czwartek, 27 września 2012

Czerwionka-Leszczyny


Czerwionka-Leszczyny

Państwo Polska
Województwo śląskie
Powiat rybnicki
Gmina gmina miejska
Aglomeracja [Rybnicki Ogręg Węglowy
Założono XII wiek
Prawa miejskie 1962
Burmistrz Wiesław Janiszewski
Powierzchnia 38,52 km²
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
28 301[1]
734,6 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 32
Kod pocztowy 44-230, 44-238
Tablice rejestracyjne SRB
Położenie na mapie Polski


Czerwionka-Leszczyny
50°08′56″N 18°40′38″E
TERC
(TERYT) 2244512014
Urząd miejski
ul. Parkowa 9
44-230 Czerwionka-Leszczyny
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Czerwionka-Leszczyny w Wikisłowniku
Strona internetowa
Czerwionka-Leszczyny (śl. Czyrwjůnka-Leszczyny, niem. Tscherwionka-Leschczin) – miasto w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, położone na Górnym Śląsku. Leży między dwiema konurbacjami: rybnicką i katowicką.
Czerwionka-Leszczyny jest miastem złożonym z dawnych miejscowości, większych Czerwionki, Leszczyn oraz mniejszych Czuchów i Dębieńsko tworzących dzielnice, z których każda ma odrębną historię i sytuację społeczną.
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
2 Podział administracyjny
3 Demografia
4 Gospodarka
4.1 Gospodarka komunalna
5 Architektura
6 Edukacja
7 Kultura
8 Sport
9 Ludzie związani z Czerwionką-Leszczynami
10 Wspólnoty religijne
11 Miasta partnerskie
12 Przypisy
Geografia[edytuj]



Familoki na tzw. Starej Kolonii


KWK Dębieńsko


Kościół w Czuchowie


Szkoła w Czuchowie
Miasto położone jest na Płaskowyżu Rybnickim. W dzielnicach Czerwionka i Dębieńsko znajduje się góra Ramża (325 m n.p.m.). Teren miasta leży w bezpośrednim sąsiedztwie Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich. Miasto zwraca uwagę swoją wysoką lesistością. Położenie czyni Miasto Czerwionka-Leszczyny atrakcyjną lokalizacją dla przedsiębiorstw oraz zachęca mieszkańców większych ośrodków miejskich do osiedlenia się tutaj[potrzebne źródło].
Miasto leży 45 kilometrów od Katowic oraz 40 kilometrów od granicy z Republiką Czeską.
Miasto Czerwionka-Leszczyny położone jest między konurbacją rybnicką i konurbacją katowicką.
Podział administracyjny[edytuj]

Od 1999 miasto Czerwionka-Leszczyny podzielone jest na cztery dzielnice. Są to: Czerwionka, Leszczyny, Czuchów i Dębieńsko.
Istnieje także nieformalny podział dzielnic na mniejsze części.
Czerwionka: Centrum, Osiedle Jana Pawła II, Stara Kolonia, Osiedle Karolinka
Leszczyny: Stare Leszczyny, Nowe Leszczyny (Osiedle), Osiedle Manhattan, Malenie, Nowy Dwór
Czuchów: Czuchów, Barwinek
Dębieńsko: Dębieńsko Stare, Dębieńsko Wielkie, Ameryka
Demografia[edytuj]

Gmina Czerwionka-Leszczyny liczyła w grudniu 2010 roku 41 144 osób, z czego 28 177 osób mieszkało w mieście Czerwionka-Leszczyny, zaś 12 967 osób na obszarach wiejskich. Liczba ludności gminy ustabilizowała się na poziomie ok. 41 tys. osób, przy czym liczba ludności miasta nieznacznie maleje, a obszarów wiejskich - rośnie. W mieście 18,7% ludności było w wieku przedprodukcyjnym, 65,6% w wieku produkcyjnym, a 15,7% mieszkańców było w wieku poprodukcyjnym.[2]
Przyrost naturalny był dodatny, w mieście wyniósł +56 osób, na terenach wiejskich +37 osoby. Zawarto 303 małżeństwa, z czego 217 w mieście, a 86 na wsi (jeśli małżonkowie pochodzili z różnych miejscowości liczy się miejsce zamieszkania pana młodego). Saldo migracji dla gminy wyniosło -7 osób. Do miasta zameldowały się 264 osoby (z czego 4 z zagranicy), wymeldowało się 341 osób (z czego 17 za granicę). Na terenach wiejskich zameldowało się 209 osób (z czego 5 z zagranicy), wymeldowało się 158 osób (z czego 11 za granicę).[3]
W Spisie Powszechnym z 2002 na terenie miasta i gminy, na 41 102 mieszkańców ogółem, narodowość polską zadeklarowało 34 147 osób (83%), narodowość śląska 6274 osoby (15,2%), niemiecką 126 osób (0,03%), a 555 mieszkańców zadeklarowało inną bądź nie było w stanie określić swojej przynależności narodowej lub etnicznej.[4]
Gospodarka[edytuj]

Do 2000 roku największym zakładem na terenie miasta była Kopalnia Węgla Kamiennego "Dębieńsko", która zatrudniała ponad 2500 mieszkańców. Od czasu jej zamknięcia gmina Czerwionka-Leszczyny stała się miastem-sypialnią. W 2006 roku do pracy wyjeżdżało 5 605 osób (głównie do Rybnika i Gliwic), z czego 3 829 z miasta. Do pracy na terenie gminy i miasta przyjeżdża 1 121 osób. Liczba bezrobotnych rośnie - w 2008 roku wynosiła 685, w roku 2010 już prawie dwa razy więcej - 1 209.[5]
W gminie Czerwionka-Leszczyny na 10 tys. mieszkańców przypada 629 podmiotów gospodarczych (w mieście 585, na terenach wiejskich 727 podmiotów na 10 tys. ludności). Jednostki nowozarejestrowane to 72, a wyrejestrowane - 38 na 10 tys. ludności.
W 2010 roku oddano do użytkowania na 89 mieszkań, z czego 42 na terenie miasta. Wszystkie nowe mieszkania były budownictwem indywidualnym, to jest domami jednorodzinnymi.
W 2008 roku dochody budżetu miasta i gminy na jednego mieszkańca wyniosły 2 109,31 zł, z czego 618,17 zł stanowił częściowy zwrot podatków dochodowych od osób fizycznych i prawnych (PIT i CIT).[6]
Gospodarka komunalna[edytuj]
W 2009 roku długość sieci kanalizacji w mieście Czerwionka-Leszczyny wyniosła 35,1 km, a korzystało z niej 18 020 osób. Było 10 290 odbiorców energii elektrycznej, którzy zużyli 16 443 MWh energii. Z wodociągu korzystało 96,6% ludności gminy (97,8% ludności miasta), a z kanalizacji 43,9% ludności gminy (63,9% ludności miasta). Odbiorcy gazu stanowili 32,1% ludności gminy (40,9% mieszkańców miasta). [7]
Architektura[edytuj]

W Czerwionce zachowało się zabytkowe osiedle patronackie Kopalni Dębieńsko, tzw. familoki. Wśród innych miast Śląska te czerwieńskie wyróżniają się misternie łamanymi dachami oraz tym, że każdy z nich jest inny.
W Leszczynach przeważają bloki z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, ale znajduje się tu również osiedle "Manhattan" z lat siedemdziesiątych (wielka płyta).
Pozostałe dzielnice zabudowane są prywatnymi domami, w większości jednorodzinnymi, choć zdarzają się także familoki.
Edukacja[edytuj]

W mieście działa 7 szkół podstawowych, 9 przedszkoli, 7 gimnazjów oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych (LO, liceum profilowane i technikum). Ponadto w każdej dzielnicy znajduje się biblioteka publiczna.
Do przedszkoli w mieście Czerwionka-Leszczyny uczęszcza 893 dzieci, z czego 249 jest w wieku sześciu lat.
We wszystkich szkołach podstawowych i gimnazjach znajdują się komputery z dostępem do internetu. Na jeden komputer w szkołach podstawowych przypada 13,65 dziecka w mieście (ogólnie 11,71 w gminie), zaś w gimnazjach - 10,91 (11,02 w gminie).
Jeśli chodzi o języki obce, obowiązkowo uczy się ich 1 638 uczniów szkół podstawowych (100%), dla wszystkich jest to język angielski. W gimnazjach obowiązkowo języka uczy się 1 539 osób, z czego 1 110 angielskiego (pozostali to klasy frankofońskie). Dodatkowego języka uczy się 52 dzieci w szkołach podstawowych (dla wszystkich jest to niemiecki) oraz 612 uczniów gimnazjów: dla 266 osób to język francuski, dla 311 język niemiecki. [8]
Kultura[edytuj]

W mieście nie działa już obecnie kino. Po długim zastoju kulturalnym (pogłębionym przez zamknięcie kopalni) obecnie zauważa się rozwój kultury (festyny, zabawy). Od 2002 odbywa się Festiwal Muzyki Niemechanicznej "Around the rock"[9]. W mieście działa jedna z najlepszych w Polsce Drużyn Kuszniczych. W czerwcu 2009 odbyły się tu Kusznicze Mistrzostwa Polski.
Sport[edytuj]

W mieście działa kilka klubów piłkarskich, które odnoszą dobre wyniki w swoich ligach. Czołowe pozycje zajmuje "Dąb Dębieńsko", "Górnik '23 Czerwionka" oraz Piast Leszczyny.
Ludzie związani z Czerwionką-Leszczynami[edytuj]

Emil Bartoschek (ur. 30 lipca 1899 r. w Czuchowie, zm. 26 lutego 1969 r. w Waldbrunn) - niemiecki malarz.
Lidia Biela (ur. 29 września 1930 w Czuchowie) – działaczka konspiracyjna, długoletnia pedagog i dyrektor szkoły, odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.
Teofil Biela (ur. 13 marca 1897 r. w Zaborzu Wsi obecnej dzielnicy Zabrza, zm. 6 września 1939 r. w obozie pod Nieborowicami) – powstaniec śląski, działacz i przewodniczący lokalnych organizacji narodowych, dowódca kompanii, kawaler Krzyża Kawalerskiego Virtuti Militari, naczelnik okręgowy gminy Czuchów–Czerwionka, ofiara nazistów.
Wacław Holly
Daniel Kaczmarczyk, pseudonim DKA (ur. 28 czerwca 1981 w Knurowie) - polski wokalista, raper i lekkoatleta, wychowywał się w Leszczynach.
Krzysztof Kluczniok (ur. 24 listopada 1950 w Leszczynach) – śląski samorządowiec i działacz regionalny, były przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska (1999–2002), zastępca starosty powiatu rybnickiego (2006-2010). Od 2010 r. wiceprzewodniczący rady powiatu.
Marek Profaska (ur. 1969) – śląski polityk, działacz społeczny i wykładowca, inżynier, doktor nauk technicznych.
Antoni Reginek (ur. 31 maja 1948 r. w Wilczy koło Pilchowic na Górnym Śląsku) - ksiądz katolicki, dr hab. teologii, profesor UŚ, mgr muzykologii kościelnej, prałat, kanonik honorowy, adiunkt w Zakładzie Liturgiki i Homiletyki na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Franciszek Rudzki (ur. 10 grudnia 1866 r. w Dębieńsku Wielkim, zm. w 1945 r.) - ksiądz katolicki, działacz społeczny.
Hubert Skowronek (ur. w 1874 r. w Czuchowie, zm. 22 listopada 1945 r. w Bytomiu), duchowny katolicki, jezuita, doktor teologii, znany wykładowca.
Ludwik Skowronek (ur. 6 kwietnia 1859 w Czuchowie, zm. 10 maja 1934 w Głuchołazach) – ksiądz katolicki, działacz społeczny, polityk niemieckiej, katolickiej partii Centrum.
Jan Spyra (ur. 1 czerwca 1900 w Dębieńsku, zm. 1961) – powstaniec śląski, żołnierz AK, w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonariusz Straży Celnej.
Rudolf Stork (ur. 8 października 1914 w Czerwionce, zm. 17 listopada 1944 w Katowicach) – podchorąży Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej, działacz ruchu podziemnego, łącznik, więzień obozów koncentracyjnych, rozstrzelany.
Grażyna Barbara Szewczyk (ur. 7 grudnia 1945 r. w Katowicach) – germanistka, skandynawistka i polonistka, profesor zwyczajny nauk humanistycznych, tłumacz literatury niemieckiej, szwedzkiej i norweskiej na język polski.
Wilhelm Szewczyk (ur. 5 stycznia 1916 w Czuchowie, zm. 8 czerwca 1991 w Katowicach) – prozaik, publicysta, krytyk literacki, poeta, tłumacz z języka niemieckiego, literaturoznawca w zakresie literatury niemieckiej i serbołużyckiej, działacz Obozu Narodowo-Radykalnego, redaktor naczelny czasopism "Odra", "Przemiany" i "Poglądy", poseł na Sejm PRL II, III, V, VI, VII i VIII kadencji.
Wspólnoty religijne[edytuj]

Najliczniejszą grupę wyznaniową w mieście stanowią katolicy, lecz dość wysoki odsetek jest wyznania Ewangelicko-Augsburskiego.[potrzebne źródło]
Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Czerwionce Leszczynach
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Czuchowie
Parafia św. Andrzeja Boboli w Leszczynach
Parafia św. Jerzego w Dębieńsku
Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Czerwionce Leszczynach
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Czerwionce
Miasta partnerskie[edytuj]

Jēkabpils  Łotwa[potrzebne źródło]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1