa
Turek – miasto w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu tureckiego i gminy Turek, w Kaliskiem, na ziemi sieradzkiej, na Wysoczyźnie Tureckiej, nad Kiełbaską.
Według danych z 31 marca 201 miasto liczyło 29 059 mieszkańców[1].
Turek jest drugim co do wielkości ośrodkiem przemysłowym Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego. Obecność złóż węgla brunatnego w pobliżu miasta zadecydowała o powstaniu Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin, który dostarcza ok. 8,5% wytwarzanej w Polsce energii elektrycznej.
Przez Turek przebiegają drogi krajowe nr 72 (Konin – Łódź – Rawa Mazowiecka) i nr 83 (Turek – Sieradz) oraz droga wojewódzka nr 470 (Kalisz – Koło).
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Środowisko naturalne
2.1 Rzeźba terenu i stosunki hydrograficzne
3 Kalendarium historii Turku
4 Atrakcje turystyczne
5 Demografia
6 Gospodarka
7 Kultura i sport
8 Ważniejsze imprezy cykliczne
8.1 Dni Turku
8.2 Święto Ulicy Kaliskiej
8.3 Sztuka Na Ulicy
8.4 Skate Contest and Beatbox Battle
9 Oświata
10 Religia
11 Komunikacja
12 Burmistrzowie Turku
12.1 Królestwo Polskie
12.2 II Rzeczpospolita
12.3 III Rzeczpospolita
13 Ludzie związani z Turkiem
14 Miasta partnerskie
15 Zobacz też
16 Przypisy
17 Bibliografia
18 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Turek leży na Wysoczyźnie Tureckiej, nad Kiełbaską, w województwie wielkopolskim. Historycznie miasto znajduje się w Kaliskiem, na ziemi sieradzkiej.
W latach 1975–1998 miasto leżało w województwie konińskim.
Miasto stanowi 1,74% powierzchni powiatu.
Środowisko naturalne[edytuj]

Według danych z roku 2005[2] Turek ma obszar 16,16 km², w tym:
użytki rolne: 55,1%
użytki leśne: 0,6%
Rzeźba terenu i stosunki hydrograficzne[edytuj]
Miasto położone jest w zapadlisku na Wysoczyźnie Tureckiej. Przez Turek przepływa rzeka Kiełbaska. Na terenie miasta znajdują się także cieki wodne drobnej rzeki Folusz.
Na potrzeby elektrowni „Adamów”, utrzymywany jest względnie stały poziom wód w sztucznym zbiorniku Jeziorsko na Warcie. Miasto uzyskuje wodę ze studni głębinowych, z racji bogatych źródeł wód podziemnych, znajdujących się w całej okolicy.
Na obrzeżach miasta znajduje się duży las mieszany, częściowo należący do miasta, częściowo do prywatnych właścicieli.
Kalendarium historii Turku[edytuj]


Tę sekcję należy dopracować zgodnie z zaleceniami edycyjnymi:
poprawić styl – powinien mieć encyklopedyczną formę, poprawić błędy językowe lub stylistyczne (pomoc: powszechne błędy, dla tłumaczy; zalecenia), zweryfikować treść i dodać źródła.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości prosimy usunąć szablon {{Dopracować}} z kodu tego artykułu.


Elektrownia Adamów w Turku
VI w. p.n.e. – pierwsi stali osadnicy pojawiają się na ziemi tureckiej
1136 – pierwsza wzmianka o Turku (jako „Turkowiste”) w bulli papieża Innocentego II, wymieniająca Turek jako posiadłość arcybiskupów gnieźnieńskich. Osada Turek była wówczas prawdopodobnie siedzibą drwali, smolarzy oraz myśliwych którzy byli do dyspozycji pana w czasie łowów
XII wiek – XIII wiek – Turek jako osada arcybiskupa gnieźnieńskiego należał do kasztelani śpicimierskiej, będącej w pierwszej połowie XII wieku częścią księstwa łęczyckiego. W latach 1263-1264 w wyniku dalszego rozdrobnienia dzielnicowego Turek znalazł się na obszarze powiatu i województwa sieradzkiego i w takiej formie administracyjnej przetrwał do upadku Rzeczypospolitej Szlacheckiej.
1332 – najazd Krzyżaków i spalenie drewnianego kościoła pw. św. Jana Chrzciciela
1341 – 25 kwietnia zostają nadane Turkowi prawa miejskie, oparte na Prawie średzkim, przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janisława. Dokument wydany przez arcybiskupa odebrał pierwszy wójt miasta Jan Pruteno z Uniejowa. Turek już był wtedy największym ośrodkiem w promieniu kilkunastu kilometrów, posiadał murowany kościół, który przetrwał do początków XX wieku.
1357 – król Kazimierz III Wielki potwierdza władztwo biskupów gnieźnieńskich nad Turkiem, w dokumencie wymienia Turek jako miasto z rynkiem: „Turek civitas cum foro et duabus vllis sibi iunctis”. Zwierzchność arcybiskupów gnieźnieńskich oznaczała, iż aż do końca XVIII wieku, w Turku obowiązywał zakaz powszechnego osiedlania się cudzoziemców, Żydów, i wszystkich wyznających inną wiarę niż katolicka.
1383 – najazd i zrabowanie miasta Turku przez Ścibora ze Ściborzyc, Jana z Płomykowa i starosty kolskiego Krystyna z Kozichgłów. Najechali oni posiadłości arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzanty, tj. Turek oraz Grzegorzew, by ten odstąpił od promowania jako kandydata na tron polski Siemowita IV. Najazd ów, bardzo ważny dla historii Polski, okazał się na tyle skuteczny, iż arcybiskup Bodzanty przeszedł do stronnictwa andegaweńskiego i wkrótce, 16 października 1384 roku, koronował Jadwigę Andegaweńską na królową Polski, 15 lutego 1386 ochrzcił Władysława Jagiełłę, a 4 marca 1386 koronował go na króla Polski.
1458 – miasto Turek wystawia 6 zbrojnych na wyprawę malborską króla Kazimierza IV Jagiellończyka, podczas wojny trzynastoletniej
początek XVI wieku – liczba ludności miasta Turek wynosiła około 800 osób, a liczba domów 143
1515 – odbywa się pierwszy z corocznych wielkich jarmarków miejskich w Turku (dn. 15 VIII)
1523 – wielki pożar miasta, płonie większość z zabudowy w mieście
1637 – miasto otrzymuje dodatkowe prawa dotyczące władz miejskich. Arcybiskup Jan Wężyk zarządził, iż na czele rady miejskiej stanie burmistrz wybierany przez starostę i dwóch radych. Z czasem liczba radnych zwiększała się.
1644 – po procesie w mieście spalono na stosie Agnieszkę Bogdankę z Turku podejrzaną o kontakty z diabłem
1655 – przez miasto przeszły oddziały wojskowe Stefana Czarnieckiego i Jerzego Lubomirskiego, powodując straty w dobytku mieszczan
1741 – grabież miasta przez właścicieli okolicznych wiosek.
1793 – w wyniku II rozbioru Polski, Turek wraz z większą częścią Wielkopolski, dostaje się pod panowanie pruskie
1794 – w mieście Turku znajdują się 94 budynki, z czego tylko 3 były murowane, pozostałe drewniane, kryte głównie strzechą
1796 – 28 VII – pruski dekret o przejęciu przez władze pruskie dóbr kościelnych z Wielkopolski na własność skarbu pruskiego. Tym samym kończy się okres, w którym miasto Turek było własnością arcybiskupa gnieźnieńskiego (1341–1796)
1807 – Turek wchodzi w skład Księstwa Warszawskiego
1815 – na mocy ustaleń kongresu wiedeńskiego miasto wraz z ziemią kaliską zostaje włączone do Królestwa Polskiego
1817 – liczba mieszkańców Turku wynosiła 671 osób. W mieście było 129 budynków, w tym trzy murowane. Było tu 66 gospodarstw rolnych, które miały charakter samowystarczalny. Wśród rzemieślników było ośmiu kuśnierzy, czterech młynarzy, ośmiu szewców, sześciu garncarzy, trzech krawców, trzech kołodziejów, dwóch kowali, czterech rzeźników i dwóch sukienników. Handlem zajmowało się czterech kramarzy, oprócz wodnego młyna były jeszcze trzy wiatraki.
1820 – nadanie miastu charakteru osady fabrycznej, podjęto decyzję o przebudowie i modernizacji miasta. Masowo zaczyna powstawać szereg murowanych kamienic i domów, utworzono nowe dzielnice „Pólko” i „Nowy Świat”. Znikają domy drewniane, nowa zabudowa skupia się wokół rynku i ulic przyległych. Założono tu gorzelnię i browar. Tylko w latach 1824-1826 postawiono tu 80 domów (z czego dwadzieścia murowanych). Otwarto cegielnię, wybudowano kilka wykańczalni wyrobów włókienniczych.
1825 – pierwsza szkoła elementarna w mieście – pobierali w niej naukę chłopcy wyznania rzymskokatolickiego.
1826 – liczba mieszkańców miasta wzrosła do 1594 osób. Z roku na rok w Turku osiedlało się coraz więcej ludzi. Osiedlenie się w Turku tkaczy z Czech i Saksonii, początek przemysłu włókienniczego (kalisko-mazowiecki okręg przemysłowy)
1830 – w roku wybuchu powstania listopadowego w mieście mieszkały 2302 osoby, z czego Polacy stanowili 75%, Niemcy 21%, Żydzi 4%.
1844 – wskutek kryzysu doszło do protestów tkaczy. Mimo gospodarczych trudności w mieście nadal funkcjonowały duże fabryki tkackie, jak np. Manufaktura Bawełniana Ulrycha posiadająca w 1845 roku 48 warsztatów tkackich i zatrudniająca 103 robotników
1849 – w Turku powstaje kościół ewangelicki, parafii ewangelicko-augsburskiej, stworzony według projektu Henryka Marconiego. Kościół w stanie niezmienionym przetrwał do czasów obecnych i jest jednym z ważniejszych zabytków miasta.
1852 – Turek nawiedziła epidemia cholery. Jej ofiarami padli m.in. burmistrz Jan Dehnel, pastor ewangelicki Wilhelm Posselt i kilkuset mieszkańców Turku i okolic. W 1866 roku zaraza przyszła ponownie. Zachorowało wówczas 264 mieszkańców, odnotowano 151 zgonów.
1860 – miasto liczy około 4-5 tysięcy ludności
1863 – Wybuch powstania styczniowego. 4 lipca 1863 roku do miasta dotarł oddział partyzancki gen. Taczanowskiego, po mszy świętej w kościele ogłoszony został „Manifest Rządu Narodowego”. Dwa dni później pod Grzymiszewem oddział polskich powstańców doznał porażki w walce z wojskami carskimi. W czasie powstania do starć Polaków z Rosjanami doszło także w Skęczniewie, pod Dobrą, w Brudzewie i Tuliszkowie.
1867 – 1 stycznia – władze carskie tworzą powiat turecki, wchodzący w skład guberni kaliskiej. W granicach powiatu znalazły się miasta: Turek, Dobra, Uniejów, Warta oraz gminy: Biernacice, Goszczanów, Grzybki, Kościelnica, Kowale Pańskie, Lubola, Malanów, Niemysłów, Niewiesz, Ostrów Warcki, Piekary, Pęcherzew, Piętno, Skarżyn, Skotniki, Tokary, Wichertów, Wola Świnecka, Zelgoszcz. łącznie 27 gmin i 397 wsi. W 1870 roku Dobra i Uniejów straciły prawa miejskie, a w 1886 roku Wartę i wieś Bartochów włączono do powiatu sieradzkiego.
1869 – powstała w Turku 1 – klasowa szkoła elementarna dla dziewcząt wyznania rzymskokatolickiego.
1872 – budowa ratusza z wieżą zegarową (obecnie Muzeum Rzemiosła Tkackiego)
1874 – powstanie Ochotniczej Straży Ogniowej
1875 – założenie szpitala św. Pawła na 27 łóżek, utrzymywany głównie z dobrowolnych datków mieszkańców. Miejscowi Żydzi wybudowali w mieście synagogę u zbiegu ul. Wąskiej i Szerokiej.
1886 – Liczba mieszkańców miasta wzrosła do 7340
1891 – powstanie dętej orkiestry amatorskiej
1894 – w Turku było 28 budynków publicznych, 544 domów mieszkalnych (w tym 388 murowanych) oraz 105 murowanych i 807 drewnianych zabudowań gospodarczych
1904 – rozpoczęcie budowy nowego kościoła katolickiego na miejscu gotyckiej budowli zniszczonej przez pożar w 1839 roku
1908 – założenie przez braci Millerów pierwszej fabryki włókienniczej oraz zakładu przemysłowego produkującego muśliny. W mieście funkcjonuje ok. 358 warsztatów tkackich
1912 – powstaje pierwsza szkoła średnia w historii miasta, tzw. Progimnazjum Męskie
1913 – ukończenie budowy kościoła parafialnego, pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa (budowany w latach 1904-1913). Liczba mieszkańców miasta w przeddzień I wojny światowej wynosiła 11232 osoby, wyznanie rzymskokatolickie stanowiło 57% mieszkańców, prawosławne 9%, ewangelickie 1% i starozakonne 28%
1914 – I wojna światowa. 4 sierpnia ostatni carscy urzędnicy opuszczają miasto. Porządek utrzymywała Straż Pożarna oraz sami obywatele. 27 września miasto Turek zajmują wojska niemieckie, ludność zobowiązano do żywienia i kwaterowania wojsk Rzeszy, na czele miasta staje niemiecki generał-gubernator
1915 – prusacy nałożyli na miasto kontrybucję w wysokości 25 tys. srebrnych rubli. Mieszkańcy są zmuszeni do kwaterowania i wyposażeniu w ekwipunek oddziałów niemieckich.
1916 – ukończono budowę Kaliskiej Kolei Dojazdowej łączącej Turek z Kaliszem. Stanisław Kączkowski, nauczyciel fizyki z Progimnazjum Męskiego, powołał tajne Koło Przyjaciół Harcerstwa. W tym roku również uroczyście goszczono w mieście oddział polskich legionistów wchodzących w skład armii austriackiej.
1918 – 11 listopada następuje ewakuacja Niemców z Turku. Dochodzi do prób rozbrajania Niemców przez młodzież miasta, podczas takiej akcji ginie z rąk Niemców profesor gimnazjum Stanisław Kączkowski (na jego cześć nadano jego imieniem jedną z ulic w centrum miasta). Urzędy przejmują Polacy. Organizuje się miejscowy samorząd i policja, tworzone są partie polityczne i organizacja społeczno-kulturalne. Turek jest miastem powiatowym w województwie łódzkim. Mieszka tu ok. 10 tys. mieszkańców, w tym 2,5 tys. Żydów i 0,5 tys. Niemców
1919 – po raz pierwszy w historii mieszkańcy miasta biorą udział w wyborach do Sejmu Ustawodawczego. Głosuje ponad 88% uprawnionych. W 1919 roku burmistrzem miasta został Władysław Kaczorowski, który sprawował urząd do 1927 roku
1920 – powstaje Powiatowy Komitet Obrony Państwa przygotowujący ludność do walki z najazdem bolszewickim. Zgłasza się około pięciuset ochotników.
1921 – liczba ludności Tuku wynosi 9948 osób. 6 lipca powstaje klub piłkarski Tur Turek. Swój pierwszy mecz Tur rozegrał 6 sierpnia 1921 roku, a ich przeciwnikiem była Olimpia Koło
1924 – ukazuje się pierwszy numer lokalnej gazety pt. „Echo tureckie”
1925 – uroczyste otwarcie nowo wybudowanej szkoły powszechnej (dziś Szkoła Podstawowa nr 1)
1936 – światowej sławy artysta, rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Józef Mehoffer ozdabia malowidłami wnętrze kościoła w Turku. Powstaje spółdzielnia rzemieślnicza „Tkacz”
1937 – reforma gminna przeprowadzona na terenie powiatu tureckiego, polegającą na zniesieniu 16 gmin wiejskich, a w ich miejsce utworzeniu 7 nowych. m.in. obszar zniesionej gminy Ostrów Wartski wszedł w skład nowej gminy Jeziorsko.
1938 – dzięki pomocy premiera Składkowskiego w Turku powstaje gimnazjum państwowe przy ulicy Kościuszki, park miejski, dom parafialny przy Pl. Sienkiewicza oraz budynek Spółdzielni Pracy „Tkacz”. Cały powiat turecki wraz z sąsiednimi powiatami kaliskim, kolskim i konińskim został włączony do woj. poznańskiego.
1939 – 5 września ostatnie oddziały WP opuszczają miasto. Turek zajmują wojska niemieckie. 9 września przy placu targowym z rąk żołnierzy wehrmachtu zostaje rozstrzelanych ok. 300[3] mieszkańców miasta. Turek i okolice włączono do niemieckiego „Kraju Warty”
1940 – utworzenie przez Niemców getta, w którym umieszczono 5 tys. Żydów z Turku i okolicznych miast. W samym Turku zmieniono nazwy ulic, m.in. rynek otrzymał nazwę „Adolf Hitler Platz”, a ul. Kaliska „Strasse des 13 September”.
1941 – październik – wywiezienie ludności żydowskiej do getta w Czachulcu; została ona następnie wymordowana w obozie zagłady w Chełmnie
1942 – Liczba mieszkańców Turku zmalała do 9004 osób.
1944 – Przybiera na sile lokalny ruch oporu. Turkowski obwód Armii Krajowej liczy 1614 żołnierzy
1945 – 21 stycznia następuje koniec okupacji niemieckiej. Turek zajmuje Armia Czerwona. Miasto liczy około siedmiu tysięcy mieszkańców. Rozpoczyna się mozolna praca nad odbudową życia społeczno-gospodarczego. Centrum lokalnej władzy znajduje się w siedzibie PPR (przedwojenny „Dom Strzelca”)
1946 – Żołnierze KBW i funkcjonariusze UB likwidują ostatni oddział zbrojnego podziemia. Po pokazowym procesie w lesie na Zdrojkach zostaje rozstrzelanych sześciu żołnierzy z oddziału „Groźnego”
1951 – powstanie Zakładów Przemysłu Jedwabniczego „Miranda”, dużego producenta tkanin, spadkobiercy tradycji tkackich w mieście
1959 – odkrycie złóż węgla brunatnego,
1960 – rozpoczyna się budowa wielkich inwestycji przemysłu energetycznego. W następnych latach powstają Elektrownia i Kopalnia Węgla Brunatnego „Adamów”. Następuje rozbudowa miasta, wzrasta liczba mieszkańców
1975 – w wyniku reformy administracyjnej Turek wchodzi w skład. woj. konińskiego i przestaje być miastem powiatowym. Miasto liczy ok. 20 tys. mieszkańców
1980 – powstają jedne z pierwszych w województwie komisje NSZZ „Solidarność”
1989 – Komitet Obywatelski "Solidarność" bierze udział w pierwszej od czasów II Rzeczypospolitej wolnej kampanii wyborczej do Sejmu i Senatu. Po ponad półwiekowej przerwie powracają tradycje uroczystości patriotycznych w dniach: 3 Maja, 15 sierpnia oraz 11 listopada
1990 – w wyniku pierwszych po wojnie wolnych wyborów samorządowych władzę w mieście przejmuje trzydziestoosobowa Rada Miejska. Turek staje się również siedzibą władz rejonowej administracji rządowej. W mieście mieszka 30 tys. ludzi
1999 – w wyniku reformy administracyjnej Turek wchodzi w skład województwa wielkopolskiego oraz ponownie staje się siedzibą powiatu
2002 – podpisanie z niemiecką gminą Wiesmoor „Aktu nawiązania kontaktów partnerskich”
2003 – rozpoczęcie budowy na obrzeżach Turku kościoła pod wezwaniem Matki Bożej Fatimskiej
2005 – nadanie tytułu Gimnazjum nr 1 „Szkoły humanitarnej” jako jedynej w Wielkopolsce
2007 – MKS „Tur Turek” awansował do II ligi
2008 – podpisanie „Aktu nawiązania kontaktów partnerskich” z tureckim miastem Türkler oraz rumuńskim Rovinari
2009 – odsłonięcie „Ławeczki Mehoffera”
 Zobacz też: Historia Turku i Historia Żydów w Turku.
Atrakcje turystyczne[edytuj]



Kościół NSPJ


Józef Mehoffer na ławeczce
Neogotycki kościół rzymskokatolicki, pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, z witrażami i polichromią Józefa Mehoffera z początków XX wieku (konsekracja 7 września 1924); na wprost głównego wejścia, po drugiej stronie ulicy znajduje się pomnik tego artysty w formie ławeczki.
Kościół ewangelicko-augsburski.
Ratusz miejski z II połowy XIX wieku – obecnie siedziba jedynego w Polsce Muzeum Rzemiosła Tkackiego.
W 1962 w Turku powołano do życia sekcję muzealną. Dziesięć lat później otwarto Regionalną Izbę Muzealną, która mieściła się w Powiatowym Domu Kultury. Większość eksponatów została przekazana przez osoby prywatne. W 1975 utworzono Muzeum Okręgowe w Koninie, a muzeum w Turku stało się jego oddziałem i zostało umieszczone w dawnym budynku ratusza. Jego otwarcie nastąpiło 6 października 1978. Obecnie Muzeum Rzemiosła Tkackiego jest niezależną placówką. Obecnie Muzeum prowadzi wystawę stałą obejmującą historię Turku i okolic (ze szczególnym uwzględnieniem historii tkactwa na terenie Turku) oraz wystawy czasowe. Rokrocznie organizowany jest Ogólnopolski Konkurs Nieprofesjonalnej Twórczości Tkackiej. Muzeum należy do najciekawszych tego typu placówek w Polsce.
Domy tkaczy z XIX wieku.
Kaliska Kolej Dojazdowa.
Pomnik Józefa Piłsudskiego – zaprojektowany przez Józefa Gosławskiego w 1936 roku na konkurs zorganizowany w Rzymie przez Towarzystwo im. Adama Mickiewicza. Odlew prezentowany w przestrzeni miejskiej od 1990 roku, znajduje się w Parku im. Żerminy Składkowskiej[4].
Demografia[edytuj]



Pomnik Józefa Piłsudskiego (proj. J. Gosławski)
Data Ogółem Kobiet Mężczyzn
[osób] [osób/km²] [osób] [%] [osób/km²] [osób] [%] [osób/km²]
2004.06.30 29 522 1 826,9 15 475 52,4 957,6 14 047 47,6 869,2
2007.12.31 29 047 1 796,3 15 263 52,5 943,9 13 784 47,5 852,4
2008.12.31 28 818 1 782,2 15 146 52,6 936,7 13 672 47,4 845,5
liczba ludności miasta Turek, na przestrzeni osi czasowej:

Gospodarka[edytuj]

Rozwinięty jest przemysł wydobywczo-energetyczny (elektrownia i Kopalnia Węgla Brunatnego Adamów).
W mieście znajduje się 8 dyskontów spożywczych oraz 2 niewielkie markety elektroniczne.


Elektrownia od strony Malanowa
Kultura i sport[edytuj]

Miejski Dom Kultury
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Włodzimierza Pietrzaka
Kino „Tur”
Ośrodek Sportu i Rekreacji
basen kryty z halą sportową;
basen otwarty (czynny w okresie wakacyjnym)
ośrodek sportów wschodnich
dwa korty tenisowe
mini skate park
stadion piłkarski
nowoczesna hala widowiskowo-sportowa z zapleczem rehabilitacyjnym
od 2007 II ligowy (od 2008 nowa I liga) klub piłkarski Miejski Klub Sportowy „Tur Turek”
Turkowskie Towarzystwo Cyklistów
Ogólnopolski Przegląd Teatrów Ulicznych
Ogólnopolskie Spotkania Teatralne Młodych Czwarta ściana
Przegląd Studenckich Etiud Filmowych Klaps
Turkowskie Elitarne Spotkania Kabaretów Oklaskiwanych – TESKO
jedyne w Polsce Muzeum Rzemiosła Tkackiego
Klub Młodzieżowy Stowarzyszenia Przystań
Szkółka Pływacka AQUARIUS
chór Viribus Unitis
Big Band Miasta i Powiatu Turkowskiego


Panorama stadionu 1000-lecia (tuż przed modernizacją na potrzeby II ligi)
Ważniejsze imprezy cykliczne[edytuj]

Dni Turku[edytuj]
Dni Turku to najważniejsza impreza cykliczna, która ma miejsce na obszarze miasta Turku. Co roku w pierwszy weekend czerwca, przez dwa dni, gwiazd polskiej kabaretowej i muzycznej goszczą na terenie turkowskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji. Uczestnicy imprezy biorą także udział w licznych pokazach, korzystają z wesołego miasteczka i innych atrakcji. W roku 2010 podczas Dni Turku zagrali m.in.: Doda, Kasia Kowalska, Mrozu.
Święto Ulicy Kaliskiej[edytuj]
 Zobacz też: ulica Kaliska w Turku.
Święto Ulicy Kaliskiej to jednodniowa impreza odbywająca się w drugiej połowie maja. Główne atrakcje tej imprezy mają miejsce na najsławniejszej ulicy miasta – ulicy Kaliskiej, a dokładniej na jej wyłączonym z ruchu samochodowego odcinku zwanym „deptakiem”. Podczas festynu oglądać można występy lokalnych wokalistów i zespołów, okoliczni artyści-plastycy posiadają swoje własne stoiska, na których wystawiają swoje prace itp. Wieczorem uwagę zgromadzonych przykuwają występy zaproszonych gwiazd.
Sztuka Na Ulicy[edytuj]
Sztuka Na Ulicy to jednodniowy festyn organizowany przez Miejski Dom Kultury na zakończenie sezonu letniego. Podczas tego wydarzenia ulica Kaliska wypełniła się pracami lokalnych artystów, którzy prezentują swoją twórczość uczestnikom festynu. Nadrzędną ideą imprezy jest promocją twórczości lokalnych twórców. Na ulicy Kaliskiej, poza licznymi obrazami, można podziwiać wspaniałą biżuterię, robótki ręczne oraz rzeźby[styl do poprawy]. Na imprezie oglądać można przygotowywane „na żywo” przez przedstawicieli turkowskiej sztuki ulicznej elementy graffiti. Dla młodszych uczestników zabawy organizowane są zabawy z klaunami oraz innymi animatorami czasu. Na scenie natomiast występują członkowie zespołu tanecznego oraz wokaliści „Studia Piosenki” z MDK Turek.
Skate Contest and Beatbox Battle[edytuj]
Organizowany przez turkowskie stowarzyszenie „Przystań” festiwal kultury i sztuki ulicznej „SCABB” odbywa się roku 2005. Podczas SCABBu, przez dwa tygodnie, turkowianie oraz przybyli goście mogą brać udział w warsztatach tańca współczesnego, graffiti & street artu, beatboxu oraz skateboardingu. Dotychczas warsztaty prowadziły między innymi takie sławy kultury ulicznej jak Blady Kriss – finalista programu Mam Talent, Anetta Wojtuch – choreograf tańca współczesnego oraz tancerz Lipskee.
Oświata[edytuj]



Szkoła Podstawowa nr 1 im. H. Sienkiewicza
Szkoły podstawowe
Szkoła podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza
Szkoła podstawowa nr 4 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego
Szkoła podstawowa nr 5 im. UNICEF-u
Szkoła podstawowa specjalna w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. Kornela Makuszyńskiego
Gimnazja
Gimnazjum nr 1 im. Lotnictwa Polskiego
Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika
Gimnazjum Specjalne w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. Kornela Makuszyńskiego
Szkoły średnie
Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Tadeusza Kościuszki
Zespół Szkół Technicznych im. prof. gen. Sylwestra Kaliskiego
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. Kornela Makuszyńskiego
Szkoła policealna
Centrum Szkoleniowe „Wiedza”
Szkoła wyższa
Zamiejscowy Wydział Budownictwa i Instalacji Komunalnych w Turku Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie – dwa kierunki studiów (zarówno stacjonarnych jak niestacjonarnych): budownictwo i inżynieria środowiska.
Inne instytucje oświatowe
Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Witolda Lutosławskiego
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Kornela Makuszyńskiego http://www.sosw.turek.pl/
Religia[edytuj]



Kościół NSPJ
W Turku działają dwie parafie rzymskokatolickie, a część miasta podlega pod parafię MB Fatimskiej w Obrzębinie. Parafie te należą do dekanatu tureckiego, w diecezji włocławskiej.
Miasto ma parafię Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, a także Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan i Zbór Ewangelicznego Związku Braterskiego.
W Turku mieści się także Sala Królestwa Świadków Jehowy.
Komunikacja[edytuj]

Do Turku można dojechać autobusami PKS z: Białegostoku, Bydgoszczy, Łodzi, Kalisza, Konina, Poznania, Wrocławia, Krakowa, Katowic, Warszawy, Płocka, Włocławka, Szczecina i wielu innych miejscowości w Polsce, a w sezonie letnim z Łeby przez Toruń, Inowrocław, Grudziądz, Pobierowa przez Kołobrzeg oraz z Zakopanego.
Kursują także busy Łódź – Poddębice – Uniejów – Turek.
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej PKS Turek obsługuje także dwie linie miejskie „3” i „5”.
Przez miasto przebiegała również linia kolei wąskotorowej, obecnie tylko dla ruchu towarowego. Dawniej odbywał się ruch osobowy na tej trasie Kalisz – Turek około 56 km. Na terenie miasta istniała stacja osobowo-towarowa Turek oraz przystanek osobowy Turek Aleja 3 Maja. Linia ta należy do Kaliskiej Kolei Dojazdowej.
Burmistrzowie Turku[edytuj]

Królestwo Polskie[edytuj]
Karol Melcer (1890–1891)
Aleksander Caspari (1892–1899)
II Rzeczpospolita[edytuj]
Henryk Dymitrowicz (1918–1919)
Władysław Kaczorowski (1919–1927)
Julian Mielcarek (1927–1928)
Paweł Mieszkowski (1928)
Ignacy Grześkiewicz (1928–1929)
Paweł Mieszkowski (1929–1930)
Franciszek Stawicki (1930–1936)
Antoni Kawecki (1936–1939)
III Rzeczpospolita[edytuj]
Roman Rybacki (1990–1995)
Krzysztof Nowak (1995–1998)
Marian Marczewski (1998–2001)
Stanisław Poturała (2001–2002)
Zdzisław Czapla (od 2002)
Ludzie związani z Turkiem[edytuj]

premier Felicjan Sławoj Składkowski – łączyły go z miastem więzy rodzinne, kilkukrotnie odwiedzał miasto
artysta Józef Mehoffer – autor polichromii, witraży i projektu wnętrz w Kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa, jest to najbardziej całościowy projekt tego artysty,
artysta Henryk (Henoch) Glicenstein – urodził się i pierwsze lata życia spędził w Turku
generał WP Mieczysław Smorawiński
poeta Włodzimierz Pietrzak
komendant główny Państwowej Straży Pożarnej Marek Kubiak
redaktor naczelny tygodnika Wprost Stanisław Janecki
siatkarka Kamila Frątczak – pochodzi z Turku
dwukrotny olimpijczyk Tomasz Gatka – pochodzi z Turku
Miasta partnerskie[edytuj]

 Dunajowce
 gmina Wiesmoor
 Türkler
 Rovinari
 Uniejów – od 12 czerwca 2009[5]
Zobacz też[edytuj]

Tur Turek
Synagoga w Turku
Cmentarz żydowski w Turku
Historia Żydów w Turku
Pomnik Józefa Piłsudskiego w Turku
Pomnik Świętego Krzysztofa w Turku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1