poniedziałek, 10 września 2012

Świdnica


Świdnica

Państwo Polska
Województwo dolnośląskie
Powiat świdnicki
Gmina gmina miejska
Założono 990
Prawa miejskie 1267
Prezydent miasta Wojciech Murdzek
Powierzchnia 21,76 km²
Wysokość ok. 250 m n.p.m.
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
60 437
3068,7 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 74
Kod pocztowy 58-100 do 58-106
Tablice rejestracyjne DSW
Położenie na mapie Polski


Świdnica
50°50′40″N 16°29′30″E
TERC
(TERYT) 5020119011
SIMC 0984657
Urząd miejski
ul. Armii Krajowej 49
58-100 Świdnica
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Hasło Świdnica w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP
Świdnica (niem. Schweidnitz, czes. Svídnice) – miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim. Miasto leży historycznie na Dolnym Śląsku, u podnóża Sudetów, na Równinie Świdnickiej, nad rzeką Bystrzycą. Od 2004 r. siedziba diecezji świdnickiej.
Osada notowana już w 990 roku, otrzymała prawa miejskie przed 1267 rokiem. Niegdyś stolica księstwa świdnicko-jaworskiego. Obecnie ośrodek przemysłowy[1] (rozwinięty przemysł motoryzacyjny, elektrotechniczny, maszynowy oraz spożywczy), z jedynym w Polsce Muzeum Dawnego Kupiectwa oraz instytucjami kultury i oświaty[1], ośrodek sportu i rekreacji. Według danych z 2010 r. Świdnica była siódmym co do wielkości miastem województwa.
Spis treści  [ukryj]
1 Geografia
1.1 Położenie
2 Administracja
2.1 Podział administracyjny
2.2 Demografia
3 Toponimia
4 Symbole miasta
5 Historia
6 Zabytki
6.1 Kościoły w Świdnicy
7 Wspólnoty religijne
7.1 Katolicyzm
7.2 Prawosławie
7.3 Protestantyzm
7.4 Świadkowie Jehowy
8 Turystyka
9 Gospodarka
10 Infrastruktura techniczna w mieście
11 Media
11.1 Telewizja
11.2 Radio
11.3 Prasa
12 Zieleń miejska w Świdnicy
13 Transport i komunikacja
13.1 Transport drogowy
13.2 Transport kolejowy
13.3 Transport lotniczy
13.4 Telekomunikacja
14 Edukacja
15 Kultura
16 Służba zdrowia
17 Sport
18 Miasta partnerskie
19 Urodzeni w Świdnicy
20 Zobacz też
21 Przypisy
22 Bibliografia
23 Linki zewnętrzne
Geografia[edytuj]

Położenie[edytuj]
Świdnica położona jest w południowej części województwa dolnośląskiego w powiecie świdnickim na Równinie Świdnickiej nad Bystrzycą. Leży na skraju Sudetów oraz Gór Wałbrzyskich na wysokości od 225 do 265,9 m n.p.m.
Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 21,76 km²[2]. Miasto stanowi 2,93% powierzchni powiatu.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
Według danych z roku 2002 Świdnica ma obszar 21,76 km², w tym: użytki rolne 41%, użytki leśne 1%[3]
Administracja[edytuj]



Ratusz w Świdnicy
Świdnica ma status gminy miejskiej. Organem wykonawczym samorządu jest prezydent miasta.
Prezydentem miasta jest Wojciech Murdzek.
Miasto jest też siedzibą samorządu powiatu świdnickiego.
Podział administracyjny[edytuj]
Świdnica nie posiada oficjalnego podziału na dzielnice, funkcjonuje jedynie podział na osiedla:
Stare Miasto[4]
Kraszowice
Stare Osiedle
Osiedle Młodych[5]
Osiedle Kolonia
Osiedle Zarzecze
Osiedle Zacisze
Osiedle Zwierzynieckie[6][7]
Osiedle Słowiańskie[8]
Osiedle Piastów[potrzebne źródło]
Osiedle Zawiszów
Demografia[edytuj]
 Osobny artykuł: Ludność Świdnicy.
Dane z 31 grudnia 2006[9]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 66 776 100 31 784 52,7 28 533 47,3
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 2742 1444,9 1297,1
Według danych z roku 2002 średni dochód na mieszkańca wynosił 1485,1 zł[3].
Toponimia[edytuj]



Nazwa Świdnica wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie[10].
Nazwa „Świdnica” wywodzi się od starosłowiańskiego słowa „svida” oznaczającą krzew derenia. Jest to więc nazwa ściśle związana zatem z położeniem topograficznym miasta. Miasto leży nad rzeką, a miejsce w którym gród się rozrósł porośnięte było krzewami derenia. Występująca od XV w. niemiecka forma Schweidnitz czy Schweidenitz stanowi adaptację fonetyczną wcześniejszej nazwy słowiańskiej.
Czasem spotyka się nazwę Świdnica Śląska, lecz jest ona nieoficjalna i nieurzędowa. Funkcjonuje ona przede wszystkim z uwagi na nazwy placówek pocztowych miasta, np.: „UP Świdnica Śląska 1” przy pl. Grunwaldzkim[11].
Symbole miasta[edytuj]



Kamienice mieszczańskie w Rynku
Herb Świdnicy – Czteropolowy herb Świdnicy został przywrócony przez Radę Miejską w dniu 28 stycznia 1999 roku. Na tarczy podzielonej na cztery równe pola, w czarnych polach – pierwszym i czwartym – znajduje się złota korona, w drugim polu srebrnym czerwony gryf, a w trzecim srebrnym polu czarny dzik. Gryf znajdujący się na tarczy herbowej w srebrnym polu symbolizuje dzielność rycerską. Dzik jest znakiem odwagi i męskości, natomiast korona jest symbolem władzy i zwycięstwa.
Hejnał Świdnicy – Uchwałę o ustanowieniu hejnału Rada Miejska w Świdnicy przyjęła 29 czerwca 2000 roku. Autorem jest świdnicki kompozytor Marek Banaszczyk.
Logo miasta – Logo zawiera panoramę miasta, jego zabudowy miejskiej z wieżami wyróżniającymi się z tejże zabudowy. Logo to złożone jest z barw czerwonej, żółtej oraz czarnej. W dolnej części umieszczone jest hasło „Rynek z tradycjami”. Znak ma uproszczoną stylistykę i formę aby nie klasyfikować go do jedynie znaku informującego o tradycjach historycznych miasta. W dolnej części logo jest czarna wstęga symbolizującą drogę, trasę. Nawiązuje ona do łatwości komunikacyjnej Świdnicy, o jej dostępności, usytuowania komunikacyjnego. Hasło „Rynek z tradycjami” ściśle łączy się z bogatymi, kilkusetletnimi tradycjami handlowymi Świdnicy, jak też nawiązuje do starej, zabytkowej części miasta. Ma ono za zadanie promować Świdnicę poprzez graficzne ujęcie miasta. Ma zachęcać do odwiedzin oraz poprzez skojarzenie ukazywać historię i tradycję miasta.
Historia[edytuj]


Ta sekcja zawiera jedynie listę źródeł lub linki zewnętrzne, więc jej weryfikowalność pozostaje częściowo niejasna, z powodu niewystarczającej liczby przypisów umieszczonych w tekście artykułu.
 Osobny artykuł: Historia Świdnicy.
Podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie powiatu świdnickiego odkryto w Świdnicy ślady osady plemion z kręgu kultury łużyckiej (lata około 1200 – 300 p.n.e.) oraz rozległe cmentarzysko ciałopalne z bogato wyposażonymi grobami. Po okresie wielkich migracji ludów na obszarze tym gospodarowało plemię Ślężan.
Około roku 990 obszar obecnej Świdnicy został włączony do państwa Polan przez księcia Mieszka I.
Nie jest znana dokładna data uzyskania przez Świdnicę praw miejskich, jednak od 1267 roku określana jest jako miasto. Inicjatorem lokacji była księżna Anna żona Henryka Pobożnego albo jej syn Henryk III. Za rządów książąt wrocławskich 1242-1290 Świdnica otrzymała szereg przywilejów przyśpieszających rozwój miasta. W latach 1290-1392 Świdnica była stolicą niezależnego księstwa świdnicko-jaworskiego, którym rządzili książęta piastowscy i które uczynili jednym z najpotężniejszych na Śląsku.
W końcu XIV wieku Świdnica była największym po Wrocławiu miastem śląskim, liczył ponad 8000 mieszkańców. Produkcja piwa stała się obok wyrobu sukna podstawowym artykułem eksportu. „Piwnice świdnickie” znajdowały się między innymi we Wrocławiu, Krakowie, Pradze, Pizie, Heidelbergu.
1392 po śmierci Agnieszki wdowy po Bolku II Świdnica przeszła w ręce królów czeskich. W 1428 roku ruch husycki przybrał charakter powstania. Świdnica w porozumieniu z radą miejską Wrocławia skutecznie go zwalczała. 1520 wybuchło powstanie rzemieślników skupionych w cechach. Patrycjat podstępem zwabił do Wrocławia przywódców ruchu i tam ich stracono, mimo to nie odzyskał całkowitej władzy.
1526 Świdnica wraz z całą ziemią śląską przeszła pod rządy Habsburgów W trakcie trwania wojny trzydziestoletniej miasto było wielokrotnie oblegane czego skutkiem były wielokrotne pożary oraz wybuch epidemii.
W wyniku kolejnych działań wojennych Prusy odebrały Śląsk Austrii. W 1741 dokonano modernizacji i rozbudowy fortyfikacji. Na przełomie XVII/XVIII wieku pod Świdnicą wybuchł bunt chłopski. Wojska pruskie stłumiły bunt i surowo ukarało chłopów. Podczas wojny siedmioletniej Świdnica była oblegana przez wojska austriackie, a następnie pruskie, co doprowadziło do znacznych zniszczeń. Pod koniec XVIII w. w mieście pojawiły się pierwsze manufaktury między innymi skórzana i papiernicza. Po wojnie prusko-austriackiej w 1866 roku Świdnicę ogłoszono miastem otwartym. Po zwycięstwie nad Francją i zjednoczeniu Niemiec w roku 1871 wzrosło tempo uprzemysłowienia. W mieście powstały wytwórnie tkanin lnianych i bawełnianych, zamszu oraz fabryka liczników elektrycznych. Konsekwencją tego procesu, jak i generalnego, potężnego wzrostu gospodarczego Cesarstwa Niemieckiego, był dynamiczny rozwój przestrzenny i architektoniczny miasta. Już w 1844 r. Świdnica uzyskała połączenie kolejowe z Jaworzyną Śląską, do 1904 w trzech kolejnych kierunkach. Do 1914 r. zabudowa wykroczyła daleko poza mury starego miasta, przybierając wokół pierścienia dawnych murów obronnych wielkomiejski charakter. Krajobraz miasta wzbogacił się o szereg reprezentacyjnych gmachów publicznych, obiektów architektury rezydencjonalnej i zieleni miejskiej o wysokiej jakości. Według spisu z 1910 r. miasto liczyło sobie 31329 mieszkańców, w tym 61% ewangelików, 38,5% katolików i 0,5% wyznania mojżeszowego[12].
Po zakończeniu II wojny światowej miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną i znalazło się na terytorium Polski. Nastąpił napływ ludności z polski centralnej i wschodniej oraz wysiedleńców za Buga. Powojenna historia Świdnicy przebiegała w rytm powolnego procesu upadku gospodarczego PRL. Częściowo rozebrana została zabytkowa substancja budowlana starego miasta, na przedmieściach rozwinięto na dużą skalę ekstensywną zabudowę osiedlową niskiej jakości. Istotna część miasta została zajęta na potrzeby wojsk radzieckich – w latach 1984-1990 ulokowano tu nawet dowództwo Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
Od lat przedwojennych w Świdnicy znajdowało się ważne lotnisko wojskowe, później cywilno-wojskowe[13].
W okresie 1945-1989 istniały ogromne zakłady produkcyjne, utworzone w większości na bazie znacjonalizowanych przedsiębiorstw niemieckich, m.in.: Fabryka Wagonów „Świdnica”, Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej „MERA-PAFAL”, Zakłady Elektroniki Motoryzacyjnej, Świdnicka Fabryka Urządzeń Przemysłowych, Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo-Rękawicznicze „Renifer”, Dolnośląskie Zakłady Magnetyzowe, Dolnośląskie Fabryki Mebli oraz Świdnickie Zakłady Artykułów Technicznych.
Ten artykuł jest częścią cyklu Świdnica

 Historia
 Herb Świdnicy
 Hejnał Świdnicy
 Zabytki
 Parki w Świdnicy
 Polonia Świdnica
 Diecezja świdnicka
 Komunikacja miejska
 Media
Zabytki[edytuj]



Katedra św. Stanisława i św. Wacława


Kościół Pokoju
 Osobne artykuły: Zabytki Świdnicy, Kościół Pokoju w Świdnicy, Synagoga w Świdnicy i Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Świdnicy.
Świdnica z racji swego historycznego znaczenia posiada wiele cennych zabytków architektury sakralnej, mieszczańskiej jak i przemysłowej. Szczęśliwe uniknięcie zniszczeń w czasie II wojny światowej pozwoliło zachować drugi co do wielkości (po Wrocławiu) zespół zabytkowej architektury na Dolnym Śląsku. Niestety lata powojenne i niechęć do wszystkiego co niemieckie nie przysłużyły się świdnickiej starówce. Jej wschodni fragment uległ częściowemu wyburzeniu i został zastąpiony przez socjalistyczną architekturę mieszkaniową niskiej jakości, przez co spójność urbanistyczna całego kompleksu uległa nieodwracalnemu zniszczeniu. W 1967 r., podczas rozbiórki bloku śródrynkowego, doprowadzono do zawalenia się wieży ratuszowej, która jest obecnie odbudowywana. Mimo to do dziś przetrwało wiele zabytkowych domów, głównie w Rynku i przylegających do niego ulicach. Od kilku lat starówka jest sukcesywnie restaurowana, a zatwierdzony przez Zarząd Miasta plan rewitalizacji i rewaloryzacji starego miasta zakłada kompleksowe prace renowacyjnej miejskiej starówki. Nocą wiele obiektów starego miasta jest iluminowanych.
Miasto przez lata było dużym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym. Spuścizną po okresie uprzemysłowienia jest kilkanaście zabytków techniki i architektury przemysłowej.
Do zabytków w mieście należą:
Katedra św. Stanisława i św. Wacława – wieża o wysokości 103 m
Kościół Pokoju pod wezwaniem św. Trójcy – zabytek wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
Kościół pw. św. Józefa.
Kamienice mieszczańskie w Rynku.
Zespół barokowych rzeźb w Rynku.
Ratusz i blok śród rynkowy z Salą Rajców i Muzeum Dawnego Kupiectwa.
Fortyfikacje średniowieczne i pozostałości twierdzy Fryderyka Wielkiego, m.in. Flesza Nowomłyńska, kaponiery i kazamaty bramne oraz kazamata wału głównego z Muzeum Broni.
Kościoły w Świdnicy[edytuj]


Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy
W Świdnicy mieści się jedna z najwyższych w Europie i piąta pod względem wysokości wieża w Polsce – wieża katedry św. Stanisława i św. Wacława mierząca 103 m Ponadto w mieście mieści się kilka zabytkowych kościołów z różnych okresów architektonicznych.
Rzymskokatolickie
Katedra pw. św. Wacława i św. Stanisława
Kościół pw. św. Krzyża
Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca NMP
Kościół pw. św. Andrzeja Boboli
Kościół pw. św. Ducha (Osiedle Zawiszów)
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (Kraszowice)
Kościół pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski oraz Kościół tygodniowy pw. Miłosierdzia Bożego (Osiedle Młodych)
Kościół pw. Miłosierdzia Bożego (Osiedle Zarzecze)
Pozostałe
Kościół Ewangelicko – Augsburski pw. św. Trójcy (Kościół Pokoju)
Kościół Zielonoświątkowy – Zespół Pokapucyński
Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja (parafialna)
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
Kościół Polskokatolicki pw. św. Antoniego
Miasto Świdnica jest jednym ze współzałożycieli Ligi Polskich Miast i Miejsc UNESCO, powołanej 26 czerwca 2004 r.
Wspólnoty religijne[edytuj]

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:
Katolicyzm[edytuj]
Kościół Rzymskokatolicki – 7 parafii, wchodzące w skład dwóch dekanatów dekanat Świdnica Śląska (wschód) oraz dekanat Świdnica Śląska (zachód).
Kościół Polskokatolicki mający parafię pw. św. Antoniego z Padwy.
Prawosławie[edytuj]
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Parafia św. Mikołaja
Protestantyzm[edytuj]
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Parafia w Świdnicy – Kościół Pokoju
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
zbór w Świdnicy
Kościół Zielonoświątkowy
zbór w Świdnicy
Świadkowie Jehowy[edytuj]
Sala Królestwa[14].
Turystyka[edytuj]

W Świdnicy turyści mogą liczyć na profesjonalną obsługę. Informacja Turystyczna mieszcząca się przy ul. Wewnętrznej 2 oferuje turystom pełna i profesjonalną informację o miejscach ciekawych w mieście, mogą uzyskać informacje dotyczące bazy hotelowo-gastronomicznej, o organizowanych imprezach czy o historii i teraźniejszości Świdnicy. Informacja oferuje również do sprzedaży albumy fotograficzne miasta, foldery, mapy, oraz liczne pamiątki związane ze Świdnicą.
Gospodarka[edytuj]



Fabryka Aparatury pomiarowej „Pafal”
Od kwietnia 2004 roku na terenie miasta istnieje podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest Park”. Od czerwca 2005 roku budowę fabryki rozpoczął „Electrolux”, zakończyły się również prace budowlane fabryki Colgate-Palmolive. Na terenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest Park” ulokowały się też – „Klingenburg International” Sp. z o.o. (producent urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych), „Nifco Poland” Sp z o.o. (producent pierścieni, nitów i zacisków z tworzyw sztucznych) oraz Galess Sp. z o.o. (usługi galwanizerskie). Poza podstrefą inwestycje typu „greenfield” rozpoczęły – „IMP Comfort” Sp. z o.o. (producent tkanin technicznych) i „Krause” Sp. z o.o. (producent drabin i rusztowań aluminiowych), w 2008 roku na terenie strefy powstała nowa siedziba SONEL S.A.
Infrastruktura techniczna w mieście[edytuj]

Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. to spółka z udziałem miasta zaopatrująca w wodę mieszkańców miasta Świdnica. Głównym jej zadaniem jest dostarczanie wody pitnej dla mieszkańców oraz odbiór ścieków zarówno gospodarczych jak i przemysłowych. Realizacja tych zadań jest wykonywana w 98% w przypadku dostaw wody i 95% w przypadku odbioru ścieków. Historia przedsiębiorstwa sięga czasów przedwojennych. W okresie powojennym funkcjonowało jako Miejskie Wodociągi, Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji a po okresie przekształceń własnościowych w Polsce przyjęło nazwę Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. ŚPWIK sp.z o.o. posiada w swych strukturach 2 ujęcia wody pitnej dla miasta. Zarządza siecią wodociągową o łącznej długości 173 km, na której wykonane jest 2671 przyłączy do budynków. Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 147 km na której wykonane jest 2766 przyłączy do budynków. Miasto Świdnica zaopatrywane jest z dwóch ujęć wody podziemnych: przy ul. Bokserskiej oraz w Pszennie.
Spółka Wodna „Bystrzyca” rozpoczęła działalność w 1985 roku. Pierwotna nazwa spółki brzmiała Przemysłowa Spółka Wodna „Bystrzyca”. Od samego początku spółka realizowała założony plan inwestycyjny, tj. budowę mechaniczno biologicznej oczyszczalni ścieków. Fakt potrzeby budowy oczyszczalni jak również brak środków finansowych w budżecie miejskim i wojewódzkim nie zatrzymał inwestycji. Z pomocą przyszły wszystkie większe zakłady z terenu miasta oraz cukrownia „Świdnica” w Pszennie. Powołały one do życia Przemysłową Spółkę Wodną „Bystrzyca” aktem z 30 maja 1985 roku. Przez okres 20 lat Spółka zmieniła nazwę na Spółka Wodna „Bystrzyca”.
Zakład Oczyszczania Miasta Sp. z o.o. w Świdnicy powstał w wyniku prywatyzacji Świdnickiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. W wyniku podziału majątku wyróżniły się firmy takie jak: Farma Miejska, Ostatnia Posługa, Zakład Usług Porządkowych „Jedynka”, Zakład Robót Awaryjnych i właśnie Zakład Oczyszczania Miasta. ZOM ma statut spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w której 49% udziałów posiada miasto Świdnica. Zajmuje się on utrzymywaniem porządku i czystości na terenie Gminy Miejskiej Świdnica. Dba o czystość ulic i placów wmieście, a także o wywóz odpadów z terenu Świdnicy. Zakład Oczyszczania Miasta mieści się w Świdnicy przy ul. Metalowców.
ABK Nieruchomości Świdnickie – Administracja Budynków Komunalnych „Nieruchomości Świdnickie” jest jednostką budżetową powołaną do działania przez Radę Miejską w 1993 roku. Oficjalna działalność rozpoczęła w 1994 roku. Zadaniem firmy jest zarządzanie mieniem komunalnym, a także mieniem wspólnot mieszkaniowych. ABK odpowiedzialna jest za utrzymanie, remonty i eksploatację miejskich budynków, zarówno mieszkalnych jak i użyteczności publicznej.
Miejski Zakład Energetyki Cieplnej w Świdnicy jest producentem ciepła i energii która dociera do ponad 22 tysięcy mieszkańców miasta. Zaopatrujemy w ciepło również liczne zakłady przemysłowe, szkoły, placówki kulturalne, usługowe. MZEC dostarcza odbiorcom ciepło w postaci gorącej wody o temperaturze od 95 stopni Celsjusza do 150 stopni Celsjusza. MZEC zaopatruje w ciepło ponad 40% ogółu mieszkań i podmiotów gospodarczych w Świdnicy. Ciepło jest produkowane w 6 ciepłowniach a mianowicie przy ul.Pogodnej, Bohaterów Getta, Saperów, Sikorskiego, Zarzecze, Zawiszów. W skład MZEC wchodzi też sieć ciepłownicza którą zakład zarządza i eksploatuje, a także kotłownie miejskie których łącznie jest 25 sztuk. Głownie opalane one są gazem ziemnym lub koksem.
Świdnickie Przedsiębiorstwo Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. jest przedsiębiorstwem odbierającym i utylizującym odpady w Świdnicy.
Zakład Gazowniczy Wałbrzych Rejon Gazowniczy Świdnica obsługuje mieszkańców Świdnicy i powiatu Świdnickiego, tj. miast Żarów, Jaworzyna Śląska, Strzegom. Oferuje przesył gazu oraz usługi związane z dystrybucją tego paliwa.
Koncern Energetyczny EnergiaPro S.A. to koncern działający w województwie dolnośląskim. Jest to jedyna spółka dystrybuująca energię elektryczną na terenie województwa i Świdnicy. Teren Świdnicy i powiatu obsługuje Oddział Koncernu w Wałbrzychu. Najbliższy rejon energetyczny jest w Strzegomiu.
Media[edytuj]

 Osobny artykuł: Media w Świdnicy.
Świdnica posiada własną telewizję, radio internetowe oraz kilka tytułów lokalnej prasy.
Telewizja[edytuj]
Telewizja Teletop Sudety to lokalna telewizja nadająca swój program dla mieszkańców Świdnicy i okolic. Została ona założona w 1990 roku, jako firma świadcząca usługi telewizji kablowej. W późniejszym okresie do oferty tej dodano emisję własnego kilkugodzinnego programu telewizyjnego który emitowany jest do dziś. Telewizja zajmuje się problematyką mieszkańców miasta i okolicznych gmin. Porusza sprawy ważne i istotne dla mieszkańców tego regionu. Od sierpnia 2008 Tv Teletop Sudety emituje program lokalny w internecie w formie streamingu. Siedziba telewizji znajduje się w centrum miasta.[potrzebne źródło]
Interaktywna Telewizja Świdnica ITVS jest telewizją interaktywną nadającą swój program poprzez sieć internetową. Jest to jedna z pierwszych telewizji internetowych na Dolnym Śląsku, a tym samym w Polsce. Pierwsze próby nadania sygnału strumieniowego odbyły się w 1997 roku. Obraz wielkością nie był większy od znaczka pocztowego. Głównym pomysłodawcą i realizatorem zamysłu jest były redaktor naczelny lokalnej telewizji kablowej TeleRaj, muzyk i filmowiec Marek Banaszczyk. Początkowo program był nadawany w formacie Real Player. Obecnie Telewizja Świdnica jest bardziej dostępna, gdyż nadaje program pełoekranowy w ogólnie dostępnym Windows Media Player. W 2009 roku Interaktywna Telewizja Świdnica zaczęła retransmitować wydarzenia sportowe oraz uruchomiła reporterski oddział terenowy składający się z młodych dziennikarzy, reporterów i operatorów kamer, którzy realizują materiały pokazując bolączki regionu tym samym obejmując swym reporterskim zasięgiam powiat świdnicki. Jedną ze stałych pozycji programowych jest Filmowa Kronika Miasta Świdnicy, która cieszy się sporą oglondalnością. Telewizja Interaktywna pełni rolę informacyjną skupiając się na promocji kultury oraz sportu powiatu świdnickiego.[potrzebne źródło]
Radio[edytuj]
Radio Świdnica jest radiem typowo internetowym. Nadaje swój program przez 24 h na dobę siedem dni w tygodniu a program stacji można usłyszeć na całym świecie. Odbiór programu odbywa się przy pomocy programu Windows Media Player. Stacja muzycznie prezentuje styl mieszany. Pojawia się w niej muzyka od 1945 do lat 90. W stałych audycjach muzycznych posłuchać można utworów muzycznych lokalnych twórców. [potrzebne źródło]
Prasa[edytuj]
W Świdnicy ukazuje się kilka tytułów prasowych, zarówno lokalnych jak i ogólnopolskich. Do ważniejszych gazet z terenu miasta należą:
Wiadomości Świdnickie
Swidnica24.pl
Tygodnik Świdnicki
Expressem
Dzisiaj Świdnica
NIEDZIELA – Edycja świdnicka
Zieleń miejska w Świdnicy[edytuj]

 Osobny artykuł: Parki w Świdnicy.
Świdnica jest miastem o stosunkowo dużym udziale zieleni miejskiej w ogólnej powierzchni miasta. Istnieje tutaj kilkanaście parków, skwerów, liczne są klomby i zadrzewienia przy placach i ulicach świdnickich.
Parki miejskie:
Park Centralny
Park Pionierów
Park Młodzieżowy
Park Saperów
Park Ułanów
Park Sikorskiego
Park Strzelnica
Park Łukasińskiego
28 lipca 1995 roku, uchwałą Rady Miejskiej, pod ochronę przyjęto 77 drzew spełniających kryteria do uznania ich za pomniki przyrody[15], spośród 223 zaproponowanych. Park Młodzieżowy przy ulicy Armii Krajowej dysponuje największą liczbą pomników przyrody. Znajduje się tam 12 drzew objętych ochroną. Wśród owych roślin można wyróżnić gatunki takie jak: platan klonolistny, cis pospolity, żywotnik olbrzymi, sosna czarna, miłorząb dwuklapowy, dąb szypułkowaty, topola czarna, buk pospolity, klon pospolity, srebrzysty kasztanowiec biały.
Transport i komunikacja[edytuj]

Transport drogowy[edytuj]
Świdnica leży na skrzyżowaniu ważnych tras wojewódzkich i krajowych co ułatwia dojazd z miasta do większości dużych ośrodków województwa i kraju. Najważniejsza trasą biegnącą przez miasto jest trasa nr. 35. Oprócz niej z miasta wybiega kilka dróg wojewódzkich i lokalnych.
Droga krajowa nr 35 (Wrocław – Wałbrzych – Mieroszów – Golińsk (dawne przejście graniczne))
Droga wojewódzka nr 382 (Strzegom – Dzierżoniów – Ząbkowice Śląskie)
Droga wojewódzka nr 379 (Świdnica – Wałbrzych)
Ponadto ze Świdnicy wybiegają drogi lokalne do Bystrzycy Górnej, Wirów, Żarowa oraz Jaworzyny Śląskiej. Świdnica położona jest w odległości ok. 45 km od autostrady A4. Miasto ma obwodnicę która wybudowana w 1974 roku odciąża zabytkowe centrum Świdnicy i ogranicza ruch pojazdów ciężkich w samym mieście. Najwięcej dróg należy do dróg lokalnych (80,4 km), natomiast 5,5 km dróg należy do dróg krajowych. Wybudowanie trzech nowych, głównych ulic w znaczny sposób usprawniło wewnętrzna komunikację w mieście. Mowa tutaj o ulicach Bogusza Stęczyńskiego, Przemysłowej i Słowiańskiej. Skróciły one czas przejazdu między dzielnicami, a także usprawniły komunikację między dzielnicami miasta. [potrzebne źródło]
Komunikacją miejską wewnątrz miasta zajmuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Świdnica. Obsługuje ono 17 linii autobusowych[16].
 Zobacz też: PKS Świdnica.
Transport kolejowy[edytuj]
Świdnica była węzłem kolejowych do początku lat 90. Na wszystkich trzech dworcach zatrzymywały się pociągi pasażerskie.[potrzebne źródło]
Na początku lat 90. zamknięto dla pociągów pasażerskich linię kolejową nr 285 do Jedliny Zdrój, a w roku 2000 zlikwidowano połączenie na odcinku prowadzącym do Wrocławia przez Sobótkę. Obecnie Zarząd Województwa Dolnośląskiego planuje przejąć tę linię włącznie z wszystkimi nieruchomościami, a także jest w trakcie przejęcia zamkniętej dla ruchu pasażerskiego w 2000 linii kolejowej nr 771 Świdnica Przedmieście – Świdnica Miasto[17].
W czasach stacjonowania w Świdnicy Armii Czerwonej miasto posiadało bezpośrednie połączenie kolejowe z Moskwą.
Obecnie z połączeń pasażerskich przez Świdnicę kursuje jedynie autobus szynowy w relacji Międzylesie-Kłodzko Główne-Kamieniec Ząbkowicki-Jaworzyna Śląska-Legnica(od grudnia 2009 tylko do Kłodzka Głównego) obsługiwanej przez Koleje Dolnośląskie. Najbliższym węzłem kolejowym, z którego odjeżdżają pociągi dalekobieżne jest odległa o 10 km Jaworzyna Śląska.
Trasa Kamieniec Ząbkowicki-Legnica wykorzystywana jest w także w ruchu towarowym. Wyprowadzone są od niej bocznice do Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej oraz zakładów Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Ruch towarowy w Świdnicy odbywa się się również na linii Świdnica Miasto-Świdnica Przedmieście-Pszenno, z której też wyprowadzone są bocznice do zakładów przemysłowych – największa do Fabryki Wagonów.
Zlokalizowane w mieście stacje kolejowe to:
Świdnica Miasto
Świdnica Przedmieście (zlikwidowana – przez stację odbywa się tylko ruch towarowy)
Świdnica Kraszowice (zlikwidowana w latach 90.)
Transport lotniczy[edytuj]
W Świdnicy nie ma lotniska które mogłoby obsługiwać loty pasażerskie. Najbliższe lotnisko pasażerskie znajduje się w oddalonym o 55 km Wrocławiu. W pobliskich Świebodzicach znajduje się lądowisko dla awionetek, które może przyjmować niewielkie samoloty.
Telekomunikacja[edytuj]
Multimedia Polska SA poza dostępem do telewizji kablowej oraz szerokopasmowego internetu oferuje usługi telekomunikacyjne.[potrzebne źródło]
Telekomunikacja Polska
Telefonia Lokalna Dialog świadczy usługi na terenie Świdnicy od 2000 roku. [potrzebne źródło]
Edukacja[edytuj]

W Świdnicy są 2 żłobki, 9 przedszkoli, 11 szkół podstawowych, 5 gimnazjalnych a ponadto:
Szkoły wyższe:
Wyższa Szkoła Technologii Teleinformatycznych
Łódzka Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania filia w Świdnicy.
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Świdnickiej
Szkoły ponadgimnazjalne:
Zespół Szkół Nr 1
I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza
Zespół Szkół Ogólnokształcących (II Liceum Ogólnokształcące)
Zespół Szkół Ogólnokształcących nr III im.Marii Skłodowskiej-Curie (III Liceum Ogólnokształcące Humanistyczno-Artystyczne)
Zespół Szkół nr 3 (IV Liceum Ogólnokształcące)
Zespół Szkół Hotelarsko-Turystycznych im. Tony Halika
Zespół Szkół Ekonomicznych im. Wincentego Stysia
Zespół Szkół Mechanicznych im. Mikołaja Kopernika
Zespół Szkół Budowlano-Elektrycznych im. Jana III Sobieskiego
Liceum Ogólnokształcące Szkoła Mistrzostwa Sportowego w kolarstwie
Inne:
Szkoła Policealna Służb Społecznych (dawne Studium Medyczne)
Społeczna Szkoła Podstawowa, Gimnazjum i Przedszkole – Akademia Przedszkolaka
Kultura[edytuj]

Przed II wojną światową miasto było siedzibą Teatru Krajowego w Świdnicy, a Państwowy Teatr Świdnica działał do ok. 1951 roku. W mieście działa Młodzieżowy Dom Kultury, Świdnicki Ośrodek Kultury, Miejska Biblioteka Publiczna, 2 kina, kilkanaście galerii, liczne stowarzyszenia, kółka artystyczne itp.
Do instytucji kultury w Świdnicy należą:
Świdnicki Ośrodek Kultury
Młodzieżowy Dom Kultury
Miejska Biblioteka Publiczna
Muzeum Dawnego Kupiectwa
Muzeum Broni i Militariów
Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna filia w Świdnicy
Kino Cinema 3D w Galerii Świdnickiej – 4 sale, ul. Miłego dnia 1
Kino „Sawa” – jest to kino które mieści się w obiekcie „Bolko” przy pl. Grunwaldzkim.
Kino „Gdynia” – jest to kino miejskie mieszczące się przy ul. Zygmuntowskiej 1.
Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej
Klub Osiedlowy Spółdzielni Mieszkaniowej przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 23
Lista imprez kulturalno-rozrywkowych odbywających się cyklicznie w Świdnicy:
Festiwal Reżyserii Filmowej[18]
Świdnicki Przegląd Zespołów Kolędowych
Ogólnopolski Konkurs Recytatorski
Konkurs Recytatorski „Pegazik”
Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy
Wybory Małej Miss
Wybory Miss Wiosny
Świdnickie Noce Jazzowe
Festiwal Teatru Otwartego
Festiwal Piosenki Przedszkolnej
Dni Gór
Festiwal Piosenki lat 60. i 70.
Świdnickie Dni Muzyki Kameralnej
Dni Świdnicy
Babie Lato
Festyn Sobótkowy
Giełda Staroci, Numizmatów i osobliwości
Większość tych imprez organizuje Świdnicki Ośrodek Kultury, który jest animatorem życia kulturalnego w mieście.
Świdnica od dnia 4 października 2003 nosi tytuł Stolicy Dziecięcych Marzeń, który nadała jej Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu na swoim pierwszym w historii posiedzeniu poza Warszawą.
Służba zdrowia[edytuj]


Tę sekcję należy dopracować zgodnie z zaleceniami edycyjnymi:
zintegrować podsekcje, usunąć adresy.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się na stronie dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości prosimy usunąć szablon {{Dopracować}} z kodu tego artykułu.
 Osobny artykuł: Opieka zdrowotna w Świdnicy.
W Świdnicy funkcjonuje 12 przychodni, 17 aptek, szpital, wiele prywatnych praktyk lekarskich.
Przychodnie:
Nr 1 – NZOZ „Ars Medica”
Nr 2 – NZOZ „Mieszko”
Nr 4 – NZOZ „Eskulap”
Nr 5 – NZOZ „BHMed”
Nr 6 – NZOZ „Kolmed”
Nr 7 – NZOZ „Medyk”
Nr 8 – NZOZ „Ar-Vita”
Przychodnia Rehabilitacyjna
Przychodnia dla Dzieci
Poradnia Rehabilitacyjna
Poradnia Odwykowa
Przyzakładowy Zakład Opieki Zdrowotnej
Zakład Balneologiczny
Szpitale:
Regionalny Specjalistyczny Szpital Powiatowy „Latawiec” – jest to szpital położony na peryferiach miasta, w jego południowo-zachodniej części. Jeden z najnowszych i najnowocześniejszych szpitali w województwie dolnośląskim. Posiada lądowisko dla helikopterów.
Sport[edytuj]


Ta sekcja wymaga określenia jasnych kryteriów wyboru.
Kryteria powinny być poparte źródłami, nie mogą naruszać zasady neutralnego punktu widzenia, należy też unikać próżnych wyrażeń takich jak "znani", "najlepsi" itd. Kryteria możesz omówić w dyskusji artykułu.
Zobacz też: Zasady tworzenia list.
W Świdnicy działa wiele klubów sportowych, największe z nich to:
KS Tytan – kulturystyka, fitness
MKS Polonia Świdnica – piłka nożna, boks, lekkoatletyka
MKS Świdnica – siatkówka kobiet
Świdnicki Klub Piłki Ręcznej (ŚKPR) – piłka ręczna
Klub Sportowy GRYF Świdnica piłka nożna chłopców
KP Polonia/Sparta Świdnica – klub piłkarski powstały z fuzji sekcji piłkarskich Sparty i Polonii Świdnica, obecnie grający w III lidze dolnośląsko-lubuskiej
KS Stal Świdnica – piłka nożna, klasa Okręgowa
Automobilklub Sudecki
Klub Karate Kyokushinkai Świdnica
Gambit Świdnica – szachy
Okręgowy Związek Akrobatyki Sportowej
Polski Związek Wędkarski
KKS Śnieżne Wrony Świdnica – koszykówka
Sportowy Klub Taekwon-do TIGER
Grupa Capoeira Esporao
Świdnicki Klub Aikido
GLKS Świdnica
Od wielu lat Świdnica jest gospodarzem Rajdu Elmot zaliczanego do rundy Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski.
Największe sukcesy odnosił w sekcji siatkówki kobiet klub MKS Świdnica. To właśnie w nim od najmłodszych lat trenowała Dorota Świeniewicz, dwukrotna złota medalistka mistrzostw Europy. Ze Świdnicy pochodzi także siatkarka Anna Werblińska.
Miasta partnerskie[edytuj]

Miasto Kraj Data podpisania umowy
Biberach an der Riß Niemcy 1990
Police nad Metují Czechy 1994
Trutnov Czechy 1998
Kazincbarcika Węgry 1999
Dystrykt Tendring Wielka Brytania 1999
Niżyn Ukraina 10.12.2001
Rejon Święciański Litwa 2002
Stanisławów Ukraina 19.09.2008
Urodzeni w Świdnicy[edytuj]

Juliusz Chrząstowski – aktor, 1996 – 1997 – Teatr im. A. Mickiewicza, Częstochowa, 1997 – 1998 – Teatr Studyjny, Łódź, 1998 – 2003 – Teatr Nowy, Łódź, 2003-... – Stary Teatr, Kraków
Maria Cunitz – wybitna astronom, poliglotka, matematyczka, malarka, pisarka i kompozytorka XVII wieku – jej imieniem nazwano jeden z kraterów na Wenus
Katarzyna Glinka – polska aktorka filmowa i teatralna
Janusz Gol – piłkarz grający na pozycji defensywnego pomocnika w Legii Warszawa.
Bartosz Huzarski – kolarz
Jerzy Kramarczyk – aktor, absolwent II LO w Świdnicy, znany z głosu Listonosza Pata i Strażaka Sama
Wojciech Mann – dziennikarz i prezenter radiowo-telewizyjny
Marek Michalak – działacz społeczny, Kanclerz Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu, Rzecznik Praw Dziecka.
Albert Neisser – lekarz wenerolog, kolekcjoner dzieł sztuki
Arkadiusz Piech – Piłkarz grający na pozycji napastnika w drużynie Ruchu Chorzów.
Dorota Świeniewicz – siatkarka, była reprezentantka Polski
Anna Werblińska – siatkarka, reprezentantka Polski
Jarosław Włodarczyk – astronom i historyk astronomii, znany popularyzator nauki
Grzegorz Woźny – artysta malarz, poeta, współzałożyciel Świdnickiego Stowarzyszenia Literackiego LOGOS i współredagujący ogólnopolskie pismo literacko-artystyczne „Arytmia”
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Świdnicy
Ławeczka Marii Cunitz w Świdnicy
11 Dywizja Cesarstwa Niemieckiego
powiat świdnicki (dolnośląski)
województwo wałbrzyskie
Góry Wałbrzyskie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1