niedziela, 23 września 2012

Kępno


Kępno

Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiat kępiński
Gmina Kępno
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 20 grudnia 1660 r.
Burmistrz Aniela Kempa
Powierzchnia 7,79 km²
Ludność (2009)
• liczba
• gęstość
14 713
1895 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 62
Kod pocztowy 63-600
Tablice rejestracyjne PKE
Położenie na mapie Polski


Kępno
51°17′N 17°59′E
TERC
(TERYT) 4304008034
Urząd miejski
ul. Kościuszki 5
63-600 Kępno
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Kępno w Wikisłowniku
Strona internetowa


Pamiątkowy głaz upamiętniający Układ w Kępnie przekazujacy 15 lutego 1282 roku Pomorze Wschodnie Przemysłowi II przez Mściwoja II


Ratusz w Kępnie
Kępno (niem. Kempen) – miasto w województwie wielkopolskim, w Kaliskiem, na ziemi wieluńskiej, na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, siedziba powiatu kępińskiego i gminy Kępno.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa kaliskiego.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 14 713 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Narodowości
4 Transport
5 Zabytki
6 Oświata
7 Kościoły
8 Kultura i sport
9 Współpraca międzynarodowa
10 Ludzie związani z Kępnem
11 Zobacz też
12 Przypisy
13 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Kępno leży na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, w zachodniej części ziemi wieluńskiej, w województwie wielkopolskim i jest najdalej na południe położonym miastem w województwie. Leży 63 km od Kalisza, 76 km od Wrocławia, 88 km od Opola, 128 km od Łodzi, 145 km od Katowic i 170 km od Poznania.
Historia[edytuj]

Ślady osadnictwa na obecnych terenach Kępna sięgają epoki brązu. Świadczą o tym liczne wykopaliska archeologiczne. Najwięcej starych przedmiotów odkryto na terenie prasłowiańskiego cmentarzyska na Górce Wiatrakowej (obecnie Osiedle 700-lecia). Innym dowodem dawnego osadnictwa jest pradawne grodzisko, tzw. Kopiec. Znaleziono tu fragmenty naczyń oraz pozostałości drewnianych domów. Znaleziska pochodzą z okresu średniowiecza.
Pierwsza pisana informacja o Kępnie to dokument dotyczący spotkania jakie miało miejsce 15 lutego 1282. Doszło wówczas do zjazdu dwóch książąt, w czasie którego książę pomorski Mściwój II zapisał swoje ziemie jako darowiznę księciu wielkopolskiemu Przemysłowi II, późniejszemu królowi Polski. Na pamiątkę tego wydarzenia w czasach współczesnych u podnóża Kopca ustawiono pamiątkowy głaz.
W 1283 Kępno wymieniane jest już jako miasto. Prawdopodobnie, co typowe dla tamtego okresu, jego lokacja została przeprowadzona za pomocą niemieckich kolonistów. Stąd obok nazwy polskiej Campno równolegle występowała w XIII i XIV wieku nazwa niemiecka Langenfurt. Wskutek procesu polonizacji mieszkańców miasta wyszła ona jednak wkrótce z użytku.
Kępno było początkowo miastem królewskim. Własnością prywatną stało się w 1365, kiedy to król Kazimierz Wielki przekazał je w ręce Wierzbięty z Paniewic. Była to nagroda za pomoc udzieloną królowi w tłumieniu buntu Maćka Borkowica. Wraz z kolejnymi zmianami właścicieli Kępno stopniowo podupadało. Wiązało się to z rozwojem pobliskiej osady – Baranowa oraz licznymi walkami toczonymi w okolicy. W wyniku utraty rangi, Kępno straciło prawa miejskie.
Kępno rozkwitło ponownie w XVII w. Na przełomie lat 1660/1661 znów otrzymało prawa miejskie. Wraz z nimi nadano także herb. W herbie Kępna na niebieskim tle widnieje biały łabędź stojący na zielonej kępie.
Do 1793 Kępno leżało w województwie sieradzkim. W wyniku II rozbioru Polski znalazło się na obszarze zaboru pruskiego (od 1795 jako część departamentu kaliskiego Prus Południowych). W 1807 miasto weszło w skład departamentu kaliskiego Księstwa Warszawskiego, by po kongresie wiedeńskim w 1815 powrócić w granice Prus.
Panowanie pruskie, a od 1871 niemieckie, przyniosło oprócz zaostrzającej się polityki germanizacyjnej także dynamiczny rozwój gospodarczy, przestrzenny i architektoniczny. W II poł. XIX w. w mieście powstały liczne budynki użyteczności publicznej oraz nowoczesna infrastruktura techniczna. Po I wojnie światowej Kępno wróciło w granice państwa polskiego 17 stycznia 1920, w wyniku powstania wielkopolskiego.
Niemcy wkroczyli do Kępna 1 września 1939. Z relacji świadków wiadomo, że pierwszy samochód zwiadowczy wjechał na rynek około godziny 12.30. Kilka minut później pojawiły się oddziały wojskowe.
Okupanci zrabowali między innymi dzwony kościelne. W styczniu 1945 do Kępna od strony Wieruszowa zbliżyły się wojska radzieckie, wypierając stopniowo oddziały niemieckie. Niemcy stawili niewielki opór w okolicy wsi Olszowa, jednak został on szybko przełamany i 21 stycznia 1945 miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną.
Od 1945 następuje dalszy rozwój Kępna. Powstają nowe budowle, szkoły i zakłady przemysłowe. Wokół „starego miasta”, stanowiącego centrum, powstają nowe osiedla. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należy do woj. kaliskiego. Powiat kępiński przywrócono 1 stycznia 1999.
Narodowości[edytuj]

O wielonarodowej historii miasta świadczą trzy świątynie: kościół rzymskokatolicki pw. św. Marcina, kościół ewangelicko-augsburski i neoklasycystyczna synagoga. Mieszkańcami byli głównie Polacy, Żydzi i Niemcy. Z biegiem czasu przybywało Polaków i Niemców. Ludność żydowska emigrowała w kierunku zachodnich prowincji niemieckich oraz do Ameryki. Jej populacja zmniejszyła się do tego stopnia, że przestała odgrywać rolę w życiu miasta. Obywatele niemieccy to głównie urzędnicy przybywający z głębi Niemiec, kolonizatorzy. Skład etniczny: Polacy (70%), Niemcy(10%), Słowacy(1%)[potrzebne źródło]. Wiele siedzib niemieckich po wojnie dostało się znowu w ręce dawnych właścicieli. Resztę stanowią Rosjanie i Białorusini, w nielicznych przypadkach także Ukraińcy.
Mieszkańcy Kępna według wyznania w latach 1820-1910
Lata Katolicy Ewangelicy Żydzi
1820 1190 945 2578
1833 1514 830 3384
1837 1572 1108 3474
1843 1561 1155 3528
1846 1645 1188 3760
1855 1436 1071 3282
1871 2194 1387 2449
1910 3962 1779 739
Transport[edytuj]

W mieście krzyżują się drogi krajowe:
DK8 Kudowa-Zdrój – Wrocław – Kępno – Wieluń – Piotrków Trybunalski – Warszawa – Białystok – Budzisko
DK11 Kołobrzeg – Poznań – Ostrów Wielkopolski – Kępno – Lubliniec – Bytom
Kępno to węzeł kolejowy, krzyżują się tu linie kolejowe Poznań – Kępno – Lubliniec – Częstochowa/Katowice, Kępno – Wieluń – Herby Nowe, Kępno – Oleśnica (nieczynna) i Kępno – Namysłów (nieczynna).
Komunikację autobusową z innymi miastami zapewniają PKS Wieluń, PKS Ostrów Wielkopolski oraz inne.
Zabytki[edytuj]



Wieża ciśnień z 1903-4 r.
cmentarzysko kultury łużyckiej – „Górka Wiatrakowa”,
grodzisko średniowieczne, tzw. „Kopiec”,
kościół rzymskokatolicki pw. św. Marcina (1911)[2],
kościół ewangelicko-augsburski (1863),
synagoga, wybudowana w latach 1815-1816,
unikatowy dwupoziomowy dworzec kolejowy z krzyżowym usytuowaniem peronów (jeden z dwu tego rodzaju obiektów w Polsce – drugi taki znajduje się w Kostrzynie nad Odrą),
sąd rejonowy – budynek z 1835 roku,
ratusz miejski z 1846 roku.
domy mieszczańskie z II poł. XVIII i XIX w.,
zakład wodociągowy (stacja pomp i wieża ciśnień) z 1903-1904 r.
Oświata[edytuj]

Przedszkola:
ul. Cicha 13
os. 700-lecia 9
Szkoły podstawowe:
nr 1, ul. Sienkiewicza 21
nr 3, os. 1000-lecia 1
Gimnazja:
nr 1, os. 1000-lecia 1
nr 2, ul. Zamkowa 1
Szkoły średnie:
Liceum Ogólnokształcące im. mjra Henryka Sucharskiego, ul. Dąbrowskiego 3
Zespół Szkół Specjalnych, ul. Szkolna 6
Zespół Szkół nr 1, ul. Sienkiewicza
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2, ul. Przemysłowa 10c
Kościoły[edytuj]

Na terenie Kępna działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
Kościół Rzymskokatolicki
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Świadkowie Jehowy
Kultura i sport[edytuj]

W Kępnie funkcjonuje hala sportowa KOSiR (Kępiński Ośrodek Sportu i Rekreacji), w której oprócz turniejów sportowych odbywają się koncerty oraz inne imprezy kulturalne. W mieście działa klub Polonia Kępno, dysponujący boiskiem piłkarskim oraz bieżnią. W sezonie 2009-2010 klub piłkarski występuje w klasie okręgowej. W 2008[potrzebne źródło] roku powstało duże, pełnowymiarowe piłkarskie boisko, ze sztuczną nawierzchnią. Znajduje się ono w pobliżu hali sportowej. Istnieją również dwa sztuczne boiska o wymiarach piłki ręcznej- w pobliżu stadionu „Poloni” oraz przy Gimnazjum nr 2. W Kępnie można także obejrzeć film w kinie „Sokolnia” oraz wypożyczyć książkę w bibliotece gminnej lub powiatowej. Czynne jest Muzeum Ziemi Kępińskiej.
Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta partnerskie:
 Trutnov[3]
 Encs[4]
 Giano dell'Umbria[5]
Ludzie związani z Kępnem[edytuj]

Samuel Holdheim – rabin Frankfurtu nad Odrą, urodzony w Kępnie
Edward Lasker – szachista, urodzony w Kępnie
Władysław Rabski – krytyk teatralny i literacki, poseł na Sejm II Rzeczypospolitej
Krzysztof Szymoniak – polski poeta, krytyk literacki, wykładowca akademicki i pierwszy redaktor naczelny „Nowego Nurtu”
Witold Tomczak – polityk, eurodeputowany
Władysław Turowski – kompozytor, poeta, dyrygent, autor słów hymnu Kępna
Gosia Baczyńska – projektantka mody
Eugen Rehfisch – niemiecki lekarz
Marcin Kowalczyk – reprezentant kraju w piłce nożnej
Franciszek Olszówka – „żołnierz wyklęty”
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Kępnie
gmina Kępno-Południe
gmina Kępno-Północ

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1