poniedziałek, 10 września 2012

Świątniki Górne



Świątniki Górne

Państwo Polska
Województwo małopolskie
Powiat krakowski
Gmina Świątniki Górne
gmina miejsko-wiejska
Aglomeracja krakowska
Prawa miejskie 1997
Burmistrz Witold Słomka[1]
Powierzchnia 4,43 km²
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
2280[2]
515 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 12
Kod pocztowy 32-040
Tablice rejestracyjne KRA
Położenie na mapie Polski


Świątniki Górne
49°56′N 19°57′E
TERC
(TERYT) 2121506144
SIMC 1206144
Urząd miejski
ul. K. Bruchnalskiego 15
32-040 Świątniki Górne
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP


Świątniki Górne


Kościół w Świątnikach Górnych
Świątniki Górne to miasto w woj. małopolskim, w powiecie krakowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Świątniki Górne. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. krakowskiego. Według danych z 31 marca 2011 miasto miało 2280 mieszkańców. Lokalny ośrodek usługowy; drobny przemysł metalowy. Znany ośrodek rzemiosła ślusarskiego (kłódki, artystyczne wyroby ślusarskie
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
2 Struktury wyznaniowe
3 Miasta partnerskie
4 Demografia Świątnik Górnych
5 Przypisy
Historia[edytuj]

Miejscowość Świątniki Górne (pierwotnie Górki) została założona prawdopodobnie w XI wieku jako osada służebna należąca do kapituły katedry krakowskiej. Wybrani mieszkańcy mieli obowiązek służby w katedrze w Krakowie - służba kościelna, pilnowanie porządku, dzwonienie (min. dzwonem Zygmunta w pewnym okresie), oprowadzanie zwiedzających po katedrze i kryptach. Pierwszy zachowany zapis dotyczący Górek znajduje się w Liber beneficiorum Jana Długosza, gdzie wspomina się min. o podziale wsi na 12 gospodarstw, o obowiązku służebnym dającym jednocześnie zwolnienie od pańszczyzny oraz o przebiegu granic.
W latach 1590-1600 biskup krakowski, kardynał Jerzy Radziwiłł, sprowadził włoskich rusznikarzy, żeby mieć możliwość wyposażenia chorągwi biskupich. Dało początek działalności kowalskiej i płatnerskiej w Świątnikach. Gdy pod koniec XVIII w. nie było już zbytu na zbroje husarskie i szable, mieszkańcy wsi przenieśli swoje doświadczenia na produkcje głównie zamków i kłódek.
Od 1772 r. Świątniki znalazły się w zaborze austriackim. Władze zniosły zależności służebne wobec katedry i wieś przeszła na własność państwa. W trosce o rozwój techniczny i przemysłowy w Galicji, na wniosek sejmu we Lwowie, władze cesarskie założyły w 1888 r. c. k. Szkołę Ślusarską, aby kształcić przyszłych majstrów ślusarskich i wprowadzać nową technologię do produkcji kłódek (min. prasy ręczne i prasa parowa).
Świątniczanie licznie brali udział w walkach o wolność w 1846 r. (na Węgrzech) i w Powstaniu Styczniowym. Walczyli także w szeregach legionów polskich oraz wcieleni w austriackiej armii podczas I wojnie światowej, a także później podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920-1921. W okresie międzywojennym nastąpił szczytowy rozwój ślusarstwa w Świątnikach. Obok Spółki Ślusarskiej działającej przy Szkole Ślusarskiej, działały także małe spółki przemysłowe - M. Czerwiński i Ska zwana jako "Haszpień", Stanisław Kwintowski i Ska zwana jako "Mazur" oraz spółka "Polonez". Po II wojnie światowej nowe władze ludowej Polski, naliczając olbrzymie podatki na prywatne spółki, doprowadziły na zaprzestania ich działalności i powołania w ich miejsce Spółdzielni Pracy Metalowców "Przyszłość".
Świątniki Górne uzyskały prawa miejskie w 1997 r. Od 2001 r. istnieje także Muzeum Ślusarstwa im. Marcina Mikuły.
Struktury wyznaniowe[edytuj]

 Osobny artykuł: Struktury wyznaniowe w Świątnikach Górnych.
Miasta partnerskie[edytuj]

Beaugency  Francja
Krzemieniec  Ukraina
W najbliższym czasie gmina planuje nawiązanie współpracy z miejscowością Múcsony na Węgrzech[3].

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1