środa, 19 września 2012

Mława


Mława

Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiat mławski
Gmina gmina miejska
Prawa miejskie 1429[1]
Burmistrz Sławomir Kowalewski
Powierzchnia 35,50 km²
Wysokość 135–180 m n.p.m.
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
30 423
857,0 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 23
Kod pocztowy 06-500 do 06-501
Tablice rejestracyjne WML
Położenie na mapie Polski


Mława
53°07′N 20°22′E
TERC
(TERYT) 1141813011
Urząd miejski
Stary Rynek 19
06-500 Mława
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Mława w Wikisłowniku
Strona internetowa
Mława – miasto i gmina w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim. Miasto powiatowe leżące na Mazowszu, na Wzniesieniach Mławskich, w pobliżu rzeki Mławki, tuż przy granicy z województwem warmińsko-mazurskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa ciechanowskiego. Wg danych z 26 czerwca 2009 w mieście zameldowanych było 30 423 mieszkańców.
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
1.1 Demografia
1.2 Klimat
2 Komunikacja
3 Edukacja
4 Życie kulturalne
5 Historia
5.1 Kalendarium
6 Zabytki
7 Wspólnoty religijne
7.1 Parafie rzymskokatolickie
7.2 Zbory ewangelikalne
8 Mławianie
8.1 Znane osoby urodzone w Mławie
8.2 Osoby związane z Mławą
9 Sport i turystyka
10 Współpraca międzynarodowa
11 Zobacz też
12 Przypisy
13 Bibliografia
Geografia[edytuj]

Według danych z roku 2005 Mława ma obszar 34,86 km², w tym:
użytki rolne: 54%
użytki leśne: 24%
tereny zurbanizowane i zabudowane: 21%
pozostałe – tereny różne i pod wodą 1%
Miasto stanowi 2,08% powierzchni powiatu.
Sąsiednie gminy: Iłowo-Osada, Lipowiec Kościelny, Szydłowo, Wieczfnia Kościelna, Wiśniewo, Dzierzgowo
Demografia[edytuj]
Dane z 31 grudnia 2004[2]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 30 423 100 15 500 52,6 14 923 47,4
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 830,0 436,6 393,4

Klimat[edytuj]
[ukryj]Średnia temperatura i opady dla Mławy
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru
Średnie najwyższe temperatury [°C] -1 1 5 12 18 21 23 23 18 12 4 1
Średnie najniższe temperatury [°C] -4 -4 -2 3 8 11 12 12 8 4 0 -3
Opady [mm] 21.8 21.1 23.4 28.7 36.3 53.3 52.6 37.3 40.4 30.2 29.2 29.2
Źródło: msn weather[3] 15.12.2008
Komunikacja[edytuj]



Ratusz


Sławomir Kowalewski, burmistrz miasta Mława
Przedsiębiorstwo PKS Mława jest jedną z największych firm tego typu w województwie mazowieckim. Zapewnia bezpośrednie połączenia Mławy z Bydgoszczą, Warszawą, Olsztynem, Toruniem, Łodzią, Łomżą, Płockiem, Ciechanowem i Gdańskiem. Kursy lokalne docierają do Żuromina, Lidzbarka, Raciąża, Działdowa, Nidzicy, Strzegowa, Glinojecka i innych miejscowości. W porze wakacji letnich przedsiębiorstwo uruchamia szereg linii dalekobieżnych łączących Warszawę i Mławę z kurortami takimi jak Jastrzębia Góra, Hel, Krynica Morska, Darłowo, Giżycko i Międzyzdroje. PKS Mława posiada 2 placówki terenowe – w pobliskim Żurominie oraz w Działdowie w województwie warmińsko-mazurskim.
W Mławie zatrzymują się pociągi Kolei Mazowieckich oraz Przewozów Regionalnych.
Przez Mławę przebiega droga krajowa nr 7, drogi wojewódzkie: nr 544 Brodnica – Działdowo – Mława – Przasnysz – Ostrołęka, nr 563 Rypin – Żuromin – Mława, nr 615 Mława – Ciechanów, drogi powiatowe o numerach: 351, 303, 312, 320, 352.
Edukacja[edytuj]

 Osobny artykuł: Edukacja w Mławie.
Edukacja mławska ma bogate tradycje historyczne a od pewnego czasu zapewnia pełen cykl edukacyjny od żłobka po studia wyższe zarówno w placówkach publicznych jak i prywatnych. W Mławie znajduje się 5 szkół podstawowych, 4 gimnazja, 4 licea ogólnokształcące i 5 liceów profilowanych i szkół zawodowych. Tę podstawową edukację uzupełnia szkolnictwo artystyczne – szkoła muzyczna I i II stopnia i wyższe – Wydział Humanistyczno-Techniczny w Mławie Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Ciechanowie. Kształci on studentów w kierunkach Elektronika i Telekomunikacja oraz Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna.
Życie kulturalne[edytuj]

Kino "Kosmos"
Miejski Dom Kultury
Muzeum Ziemi Zawkrzeńskiej
Muzeum Juszkiewiczów – prywatne
Stacja Naukowa im. Stanisława Herbsta
Galeria Z – pracownia malarska
Archiwum Państwowe
Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia – sala koncertowa z organami
Historia[edytuj]



Stary Rynek w Mławie. Widok ogólny na kościół farny Św. Trójcy i ratusz


Kamienica secesyjna, róg ulic Żeromskiego i 3 Maja


Kamienica secesyjna, Stary Rynek


Kamienica secesyjna przy Zielonym Rynku (w stanie ruiny)


Hala targowa


Kościół farny pod wezwaniem Św. Trójcy


Kościół na wzgórzu cmentarnym pod wezwaniem Św. Wawrzyńca


Dom drewniany piętrowy, ul. Warszawska 51


Modernistyczny budynek bankowy (lata trzydzieste XX wieku), ul. Lelewela 6
Kalendarium[edytuj]
1426 – 2 lipca trzej książęta mazowieccy: Siemowit V, Trojden II i Władysław I odbywają w Mławie posiedzenie sądu książęcego.
1429 – 13 lipca nadanie praw miejskich. Książęta mazowieccy, Siemowit, Kazimierz II, Władysław I, nadają Mławie przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim.
1470 – pierwszy mławianin Jakub syn Wojciecha z Mławy zapisał się na Akademię Krakowską.
1477 – prawdopodobny rok wzniesienia pierwszego murowanego kościoła – kościół parafialny na rynku pod wezwaniem Św. Trójcy.
1485 – najstarsza (pierwsza) wzmianka o szkole parafialnej i jej nauczycielu, był nim bakałarz Mikołaj
1491 – został zatwierdzony przez księcia Janusza II cech szewców w Mławie na prawach szewców w Ciechanowie.
1495 – Mława przestała być miastem książęcym i została przez króla Jana Olbrachta włączona do ziem Królestwa Polskiego stając się częścią dóbr królewskich. Mława została starostwem niegrodzkim.
1504 – źródła historyczne wymieniają pierwszego znanego burmistrza Mławy, którym jest Piotr Czychwlas.
1521 – podczas wojny pruskiej Mławę najechały i złupiły wojska krzyżackie, w mieście wybuchł wielki pożar
1543 – Zygmunt I Stary potwierdza przywileje dla miasta.
1545
Mława powiększyła swoje terytorium przez włączenie do miasta części łąk Niemyje.
przywilej Zygmunta Starego na pobudowanie ratusza.
1550 – prawdopodobnie w tym roku powstał na obecnym wzgórzu cmentarnym drewniany kościół pw. Św. Wawrzyńca.
1564 – lustracja miasta wymienia 424 domy i 22 niezabudowane działki.
1572-1573 – epidemia dżumy, zmarło 1300 osób
Pod koniec XVI w. Janusz Grabowski wykupił wójtostwo Mławy z rąk prywatnych[4]
1659 – wojska szwedzkie spaliły Mławę.
1661-1662 – epidemia dżumy
1692 – 23 listopada wielki pożar strawił prawie całe miasto włącznie z kościołem i ratuszem.
1708-1712 – epidemia dżumy.
1730 – powstanie na mocy przywileju Augusta II cechu oraczy.
1764 – Mława staje się starostwem grodowym. Do starostwa należą wsie: Modła,Nowa Wieś, Wola i Mławka.
1765 – według lustracji miasto liczy 85 domów.
1776 – 19 września kolejny wielki pożar niszczy pięć ulic i ratusz.
1782 – zakończenie odbudowy spalonego ratusza
1795 – Mława przechodzi pod panowanie Prus (III rozbiór Polski)
1797 – władze zaborcze zorganizowały getto żydowskie
1805 – powstała pierwsza apteka
1807 – Mława została włączona do Księstwa Warszawskiego.
1815 – Mława została włączona do Królestwa Polskiego.
1824 – zwiększenie terytorium miasta przez włącznie w jego skład przedmieść (wsi?) Zabrody.
1837 – epidemia cholery
1856 – powstaje szpital
1869 – popowstaniowe represje, carskie władze zamykają szkołę powiatową.
1877 – oddanie do użytku linii kolejowej, dworca, powstaje komora celna i warsztaty kolejowe
1889 – powstanie straży pożarnej
1898 – epidemia cholery
1906
otwarcie Szkoły Handlowej (siedmioklasowej)
otwarcie pierwszej biblioteki i czytelni
1909 – powstała Mławska Spółdzielnia Spożywców
1914 (lipiec i sierpień) – miasto na przemian czternaście razy zajmowane przez wojska niemieckie i rosyjskie.
1917 – powstało gimnazjum żydowskie
1923 – data założenie Miejskiego Klubu Piłkarskiego – Mławianka Mława
1925 – została uruchomiona elektrownia miejska
1929 – 18 grudnia otwarcie muzeum regionalnego
1930 – w Mławie złożył wizytę prezydent Ignacy Mościcki.
1939 – II wojna światowa
1-3 września bitwa pod Mławą. Bitwa pod Mławą: http://mlawainfo.pl/?p=1447
Mława została przyłączona do Rzeszy Niemieckiej
do 1942 – wymordowanie przez Niemców 6.500 mławskich Żydów
1945 – 18 stycznia Niemcy zamordowali w żwirowni na Kalkówce pod Mławą 364 osoby.
1945 – 3 czerwca oddział podziemia niepodległościowego Wiktora Zacheusza Nowowiejskiego rozbił miejscowy Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego i uwolnił więźniów[5]
1985 – w Mławie uroczystą wizytę złożył przedstawiciel stolicy apostolskiej arcybiskup Luigi Poggi.
1987 – powstała parafia Matki Bożej Królowej Polski
1991 – Pogrom mławski
1999 – Mława po raz kolejny stałą się miastem powiatowym
2003 – 12 października Rada Miejska w Mławie nadała tytuł Honorowego Obywatela miasta Mławy papieżowi Janowi Pawłowi II
2004 – 1 stycznia przyłączono do granic administracyjnych Mławy wsie Piekiełko i Krajewo
Zabytki[edytuj]

Kościół parafialny pw. św. Trójcy – wybudowany w 1477 r. pierwotnie w stylu gotyckim. Po pożarze z 1692 roku został odnowiony w stylu barokowym latach 1712-1719. Powiększony i całkowicie przebudowany w latach 1882-1886 w stylu stylu neobarokowym poprzez dostawienie naw bocznych i wież frontowych[6]. Pozostałościami po pierwotnym założeniu gotyckim są ściany prezbiterium z oknem nad ołtarzem, łuk tęczowy oddzielający prezbiterium od nawy głównej i widoczna za ołtarzem bocznym w prawej nawie przypora zewnętrzna znajdująca się obecnie wewnątrz świątyni.
Kościół pw. św. Wawrzyńca – 1786 r. na wzgórzu cmentarnym, późnobarokowy z klasycyzującą elewacją frontową. Wcześniejsza od kościoła zakrystia sklepiona kolebkowo-krzyżowo powstała w 2 poł. XVI wieku z fundacji mieszczan mławskich braci Zagórnych: Marcina i Andrzeja kanonika gnieźnieńskiego. W 1550 roku powstał kolejny kościół drewniany, a w 1786 obecny murowany[7].
Ratusz miejski – zbudowany pod koniec XVIII w. Z wieży ratuszowej odgrywany jest codziennie o 12:00 hejnał Mławy
Spichlerz "Lelewelówka" drewniany z XVIII w., jedyna pozostałość po zabudowaniach starościńskich, czasami zwyczajowo zwanych zamkiem
Kamienice z elementami dekoracji secesyjnych z początku XX w.
Pomnik Obrońcom Mławy upamiętniający bitwę pod Mławą w 1939 r.
Pozycja Mławska – linia polskich fortyfikacji wybudowanych w przeddzień II wojny światowej. W skład obiektu wchodzi 55 schronów żelbetowych, pozostałości budowli ziemno drewnianych i okopów. Pozycja Mławska była główna areną bitwy po Mławą
Więzienie powiatowe wybudowane w 1889 roku, obecnie siedziba oddziału Archiwum Państwowego Miasta Stołecznego Warszawy.
Hala Targowa z 1912 roku wybudowana według projektu miejskiego architekta Stefana Usakiewcza
Spichlerz Obywatelski przy ulicy Długiej, wybudowany w latach sześćdziesiątych XIX wieku, obecnie supermarket i dom handlowy
Park miejski im. Dąbrowszczaków, założony w 1897 roku jako ogród spacerowy, powstał z poszerzenia ogrodu przy cerkwi prawosławnej. Przez mieszczan zwany "Salonem Mławy". Po II wojnie światowej nazwany im. J. Stalina a od 1956 do dzisiaj im. Dąbrowszczaków. W parku warto zobaczyć fontannę wykonaną w brązie według projektu autorstwa Andrzeja Borcza przedstawiającą czterech zdunów, legendarnych założycieli miasta i Muławę od której imienia miasto wywodzi swoją nazwę, pomnik Józefa Piłsudskiego, Dąb Niepodległości z tablicą pamiątkową oraz dawną popówkę, jedyna pozostałość po cerkwi mieszcząca obecnie przychodnię dziecięcą.
Bank przy ulicy Lelewela 6 (lata trzydzieste XX w.) – wybitny w skali kraju przykład architektury modernistycznej, realizacja pracy dyplomowej absolwenta Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej Wacława Olszewskiego (domniemane autorstwo projektu).
Dom drewniany piętrowy przy ulicy Warszawskiej 51
Wspólnoty religijne[edytuj]

W Mławie działają cztery parafie rzymskokatolickie oraz dwa zbory o charakterze ewangelicznym:
Parafie rzymskokatolickie[edytuj]
Parafia Świętej Rodziny w Mławie (której proboszczem jest ks. Sławomir Kowalski)
Parafia Matki Boskiej Królowej Polski w Mławie (której proboszczem jest ks. Kazimierz Ziółkowski)
Parafia św. Jana Kantego w Mławie (której proboszczem jest ks. Janusz Cegłowski)
Parafia św. Stanisława BM w Mławie (której proboszczem jest ks. Ryszard Kamiński)
Zbory ewangelikalne[edytuj]
Zbór Kościoła Wolnych Chrześcijan
Kościół Chrześcijański w Mławie
Mławianie[edytuj]

Znane osoby urodzone w Mławie[edytuj]
Roman Chałaczkiewicz − ambasador w Zjednoczonych Emiratach Arabskich
Stefan Dołęga-Zakrzewski
Tadeusz Wacław Korzybski − biochemik, twórca polskiej penicyliny (zm. 2002)
Bernard Kryszkiewicz
Wojciech Lipniacki
Halina Rudnicka
Hanna Rudzka-Cybisowa
Wincenty Rzymowski − polityk
Waldemar Tkaczyk
Anna Tomaszewicz-Dobrska (1854-1918) − pierwsza Polka, która uzyskała dyplom lekarza
Grzegorz Skawiński
Barbara Rogowska
Tekla Bądarzewska-Baranowska − polska pianistka, kompozytorka Modlitwy Dziewicy
Osoby związane z Mławą[edytuj]
Ryszard Bacciarelli
Stanisław Grzepski (Grzebski)
Ryszard Juszkiewicz
Zuzanna Morawska
Władysław Smoleński
Ewa Szelburg-Zarembina
Marek Jóźwiak – Były piłkarz m.in. MKS Mława, Legii Warszawa i Reprezentacji Polski
Sport i turystyka[edytuj]

Zalew "Ruda"
Stadion Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji
Hala sportowa
Klub Strzelectwa Sportowego "Kaliber" – w pełni kryta strzelnica sportowa
Mławska Kolej Dojazdowa (wąskotorowa)
Korty ziemne "TKiKF Relax"
Kryty basen
MKS Mława
AZS UWM Mława – siatkówka
Las miejski – strzelnica sportowa, ścieżka zdrowia, miejsce spacerów
Park miejski im. Dąbrowszczaków
Uczniowski klub judo
19 sierpnia 2007 miał miejsce w Mławie wyścig rowerowy z serii Mazovia MTB Marathon. Rozegrano też Mistrzostwa Mazowsza w Maratonie MTB
Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta partnerskie[8]:
 Bartoszyce
 Raseiniai
 Saverne
 Baranáin
 Castellalto
 Cellino Attanasio
 Cermignano
 Canzano[9]
 Năsăud
 Moscufo
Zobacz też[edytuj]

Gazeta Mławska
Gmina Mława
Stary cmentarz żydowski w Mławie
Nowy cmentarz żydowski w Mławie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1