niedziela, 23 września 2012

Kisielice


Kisielice

Państwo Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Kisielice
gmina miejsko-wiejska
Założono 1331
Prawa miejskie 1331, stracone, potem odzyskane w 1986r.
Burmistrz Tomasz Koprowiak
Powierzchnia 3,37 km²
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
2218
663 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 55
Kod pocztowy 14-220
Tablice rejestracyjne NIL
Położenie na mapie Polski


Kisielice
53°36′25″N 19°15′34″E
TERC
(TERYT) 6283507044
Urząd miejski
ul. Daszyńskiego 25
14-220 Kisielice
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Kisielice w Wikisłowniku
Strona internetowa
Kisielice (niem. Freystadt in Westpreußen) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, położone nad Gardeją, na Pojezierzu Iławskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kisielice. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. elbląskiego. Przez miasto przechodzi droga krajowa nr 16.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto miało 2218 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
2 Warunki naturalne
2.1 Przyroda
3 Toponimia
4 Symbole miasta
5 Architektura
5.1 Obiekty historyczne i budowle urzędowe – poniemieckie
6 Gospodarka
6.1 Demografia
7 Turystyka i sport
7.1 Szlaki turystyczne
7.1.1 Rowerowe
7.2 Stowarzyszenia, do których należy miasto
8 Edukacja
8.1 Szkoły podstawowe
8.2 Gimnazja
8.3 Szkoły ponadgimnazjalne
9 Wspólnoty religijne
9.1 Kaplice
10 Administracja
10.1 Obecne władze
10.2 Miasta partnerskie
11 Transport
12 Honorowi Obywatele Miasta
13 Ludzie związani z Kisielicami
14 Zobacz też
15 Przypisy
Historia[edytuj]

XIII w. – Dokumenty zakonne odnotowują pruskie siedliska: Kiszelycz (Kisielice), Lynse (Limża), Gohryn (Goryń), bona Scharnot (Łodygowo), Plautes (Pławty Wielkie).
1255 – Osada targowa Kiszelycz (Vrienstad) staje się własnością biskupią.
1293 – Dytryk von Stangen otrzymuje pozwolenie na założenie miasta przy osadzie Vrienstadt.
ok. 1315 – Rodzina von Stangen wystawia dokument lokacyjny dla gminy miejskiej w Vrienstadt.
1331 – Potwierdzenie dokumentu lokacyjnego, rozpoczęcie budowy kościoła.
ok. 1350 – istnieje trójkątny rynek z murowanym ratuszem, miasto otoczone jest murami i posiada trzy bramy.
1397 – Katarzyna von Stangen sprzedaje miasto biskupowi pomezańskiemu.
1466 – Po pokoju toruńskim ziemia kisielicka zostaje przy Zakonie krzyżackim.
1527 – Utworzone zostaje dominium biskupie w granicach Prus Książęcych, które objęło ziemię kisielicką.
1532 – Georg von Polentz przekształca dominium w prywatną własność ziemską.
1576 – Gmina protestancka przejmuje kościół.
1653 – Pożar kościoła.
1775 – Wielki pożar niszczy miasto.
1802 – Na mapie Prus wydanej w Królewcu miasto oznaczono jako Freystadt.
1899 – Budowa linii kolejowej z Prabut do Jabłonowa przez Kisielice.
1900 – Połączenie kolejowe z Kwidzynem.
1912 – Zbudowana zostaje nowoczesna szkoła powszechna.
1945 – Ofensywa Armii Czerwonej powoduje olbrzymie straty. Zaprzepaszczony zostaje dorobek wielu pokoleń. Spalono lub rozgrabiono okoliczne pałace i dwory. Podobnie jak z innych miast "ziem odzyskanych" cegłę wywieziono na odbudowę Warszawy. Jedynym zabytkiem pozostał kościół parafialny z XIV wieku.
1946 – Utrata praw miejskich[2].
1986 – Kisielice odzyskują prawa miejskie.
Planowana jest rewitalizacja dawnej zabudowy miasta.
Warunki naturalne[edytuj]

Według danych powierzchnia miasta wynosi 3,37 km, lokuje miasto na czterdziestej czwartej pozycji w woj. warmińsko-mazurskim oraz czterdziestym piątym co do liczby mieszkańców. Kisielice i okolice leżą na terenach morenowych i sandrowych, wyróżniających się urozmaiconymi formami rzeźby. W obrębie miasta występuje jezioro o niewielkiej powierzchni. Niedaleko miasta występuje jezioro rakowe, które jest kąpieliskiem mieszkańców niewielkiej miejscowości. W okolicach miasta, na terenach sandrowych, znajdują się jeziora, głównie rynnowe, otoczone znacznymi kompleksami leśnymi m.in. jezioro Goryńskie i Trupel.
Przyroda[edytuj]
W okolicy Kisielic znajduje się:
Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego, posiadający status "Zielonych Płuc Polski"
Lasy państwowe Nadleśnictwa Susz
Toponimia[edytuj]

Polskie nazwy miasta (Kisielice, Kisielic) wywodzą się zapewne z nazwy staropruskiej. Na mapie rękopiśmiennej z XV wieku Sędziwoja z Czechła widnieje nazwa Kysselecz alias Dreystath civitas. Niemiecka nazwa Kisielic, Freystadt często pisana Vrienstadt.
Symbole miasta[edytuj]

Herb Kisielic – na czerwonym polu złoty orzeł zrywający się do lotu z białą aureolą wokół głowy. W szponach trzyma białą wstęgę ze złotym napisem S. Joannas.
Orzeł symbolizuje św. Jana Ewangelistę, taki sam herb miała diecezja pomezańska istniejąca niegdyś na tym terenie a teraz taki sam symbol widnieje w herbie diecezji elbląskiej.
Architektura[edytuj]

Zabudowa miasta to w większości budynki nowoczesne, ponieważ większość cegły z zabudowy niemieckiej zostało wywiezionych po wojnie na odbudowę stolicy.
Rewitalizacja układu urbanistycznego starego miasta jest planowana w przyszłości.
Podczas II wojny światowej została zniszczona większa część zabudowy starego miasta ówczesnych Kisielic. W samym mieście nie ma aktualnie żadnego pozostałego zabytku.
Obiekty historyczne i budowle urzędowe – poniemieckie[edytuj]
dworzec Kisielice
most kolejowy nieopodal Kisielic
budynek szkoły podstawowej
kościół parafialny
budynek poczty
budynek po młynie miejskim
Gospodarka[edytuj]

W Kisielicach występuje tylko jeden rodzaj gospodarki – spożywczy. Obecnie nie rozwija się inny podział gospodarki obok wymienionego[potrzebne źródło].
Demografia[edytuj]
Dane z 31 grudnia 2009[3]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 2 218 100 1090 49,1 1128 50,9
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 658,1 323,4 334,7
Turystyka i sport[edytuj]

Obiekty sportowe w mieście to stadion miejski, hala sportowa (w zespole szkół), boisko do siatkówki plażowej i kompleks boisk „Moje boisko – Orlik 2012 (boisko do siatkówki, kort tenisowy, boisko do piłki nożnej) otwarte w czerwcu 2011[4].
W mieście działa Międzyzakładowy Ludowy Klub Sportowy "Olimpia” z sekcjami piłki nożnej i siatkówki. W sezonie zimowym odbywa się Halowa Liga Piłki Nożnej.
Walory turystyczne: polodowcowe jeziora rynnowe w okolicach Gorynia i Trupla, lasy, pofałdowany teren. W pobliżu – Kwidzyn z zamkiem i katedrą; Szymbark z ruinami zamku; Kamieniec z ruinami pałacu, gdzie w czasie kampanii 1806–1807 mieszkał Napoleon Bonaparte z Marią Walewską oraz Ogrodzieniec (niem. Neudeck) z ruinami pałacu pruskiego rodu Hindenburg. W okolicach miasta występuje kąpielisko miejskie na jeziorze Rakowym.
W mieście wybudowano promenadę widokową wokół jeziora miejskiego. Otwarcie miało miejsce w czerwcu 2011 roku[4].
Szlaki turystyczne[edytuj]
Szlaki turystyczne przechodzące przez miasto:
Rowerowe[edytuj]
Nazwa Długość Trasa
Czerwony 59,8 km Jezierzyce – Tynwałd – Rudzienice – Mątyki – Dąbrowa – Gromoty – Ławice – Dziarny – Iława – Wikielec – Radomek – Karaś – Szeplerzyzna – Wonna – Wólka Wielka – Skarszewo – Gulb – Trupel – Kisielice
 Żółty 130,1 km Aniołowo – Marianka – Pasłęk – Gołąbki – Rogajny – Surowe – Kwitajny – Zielno – Kronin – Wójtowizna – Zielonka Pasłęcka – Sambród – Leśnica – Małdyty – Zajezierze – Jarnołtowo – Bądki – Zalewo – Półwieś – Witoszewo – Bądze – Kamieniec – Olbrachtowo – Olbrachtówko – Michałowo – Susz – Bałoszyce – Łęgowo – Kisielice – Goryń
Niebieski 26,1 km Kisielice – Krzywka – Wałdowo – Goryń – Trupel
Stowarzyszenia, do których należy miasto[edytuj]
Łączy Nas Kanał Elbląski[5]
Związek Gmin Jeziorak[6]
Gmin Przyjaznych Energii Odnawialnej[7]
– z racji istniejącej od 2007 roku elektrowni wiatrowej nieopodal Łodygowa, która rozwija się po dzień dzisiejszy w kierunku Jędrychowa i elektrowni opalanej biomasą, oraz planom biogazowi[8].
Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion Bałtyk[9]
Stowarzyszenie "Szesnastka"[10]
Edukacja[edytuj]

Szkoły podstawowe[edytuj]


Budynek Szkoły Podstawowej
Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Kisielicach
Gimnazja[edytuj]
Publiczne Gimnazjum w Kisielicach
Szkoły ponadgimnazjalne[edytuj]
Zespół Szkół Rolniczych im. H. i St. Sierakowskich
Technikum rolnicze
Technikum ekonomiczne
Liceum policyjne
Wspólnoty religijne[edytuj]



Kościół pw. Matki Boskiej Królowej Świata
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
Kościół Rzymskokatolicki (Kisielice należą do diecezji elbląskiej, która wchodzi w skład metropolii warmińskiej. Na terenie miasta istnieje Dekanat Susz).
Kościół pw. MB Królowej Świata rok budowy: 1313 r., spalony, potem odbudowany w 1956 r.; ul. Kościelna)
Świadkowie Jehowy
Sala Królestwa Świadków Jehowy (ul. Kolejowa) [11]
Kaplice[edytuj]
Kaplica komunalna przy kościele pw. MB Królowej Świata (ul. Kościelna)
Administracja[edytuj]

Kisielice mają status miasta. Mieszkańcy Kisielic wybierają do swojej Rady Gminy 5 radnych. Organem wykonawczym władz jest burmistrz. Siedzibą władz miasta jest Urząd Miasta i Gminy mieszczący się przy ulicy Ignacego Daszyńskiego.
Obecne władze[edytuj]
Burmistrz – Tomasz Koprowiak
Zastępca Burmistrza – Barbara Pękala
Sekretarz Gminy – Barbara Pękala
Skarbnik – Gabriela Lubnau
Miasta partnerskie[edytuj]
Miasto Kraj Data podpisania umowy
 Priekule[potrzebne źródło] Litwa ?
Transport[edytuj]

Znaczący węzeł drogowy województwa warmińsko-mazurskiego. W mieście krzyżują się następujące drogi krajowe i wojewódzkie:


Fragment DK 16 nieopodal Kisielic
droga krajowa nr 16 Dolna Grupa – Grudziądz – Kisielice – Iława – Olsztyn – Augustów
droga wojewódzka nr 521 Iława – Kisielice – Kwidzyn
droga wojewódzka nr 522 Górki – okolice Kisielic
Honorowi Obywatele Miasta[edytuj]

 | Paul von Hindenburg (20 – 21 czerwca 1931 roku – z okazji 600-lecia miasta) – prezydent Niemiec (1925-1934) mieszkający w pobliskiej wsi Ogrodzieniec
Ludzie związani z Kisielicami[edytuj]

Stanisław Komoniewski – poeta ludowy
Hans Damrau – polityk NSDAP, działacz SS
Paul von Hindenburg – prezydent Niemiec (1925-1934) mieszkający w pobliskiej wsi Ogrodzieniec – Honorowy Obywatel Miasta Kisielice
Zobacz też[edytuj]

Kisielice (stacja kolejowa)
Parafia Matki Bożej Królowej Świata w Kisielicach
Cmentarz żydowski w Kisielicach

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1