wtorek, 18 września 2012

Nowa Sól


Nowa Sól

Państwo Polska
Województwo lubuskie
Powiat nowosolski
Gmina gmina miejska
Założono XVI wiek
Prawa miejskie 1743[1]
Prezydent miasta Wadim Tyszkiewicz
Powierzchnia 21,80 km²
Ludność (31 marca 2011)
• liczba
• gęstość
40 369
1832 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 68
Kod pocztowy 67-100 do 67-103
Tablice rejestracyjne FNW
Położenie na mapie Polski


Nowa Sól
51°48′N 15°43′E
TERC
(TERYT) 4081104011
Urząd miejski
ul. Piłsudskiego 12
67-100 Nowa Sól
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Nowa Sól w Wikisłowniku
Strona internetowa
Nowa Sól (niem. Neusalz an der Oder) – miasto i gmina w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim. Położone w pasie Wału Trzebnickiego, nad Odrą. Wraz z Zieloną Górą i Sulechowem tworzy Lubuskie Trójmiasto.
Według danych z 31 marca 2011 r. miasto miało 40 369 mieszkańców[2]. Jest trzecim pod tym względem miastem w woj. lubuskim – większymi ośrodkami są Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra.
W mieście wytyczono podstrefę Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Nowa Sól po wojnie
4 Gospodarka
5 Markety
6 Zabytki
7 Demografia
8 Sport
9 Transport i komunikacja
9.1 Transport drogowy
9.2 Transport kolejowy
10 Wspólnoty religijne
11 Administracja
12 Miasta partnerskie
13 Ludzie związani z Nową Solą
14 Ciekawostki
15 Zobacz też
16 Przypisy
17 Bibliografia
18 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Nowa Sól jest położona w południowej części województwa lubuskiego, na lewym brzegu Odry na obszarze zachodniej części Wzgórz Dalkowskich (Pradoliny Barucko-Głogowskiej).
Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 21,80 km²[3]. Miasto stanowi 2,8% powierzchni powiatu.
Według danych z roku 2002 Nowa Sól ma obszar 21,56 km², w tym: użytki rolne 40%, użytki leśne 13%[4].
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego, podobnie jak przy poprzednim podziale administracyjnym, przed rokiem 1975.
Historia[edytuj]



Widok miasta w XVIII w.


Nowosolski Browar
Nowa Sól po raz pierwszy wzmiankowana około 1585 roku jako (niem.) Neusalzburg, później nazwa została skrócona do Neusalz. Prawa miejskie otrzymała dopiero w roku 1743. Od samego początku tradycja miasta, wcześniej osady, związana była z przemysłem oczyszczania soli.
„Okres solny” skończył się jednak dla miasta zaraz po wojnie trzydziestoletniej, kiedy to warzelnia została zamknięta. Dziś smak historii i tradycji pozostał już tylko w nazwie, która może być myląca.
Po okresie stagnacji, od XIX wieku, Nowa Sól znów stała się miejscem, gdzie dynamicznie rozwijał się przemysł, powstały fabryki nici, kleju, okres rozwoju dotyczył także przemysłu ciężkiego – nowo powstałej huty żelaza. U progu XX wieku uruchomiono tu także dużą stocznię rzeczną, a wraz z nią port przeładunkowy, uruchomiono również połączenia kolejowe.
W okresie II wojny światowej Niemcy wykorzystali miasto jako dogodny punkt przy tworzeniu kilku obozów pracy przymusowej, w tym filii jednego z najbardziej znanych, który zapisał się niechlubnie na kartach historii – Gross-Rosen.
Armia Czerwona wkroczyła do Nowej Soli 14 lutego 1945. W wyniku rozpętanej i przegranej II wojny światowej przez Niemców miasto przyłączono do Polski, zaś jego niemiecką ludność wysiedlono w nowe granice Niemiec. Jeszcze długo po zakończeniu wojny Nowa Sól, jak i wiele innych ośrodków polskich, znajdowała się w strefie wpływów radzieckich ze względu na obecność Komendantury Wojskowej. Praktycznie do końca okresu stacjonowania Armii Radzieckiej w mieście znajdował się duży szpital wojskowy wraz z zapleczem logistycznym i kwaterami dla kadry na osiedlu domków jednorodzinnych.
Nowa Sól po wojnie[edytuj]



Budynek starego ratusza


Rynek miasta


Muzeum miejskie


Magazyn solny z XVIII w.
Po wojnie Nowa Sól znana była z produkcji włókienniczej z Nadodrzańskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego „Odra”, posiadającą halę nici syntetycznych wyposażoną w maszyny produkcji japońskiej (zakład zlikwidowano w 2002 r.), Dolnośląskich Zakładów Metalurgicznych „Dozamet”, produkujących między innymi tubingi do budowy metra i na potrzeby kopalni węgla (zakład zlikwidowano w 1998 r.), Zakładów Jajczarskich (produkcja jajek w proszku m.in. na eksport do niemieckich fabryk lodów) i „Kartoniarni” (fabryki opakowań). Miejski browar z początku XX w. produkował kilka gatunków piwa.
W oparciu o zakłady pracy, korzystając z dogodnego położenia, w 1963 roku Roman Bojko i Zygfryd Chreptowicz założyli sekcję kajakową w Nowej Soli, przemianowaną na klub kajakowy „Polonia”, a następnie „Dozamet”. Odniosła ona sukcesy na skalę zarówno kraju, jak i olimpijskie (tacy zawodnicy jak Grzegorz Krawców, siostry Elżbieta Bareja i Bareja, Józef Soliński, Ludwik Ochodek, rodzeństwo Klameckich i inni); obecnie (2009) nadal działa Kajakowy Klub Sportowy. Ponadto w mieście od około 1960 roku jest hala sportowa, pierwotnie wykorzystywana do pokazowych walk bokserskich, następnie do gier zespołowych.
W Nowej Soli oprócz 7 szkół podstawowych (w tym jednej integracyjnej) funkcjonują 3 gimnazja, Liceum Ogólnokształcące im. K.K. Baczyńskiego oraz 4 Zespoły Szkół Ponadgimnazjalnych.
Gospodarka[edytuj]

Obecnie Nowa Sól jest jednym z większych ośrodków przemysłowych na zachodzie Polski. Istnieje tutaj wiele przedsiębiorstw które działają w branży budowlanej, metalowej, maszynowej, elektrotechnicznej, spożywczej, motoryzacyjnej, elektronicznej[5].
Stopa bezrobocia w Nowej Soli spadła w przeciągu 4 lat z 46% do 9,3% (wrzesień 2008).[potrzebne źródło]
W Nowej Soli istnieje Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, w której powstało wiele fabryk. W mieście rozwija się handel, usługi, powstają nowe składy, hurtownie, sklepy, stacje benzynowe. Rozwija się sektor małych i średnich firm. Rozbudowywane są stacje obsługi pojazdów i serwisy. W mieście dominują średnie i małe przedsiębiorstwa budowlane, metalurgiczne i handlowe.[potrzebne źródło] Dynamicznie rozwinęła się produkcja figur ogrodowych, którymi zainteresowani są zwłaszcza nabywcy z Niemiec – w mieście i okolicy funkcjonowało nawet ok. 400 takich wytwórni[5].
Markety[edytuj]

Biedronka x 4
Carrefour Market
Dino Market
Kaufland
Intermarche
Bricomarche
EKO
Tesco (w budowie)
Zabytki[edytuj]

 Osobny artykuł: Zabytki Nowej Soli.
Kościół św. Antoniego
Kościół św. Michała Archanioła
Kościół św. Barbary
Unikatowy w skali Europy, jedyny na obszarze Polski, most podnoszony na kanale portowym, czynny
Zabudowę przemysłową z przełomu XIX i XX w. (m.in. Nadodrzańskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego „Odra”
Zbór Braci Czeskich z połowy XVIII w.
Magazyn Solny z XVIII wieku
Muzeum Miejskie
Demografia[edytuj]

Dane z 30 czerwca 2004[6]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 40 616 100 21 300 52,4 19 316 47,6
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 1883,9 987,9 895,9
Sport[edytuj]

Od 1946 roku w Nowej Soli funkcjonuje klub piłkarski Dozamet Nowa Sól, który obecnie występuje pod nazwą Arka. Klub rozgrywa mecze na Stadionie Miejskim w Nowej Soli.
Transport i komunikacja[edytuj]

Nowa Sól jest węzłem komunikacji drogowej. W mieście krzyżuje się kilka szlaków, istnieje dworzec kolejowy a rzeka Odra to śródlądowa droga wodna. Komunikację miejską, podmiejską i dalekobieżną zapewnia przedsiębiorstwo PKS Nowa Sól. Połączenia: Nowa Sól – Poznań, Nowa Sól – Zielona Góra, Nowa Sól – Kłodzko, Nowa Sól – Jelenia Góra, Nowa Sól – Słubice, Nowa Sól – Wolsztyn, Nowa Sól – Sława, Nowa Sól – Szprotawa, Nowa Sól – Nowe Miasteczko, Nowa Sól – Kożuchów i Nowa Sól – Kolsko.[potrzebne źródło]

Transport drogowy[edytuj]
W Nowej Soli krzyżują się szlaki z południa na północ, ze wschodu na zachód. Obwodnica miejska prowadzi ruch kołowy obrzeżami miasta pozwalając na uniknięcie uciążliwego tranzytu w ścisłym sercu miasta. Na wysokości miejscowości Lubieszów znajduje się węzeł drogi ekspresowej S3.
Transport kolejowy[edytuj]
W Nowej Soli znajduje się stacja kolejowa. Miasto ma połączenia pospieszne ze Szczecinem, Wrocławiem, Katowicami i Krakowem, a podmiejskie z Zieloną Górą, Głogowem i Rzepinem.[potrzebne źródło]
Wspólnoty religijne[edytuj]



Kościół pw. św. Antoniego
Kościół Rzymskokatolicki
Parafia pw. Świętego Józefa Rzemieślnika
Parafia pw. Wniebowzięcia NMP
Parafia pw. św. Antoniego
Parafia pw. św. Michała Archanioła
Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP
Kaplica
Kaplica na Cmentarzu Komunalnym
Kościół Zielonoświątkowy w RP
Zbór
Zbór „Nowe Życie”
Kościół Boży w Chrystusie
Zbór „Nowe Pokolenie”
Świadkowie Jehowy
Sala Zgromadzeń
Administracja[edytuj]

Miasto ma status gminy miejskiej i jest siedzibą powiatu nowosolskiego.
Nowa Sól jest członkiem Związku Miast Polskich.
Miasta partnerskie[edytuj]

Lista miast partnerskich Nowej Soli[7]:
 Achim
 Senftenberg
 Püttlingen
 Fresagrandinaria
 Veszprém
 Žamberk
 Saint-Michel-sur-Orge
Ludzie związani z Nową Solą[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Nową Solą.
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Nowej Soli.


Park Krasnala
Ciekawostki[edytuj]

W Nowej Soli znajduje się Park Krasnala[5], utworzony na cześć krasnali ogrodowych, których produkcja w okresie kryzysu gospodarczego w mieści po likwidacji przemysłu pod koniec XX wieku, dała zatrudnienie wielu Nowosolanom[5]. W tym parku znajduje się największy na świecie krasnal ogrodowy nazwany imieniem Soluś[8].
Nowa Sól posiada też swojego superbohatera: Solanina – białego człowieka z soli. W 2009 roku powstał niezależny film o jego przygodach i od tego też roku w mieście odbywa się festiwal filmowy, Solanin Film Festiwal[9].
Zobacz też[edytuj]

Ludność Nowej Soli
Ratusz w Nowej Soli
Cmentarz żydowski w Nowej Soli

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1