Moryń

Moryń

Państwo Polska
Województwo zachodniopomorskie
Powiat gryfiński
Gmina Moryń
gmina miejsko-wiejska
Burmistrz Jan Maranda
Powierzchnia 5,54 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
1622
292,8 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 91
Kod pocztowy 74-503
Tablice rejestracyjne ZGR
Położenie na mapie Polski


Moryń
52°51′34″N 14°23′37″E
TERC
(TERYT) 4324306064
SIMC 0979283
Urząd miejski
pl. Wolności 1
74-503 Moryń
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Moryń w Wikisłowniku
Strona internetowa
Moryń (niem. Mohrin) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Moryń. Położone nad jeziorem Morzycko.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 1622 mieszkańców[1].
Nazwa Moryń została formalnie wprowadzona rozporządzeniem Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 roku[2]. Wcześniej przez kilka powojennych miesięcy funkcjonowały tymczasowe nazwy Murzynowice oraz Murzynno[3] (ta druga pojawia się m.in. w przedwojennym Atlasie nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej Stanisława Kozierowskiego[4]).
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Zabytki
3 Demografia
4 Oświata
5 Administracja
6 Dom Opieki Społecznej
7 Zobacz też
8 Przypisy
Położenie[edytuj]

Moryń znajduje się w południowo-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie gryfińskim.
Cała gmina Moryń leży w otulinie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, a duża jej część należy do samego parku.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 5,54 km²[5].
W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego.
Zabytki[edytuj]



Kościół Ducha Św. w Moryniu
Kościół romański z XIII w. Wybudowany jest z kamieni granitowych, na planie krzyża. Unikatowa wieża pochodzi z XV wieku, wolno stojąca z przejazdem. Górna część wieży z latarnią z 1756 roku. Szczyty kościoła dekorowane są licznymi blendami ostrołukowymi i półkolistymi, a także rozetami o uskokowych ościeżach,
Ołtarz z kostki granitowej (jeden z nielicznych tego typu ołtarzy w Polsce) jest starszy od kościoła o około 100 lat (datowany jest na XII wiek),
Ambona barokowa z 1711 roku wyrzeźbiona przez lokalnego artystę Hattenkrella,
Fragmenty gotyckich malowideł z XV wieku,
Mury miejskie z granitu i kamienia polnego. Wzniesione zostały w początkach XV wieku. Otaczają one miasto kołem o średnicy około 300m. Pierwotnie miały 28 strażnic czworokątnych i jedną bramę z wieżą. Zachował się do dzisiaj ich pełny wieniec (bez bramy i strażnic),
Zachowany został średniowieczny układ urbanistyczny,
Budynki mieszkalne z XVIII i XIX wieku wraz z siatką ulic stanowią zespół zabytkowy, niektóre z nich mają tak zwane przedproża
Ruiny XIV-wiecznego zamku zbudowanego na półwyspie.
Demografia[edytuj]

Struktura demograficzna mieszkańców Morynia wg danych z 31 grudnia 2008[6]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 1631 100 907 55,61 724 44,39
wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) 300 18,39 147 9,01 153 9,38
wiek produkcyjny (18–65 lat) 1115 68,36 607 37,22 508 31,15
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) 216 13,24 153 9,38 63 3,86



Zespoł szkół w Moryniu
Oświata[edytuj]

Jedyną placówką oświatową w miejscowości jest Zespół Szkół w Moryniu, w skład którego wchodzą: Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II, Szkoła Podstawowa im. st. sierż. Mieczysława Majchrzaka oraz Przedszkole Miejskie.
Administracja[edytuj]

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Moryń. Mieszkańcy Morynia oraz osady Moryń-Dwór wybierają 5 z 15 radnych do Rady Miejskiej w Moryniu[7]. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest urząd miejski przy placu Wolności.
Burmistrzowie Morynia:
Bogdan Sternal (1994 – 2002)
Jan Maranda (od 2002 r.)
Gmina Moryń utworzyła jednostkę pomocniczą – "Miasto Moryń". Organem uchwałodawczym miasta jest ogólne zebranie mieszkańców, które wybiera zarząd miasta, składający się z 5 członków, z przewodniczącym na czele[8].
Mieszkańcy Morynia wybierają parlamentarzystów z okręgów z siedzibą komisji wyborczej w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.


Pomnik Christiana Kocha przed domem opieki
Dom Opieki Społecznej[edytuj]

Zakład opiekuńczy w Moryniu powstał 1874 r. z inicjatywy dr. Christiana Friedricha Kocha, który był jego głównym fundatorem. Przeznaczony był dla ok. 80 dzieci (głównie sierot) i nosił nazwę "Kinderglück" ("Szczęście Dzieci"). Pierwotnie składał się z jednego dużego, trójskrzydłowego budynku głównego oraz zespołu budynków pomocniczych. Zabudowania otoczone były rozległymi terenami zielonymi wykorzystywanymi do celów rekreacyjno-sportowych.
W 1903 r. przed głównym budynkiem zakładu ustawiono pomnik z popiersiem fundatora oraz figurami dwojga dzieci. Autorem pomnika był berliński rzeźbiarz Heinrich Wefing. Pomnik zachował się do dnia dzisiejszego.
Obecnie w Zakładzie mieści się dom opieki społecznej dla ok. 120 niepełnosprawnych intelektualnie osób dorosłych, prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Benedyktynek Samarytanek Krzyża Chrystusowego.
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Moryniu