wtorek, 11 września 2012

Stąporków


Stąporków

Państwo Polska
Województwo świętokrzyskie
Powiat konecki
Gmina Stąporków
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1967
Burmistrz Dorota Łukomska
Powierzchnia 10,94[1] km²
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
5946[1]▼
544 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 41
Kod pocztowy 26-220
Tablice rejestracyjne TKN
Położenie na mapie Polski


Stąporków
51°09′N 20°33′E
TERC
(TERYT) 3263405084
Urząd miejski
ul. Piłsudskiego 132a
26-220 Stąporków
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Stąporków – miasto w woj. świętokrzyskim, w powiecie koneckim, siedziba władz miejsko-wiejskiej gminy Stąporków. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego. Według danych z 31 grudnia 2008 Stąporków miał 5946 mieszkańców[1].


Panorama centrum Stąporkowa
Miejscowość otrzymała prawa miejskie w 1967 roku. Jest podzielona na kilka dzielnic (obręby): Wołów, Plac Wolności, Centrum (osiedle Żeromskiego, osiedle Leśne, XXX-lecie), Koprusa, Sadykierz, Nieborów.


Panorama dzielnicy Stąporków-Wołów
Przez miejscowość przepływa rzeka Czarna Konecka dopływ Pilicy, a także Młynówka dopływ Czarnej Koneckiej.
Głównymi ulicami są: Piłsudskiego (42) oraz Konecka (42)
Przez miasto przechodzi  czerwony szlak turystyczny z rezerwatu przyrody Diabla Góra do Łącznej.
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
1.1 Rodzina Gutów
2 Oświata
2.1 Przedszkola
2.2 Szkoły Podstawowe
2.3 Gimnazja
2.4 Szkoły średnie
3 Religia
3.1 Parafia rzymskokatolicka
3.2 Świadkowie Jehowy
4 Sport w Stąporkowie
4.1 Stadion
4.2 Obecny skład
5 Ciekawostki
6 Przypisy
7 Bibliografia
8 Linki zewnętrzne
Historia[edytuj]

Początkiem Stąporkowa było powstanie w tym miejscu w połowie XVI w. kuźnicy Stąpor. Jej nazwa pochodziła prawdopodobnie od nazwiska właściciela. W latach 1738–1739 powstał tu wielki piec wybudowany przez kanclerza Jana Małachowskiego. W 1781 miejscowe zakłady zwiedzał hrabia Friedrich Wilhelm von Reden, zasłużony dla rozwoju przemysłu na Górnym Śląsku. Piec w Stąporkowie produkował wówczas 130 cetnarów surówki tygodniowo, tj. więcej niż podobne zakłady górnośląskie[2].
W 1838 rodzina Małachowskich rozbudowała i unowocześniła zakład. Stary wielki piec został zastąpiony przez dwa nowocześniejsze. W latach 1876 i 1895 miały miejsce kolejne modernizacje. Zakład przestawiono na paliwo koksowe. Powstała prażalnia rud z ośmioma piecami oraz 2 żeliwiaki. W samym zakładzie pracowało wówczas 300 robotników[2]. W kopalniach rudy dostarczających surowca 500 kolejnych[2].
Pomimo zniszczeń i rekwizycji urządzeń z czasów I wojny światowej, zakład pracował do 1938 r., w latach 20-tych zrezygnowano z wytopu żelaza z rudy na rzecz odlewni żeliwa, a zabudowania przetrwały do 1945, kiedy zniszczone zostały w czasie ciężkich walk o miasteczko[2]. W starych mapach i zdjęciach można znaleźć nazwę miejscowości jako "Stomporków".
Po II wojnie światowej miejscowy przemysł odbudowano. Jako pierwsze uruchomiono kopalnie rudy (Stara Góra, Edward i inne). W późniejszym okresie powstała odlewnia żeliwa, która w 1961 zatrudniała 1100 osób[2]. Liczba ludności Stąporkowa wzrosła z 700 w 1946 do 3472 w 1961[2].
W 1967 Stąporków uzyskał prawa miejskie. Po roku 1967 wybudowano Ośrodek Zdrowia, Gimnazjum, Hale sportową.
Rodzina Gutów[edytuj]
Pomnik przy ul. Gutów na terenie dawnej wsi Koprusa (obecnie w granicach miasta Stąporków) na polanie pomiędzy zabudowaniami mieszkalnymi. Murowany w formie prostokątnej ściany, ze ściętym, uskokowym daszkiem, na betonowej podstawie, w ogrodzeniu z łańcucha w żelaznych rurkach.
Podczas zwalczania oddziału mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala" na początku kwietnia 1940 r. Niemcy zamordowali w lesie serbinowskim Mariana Guta, niespełna 18-letniego chłopca walczącego w tych oddziałach. Dnia 6 kwietnia 1940 roku żandarmi zamordowali całą rodzinę jeńca: ojca, matkę i dwójkę rodzeństwa, paląc zwłoki wraz z zabudowaniami. Pomnik upamiętnia tamte tragiczne wydarzenia, zaś symboliczna mogiła rodziny Gutów znajduje się na cmentarzu w Niekłaniu.
Oświata[edytuj]

Przedszkola[edytuj]
Publiczne Przedszkole w Stąporkowie
Punkt Przedszkolny w Stąporkowie
Szkoły Podstawowe[edytuj]
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 w Stąporkowie
Publiczna Szkoła Podstawowaz nr 2 w Stąporkowie (członek Zespołu Szkół Publicznych w Stąporkowie)
Gimnazja[edytuj]
Publiczne Gimnazjum w Stąporkowie (członek Zespołu Szkół Publicznych w Stąporkowie)
Szkoły średnie[edytuj]
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica w Stąporkowie
Religia[edytuj]

Parafia rzymskokatolicka[edytuj]
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Stąporkowie
Świadkowie Jehowy[edytuj]
Zbór w Stąporkowie
Sport w Stąporkowie[edytuj]

MKS Stąporków (Miejski Klub Sportowy Stąporków) - polski klub sportowy ze Stąporkowa powstały w 1948 roku, jako Stal Wołów. W 1957 roku przyjął nazwę RKS (Robotniczy Klub Sportowy) Stąporków. Najbardziej znanymi piłkarzami MKS-u byli: Jan Czarnecki, Kazimierz Słoka, Sławomir Łyczkowski, Tadeusz Lewandowski, Mirosław Piątek, Piotr Jedynak, Adam Piwowarski, Zbigniew Malicki, Andrzej Zieliński oraz Jacek Pęczkowski. Kilku wychowanków klubu odnotowało występy w drugiej lidze. Byli to m.in.: Andrzej Zieliński (Broń Radom), Jan Czarnecki (Korona Kielce) oraz Zbigniew Malicki (Star Starachowice). W 1991 roku klub został rozwiązany ponieważ z finansowania zespołu wycofały się zakłady pracy. W 1995 roku dzięki grupie zapaleńców w Stąporkowie ponownie zagościł ligowy futbol. W przyszłym sezonie MKS będzie występował w III lidze małopolsko-świętokrzyskiej.
Stadion[edytuj]
MKS Stąporków
Pełna nazwa Miejski Klub Sportowy Stąporków
Barwy żółto-niebieskie
Data założenia 1948
Liga III liga, gr. małopolsko - świętokrzyska
III liga
Adres ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 110, 26-220 Stąporków
Prezes Waldemar Książek
Trener Waldemar Szpiega

Stroje
domowe

Stroje
wyjazdowe
Strona internetowa


Stadion MKS-u Stąporków
Stadion Miejski w Stąporkowie
pojemność - 700 miejsc
boisko - 104 m x 64 m
oświetlenie - brak
adres - ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 110, 26-220 Stąporków
Obecny skład[edytuj]
Stan na 6 sierpnia 2010
Nr Poz. Piłkarz
86 BR Mateusz Gwizd
12 BR Rafał Kwiecień
1 BR Piątek Łukasz
14 OB Goraj Norbert
2 OB Polakowski Artur
OB Arczewski Mariusz
OB Rechowicz Łukasz
OB Majchrzak Paweł
OB Celibała Karol
OB Sinkiewicz Rafał
6 PO Janus Paweł
7 PO Ciekalski Robert
Nr Poz. Piłkarz
PO Lech Michał
15 PO Rzeszowski Krzysztof
13 PO Gałązka Grzegorz
PO Wojasiewicz Kamil
PO Jarczak Dawid
PO Toborek Jarosław
11 NA Jedynak Sławomir
4 NA Plewniak Rafał
NA Kokosza Mateusz
NA Boruń Marcin
NA Tracz Damian
W mieście działa również Hala Widowiskowo-sportowa przy Zespole Szkół Publicznych w Stąporkowie
Ciekawostki[edytuj]

Miastem włada najmłodsza burmistrz w Polsce - Dorota Łukomska (28 lat)[potrzebne źródło].
Nieoficjalnym symbolem miasta jest wielki grzejnik stojący przed Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury, uważany za największy grzejnik świata[potrzebne źródło].
Przed II wojną światową w ówczesnym Stąporkowie znajdował się Dom Żydowski, który spełniał funkcję synagogi oraz lecznicy. Budynek nie przetrwał wojny, został spalony wkrótce po jej wybuchu[potrzebne źródło].
Najdłuższa ulica miasta to Górnicza, ok. 2,7 km, z czego 390 m jest częścią drogi krajowej 42.
Przypisy

↑ 1,0 1,1 1,2 Dane Głównego Urzędu Statystycznego: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). [dostęp 1.10.2009].
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Miasta polskie w Tysiącleciu, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965–1967, Tom I, str 545–546
Bibliografia[edytuj]

Stanisław Pazyra: Miasta polskie w Tysiącleciu. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1965–1967.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1