czwartek, 20 września 2012

Lwówek Śląski


Lwówek Śląski

Państwo Polska
Województwo dolnośląskie
Powiat lwówecki
Gmina Lwówek Śląski
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1217
Burmistrz Ludwik Stanisław Kaziów
Powierzchnia 16,65 km²
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
9 462 ▼[1]
578 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 75
Kod pocztowy 59-600
Tablice rejestracyjne DLW
Położenie na mapie Polski


Lwówek Śląski
51°07′N 15°35′E
TERC
(TERYT) 5020112034
Urząd miejski
al. Wojska Polskiego 25a
59-600 Lwówek Śląski
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Lwówek Śląski w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP
Lwówek Śląski (pol. hist. Lwów[2], niem. Löwenberg in Schlesien, łac. Leopolis) to miasto leżące na Śląsku (Dolnym Śląsku), w woj. dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lwówek Śląski. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. jeleniogórskiego. Miasto leży nad Bobrem, jego dopływami Płuczką, Srebrną i Widnicą, na granicy Pogórza Izerskiego i Kaczawskiego.
Według danych z 31 marca 2011 miasto miało 9 462 mieszkańców. Znajduje się ok. 20 km na płd. od Bolesławca i 35 km na płn. od Jeleniej Góry. Jedno z najstarszych miast na Dolnym Śląsku. W mieście istnieje przypuszczalnie najstarszy browar w Polsce, "Browar Śląski 1209"[3].
Spis treści  [ukryj]
1 Nazwa
2 Zabytki
3 Historia
4 Kościoły i związki wyznaniowe
5 Imprezy
6 Ludzie związani z miastem
7 Miasta partnerskie
8 Zobacz
9 Bibliografia
10 Linki zewnętrzne
11 Przypisy
Nazwa[edytuj]



Polska nazwa Lwow oraz niemiecka Lewenberg wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie[4].
W dziele Matthäusa Meriana pt. "Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae" z 1650 roku miejscowość wymieniona jest pod nazwami Lemberg oraz Lewenberg.[5] W 1750 roku polska nazwa "Lwow" oraz niemiecka Lewenberg wymieniona jest w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska[6]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany pod koniec wieku XIX wymienia dwujęzyczne nazwy miejscowości - polską Lwów oraz niemieckie Loewenberg, Lemberg.[7]
Zabytki[edytuj]

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[8]:
miasto
kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP, z ok. 1300 r., XV w. i XVI wieku
kościół ewangelicki, z poł. XVIII w., XIX w. (obecnie istnieje tylko wieża)
kaplica pw. Świętego Krzyża, z 1496 r., 1682 r.


Ratusz
zespół klasztorny oo. franciszkanów z XIV-XV w.
kościół pw. śś. Piotra i Pawła
klasztor
dawna komandoria joannitów, ul. Kościelna 29, z 1728 r., 1760 r.
cmentarz komunalny, al. Wojska Polskiego
planty miejskie, z 1870 r.
mury obronne (fortyfikacje) z basztami - wieżami bramnymi: Lubańską z XIV w., XV w. oraz
bramą Bolesławiecką, z XIV, XVI w., 1680 r.
ratusz, z 1522 r. - początku XVI wieku, 1545 r., 1905 r.
dom, ul. Jaśkiewicza 29, z 1799 r.
dom, ul. Orzeszkowej 1
domy, ul. Szpitalna 1 i 3, z poł. XVI w., XVIII w.


Mury obronne i baszta lubańska
zabytkowe kamieniczki
kramy miejskie w rynku (Dom Ław Chlebowych i Obuwniczych), z k. XV w., pocz. XX w., pl. Wolności 7 (d. Rynek)
blok Ratuszowy, domy, pl. Wolności 22-28 (d. Rynek)
blok Ratuszowy i pierzeje, 26 domów, pl. Wolności 8, 15-23, 25, 30-37, 55, 60-62, 65-69, 77-80 (d. Rynek)
domy, pl. Wolności 66-69 (d. Rynek)
Lwówek Śląski - Płakowice
zamek, renesansowy w dawnych Płakowicach, ul. Pałacowa 4, z l. 1550-60, XIX w./XX w.
inne zabytki:
neorenesansowy pałac Hohenzollernów z drugiej poł. XIX w.; siedziba władz miejskich i powiatowych
krzyż pokutny, znajdujący się na wjeździe do miasta od strony Jeleniej Góry Rakowic Wielkich.
Historia[edytuj]


Ta sekcja od 2009-03 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Lwówek Śląski należy do grupy najstarszych miast Dolnego Śląska. Jest także jednym z pierwszych miast w Polsce lokowanych na prawie magdeburskim. Wg Benedykta Zientary autora książki "Henryk Brodaty i jego czasy" historyk Gerard Labuda podważył autentyczność dokumentu lokacyjnego Lwówka Śląskiego jak i Złotoryji. Po śmierci Henryka Pobożnego w Bitwie Pod Legnicą 1241r zaczęły masowo pojawiać się falsyfikaty rzekomych nadań czynionych przez Henryków Śląskich. Autorami tych falsyfikatów byli osadnicy z Zachodu Europy których sprowadzali Henrycy już od końca XIIw.
Już we wczesnym średniowieczu Lwówek stał się lokalnym centrum gospodarczym i ośrodkiem osadnictwa wiejskiego. Jego rozwój przyspieszyło także dogodne położenie przy znanym szlaku handlowym zwanym Królewską Drogą (Via Regia) oraz eksploatacja złota na obszarze dawnych Płakowic. Czynniki te przyczyniły się do wczesnej lokacji - już w 1217 roku książę Henryk l Brodaty nadał Lwówkowi Śląskiemu prawa miejskie.
Lokacja i związane z nią przywileje spowodowały szybki rozwój miasta. Lwówek nie tylko rozwijał się gospodarczo -wzrosła także jego rola jako ośrodka władzy - w 1243 roku książę Bolesław Rogatka zorganizował w mieście pierwszy na Śląsku turniej rycerski, a w latach 1278-1286 Lwówek był siedzibą kolejnego z Piastów świdnicko-jaworskich, Bernarda Zwinnego i stolicą samodzielnego księstwa. W następnym okresie miasto stało się integralną częścią księstwa świdnicko-jaworskiego i dzieliło jego losy. Stopniowo, w miarę wyczerpywania się złóż złota, podstawą utrzymania mieszkańców stało się rzemiosło, głównie sukiennictwo i tkactwo, handel oraz obróbka kamienia budowlanego.
W 1329 roku miasto liczyło około 11 tysięcy mieszkańców i należało do najludniejszych ośrodków miejskich na Śląsku. W miarę rozwoju miasta lwóweccy mieszczanie uzyskiwali różne przywileje; prawo do organizacji targów i jarmarków, handlu solą, bicia własnej monety itd. We Lwówku istniało kilka cechów, z których najbardziej znaczącym był cech skupiający sukienników.
W 1392 roku, po śmierci księżnej Agnieszki, Lwówek przeszedł pod panowanie czeskie. Sto lat później, w 1498 roku, król czeski Władysław Jagiellończyk nadał Lwówkowi herb, który, z wyjątkiem krótkiej przerwy, jest używany do dnia dzisiejszego.
Na początku XVII wieku miasto liczyło ponad 8 tysięcy mieszkańców. Funkcjonowało w nim 450 warsztatów sukienniczych, które wspaniale prosperowały. Kres tej prosperity przyniosła wojna trzydziestoletnia (1618-1648), w trakcie której Lwówek został spustoszony i dokumentnie zniszczony. Zniszczenia wojenne, straty ludnościowe oraz pożary w latach 1659 i 1704, spowodowały, że prawie przez cały wiek XVIII miasto wegetowało. Niewielkie ożywienie gospodarcze nastąpiło pod koniec XVIII wieku. Lwówek, liczący wówczas nieco ponad 2600 mieszkańców, skorzystał z koniunktury, jaka zapanowała w Prusach. Rozwój gospodarczy został zahamowany w trakcie wojen napoleońskich. Wówczas przebywał w mieście sam "bóg wojny" - cesarz Napoleon Bonaparte, który zwyciężył Prusaków podczas tak zwanej "pierwszej bitwy nad Bobrem" - 22 sierpnia 1813 roku. Tak zwana "druga bitwa nad Bobrem", stoczona 29 sierpnia 1813 roku, zakończyła się klęską Francuzów.
Dopiero w drugiej połowie XIX nastąpiło pewne ożywienie gospodarcze. Lwówek uzyskał połączenie kolejowe ze Złotoryją (1884) i Gryfowem Śląskim (1885) oraz znacznie później z Jelenią Górą (1909). W mieście i okolicy zaczęła rozwijać się turystyka wspierana przez aktywne koło Towarzystwa Karkonoskiego (Riesengebirgsverein - RGV), a dzięki kapeli dworskiej, koncertującej w pałacu Hohenzollernów, stał się centrum kulturalnym. Także w tym okresie rozwija się przemysł spożywczy - w mieście powstaje między innymi nowoczesny browar Hohbergów oraz wytwórnia wódek. Następuje dalszy rozkwit lokalnych kamieniołomów, powstaje kopalnia gipsu i anhydrytu.
W okresie międzywojennym nadzieje na bardziej aktywny rozwój nie spełniły się. Wprawdzie liczba ludności wzrosła do ponad 6 tysięcy, ale zmalała liczba zakładów przemysłowych i rzemieślniczych. Procesu degradacji gospodarczej miasta nie zdołał nawet zatrzymać specjalny program pomocy prowincjom wschodnim Rzeszy Niemieckiej wdrożony w 1937 roku. W czasie II wojny światowej pogłębił się zastój gospodarczy miasta, które w 1945 r. zostało zniszczone w 40%.
Lwówek Śląski, zajęty ostatecznie przez wojska radzieckie 9 maja 1945 roku, został na mocy ustaleń konferencji poczdamskiej przekazany Polsce. Dotychczasową ludność miasta wysiedlono do Niemiec. Już w maju 1945 miasto staje się ośrodkiem polskiej administracji powiatowej, funkcję tę pełni do czerwca 1975 roku i ponownie od roku 1999. Ponadto od 1973 roku jest siedzibą gminy miejsko wiejskiej, obejmującej aktualnie miasto Lwówek Śląski i 28 wsi.
Kościoły i związki wyznaniowe[edytuj]

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
Kościół Rzymskokatolicki (dekanat Lwówek Śląski)
Parafia Wniebowzięcia NMP
Parafia św. Franciszka z Asyżu
Kościół Chrześcijan Baptystów
Kościół Zielonoświątkowy
Świadkowie Jehowy[9]
Imprezy[edytuj]

Lwóweckie Lato Agatowe
Biesiada Browarów Regionalnych
Ludzie związani z miastem[edytuj]

Martin Moller (1547 - 1606) - poeta i mistyk
Esaias Reusner (1636 - 1679) - lutnista i kompozytor
Lucjan Błaszczyk - sportowiec (tenis stołowy)
Tadeusz Więckowski - rektor Politechniki Wrocławskiej
Aleksander Rafał Hołoga- twórca hejnału Lwówka Śląskiego
Miasta partnerskie[edytuj]

 Lwówek, Polska
 Heidenau, Niemcy
 Velky Senov, Czechy
 Noidans-lès-Vesoul, Francja
 Chrastava, Czechy
Zobacz[edytuj]

Zabytki romańskie w Polsce
Bibliografia[edytuj]

Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 2 Pogórze Izerskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2003, ISBN 83-85773-60-6
Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-x.
Linki zewnętrzne[edytuj]

Oficjalna strona miasta i gminy Lwówek Śląski
Lwówecki serwis informacyjno-krajoznawczy
Mapa Lwówka Śląskiego i okolic z 1937 r.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1