czwartek, 6 września 2012

Żmigód


Żmigród[edytuj]
 Ten artykuł dotyczy miasta nad Baryczą. Zobacz też: inne znaczenie tego słowa.
Żmigród

Ruiny pałacu Hatzfeldów

Herb Żmigrodu Flaga Żmigrodu
Państwo Polska
Województwo dolnośląskie
Powiat trzebnicki
Gmina Żmigród
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1253 r.
Burmistrz Robert Lewandowski (od 2008)
Powierzchnia 9,49 km²
Wysokość ok. 80 m n.p.m.
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
6 573 ▲
695 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 71
Kod pocztowy 55-140
Tablice rejestracyjne DTR
Położenie na mapie Polski


Żmigród
51°28′13″N 16°54′18″E
TERC
(TERYT) 5020320064
Urząd miejski
pl. Wojska Polskiego 2-3
55-140 Żmigród
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Żmigród w Wikisłowniku
Strona internetowa


Żmigród - wieża zamkowa
Żmigród (niem. Trachenberg, dawna polska nazwa: Straburek) – miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Żmigród, leży nad rzeką Barycz i Sąsiecznica.
Według danych z 31 marca 2011 miasto liczyło 6 583 mieszkańców[1].
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Historia
3 Nazwa
4 Zabytki
5 Wspólnoty religijne
6 Administracja
7 Współpraca międzynarodowa
8 Zobacz też
9 Przypisy
10 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 9,49 km²[2].
Miasto jest położone na wysokości ok. 80 m n.p.m.[potrzebne źródło]
Żmigród historycznie leży na Dolnym Śląsku. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. wrocławskiego.
Historia[edytuj]

Najstarsze źródła mówią o osadzie istniejącej w III okresie epoki brązu. Pierwsze wzmianki pojawiają się w bulli papieża Hadriana IV z 1155. Obecne miasto zostało ulokowane przez Henryka III Białego w 1253 roku nad brzegami Baryczy, w miejscu, gdzie brodem przekraczano rzekę. Nowa osada powstała, naprzeciw dawnej osady słowiańskiej Zunigrod. Gród został ufortyfikowany, otoczony solidną palisadą, wałem i fosą, zbudowano dwie bramy, które zlikwidowano dopiero w 1819 roku.
W 1560 wzniesiono nowy zamek z wieżą, później modernizowany, który w czasie wojny trzydziestoletniej był kilkakrotnie oblegana. W 1642 zamek został zdobyty przez wojska szwedzkie pod dowództwem gen. Lennarta Torstensona. Szwedzi władali zamkiem do 1650. W tym czasie rozbudowano zamek. Następna rozbudowa miała miejsce w latach 1655–1657 z inicjatywy ówczesnego właściciela Żmigrodu, Melchiora Hatzfelda. W 1691 r. wzniesiono nowe fortyfikacje.
W połowie XVII wieku polsko-niemiecka granica językowa przebiegała niedaleko Żmigrodu, włączając miasto do terytorium o dominacji języka polskiego[3].
W 1813 roku, w barokowym pałacu Hatzfeld, doszło do spotkania króla Prus Fryderyk Wilhelm III z carem Rosji Aleksander I, podczas którego podpisano protokół trachenberski (żmigrodzki), którego celem było ostateczne pokonanie Napoleona Bonaparte[4].
23 stycznia 1945 wojska X Korpus Pancerny Gwardii 4 Armii Pancernej gen. Dmitrija Daniłowicza Leluszenki zdobyły Żmigród broniony przez garnizon niemiecki. Miasto zostało zniszczone z wyjątkiem zamku, który został podpalony już po zakończeniu walk. Miasto zostało przyłączone do Polski, zaś jego dotychczasowa ludność wysiedlona do Niemiec.
Nazwa[edytuj]

Nazwa miasta Żmigród oznacza "gród żmija". W językach słowiańskich pojęciem zmej (od którego pochodzi hiperpoprawna polska forma żmij) oznaczano smoka. W bulli wrocławskiej z 1155 r. jest mowa o villa super vadum Zuuigrod, w 1228 r. Smigrod, w 1245 r. Zmnigrod. Stanisław Rospond domniemywał, że nazwa może pochodzić od żmij[5] (które mają wspólną, ze żmijem, czyli smokiem etymologię), jednak przeczy temu niemiecka nazwa miasta Trachenberg (1322 r.), ś-w-n. Trache, od którego pochodzi niem. Drache, oznacza smoka + berg = góra (częste w niemieckich nazwach miejscowych), dosłownie przetłumaczyć można by na smoczą górę. Wizerunek żmija utrwalono w herbie miasta.
Zabytki[edytuj]

Pozostałości zamku z XIV wieku (z dawnego założenia zachowała się tylko kamienna wieża mieszkalna z 1560 roku.
Pałac z lat 1656–1658, obecnie w ruinie.
Kościół parafialny z XVII/XVIII w., odbudowany po pożarze w XVIII w.
Kościół pw. św. Trójcy
Wieża ciśnień
Nadbarycki park z cennym starodrzewem
Baszta
Figura Świętego Jana Nepomucena
Kapliczka
Zabytkowe kamieniczki
Kolumna Maryjna
Wspólnoty religijne[edytuj]

Kościół Rzymskokatolicki
Parafia Trójcy Świętej
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Parafia św. Jerzego
Administracja[edytuj]

Miasto należy do Związku Miast Polskich.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1