czwartek, 6 września 2012

Zbąszynek



Zbąszynek

Państwo Polska
Województwo lubuskie
Powiat świebodziński
Gmina Zbąszynek
gmina miejsko-wiejska
Założono 1922
Prawa miejskie 1945
Burmistrz Wiesław Czyczerski
Powierzchnia 2,76 km²
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
5065[1]
1841 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 68
Kod pocztowy 66-210
Tablice rejestracyjne FSW
Położenie na mapie Polski


Zbąszynek
52°15′N 15°49′E
TERC
(TERYT) 4081108064
Urząd miejski
Rynek 1
66-210 Zbąszynek
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Zbąszynek (do 1945 niem. Neu Bentschen) to miasto w woj. lubuskim, w powiecie świebodzińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Zbąszynek. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego. Według danych z 31 grudnia 2008 miasto liczyło 5073 mieszkańców[2].
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
2 Zabytki
3 Transport
4 Kultura
5 Oświata
6 Sport
7 Znane osoby związane ze Zbąszynkiem
8 Przypisy
9 Linki zewnętrzne
Historia[edytuj]

Zbąszynek powstał w latach 1923-1939 jako Neu Bentschen (Nowy Zbąszyń), niemiecka osada i placówka celna, przy stacji granicznej. Lokalizacja nie obyła się bez trudności, gdyż pierwotna koncepcja budowy stacji w okolicy Dąbrówki Wielkopolskiej została zmieniona na skutek problemów z wykupem gruntów pod zabudowę. Ostatecznie osadę wybudowano na polach wsi Kosieczyn. W okresie międzywojennym stworzono dużą i nowoczesną infrastrukturę kolejową oraz kolonię wg koncepcji miasta-ogrodu (projektantem był Friedrich Veil). Neu Bentschen w tym okresie zamieszkiwali w przeważającej większości Niemcy pracujący na kolei. W osadzie istniały dwa kościoły (wzniesione w 1929 roku w stylu charakterystycznym dla okresu międzywojennego, drukarnia należąca do Carla Albrechta, dom kultury (Deutsches Haus), szkoła, poczta oraz bank. Administracyjnie kolonia należała do powiatu międzyrzeckiego.
W okresie II wojny światowej istniały w mieście obozy pracy przymusowej, w których pracowały (w różnych okresach)oddziały robocze złożone jeńców sowieckich, francuskich, włoskich a także Żydzi z łódzkiego Getta. W wyniku fatalnych warunków wielu z przymusowych robotników zmarło z wycieńczenia oraz chorób. Robotnicy przymusowi pracowali głównie przy rozbudowie infrastruktury kolejowej i jej dostosowaniu do obsługi transportów wojennych. Często dochodziło w trakcie tych prac do aktów sabotażu bezlitośnie karanego przez Niemców.


Kim Ir Sen na stacji kolejowej w Zbąszynku. Na pierwszym planie, tyłem, Tomasz Kotkowiak
Do ciekawostek można zaliczyć, że przez stację przejeżdżały takie osoby jak Adolf Hitler (podczas wojny), Józef Stalin (na konferencję w Poczdamie) i Kim Ir Sen (w latach 80).
W styczniu 1945 roku mieszkańcy Neu Bentschen i okolicznych wsi ewakuowali się koleją za Odrę. O miasto nie toczyły się walki więc pozostało niezniszczone (w znikomym stopniu dosięgły go dewastacje oraz szabrownicy) i mogło stanowić jeden z etapów w akcji repatriacyjnej. Od 1945 roku pod przejściową nazwą Nowy Zbąszyń już w Polsce, uzyskał prawa miejskie. W latach 1945-1989 dominującą rolę w mieście odgrywała kolej będąc głównym pracodawcą i przyczyniając się do wszechstronnego rozwoju infrastruktury miejskiej. W tamtym okresie Zbąszynek był jednym z ważniejszych węzłów kolejowych na trasie Berlin-Warszawa.
Obecnie największym zakładem w okolicy jest grupa Swedwood należąca do koncernu IKEA i szereg zakładów kooperujących. W pobliżu znajduje się rezerwat leśny Kręcki Łęg (pow. 65 ha) oraz wioski Chlastawa z zabytkowym drewnianym kościołem z 1637 roku, Kosieczyn z drewnianym kościołem (wg. najnowszych badań dendrochronologicznych jednym z najstarszych w kraju) datowanym na ok. 1406 rok i dworem z XVII-XVIII wieku oraz Dąbrówka Wielkopolska znana z walki o polskość w okresie międzywojennym i działalności Związku Polaków w Niemczech.
Zabytki[edytuj]

Dworzec kolejowy z 1923 r.
Kościół parafialny pw. Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny z 1928 r.
Kościół filialny pw. św. Apostołów Piotra i Pawła z 1929 r.
Urząd Miasta i Gminy z 1930 r.
Dom kultury w stylu modernistycznym
Transport[edytuj]



Parowóz Tp3 przy stacji Zbąszynek


Urząd Miasta i Gminy w Zbąszynku


Dom Kultury Kolejarz
Ważny węzeł kolejowy. Linie kolejowe, łączą Zbąszynek bezpośrednio z wieloma miastami:
Zbąszynek-Poznań-Warszawa,
Zbąszynek-Poznań-Bydgoszcz-Gdynia,
Zbąszynek-Świebodzin-Rzepin-Frankfurt nad Odrą-Berlin,
Zbąszynek-Sulechów-Zielona Góra-Głogów,
Zbąszynek-Zbąszyń-Wolsztyn-Leszno,
Zbąszynek-Międzyrzecz-Skwierzyna-Gorzów Wielkopolski-Kostrzyn nad Odrą.
W pobliżu miasta przebiega droga wojewódzka nr 302 do Nowego Tomyśla.
Kultura[edytuj]

Miasto należy do Regionu Kozła kultywującego tradycje ludowe.
Dom Kultury Kolejarz,
Kino Muza,
Biblioteka Miejska w Zbąszynku.
Oświata[edytuj]

Przedszkole pod Muchomorkiem
Szkoła Podstawowa w Zbąszynku
I Gimnazjum w Zbąszynku
Zespół Szkół Technicznych im. Jana Pawła II w Zbąszynku
Sport[edytuj]

MKS Syrena Zbąszynek - sekcja piłki nożnej,
Semafor Zbąszynek - sekcja piłki nożnej, siatkówki, strzelecka i wędkarska,
Targed Zbąszynek - sekcja piłki siatkowej i sekcja brydża sportowego,
UKS Junior - sekcja piłki nożnej.
Znane osoby związane ze Zbąszynkiem[edytuj]

Ze Zbąszynka pochodzi aktor Jakub Mazurek, który zagrał m.in. Sprawiedliwi (serial telewizyjny), Hotel 52, Czas honoru.
Ze Zbąszynka pochodzi również zwyciężczyni pierwszej edycji programu Top Model. Zostań modelką - Paulina Papierska.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1