czwartek, 27 września 2012

Ciężkowice


Ciężkowice

Państwo Polska
Województwo małopolskie
Powiat tarnowski
Gmina Ciężkowice
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1998
Burmistrz Zbigniew Jurkiewicz
Powierzchnia 9,99 km²
Ludność (2008)
• liczba
• gęstość
2 395[1]
240 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 14
Kod pocztowy 33-190
Tablice rejestracyjne KTA
Położenie na mapie Polski


Ciężkowice
49°48′N 20°58′E
TERC
(TERYT) 2121516014
Urząd miejski
ul. Tysiąclecia 19
33-190 Ciężkowice
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Ciężkowice w Wikisłowniku
Strona internetowa
Ciężkowice – miasto w woj. małopolskim, w powiecie tarnowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ciężkowice. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnowskiego.
W 1934 roku pozbawione zostały praw miejskich; odzyskały je w 1998 roku.
Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 977 oraz linia kolejowa nr 96 ze stacją Bogoniowice-Ciężkowice.
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Turystyka
3.1 Warto zobaczyć
3.2 Szlaki turystyczne
4 Sport
5 Struktury wyznaniowe
6 Przypisy
7 Zobacz też
8 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Położone na Pogórzu Ciężkowickim nad rzeką Biała.
Charakter rolniczo-turystyczny.
Według danych z 31 października 2010 miasto ma 4322 mieszkańców.
Historia[edytuj]

Legendy głoszą, że założycielem Ciężkowic był Cieszko, stryj Mieszka I, wędrujący wraz ze swą drużyną przez Małopolskę. Zabłądziwszy kiedyś na polowaniu, woje natknęli się na uroczą krainę. Wielu z nich ziemie te spodobały się tak bardzo, że osiedlili się tam, na cześć wodza nazywając swą osadę Cieszkowicami.
Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 1125 roku, kiedy po raz pierwszy umieszczono ją w akcie legata Idziego z Tuskulum, z którego wynika, że wieś ta była własnością benedyktynów tynieckich. Osada założona w 1288 r. Zezwolenie na lokację miasta wydał 29 lutego 1348 Kazimierz III Wielki. Zasadzenia miasta dokonali dwaj mieszczanie ze Starego Sącza – bracia Minard i Mikołaj. W okresie polokacyjnym funkcjonowała przejściowo również nazwa niem. Hardenberg.
Przez Ciężkowice przebiegało wiele szlaków handlowych, prowadzących z Czech i Węgier do Krakowa. Miasto posiadało prawo do organizacji cotygodniowych targów. Handlowano głównie wyrobami tkackimi i rzemieślniczymi, solą oraz produktami rolniczymi, szczególnie szeroko znanym ciężkowickim nabiałem. Sprowadzano węgierskie wina oraz konie. Do dziś co środę na rynku ciężkowickim organizowany jest targ.
W 1358 roku w Ciężkowicach wybudowano kościół pod wezwaniem św. Andrzeja i założono parafię. Już wcześniej jednak istniał tam kościół pod wezwaniem św. Krzyża, założony przez benedyktynów, który potem wyburzono. Dzisiejszy kościół pochodzi z początku XX wieku.
Ciężkowice bardzo podupadły i straciły znaczenie podczas zaborów. Znalazły się w zaborze austriackim, więc językiem urzędowym stał się niemiecki. Językiem niemieckim posługiwano się również w szkołach. Wprowadzono wtedy trzy klasy nauczania.
Do klasy elementarnej uczęszczali uczniowie w wieku 6-12 lat. Uczyli się poznawania liter niemieckich, głoskowania i czytania oraz tłumaczenia poszczególnych wyrazów z języka niemieckiego na polski.
W klasie pierwszej (8-14 lat) obowiązywał mały katechizm w języku niemieckim i polskim, czytanie niemieckie i polskie, pisanie, rachowanie, ortografia, znajomość głównych części mowy, praktyczna nauka języka niemieckiego.
Do klasy drugiej uczęszczały dzieci w wieku 10-16 lat. Uczyły się religii, ewangelii, czytania niemieckiego i polskiego, kaligrafii, ortografii i gramatyki niemieckiej.
Podczas II wojny światowej w okolicach Ciężkowic stacjonowały oddziały Armii Krajowej. W okolicy znajduje się wiele austriackich, pruskich i rosyjskich cmentarzy wojennych z okresu I wojny światowej.
Ciężkowice pozbawione zostały praw miejskich w 1934 roku (odzyskały je po 64 latach).
Na drugim brzegu rzeki Białej, w miejscowości Kąśna Dolna znajduje się otoczony rozległym kompleksem parkowym dworek Ignacego Jana Paderewskiego.
Dworek pochodzi z początku XIX wieku. W roku 1897 został przebudowany przez nowego właściciela – Ignacego Jana Paderewskiego, któremu bardzo spodobała się okolica i który wielokrotnie przyjeżdżał do Kąśnej Dolnej pomiędzy kolejnymi podróżami. Obecnie jest to jedyna zachowana posiadłość kompozytora.
W 1903 roku Paderewski odsprzedał swą posiadłość Helenie i Włodzimierzowi Kodrębskim. Od tego czasu dworek wielokrotnie zmieniał właścicieli. W 1946 roku majątek przejął skarb państwa. Dworek podupadł. Mieściło się w nim biuro pobliskiej przetwórni owoców, szkoła podstawowa, potem ośrodek wypoczynkowy dla pracowników spółki Montin (na tyłach dworku wybudowano w tym celu stołówkę).
W 1979 roku dworek przejęło Tarnowskie Towarzystwo Muzyczne. Zajęło się odnawianiem budynku oraz parku a także gromadzeniem pamiątek po Paderewskim. 11 września 1998 roku Urząd Rejonowy w Tarnowie przekazał w użytkowanie dla Centrum Paderewskiego dworek wraz z przylegającym parkiem.
W 2003 roku oddano do użytku halę sportową.

Ratusz


Zachodnia ściana rynku


Sanktuarium w Ciężkowicach


Figura św. Floriana na płycie rynku


Skała „Czarownica” w rezerwacie
Turystyka[edytuj]

W pobliżu rezerwat przyrody Skamieniałe Miasto z licznymi ostańcami skalnymi.
Warto zobaczyć[edytuj]
Do najciekawszych obiektów miasta należą:
muzeum przyrodnicze im. Krystyny i Włodzimierza Tomków prezentujące olbrzymią kolekcję ptaków, owadów i trofeów myśliwskich;
neogotycki kościół, p.w. Pana Jezusa Miłosiernego i św. Andrzeja, od 2003 roku Sanktuarium. Znajduje się w nim cudowny obraz Chrystusa Miłosiernego "Ecce Homo", podarowany miastu przez papieża Innocentego XI;
klasycystyczny ratusz na rynku;
drewniane domy z charakterystycznymi dla tej części Małopolski podcieniami;
stojący w centrum rynku posąg św. Floriana – patrona miasta;
przydrożne kapliczki wpisane do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Tarnowie.
Cmentarze Wojenne nr 137, 138 ,139 i 140 z mogiłami żołnierzy I wojny światowej
W Dworku Paderewskiego odbywają się koncerty "Muzyczne Spotkania u Paderewskiego". Centrum Paderewskiego jest też organizatorem Festiwalu Muzyki Kameralnej BRAVO MAESTRO – Kąśna Dolna, pod honorowym patronatem Krzysztofa Pendereckiego.
Szlaki turystyczne[edytuj]
Przez Ciężkowice przebiegają szlaki:
turystyki pieszej:
 Tuchów – Brzanka – Jodłówka Tuchowska – Rzepiennik Strzyżewski – rezerwat Skamieniałe Miasto – Ciężkowice – Bruśnik – Bukowiec – Gródek nad Dunajcem
 na terenie miasta, łączący Muzeum Przyrodnicze, Ratusz z rezerwatem Skamieniałe Miasto (dojście do )
Szlak Niepodległości im. I. J. Paderewskiego.
rowerowe
 "Widokowa pętla" – zielony
 "Przez rezerwat" – niebieski
 "Do źródeł Rakutowej" – czerwony
Szlak architektury drewnianej
Sport[edytuj]

W Ciężkowicach działają dwa kluby sportowe:
KS Ciężkowianka Ciężkowice – klub piłkarski grający obecnie w tarnowskiej lidze okręgowej
LUKS Orzeł Ciężkowice – klub siatkarski grający obecnie w małopolskiej IV Lidze Siatkówki mężczyzn.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1