poniedziałek, 17 września 2012

Pajęczno


Pajęczno

Państwo Polska
Województwo łódzkie
Powiat pajęczański
Gmina Pajęczno
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1276-1870 i od 1958
Burmistrz Dariusz Tokarski
Powierzchnia 20,23 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
6733
334,1 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 34
Kod pocztowy 98-330
Tablice rejestracyjne EPJ
Położenie na mapie Polski


Pajęczno
51°09′N 19°00′E
TERC
(TERYT) 1101309044
SIMC 0932330
Urząd miejski
ul. Parkowa 8/12
98-330 Pajęczno
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Pajęczno – miasto w woj. łódzkim, w powiecie pajęczańskim, położone na północnym skraju Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w zakolu Warty.
Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pajęczno, a w latach 1956-1975 i od roku 1999 siedziba powiatu pajęczańskiego. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. częstochowskiego. Według danych z 20 sierpnia 2010 miasto liczyło 6733 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
2.1 Liczba mieszkańców
3 Zabytki
4 Sport
5 Imprezy
6 Organizacje
7 Przemysł
8 Zobacz też
9 Przypisy
10 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Pajęczno z trzech stron otoczone jest lasami. W północnej części miasta znajduje się Park Tysiąclecia z jeziorem Ług. Znajduje się tam amfiteatr oraz tzw. "boisko zapasowe", gdzie odbywają się imprezy miejskie. Najwyższym wzniesieniem położonym w okolicy jest Miodowa Góra (245 m n.p.m.).
Przez miasto przechodzi droga krajowa nr 42 (Kluczbork-Radomsko), w pobliżu znajduje się magistrala węglowa Śląsk-Porty (linia kolejowa nr 131) i stacja węzłowa Chorzew Siemkowice z odgałęzieniem linii nr 146.
Według danych z 20 sierpnia 2010 powierzchnia miasta wynosi 20,23 km²[1].
Historia[edytuj]

Badania archeologiczne przeprowadzone w latach trzydziestych w pobliskim lesie dowodzą o istnieniu tu wczesnego osadnictwa w 1 okresie żelaza. Pierwsze wzmianki o osadzie Pagenchno (łac. Paginensi) położonej na szlaku handlowym między Śląskiem a Rusią pochodzą z 1140 r. Nazwa miejscowości zmieniała się z biegiem lat: Paginensi (lat.), Pagenchno, Pageczno, Pajęczno. W 1265 r. miejscowość otrzymuje przywilej lokacyjny, czyli zostaje oficjalnie zapisana w dokumentach. W tym czasie wraz z Ziemią Łęczycką należy do księcia Leszka Czarnego. Już w 1276 r. w Kronice Ortlieba Pajęczno zostaje wymieniane jako miasto, co czyni je jednym z najstarszych miast w Polsce.
Kościół wzmiankowany jest już w 1277 r. Był najprawdopodobniej drewniany. Mimo iż miasto jest bardzo stare, nie ma w nim zbyt dużo zabytków – głównie przez wielokrotne pożary, które pochłonęły większość budynków, dokumentów i kościół (największe pożary miały miejsce w latach 1524, 1564, 1793 i 1810). W roku 1575 w podziemiach kościoła pochowany został Marcin Bielski – jeden z najwybitniejszych polskich kronikarzy ("Kronika wszystkiego świata"). W 1748 wybudowano kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który stoi do dziś. Utrzymany jest w konwencji barokowej. W ołtarzu umieszczony jest cudowny obraz Matki Bożej Pajęczańskiej. W czasie II wojny światowej Niemcy uczynili ze świątyni więzienie, a następnie stolarnię. Stanowiło to - wraz z nasilającą się grabieżą dzieł sztuki - ogromne zagrożenie dla obrazu. Parafianin Antoni Durys nocą 24 lipca 1942 r. wyniósł obraz i mimo zagrożenia własnego życia w związku z poszukiwaniem dzieła przez Gestapo, przechował go najpierw we własnym domu, a później starannie zabezpieczył i razem z Wacławem Popielem ukrył na cmentarzu. 4 marca 1945 r. podczas uroczystej procesji obraz ponownie wrócił do głównego ołtarza[2]. 28 maja 2005 r. obraz Pajęczańskiej Matki Kościoła został ukoronowany papieskimi koronami przez kardynała Stanisława Nagy'ego[3][4].
Na mocy ukazu carskiego z 1870 r. Pajęczno utraciło prawa miejskie. Na początku I wojny światowej osada przeżywała zmienne koleje losu, mimo iż nie toczono tu większych bitew. We wrześniu 1914 stacjonowały tu pułki dragonów rosyjskich, w październiku przechodziły przez miasto oddziały niemieckie, w listopadzie ponownie pojawili się Rosjanie, ale zostali wyparci przez austriackich huzarów. 4. korpus austriacki wraz ze sztabem stacjonuje długi czas na plebanii, dowodził nim generał Karl Tersztyánszky von Nádas, dzięki temu Pajęczno zostało zachowane od rabunku.
Podczas II wojny światowej w okolicy Pajęczna nie toczono walk, w związku z czym nie zostało ono zniszczone (w przeciwieństwie do pobliskiego Działoszyna oraz Wielunia). Nazwę włączonej w granice Rzeszy Niemieckiej miejscowości nazistowska administracja zniemczała na różne sposoby: Peinstett (1940), Pfeilstett (1940-43), Pfeilstädt (1943-45). Niemcy zamknęli pajęczańskich Żydów w getcie. W 1942 getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańcy wymordowani.
Pajęczno odzyskało prawa miejskie dopiero w 1958 r. W 1960 r. powstaje budynek Powiatowej Rady Narodowej (obecnie szpital). W 1973 r. Pajęczno zostaje przyłączone do województwa częstochowskiego (zniesiony w Polsce zostaje także urząd powiatu). Po ostatniej reformie administracyjnej w 1999 r. Pajęczno odzyskało status powiatu i od tamtej pory należy do województwa łódzkiego.
22 stycznia 2010 roku nastąpiło trzęsienie ziemi spowodowane zmianami geologicznymi wywołanymi przez prace w kopalni Bełchatów. Siła trzęsienia dochodziła do 4,42 stopni w skali Richtera[5].
Aktualnie powstaje kościół pw. Narodzenia Pańskiego, przy kaplicy tego samego imienia. Inicjatorem budowy kościoła oraz proboszczem parafii jest ks. Szymon Gołuchowski.
Honorowym obywatelem Pajęczna jest Papież Jan Paweł II.
Liczba mieszkańców[edytuj]
Rok 1793 1820 1850 1880 1900 1908 1921 1935 1971 2000 2005 2008
Liczba mieszkańców 643 1077 1253 2057 2895 1756 2609 3500 4000 6731 6682 7138
Zabytki[edytuj]



Cudowny obraz Pajęczańskiej Matki Kościoła
barokowe Sanktuarium Maryjne pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Leonarda z XVIw z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem z ok. XIII w. Koronacja obrazu (Korony papieskie), odbyła się 28 maja 2005 r.
rynek starego miasta, kamienice od XIX-wieczne, stara karczma
ponad 700. letnia lipa drobnolistna – pomnik przyrody
Według rejestru zabytków KOBiDZ[6] na listę zabytków wpisane są obiekty:
kościół parafialny pw. WNMP i św. Leonarda, nr rej.:10/29 z 15.06.1946 oraz 249/67 z 30.08.1967
cmentarz rzymskokatolicki, 1 poł. XIX, nr rej.: A/499/89 z 12.11.1989
ogrodzenie z bramą, nr rej.: j.w.
dom, ul. Kościuszki 41/43, 1 poł. XIX, nr rej.: 649/67 z 31.08.1967
wiatrak, pocz. XIX, nr rej.: 724-XVI-2 z 6.11.1956 oraz 250 z 30.08.1967 (spłonął pod koniec lat 80.)
Sport[edytuj]

Na terenie miasta działa kilka klubów sportowych:
LKS Zawisza Pajęczno – sekcja piłki nożnej i siatkówki
MUKS Meduza – sekcja pływacka
ULKS Tandem – sekcja kolarska
KS Orient - sztuki walki
Imprezy[edytuj]

W Pajęcznie cyklicznie organizowane są imprezy:
Dni Pajęczna - pierwszy weekend lipca
Targi Końskie - sobota po święcie św. Stanisława (8 maja)
Zjazd Miłośników Koni - czerwiec
Zlot miłośników samochodów kempingowych CamperTeam połączony z Ogólnopolskim Zlotem Konstruktorów VITAR - offroad 4x4 - maj
Ogólnopolski Turniej w Sportowym Tańcu Towarzyskim - kwiecień
Organizacje[edytuj]

Ruch Światło-Życie
Żywy Różaniec
Przemysł[edytuj]

Przemysł spożywczy (Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Pajęcznie, zakłady mięsne Liwa, przetwórnie owocowo-warzywne - m.in. Korkus, Frubex), jedna z największych w województwie Gminna Spółdzielnia Samopomocy Chłopskiej, która zajmuje się produkcją przetworów owocowo-warzywnych na bazie staropolskich przepisów bez konserwantów; przemysł włókienniczy, meblowy, fabryka rowerów Brat-Pol.
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Pajęcznie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1