poniedziałek, 24 września 2012

Ińsko


Ińsko

Państwo Polska
Województwo zachodniopomorskie
Powiat stargardzki
Gmina Ińsko
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie ok. 1300
Burmistrz Andrzej Racinowski
Powierzchnia 7,48 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
2026
270,9 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 91
Kod pocztowy 73-140
Tablice rejestracyjne ZST
Położenie na mapie Polski


Ińsko
53°26′09″N 15°33′01″E
TERC
(TERYT) 3214054
SIMC 0979099
Urząd miejski
ul. Bohaterów Warszawy 38
73-140 Ińsko
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Ińsko w Wikisłowniku
Strona internetowa
Ińsko (niem. Nörenberg) – miasto w woj. zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ińsko, nad jeziorem Ińsko.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 2026 mieszkańców[1].
Ośrodek turystyczny w centrum Pojezierza Ińskiego.
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Architektura i urbanistyka
4 Gospodarka
5 Administracja
6 Sport
7 Zobacz też
8 Przypisy
9 Bibliografia
10 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 7,48 km²[2].
W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego.
Historia[edytuj]

Już w 1248 nazwę osady Intzke poświadcza stagnum Intzke que Ina fluvius profluit[3]. Jednak jako miasto zostaje założone przez margrabiów brandenburskich z dynastii askańskiej w końcu XIII wieku. W źródłach odnotowane w 1300 już jako "civitas" z samorządem złożonym z ławników i radnych. Nazwę miasta łączy się z pochodzeniem osadników niemieckich z okolic frankońskiej Norymbergi. W latach 1335 i 1338 mieszkańcy zostali zwolnieni na kilka lat z płacenia podatku, co umożliwiło dokończenie procesu budowy miasta, łącznie ze wzniesieniem obwarowań. W 1334 w mieście osadzony został zakon dominikanów[4], funkcjonujący tu do czasów reformacji. W tym czasie zbudowana została również fara miejska usytuowana we wschodniej części Rynku.


Przedwojenne zdjęcie z lotu ptaka
W 1350 margrabia Ludwik z dynastii Wittelsbachów, przekazał miasto w lenno Henningowi von Wedel. W 4 lata później Wedlowie wykupili miasto na własność osiedlając się zapewne w siedzibie wójtów, która miała istnieć w obrębie murów obronnych. Siedziba ta, jak również miasto, zostały częściowo zniszczone w 1370 przez księcia pomorskiego Kazimierza III. Dwa lata później Wedlowie otrzymali pozwolenie na budowę zamku, który został usytuowany po południowo-wschodniej stronie miasta, za murami obronnymi. Na początku XV wieku miasto było jeszcze dwukrotnie oblegane i częściowo niszczone przez rycerstwo polskie pod dowództwem Jana Czarnkowskiego i Arnolda Brzyckiego. W XV w. po zachodniej stronie miasta zbudowany został szpital z kaplicą św. Jerzego. W 1478 włączone zostało w granice Księstwa Pomorskiego, w których pozostawało do czasu wymarcia rodu Gryfitów i podziału księstwa pomiędzy Szwecję i Brandenburgię. Wtedy włączone zostało ponownie w granice Nowej Marchii, podlegając bezpośrednio margrabiom brandenburskim. W 1657 Ińsko zniszczone zostało przez walczące ze Szwedami wojska Stefana Czarnieckiego, również później jego mieszkańcy znacznie ucierpieli w wyniku toczonych na terenie Pomorza wojen: siedmioletniej i północnej. Zniszczone zostały wówczas obwarowania miejskie, zamek i kaplica św. Jerzego.


Rynek główny z kościołem
W 1719 w Ińsku mieszkało zaledwie 298 mieszkańców. W 1775 Ińsko kupiła rodzina von Goltz i von Bornstedt. Rozpoczęła się powolna odbudowa miasta, którego większy rozwój nastąpił dopiero w 2. połowie XIX wieku. W 1801 miasto liczyło 920 mieszkańców, a w 1867 mieszkało tu już 2703 osoby. W 1858 rozebrano stary ratusz, zapewne średniowieczną farę miejską, a nowy neogotycki kościół zbudowano w 1860 r..


Neogotycki kościół
Wtedy również zaprzestano pochówków na cmentarzu przykościelnym i założono nowy cmentarz przy drodze do Storkowa. W 1870 zmodernizowano ulice i drogę do Chociwla. W latach 60. XIX w. gmina żydowska zbudowała w mieście synagogę. Cmentarz gminy założony na początku XIX w. usytuowany był po wschodniej stronie miasta. W ostatniej ćwierci XIX w. rozwinęła się zabudowa po wsch. stronie miasta, a po stronie płn. nad brzegiem jeziora, założono kąpielisko. W 1896 powstał dworzec kolei wąskotorowej, a na początku XX w. powstało kilka zakładów przemysłowych: mleczarnia, fabryka obuwia, fabryka maszyn Schroedera. W 1939 Ińsko liczyło 3012 mieszkańców. W 1966 w Ińsku mieszkało 1700 mieszkańców.
Architektura i urbanistyka[edytuj]

Na początku XX wieku również wymieniona została prawie w całości zabudowa mieszkalna z ryglowej na murowaną, a w okresie międzywojennym zabudowę rozszerzono w kierunku zachodnim i wschodnim.
W rozplanowanej symetrycznie centralnej części miasta, podzielonej szachownicowym układem ulic z obszernym rynkiem w centrum, znajdował się kościół, ratusz, szkoła, poczta, 3 hotele i zabudowa mieszczańska w formie kamienic i wolnostojących domów. Przebieg dawnych obwarowań akcentował niewielki fragment murów zachowany po stronie południowej. Poza obrębem średniowiecznego centrum znajdowały się: zespół folwarku zamkowego, kaplica baptystów, dworzec kolejowy, cmentarze, budynki przemysłowe, w tym wiatrak stojący nieopodal cmentarza, remiza strażacka, budynek sądu.
W 1945 zabudowa wewnątrz kwartałów średniowiecznego miasta, wielokrotnie wymieniana w czasach nowożytnych, została niemal w całości zniszczona podczas działań wojennych. Zachował się przebieg ulic, fragment murów obronnych, zabudowa przedmieść i cmentarz ewangelicki. Z założonego ok. 1300 miasta, pozostał jedynie plan centralnej części, charakteryzujący się regularnym, szachownicowym układem prostokątnych kwartałów rozlokowanych wokół Rynku, a wyznaczonych przebiegiem kilku ulic, w tym głównej ul. Bohaterów Warszawy, stanowiącej przedłużenie starego traktu komunikacyjnego łączącego Ińsko z Chociwlem, Węgorzynem i Reczem. Ze średniowiecznej zabudowy miasta pozostał jedynie niewielki fragment kamiennych murów obronnych, usytuowany po południowo-zachodniej stronie Ińska, w pobliżu ul. Ogrodowej. Kilka domów zachowanych w kwartałach obrzeżnych pochodzi z przełomu XIX i XX w.


Pomnik raka
Istniejąca poza obrębem Starówki zabudowa, rozciągająca się po zachodniej, północno-wschodniej i południowo-wschodniej stronie miasta, pochodzi głównie z przełomu XIX i XX w. oraz z okresu międzywojennego. Występują tu przede wszystkim domy parterowe i piętrowe, murowane z cegły, otynkowane, przykryte dachami dwuspadowymi, usytuowane w zwartej zabudowie pierzejowej, jak również wolno stojące. Fasady kilkunastu domów posiadają historyzujący wystrój architektoniczny w formie gzymsów i opasek okiennych.
Teren Starego Miasta w Ińsku z XIII wieku jest objęty ochroną prawną (wpis do rejestru zabytków[5]). Zabytkami rejestrowanymi w mieście są relikty murów obronnych z 2. połowy XIV wieku przy ul. Ogrodowej[6], oraz dworzec kolei wąskotorowej z przełomu XIX/XX w., będący częścią Stargardzkiej Kolei Wąskotorowej.
Gospodarka[edytuj]

W Ińsku mieści się urząd pocztowy, agencja bankowa oraz punkt kasowy banku spółdzielczego. Inne przedsiębiorstwa to: tartak, fabryka węgla drzewnego, fabryka etanolu, rybołówstwo.
W miejscowości działał Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych Ińsko[7], wcześniej jako samodzielne Państwowe Gospodarstwo Rolne Ińsko[8]. W 1990 r. mienie Kombinatu PGR w Ińsku nie podległo komunalizacji, a zarząd nad nim przyjął wojewoda[9].
Struktura demograficzna mieszkańców miasta Ińska wg danych z 31 grudnia 2007[10]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 2023 100 1005 49,68 1018 50,32
wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) 393 19,43 194 9,59 199 9,84
wiek produkcyjny (18–65 lat) 1331 65,79 609 30,1 722 35,69
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) 299 14,78 202 9,99 97 4,79
Administracja[edytuj]

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Ińska wybierają do swojej rady miejskiej 9 radnych (9 z 15). Pozostałych 6 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Ińsko. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest Urząd Gminy i Miasta Ińsko przy ul. Bohaterów Warszawy.
Burmistrzowie Ińska:
Jan Masznicz
Stanisław Zimnicki (1994–1998)
Teresa Działoszewska (1998–2006)
Andrzej Racinowski (od 2006)
Mieszkańcy Ińska wybierają parlamentarzystów z okręgów wyborczych z siedzibą komisji w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Sport[edytuj]

Miejscowym klubem jest LZS "Ina" Ińsko która występuje w klasie Okręgowej. Barwy miejscowego klubu to zielono-żółte.
Zobacz też[edytuj]

Ińsko (stacja kolejowa)
Cmentarz żydowski w Ińsku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1