piątek, 7 września 2012

Wschowa



Wschowa

Państwo Polska
Województwo lubuskie
Powiat wschowski
Gmina Wschowa
gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1273
Burmistrz Krzysztof Jerzy Grabka
Powierzchnia 8,39[1] km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
14 357[1]
1 717 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 65
Kod pocztowy 67-400
Tablice rejestracyjne FWS
Położenie na mapie Polski


Wschowa
51°48′N 16°18′E
TERC
(TERYT) 0812034
Hasło promocyjne: Witamy w królewskim mieście
Urząd miejski
Rynek 1
67-400 Wschowa
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Wschowa w Wikisłowniku
Strona internetowa


Ratusz miejski nocą
Wschowa (niem. Fraustadt) - miasto w województwie lubuskim, w powiecie wschowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wschowa. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa leszczyńskiego. Według danych z 31 XII 2010 miasto liczyło 14 357 mieszkańców[2].
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
1.1 Transport
1.2 Osiedla
2 Demografia
3 Toponimika
4 Historia
5 Atrakcje
5.1 Zabytki
5.2 Pomniki
5.3 Pomniki Przyrody
6 Współpraca międzynarodowa
7 Osobistości
8 Kultura
9 Edukacja
10 Sport
11 Przypisy
12 Zobacz też
13 Linki zewnętrzne
Geografia[edytuj]

Transport[edytuj]
Łęknica - Dorohusk: DK12
Sulechów - Wschowa: DW278
Nowy Tomyśl - Wroniniec: DW305
Osiedla[edytuj]
Stare Miasto
Osiedle Jagiellonów
Osiedle Janusza Korczaka
Osiedle Zwycięstwa
Osiedle Nowe Ogrody
Osiedle Boczna
Osiedle Przylesie
Osiedle Unii Europejskiej
Demografia[edytuj]

Dane z 30 czerwca 2008[3]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 14 400 100 7 488 52 6 912 48
gęstość zaludnienia
(osób/km²) 1 716 892 824
Toponimika[edytuj]

Polska nazwa miasta jest interpretowana dwojako. Odrzucono hipotezę, jakoby była związana z czasownikiem schować, które w staropolskim występuje w formie wschować. Nazwa miasta oznaczałaby wtenczas miejsce, w którym można się schronić. Opowiedziano się za wersją, że pochodzi od dzierżawczej nazwy Wieszów, która wywodzi się od nazwy osobowej Wiesz będącej skróceniem imienia Wielisław. Wskazuje na to najstarsza pisownia miasta brzmiąca Veschov. Miejscowością o podobnej nazwie jest w Polsce Wieszowa. Niemiecka nazwa Fraustadt odwołuje się bezpośrednio do Matki Bożej, którą otaczano w mieście kultem[4].
Historia[edytuj]

Miejscowość znajduje się na pograniczu Wielkopolski i Śląska. Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z roku 1136, kiedy została wymieniona w bulli papieża Innocentego II jako wieś arcybiskupów gnieźnieńskich. Położenie miasta na szlakach handlowych z Poznania do Głogowa oraz Czech spowodowało jego szybki rozwój w tamtym okresie. Miastem rządzili wtedy książęta śląscy. W 1343 roku król Kazimierz III Wielki przyłącza ponownie miasto do Polski, aby w latach 1345 i 1349 obdarzyć je przywilejami miasta królewskiego. Na podstawie wydanego w roku 1404 prawa w mieście powstaje mennica działająca do ok. 1655-59. Miasto było znanym ośrodkiem sukiennictwa, działały też liczne warsztaty złotnicze, garncarskie, szewskie i konwisarskie. W wiekach XVI i XVII miasto było ośrodkiem luteranizmu. XVII wiek to okres dalszego rozwoju miasta. Wtedy Włoch Niccolo Bacaralli zakłada tu pierwszą w Polsce manufakturę farbiarską.
W 1633 starosta Hieronim Radomicki buduje poza obrębem murów miejskich "Nowe Miasto", które w 1642 otrzymuje miejskie prawo magdeburskie. Posiada także samodzielny ratusz, samorząd, szpital i szkołę. 13 lutego 1706 pod Wschową między wsiami Dębowa Łęka i Osowa Sień w czasie III wojny północnej odbywa się bitwa między siłami szwedzkimi a armiami Saksonii i Rosji. W XVIII wieku często rezydują tu królowie August II oraz August III, a także obraduje senat. W tym czasie Wschowa pełni rolę drugiej, "nieoficjalnej" stolicy Polski.
W 1793 w wyniku II rozbioru Polski Wschowa zostaje wcielona do Prus i przyłączona do Śląska. W okresie 1807-1815 należała do Księstwa Warszawskiego, a następnie z powrotem do Królestwa Prus. Pod zaborem pruskim wybudowano drogi i linię kolejową. W 1881 rozpoczyna pracę niedziałająca już cukrownia. W 1905 w mieście mieszkało 7.452 osób, w tym 86,2% Niemców, 10,1% Polaków i 2,5% Żydów. Ewangelicy stanowili 53,3% ludności, zaś katolicy - 43%.[5]
Ze względu na przewagę ludności niemieckiej w mieście, po I wojnie światowej pozostało ono w granicach Niemiec, administracyjnie przyjmując postać enklawy - Marchii Granicznej Poznań-Prusy Zachodnie (Grenzmark Posen-Westpreussen). W roku 1938 Wschowa zostaje włączona do prowincji śląskiej. W czasie kampanii wrześniowej 1939 pod Wschowę dotarły oddziały wojska polskiego, które ostrzelały miasto (wypad na Wschowę).
Wschowa zostaje zdobyta przez Armię Czerwoną z 31 stycznia na 1 lutego 1945. Wkrótce, po 152 latach przerwy, miasto ponownie weszło w skład państwa polskiego, a niemieccy mieszkańcy miasta zostali wysiedleni za Odrę.
W latach 1945-54 siedziba wiejskich gmin Wschowa-Południe i Wschowa-Północ.
Atrakcje[edytuj]

Zabytki[edytuj]


Kościół farny


Zamek
Ratusz z XVI wieku, przebudowany w 1860 roku;
Kościół farny św. Stanisława Biskupa Męczennika i Wniebowzięcia NMP, gotycki z XV wieku, po pożarze w 1685 r. przebudowany w latach 1720-1726;
Zespół klasztorny franciszkanów wybudowany w latach 1638-1646, potem wielokrotnie przebudowywany;
Kościół ewangelicki pw. Żłobka Chrystusowego ("Kripplein Christi") powstały w 1604 roku z połączonych dwóch gotyckich budynków mieszkalnych, po pożarze odbudowany w 1647 r. z wieżą przy Bramie Polskiej i murach obronnych; obecnie opuszczony. Przylegająca baszta pełni funkcję wystawienniczą;
Cmentarz ewangelicki założony w 1609 r. mieszczący lapidarium rzeźby nagrobnej;
Kolegium Jezuickie, w trakcie odbudowy;
Renesansowe kamieniczki na Placu Zamkowym;
Dawny zamek;
Mury obronne z XV i XVI wieku;
Pomniki[edytuj]
Pomnik Ofiar Wojny przy ul. Łaziennej
Pomnik Kresowian przy placu Zielony Rynek
Pomnik Związku Harcerstwa Polskiego przy placu Grunwaldu
Pomniki Przyrody[edytuj]


Platan klonolistny
Dęby szypułkowe przy alei Dębowej
Platan klonolistny i Wiąz szypułkowy przy alei J. Rogalińskiego
Dąb szypułkowy przy ul. Garbarskiej
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-09 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
 Soleczniki
Osobistości[edytuj]



Kościół pod wezwaniem "Żłóbka Chrystusa" ("Kripplein Christi") (po prawej)
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani ze Wschową.
Kultura[edytuj]



Stadion we Wschowie


Staromiejski cmentarz ewangelicki


Miejski Park Naturalistyczny
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Wschowa
Muzeum Ziemi Wschowskiej
Centrum Kultury i Rekreacji ( powstały przez połączenie Domu Kultury oraz Ośrodka Sportu i Rekreacji)
Edukacja[edytuj]

Szkoła Podstawowa nr 1
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bohaterów Westerplatte
Gimnazjum Językowe
Gimnazjum nr 1 im. Królowej Jadwigi
Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II
I Zespół Szkół im. Stanisława Staszica
I Liceum Ogólnokształcące im. Tomasza Zana
Szkoła Muzyczna I stopnia im. Karola Kurpińskiego
Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Janusza Korczaka
Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego
Sport[edytuj]

Od 1953 roku we Wschowie funkcjonuje klub piłkarski "Pogoń" Wschowa. Klub rozgrywa mecze na Stadionie CKiR we Wschowie.
Od 1978 roku istnieje klub szachowy "Hetman" Wschowa.
Od 2008 r. działa także we Wschowie Wschowski Uczniowski Ludowy Klub Sportowy WULKS "Korona" Wschowa.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1