środa, 12 września 2012

Sosnowiec


Sosnowiec

Państwo Polska
Województwo śląskie
Powiat miasto na prawach powiatu
Aglomeracja katowicka
Prawa miejskie 1902
Prezydent miasta Kazimierz Górski
Powierzchnia 91,06 km²
Wysokość 250 m n.p.m.
Ludność (31.12.2011)
• liczba
• gęstość
215 262 ▼[1]
2390,1 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 32
Kod pocztowy 41-200 do 41-225
Tablice rejestracyjne SO
Położenie na mapie Polski


Sosnowiec
50°18′N 19°10′E
TERC
(TERYT) 247501 1
Urząd miejski
ul. Zwycięstwa 20
41-200 Sosnowiec
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Sosnowiec w Wikisłowniku
Strona internetowa
Sosnowiec – miasto na prawach powiatu na południu Polski, w województwie śląskim, położone na Wyżynie Śląskiej, nad 3 rzekami: Czarną Przemszą, Białą Przemszą i Brynicą. Znajduje się w Zagłębiu Dąbrowskim, we wschodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP). Trzecie pod względem ilości mieszkańców miasto województwa śląskiego (po Katowicach i Częstochowie) i piętnaste w Polsce. Jest jednym z ośrodków centralnych konurbacji górnośląskiej.
Według danych z 31 grudnia 2011 r. miasto miało 215 262 mieszkańców.[1]
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
1.1 Położenie
1.2 Rzeki i cieki wodne
1.3 Zbiorniki wodne i jeziora
2 Podział terytorialny
2.1 Dzielnice historyczne
3 Demografia
4 Historia
5 Architektura
5.1 Wysokościowce
5.2 Zabytki i atrakcje turystyczne
5.3 Pomniki
5.4 Zieleń miejska
6 Gospodarka
7 Transport
7.1 Transport drogowy
7.2 Transport kolejowy
7.3 Transport autobusowy
8 Opieka zdrowotna
8.1 Szpitale publiczne[7]
9 Edukacja
10 Kultura i media
10.1 Placówki kultury
10.2 Media
11 Kościoły i inne związki wyznaniowe
12 Sport
12.1 Obiekty sportowe
13 Administracja
14 Honorowi Obywatele Sosnowca i Ludzie związani w historii z Miastem
15 Miasta partnerskie
16 Ciekawostki
17 Zobacz też
18 Przypisy
19 Linki zewnętrzne
Geografia[edytuj]

Położenie[edytuj]


Położenie Sosnowca pośród pozostałych członków Górnośląskiego Związku Metropolitalnego
Sosnowiec położony jest na Wyżynie Śląskiej. Znajduje się na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Pod względem geologicznym Sosnowiec położony jest w na monoklinie śląsko-krakowskiej znajdującej się na platformie paleozoicznej Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 91,06 km²[2].
Sosnowiec graniczy z następującymi miastami:
na północy: Czeladź, Będzin, Dąbrowa Górnicza,
na wschodzie: Sławków,
na południu: Jaworzno, Mysłowice,
na południowym zachodzie: Katowice.
Rzeki i cieki wodne[edytuj]
Czarna Przemsza
Biała Przemsza
Brynica
Bobrek
Potok Zagórski
Jamki
Zbiorniki wodne i jeziora[edytuj]
Balaton w Porąbce
Leśna w Kazimierzu Górniczym
Stawiki w Starym Sosnowcu
Podział terytorialny[edytuj]

Terytorium Sosnowca można podzielić w pierwszym stopniu na następującego rodzaju jednostki:
dzielnice historyczne (wyróżnia się ich od 20 do 30),
dzielnice – jednostki pomocnicze miasta (aktualnie 1: Dzielnica Południe; 1 w trakcie tworzenia: Dzielnica Zagórze), które mogą być dzielone w drugim stopniu na osiedla i sołectwa,
obręby ewidencyjne urzędu miasta (aktualnie 10), podzielone w drugim stopniu na mniejsze, numerowane jednostki,[potrzebne źródło]
części miasta wg Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju TERYT (aktualnie 29 bez Śródmieścia, które zostało potraktowane jako tożsame z miastem / miejscowością),
rejony działania urzędów pocztowych vel rejony obowiązywania kodów pocztowych (aktualnie 10, dawniej 15).[potrzebne źródło]
Dzielnice historyczne[edytuj]
Dzielnice historyczne to dawne miasta, osady typu miejskiego, gminy i gromady wiejskie, wsie, przysiółki i kolonie, a także utrwalone w świadomości mieszkańców oficjalne lub zwyczajowe nazwy osiedli mieszkaniowych i innych charakterystycznych rejonów mieszkalnych.
Abisynia
Bór
Dańdówka
Dębowa Góra
Jęzor
Juliusz
Kazimierz Górniczy
Klimontów
Konstantynów
Maczki
Milowice
Modrzejów
Niwka
Ostra Górka
Ostrowy Górnicze
Pogoń
Porąbka
Kolonia Pekin lub Pekin
Radocha
Rudna
Sielec
Stary Sosnowiec
Środula w tym Stara Środula
Środulka
Śródmieście lub Nowy Sosnowiec
Wygwizdów
Zagórze w tym Stare Zagórze
Demografia[edytuj]

 Osobny artykuł: Ludność Sosnowca.
Wykres liczby ludności Sosnowca od czasu uzyskania praw miejskich (1902 r.) do dnia dzisiejszego wraz z prognozą GUS na lata 2015-2035:

W okresie powojennym najbardziej dynamiczny wzrost liczby ludności Sosnowca miał miejsce w latach 70. XX wieku. Wynikał on nie tylko z rozbudowy osiedli mieszkaniowych, ale przede wszystkim z powiększenia obszaru miasta w 1975 roku i włączenia w jego skład dotychczasowych samodzielnych ośrodków: miast Zagórze, Kazimierz Górniczy i Klimontów oraz osiedla Maczki. Dzięki temu Sosnowiec już w 1977 roku stał się miastem ponad dwustutysięcznym (204 630 mieszkańców)[3]. Dalszy wzrost liczby mieszkańców miasta zawdzięczamy budowie nowych osiedli mieszkaniowych, głównie dla pracowników Kombinatu Metalurgicznego „Huta Katowice” w Dąbrowie Górniczej. W 1981 roku Sosnowiec stał się miastem ćwierćmilionowym i był nim do 1993 roku. Największą liczbę mieszkańców odnotowano w 1987 roku (259 580 mieszkańców)[potrzebne źródło].
Od początku lat 90. XX wieku trwa permanentny spadek liczby ludności Sosnowca. Wynika on nie tylko z ubytków naturalnych ludności, ale również ujemnego salda migracji. Procesy te spowodowane zostały przede wszystkim przemianami społeczno-gospodarczymi, w wyniku których gospodarka miasta, oparta przede wszystkim na przemyśle ciężkim, znacznie podupadła.
Historia[edytuj]



Sosnowiec, plac Stulecia popularnie nazywany „Patelnią”


Znaczek z 1916 z Sosnowic; z nazwą „Sosnowice”
 Osobny artykuł: Historia Sosnowca.
Nazwa miasta pochodzi od borów sosnowych porastających te tereny przed 1830. Pierwotna nazwa miasta brzmiała Sosnowice. Najstarsza znana wzmianka o osadzie z terenu obecnego Sosnowca pochodzi być może z 1123, a już z pewnością o Milowicach, jak również o Klimontowie, Zagórzu i innych można mówić na podstawie dokumentu z 1228 i innych począwszy od XIII wieku. Prawa miejskie przez krótki okres w XVIII wieku posiadał Modrzejów a następnie od 1902 Sosnowiec, co było pierwszym przypadkiem nadania takich praw w Generał-gubernatorstwie Warszawskim za rządów caratu po Powstaniu Styczniowym, w którym to zresztą Sosnowiec też miał swoją chlubną kartę. W chwili uzyskania praw miejskich w 1902 „wieś” Sosnowiec liczyła jednak 61 tys. mieszkańców, miała własną prasę, teatr zawodowy, rozwinięte lecznictwo ze szpitalem, wśród wydarzeń, jakie miały tu miejsce, prócz wspomnianych walk powstańczych, należy odnotować np. pierwszy w Polsce – razem z Warszawą – pochód pierwszomajowy itp. działania. Presja, jaką więc te fakty musiały wywierać na administrację carską, najlepiej tłumaczy, jak to się stało, że pomimo nastrojów antycarskich, właśnie Sosnowiec zyskał jako pierwszy po powstaniu prawa miejskie.
26 listopada 2009 podczas LII Sesji Rady Miejskiej w Sosnowcu sztandar miasta został udekorowany odznaczeniem „Za Zasługi dla ZKRPibWP”. Dekoracji sztandaru dokonał Prezes Zarządu Miejskiego ZKRPiBWP por. Edward Całka.
Architektura[edytuj]

Wysokościowce[edytuj]
W Sosnowcu znajdują się obecnie cztery budynki które można zaliczyć do wysokościowców.


Żyleta – najwyższy budynek w Sosnowcu
Lp. Nazwa budynku Przeznaczenie Wysokość (m) Liczba kondygnacji Rok ukończenia
budowy
1. Żyleta[4][5] Edukacja 90 m 20 1979
2. "Górnik" Mieszkania 68 m[potrzebne źródło] 18 ?
3. Wieżowiec Ostrogórskiej Mieszkania 61 m 14 1993
4. Wieżowce przy węźle Pogoń Mieszkania 53 m[potrzebne źródło] 16 1976
Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj]


Pałac Schöna w centrum


Sosnowiec, Zamek Sielecki


Cerkiew prawosławna pw. Wiary, Nadziei i Miłości


Gmach dawnego Liceum im. Stanisława Staszica w Sosnowcu
Zamek Sielecki w Sosnowcu Sielcu
Pałac Dietla w Sosnowcu Pogoni (ul. S. Żeromskiego)
Pałac Schöna w Sosnowcu Środuli (Środulce) z zespołem parkowo-pałacowym
Pałac Schöna z parkiem, ul. 1 Maja
Pałac Wilhelma
Dom Ludowy w stylu zakopiańskim
Dwór Mieroszewskich w Sosnowcu Zagórzu
Willa Piątkowskiego w Sosnowcu przy ulicy Mireckiego
Budynek administracyjny zakładów włókienniczych
Katedra Wniebowzięcia NMP w Sosnowcu
Kościół ewangelicki w Sosnowcu-Pogoni
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sosnowcu
Kościół Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Sosnowcu Kazimierzu Górniczym
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Sosnowcu Sielcu
Kościół śśw. Apostołów Piotra i Pawła w Sosnowcu Maczkach
Kościół św. Barbary w Sosnowcu Sielcu
Kościół św. Jana Chrzciciela w Sosnowcu Niwce
Kościół pw. św. Joachima w Sosnowcu Zagórzu
Kościół pw. św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu Pogoni
kościół – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego dla diecezji sosnowieckiej, Sosnowiec, ul. Jagiellońska
Dom Macierzysty zgromadzenia Karmelitanek Bosych Dzieciątka Jezus; Sosnowiec, ul. m. Teresy Kierocińskiej
Parafialna cerkiew prawosławna pw. Świętych Wiery, Nadziei, Luby i Matki Ich Zofii, ul. Jana Kilińskiego
Hotel Victoria
Cmentarze kilku wyznań w zespole przy ul. Smutnej Sosnowcu
Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny
Dworzec kolejowy Sosnowiec Maczki
Gmach dawnego Liceum im. Stanisława Staszica w Sosnowcu Pogoni
Pomniki[edytuj]

Zasugerowano, aby ta sekcja została przeniesiona do nowego artykułu nazwanego Pomniki w Sosnowcu. (dyskusja)

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić artykuł weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Uwaga: Aby ułatwić pracę, dodaj do szablonu parametr |data=2012-09
Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Sosnowcu ul. Trzeciego Maja (pomnik nie istnieje)
Pomnik „Wolność, Praca, Godność” Sosnowiec, ul. 3 Maja, Park Sielecki
Pomnik Jana Kiepury w Sosnowcu
Pomnik Jana Pawła II w Sosnowcu usytuowany na Placu Papieskim w Sosnowcu – Zagórzu
Pomnik Tadeusza Kościuszki na Placu Kościuszki
Pomnik „Kobietom Walczącym w Szeregach Armii Krajowej” Sosnowiec, skrzyżowanie ul. Orlej i ul. Nowopogońskiej przy kościele św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu-Pogoni
Pomnik upamiętniający 50 rocznicę utworzenia Klubu Demokratycznego Zagłębia Dąbrowskiego Sosnowiec, Al.Zwycięstwa
Pomnik w miejscu byłej mogiły wojennej 64 żołnierzy Armii Czerwonej poległych na terenie Sosnowca Sosnowiec-Zagórze, ul. Zuzanny, cmentarz parafialny
Pomnik upamiętniający miejsce, gdzie podczas okupacji hitlerowskiej mieściło się getto, które uległo likwidacji przez wywiezienie Żydów do obozu KL Auschwitz i straceniu ich Sosnowiec-Środula
Płyta pamiątkowa na parkingu CH Auchan, upamiętniający wizytę Ojca Świętego Jana Pawła II w Sosnowcu na ul. Zuzanna.
Płyta upamiętniająca hitlerowski mord na członkach GL-PSS w 1 lipca 1944 roku. Płyta z 1984 r. na ul. Floriańskiej
Płyta upamiętniająca miejsce powieszenia Stanisława Makarskiego, członka dywersyjnej grupy kolejowej Zagłębiowskiej Organizacji Orła Białego, skrzyżowanie ul. Wawel i ul. 3 Maja.
Płyta upamiętniająca śmierć 20 Polaków rozstrzelanych przez hitlerowców podczas egzekucji 4 września 1939 roku oraz 8 sierpnia 1940 roku, ul. Mościckiego
Tablica upamiętniająca, że w latach 1919-1921, w gmachu mieściła się siedziba miejscowych władz powstańczych, ul. 1 Maja – Pałac Schöna
Tablica informująca, że na terenie Huty im. E. Cedlera w latach 1944-1945 mieściła się filia obozu KL Auschwitz-Birkenau, Sosnowiec-Niwka, ul. Niwecka 1, Huta im. E. Cedlera
Tablica upamiętniająca Harcerzy Chorągwi Zagłębiowskiej Szarych Szeregów "UL BARBARA", ul. Smutna 5, Kościół Św. Józefa Rzemieślnika w Sosnowcu
Tablica upamiętniająca żołnierzy Armii Krajowej, obrońców Ojczyzny poległych w walce z okupantem, wywiezionych, deportowanych i zamordowanych latach 1939-1956 Sosnowiec, ul. Kościelna, Katedra
Tablica upamiętniająca zagłębiowskich harcerzy poległych w walkach o niepodległość Polski w latach 1914-1920 Sosnowiec, ul. Kościelna, Katedra
Tablica upamiętniająca kwaterę I Kompanii Legionów Zagłębia Dąbrowskiego; Sosnowiec, w Zespole Szkół Zawodowych nr 4 przy ul. Wawel 1, skąd miał miejsce historyczny wymarsz.
Tablica upamiętniająca spędzone w Sosnowcu dzieciństwo ks. Włodzimierza Sedlaka; Sosnowiec, przy kościele św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu-Pogoni
Tablica upamiętniająca robotników Huty „Katarzyna” poległych w czasie rewolucji 9 lutego 1905, której końcowym etapem było zaistnienie na jesieni Republiki Zagłębiowskiej roku Sosnowiec, Huta im. M. Buczka
Tablica na budynku, w którym mieściło się gimnazjum dla żydowskich uczniów z Sosnowca i pobliskich miejscowości (napis w j. polskim, hebrajskim i angielskim) Sosnowiec, ul. Dęblińska
Tablica upamiętniająca miejsce, na którym w dniu 11 marca 1944 roku zginęli żołnierze Zagłębiowskiej Brygady GL-PPS partyzanci: Tadeusz Bolek, Stefan Wahanka, Jerzy Gorzula, Bogusław Zychla Sosnowiec, ul. Przechodnia 5
Trójkąt Trzech Cesarzy
Sportowa Dolina 2 sztuczny stok narciarski i snowboardowy w Parku Środula ul. 3 Maja 51
Mauzoleum rodziny Dietlów w Sosnowcu
Zieleń miejska[edytuj]
 Osobny artykuł: Pomniki przyrody w Sosnowcu.


Świątynia dumania, Park Dietla
Sosnowiec posiada ponad 2250 ha terenów zielonych w parkach, skwerach, strefach ochronnych, ogródkach działkowych i lasach.
Park Harcerski w Sosnowcu Ostrej Górce
Park Leśna w Sosnowcu Kazimierzu Górniczym ze zbiornikiem wodnym o tej samej nazwie i ogrodem zoologicznym
Park Sielecki w Sosnowcu Sielcu
Park Jordanowski w Starym Sosnowcu
Park Schöna w dzielnicy Środula
Park Schöna przy ul. 1 Maja
Park im. Wandy Malczewskiej w dzielnicy Klimontów
Park Środula – stosunkowo młody park ze sztucznym stokiem narciarskim
Park Kruczkowskiego (Park Kresowa)
Park Tysiąclecia w Milowicach
Park Dietla na Pogoni
Gospodarka[edytuj]

 Osobny artykuł: Gospodarka i handel w Sosnowcu.
Sosnowiec powstał jako miasto przemysłowe, dzięki szybkiemu rozwojowi przemysłu ciężkiego. Swój rozwój zawdzięcza głównie dogodnej lokalizacji na skrzyżowaniu szlaków drogowych i kolejowych.[potrzebne źródło] Po 1989 w mieście nastąpiła restrukturyzacja przemysłu, gdzie w wyniku likwidacji większości zakładów wydobywczych uległ zmianie profil rozwoju miasta z górniczo-hutniczego przekształcił się w przemysłowo-handlowy z uwzględnieniem warunków lokalizacyjnych.
W końcu stycznia 2011 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Sosnowcu obejmowała ok. 11,7 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 14,4% do aktywnych zawodowo[6].
Transport[edytuj]

Transport drogowy[edytuj]


Droga ekspresowa S86
W pobliżu Sosnowca przebiega autostrada A4 – odległość ze Śródmieścia do jej węzłów wynosi:
Katowice-Murckowska – 9 km
Mysłowice – 1 km od granicy dzielnicy Niwka, 10 km od centrum miasta
Przez miasto przebiegają:
droga ekspresowa S1, fragment trasy europejskiej E75
droga ekspresowa S86
droga krajowa nr 79
droga krajowa nr 94
W mieście znajduje się ok. 30 stacji paliw, 7 stacji kontroli pojazdów, kilka wielkich salonów samochodowych połączonych z autoryzowanymi serwisami, natomiast tuż za jego granicą znajduje się giełda samochodowa w Mysłowicach.
Transport kolejowy[edytuj]


Śródmieście przełom lat 60. i 70. XX wieku
Przez miasto przebiegają odnogi historycznych szlaków, którym Sosnowiec zawdzięcza swój potężny rozwój:
Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej (do stacji Sosnowiec Maczki dotarła 1 kwietnia 1848)
Kolei Iwangorodzko-Dąbrowskiej (do stacji Sosnowiec Główny doprowadzona w 1887)
W odległym o 18 km od Śródmieścia Sosnowca sąsiednim Sławkowie planowana jest inwestycja oddziaływająca na cały zagłębiowski region, w postaci rozbudowy suchego portu przeładunkowego na zakończeniu Linii Hutniczej Szerokotorowej (która w rzeczywistości kończy się w granicach administracyjnych Sosnowca, w Kolonii Cieśle), jako strategiczny element kombinowanego połączenia towarowego wschód-zachód.
Dużym powodzeniem u mieszkańców cieszą się przejazdy do Warszawy oraz do Gliwic. Na stacji kolejowej Sosnowiec Główny zatrzymują się wszystkie pociągi pasażerskie krajowe i międzynarodowe. Stacja Sosnowiec Południowy na której również zatrzymywały się pociągi dalekobieżne, jest obecnie obsługiwana wyłącznie przez osobowe pociągi regionalne (najdłuższa relacja: Katowice – Kielce)
Na terenie Sosnowca znajduje się siedem stacji kolejowych na następujących liniach:
linia kolejowa nr 1 (Warszawa Centralna – Katowice): Sosnowiec Główny
linia kolejowa nr 62 Tunel – Sosnowiec Główny: Sosnowiec Południowy, Sosnowiec Dańdówka, Sosnowiec Porąbka, Sosnowiec Kazimierz
linia kolejowa nr 133 (Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Kraków Główny): Sosnowiec Maczki
linia kolejowa nr 134 (Mysłowice – Jaworzno Szczakowa): Sosnowiec Jęzor.
Dworce Sosnowiec Główny oraz Sosnowiec Maczki mają zabytkową architekturę, oba były przed I wojną światową stacjami granicznymi.
Niezależnie od kolei publicznych na terenie miasta działa sieć kolei przemysłowych dawnego PMP-PW, łącząca miejsca wydobywania piasku podsadzkowego z tutejszymi kopalniami węgla, coraz częściej są one jednak wykorzystywane do transportu innych towarów.
Transport autobusowy[edytuj]
Przed dworcem kolejowym Sosnowiec Główny zatrzymują się autobusy relacji Warszawa – Kraków oraz Łódź – Kraków obsługiwane przez firmę Polski Ekspress (po jednej parze dziennie). Ponadto przez Śródmieście Sosnowca kursują linie dalekobieżne, głównie w kierunku województw świętokrzyskiego i małopolskiego, co wynika z kierunków imigracji ludności wywołanej budową Huty Katowice.
Także przed dworcem kolejowym Sosnowiec Główny zatrzymuje się wiele linii komunikacji miejskiej.


Ulica 3 Maja
System miejskiego transportu pasażerskiego, zasadniczo oparty na autobusach i tramwajach, jeszcze niedawno należał do najbardziej archaicznych na skalę europejską.
19 września 1991 Sosnowiec przystąpił do związku gmin w celu wspólnej organizacji transportu miejskiego. Decyzja ta poskutkowała wkrótce sukcesywnym obniżaniem ilości wykonywanych przez środki transportu (zwłaszcza autobusy) wozo-kilometrów, oraz spadkiem wskaźnika pasażero-kilometrów. W ostatnich latach miasto zaczęło powoli inwestować w drogi i coraz więcej starych tras ulega przebudowie w miarę możliwości. Polepszył się także stan autobusów. Miasto zakupiło autobusy typu Solaris (cztero- i sześciokołowe), a także w roku 2005 cała partie niskopodłogowych, używanych, niemieckich autobusów typu Man w bardzo dobrym stanie (krótkich i przegubowych), oraz nowe, niskopodłogowe Jelcze.
 Osobny artykuł: Autobusy w Sosnowcu.
 Osobny artykuł: Tramwaje w Sosnowcu.
Opieka zdrowotna[edytuj]

Szpitale publiczne[7][edytuj]
Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu
Szpital Miejski w Sosnowcu
Szpital Miejski nr 2 im. dr. K. Zahorskiego w Sosnowcu
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. Świętej Barbary w Sosnowcu
Edukacja[edytuj]



Neofilologia, Uniwersytet Śląski
 Osobny artykuł: Edukacja w Sosnowcu.
Wśród placówek edukacyjnych wyliczyć należy około 200 jednostek szczebla podstawowego i średniego. Wśród nich jest 117 publicznych jednostek edukacyjnych, działających w ramach zespołów szkół lub jako samodzielne jednostki: 39 przedszkoli, 35 szkół podstawowych, 24 gimnazja oraz 19 szkół ponadgimnazjalnych.[potrzebne źródło]
W ramach zespołów szkół działa: 14 zespołów szkół ogólnokształcących, 3 zespoły szkół specjalnych, 1 centrum kształcenia ustawicznego, 11 zespołów szkół zawodowych.
Obok szkół publicznych istnieje również 55 jednostek edukacyjnych niepublicznych: 2 przedszkola niepubliczne, 2 szkoły podstawowe niepubliczne, 1 szkoła podstawowa publiczna prowadzona przez osobę prawną, 5 gimnazjów, 1 liceum profilowane, 3 szkoły średnie zawodowe, 7 liceów ogólnokształcących młodzieżowych, 9 liceów ogólnokształcących dla dorosłych, 26 szkół policealnych zawodowych.
Na poziomie wyższym i pomaturalnym znajduje się kilka uczelni bądź instytutów wyższych z siedzibą w Sosnowcu, jak również kilka filii jednostek z innych miast.
Kultura i media[edytuj]



Teatr Zagłębia


Egzotarium w Sosnowcu
Placówki kultury[edytuj]
Muzeum w Sosnowcu Środuli (Środulce)
Muzeum Diecezjalne Diecezji Sosnowieckiej przy ul. Korczaka w Sosnowcu
Miejska Biblioteka Publiczna im. Gustawa Daniłowskiego
Teatr Zagłębia
Egzotarium w Sosnowcu
Ogród zoologiczny w Sosnowcu Kazimierzu Górniczym
Klub im. Jana Kiepury w Sosnowcu Pogoni
Sosnowieckie Centrum Sztuki – Zamek Sielecki
Miejski Dom Kultury „Kazimierz”[8]
Centrum Edukacji i Wychowania Młodzieży KANA
Klub Bakcyl w Sosnowcu Zagórzu
Cinema City (6 sal[9])
Centrum Filmowe Helios (4 sale[10])
Muza Art Cafe Klub i Galeria
Patelnia 36 pub & galeria
Media[edytuj]
Wydawane głównie jako drukowane:
Wiadomości Zagłębia
Kurier Miejski
Twoje Zagłębie
Na terenie miasta usytuowana obecnie jest rozgłośnia górnośląska Radio ESKA Śląsk 99,1 FM, która przejęła przed paru laty niegdyś miejską radiostację – Radio Rezonans – prezentując się początkowo jako kontynuatorka tejże sosnowieckiej stacji.
Z Sosnowcem związanych jest też kilka portali internetowych, czy to informacyjno-społecznych, czy to przybliżających historię i geografię miasta.
Kościoły i inne związki wyznaniowe[edytuj]



Centrum Kongresowe Świadków Jehowy w Sosnowcu (Sala Zgromadzeń)
Sosnowiec jest siedzibą rzymskokatolickiej diecezji sosnowieckiej. W mieście znajdują się 32 kościoły parafialne, w tym jedna bazylika, jakim to tytułem została obdarzona sosnowiecka katedra – oraz jedno sanktuarium – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. W Sosnowcu powstało też żeńskie zgromadzenie zakonne – Karmelitanek Bosych Dzieciątka Jezus, których współzałożycielka, s. M.Teresa Janina Kierocińska, zwana w kręgach katolickich Matką Zagłębia jest obok Wandy Malczewskiej kandydatką na ołtarze związaną z Sosnowcem, nieporównanie zresztą bardziej wrośniętą w ten lud, jak świadczy jej przydomek; prócz Karmelitanek w Sosnowcu działa jeszcze kilka zgromadzeń zakonnych męskich i żeńskich.
W Sosnowcu działają dwie parafie starokatolickie: Kościoła Polskokatolickiego (Matki Bożej Bolesnej) oraz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów (Matki Boskiej Różańcowej).
Sosnowiec jest siedzibą parafii Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. W przeszłości w Sosnowcu – jako ważnej miejscowości Cesarstwa Rosyjskiego i kongresowego Królestwa Polskiego – znajdowały się aż trzy cerkwie prawosławne. Jedyną z nich, która zachowała się do naszych czasów, jest cerkiew pw. Świętych Wiary, Nadziei, Miłości i Ich Matki Zofii[11].
W mieście znajduje się parafia Ewangelicko-Augsburska (posiadająca 1 kościół i 1 kaplicę) oraz inne zbory protestanckie: Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego (zbór w Sosnowcu), Wspólnoty Kościołów Chrystusowych zbór „Chrześcijańska Społeczność” i Kościoła Zielonoświątkowego zbór „Hosanna”.
W Sosnowcu działa Centrum Kongresowe i kilka Sal Królestwa Świadków Jehowy (24 zborów) oraz ośrodek medytacyjny Buddyjskiego Związku Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu.
W przeszłości istniała w Sosnowcu Wielka Synagoga, która 9 września 1939 r. stała się miejscem kaźni wyznawców judaizmu z rąk hitlerowców; niewielka ilość wyznawców tej religii zamieszkuje miasto do dzisiaj.
Ponadto w Sosnowcu mieści się unikatowa nekropolia: cmentarz wielowyznaniowy, podzielony na 4 części: katolicką, ewangelicką, prawosławną i żydowską.
Sport[edytuj]



Stadion Ludowy


Czarni Sosnowiec, stadion
Rugby Klub Koliber Sosnowiec – lider klasyfikacji PLR7 sezon 08/09, I m-c PLR7 sezon 07/08, Wicemistrz Polski Kadetów 06/07
Sosnowiecki Klub Motocrosowy
MKS MOS Płomień Sosnowiec – klub lekkoatletyczny (I Liga)
Zagłębie Sosnowiec – piłkarski klub sportowy
Płomień Sosnowiec – męski zespół siatkówki, 5 miejsce w sezonie 2003/2004 Polska Liga Siatkówki
SMS PZPS I Sosnowiec – kobiecy klub siatkarski, grający obecnie w I lidze
SMS PZPS II Sosnowiec – kobiecy klub siatkarski, grający obecnie w II lidze
WSH Płomień Sosnowiec – kobiecy klub siatkarski, grający obecnie w II lidze
FILAR Sosnowiec – kobiecy klub Koszykówka, grający obecnie w I lidze
Płomień Milowice – klub siatkarski zlikwidowany
Czarni Sosnowiec – męski i żeński klub piłkarski, grający obecnie w IV lidze (grupa męska) i ekstraklasie (grupa żeńska)
KS Budowlani Sosnowiec – klub Judo i Ju-Jitsu
AKS Niwka Sosnowiec – męski klub piłkarski, w sezonie 1984/85 grał w II lidze
Zew Kazimierz – klub piłkarski, grający obecnie w B klasie.
MUKS Dorado
UKS Huragan Sosnowiec – klub pływacki, klub tenisa stołowego.
UKS Grupa Kolarska Sosnowiec – klub kolarski.
UKS MOSiR Sosnowiec – klub łyżwiarstwa figurowego.
Górnik Zagórze-obecnie jako Górnik Sosnowiec
Naprzód Zagórze- klub powstał w 1917 r.Obecnie nie istnieje
Zagłębie Sosnowiec- klub hokejowy obecnie w PLH czyli Ekstraklasy
Górnik Sosnowiec – klub powstał z połączenia Górnika Zagórze i Górnika Klimontów
Falcon Sosnowiec- Klub bilardowy
MOSiR Sosnowiec – klub szermierczy
Sosnowiecki Klub Karate Kyokushinkai
Obiekty sportowe[edytuj]
Stadion Ludowy w Starym Sosnowcu
Stadion Zimowy w Sosnowcu Sielcu
Stadion Lekkoatletyczny przy alei Mireckiego 2
Stadion im. Jana Ciszewskiego Czarnych Sosnowiec przy alei Mireckiego 41
Stadion AKS Niwka Sosnowiec przy ulicy Orląt Lwowskich 70 w Niwce.
Płomień Sosnowiec – męski zespół siatkówki znajdujący się w I lidze PLS
Górnik Sosnowiec – stadion w Zagórzu.
Sportowa Dolina 2 sztuczny stok narciarski i snowboardowy w Parku Środula ul. 3 Maja 51
Kryta Pływalnia Żeromskiego
Hala widowiskowo-sportowa przy ulicy Żeromskiego
Hala sportowa „Milowice”
Hala widowiskowo-sportowa „Zagórze”
Kryta pływalnia „Klimontów”
Kąpielisko „Sielec”
Administracja[edytuj]



Siedziba Urzędu Miejskiego w Sosnowcu
 Osobny artykuł: Prezydenci Sosnowca.
Sosnowiec jest miastem na prawach powiatu. Mieszkańcy wybierają do Rady Miejskiej w Sosnowcu 28 radnych[12]. Organem wykonawczym samorządu jest prezydent miasta, którym obecnie jest Kazimierz Górski.
Miasto jest członkiem Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów i Związku Miast Polskich.
Honorowi Obywatele Sosnowca i Ludzie związani w historii z Miastem[edytuj]

Andrzej Strug
Tomasz Arciszewski
Józef Piłsudski
Edward Rydz-Śmigły
Bogdan Suchodolski
Janusz Ziółkowski
Marta Eggerth
Jan Kiepura
Edward Gierek
Francesco Cimminelli
Adam Śmigielski
Władysław Szpilman
Wacław Urban
Prócz osób wyróżnionych największym w kategoriach honorowania przez Miasto tytułem „Honorowego Obywatela” – warto zwrócić uwagę jeszcze na ludzi, którzy otrzymali odznakę „Zasłużonego dla Miasta Sosnowca”[13] W biegu historii Miasta szczególne też znaczenie mają zasłużeni jeszcze inni liczni Ludzie szczególniej związani z Sosnowcem
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Sosnowcem.
Miasta partnerskie[edytuj]

Lista miast z którymi władze Sosnowca podpisały umowę o współpracy[14]:
 Casablanca (Maroko)
 Komárom (Węgry) – od 27 kwietnia 2005
 Les Mureaux (Francja) – od 1 maja 2004
 Roubaix (Francja) – od 9 czerwca 2006
 Suczawa (Rumunia) – od 12 maja 2002
 Idar-Oberstein (Niemcy) - od 2011
 Dergacze (Ukraina) - od 2011
Ciekawostki[edytuj]

Fragment Sosnowca ze stadionem Zagłębia, oddzielony od reszty miasta rzeką Brynicą - leży na historycznym Górnym Śląsku.[potrzebne źródło]
Wieś Pogoń, położona przy ul. Staropogońskiej, była w początkach XV w. świadkiem bitwy rycerstwa czeskiego i węgierskiego.[potrzebne źródło]
Położony niedaleko Śródmieścia (Sielec) Zamek Sielecki był siedzibą średniowiecznych rycerzy.[potrzebne źródło]
Fragment Sosnowca-Niwki, położony za rzeką Biała Przemsza - leży w historycznej Galicji, czyli byłym zaborze austro-węgierskim.[potrzebne źródło]
Zobacz też[edytuj]

Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego
Trójkąt Trzech Cesarzy
Ludność Sosnowca
Portal:Małopolska
Cmentarz ewangelicki w Sosnowcu
Cmentarz Prawosławny w Sosnowcu
Cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Smutnej w Sosnowcu
Miasto Niwek
Mauzoleum rodziny Dietlów w Sosnowcu
Ulica Stanisława Małachowskiego w Sosnowcu
Stary cmentarz żydowski w Sosnowcu
Cmentarz żydowski w Sosnowcu Rudnej
Najnowszy cmentarz żydowski w Sosnowcu

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1