wtorek, 11 września 2012

Strzelce Opolskie


Strzelce Opolskie

Państwo Polska
Województwo opolskie
Powiat strzelecki
Gmina Strzelce Opolskie
gmina miejsko-wiejska
Burmistrz Tadeusz Goc
Powierzchnia 30,13 km²
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
18 754[1]
672,2 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 77
Kod pocztowy 47-100
Tablice rejestracyjne OST
Położenie na mapie Polski


Strzelce Opolskie
50°30′40″N 18°18′02″E
TERC
(TERYT) 5162311054
Urząd miejski
pl. Myśliwca 1
47-100 Strzelce Opolskie
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Strzelce Opolskie (niem. Groß Strehlitz) miasto powiatowe (powiat strzelecki) na Górnym Śląsku, w woj. opolskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Strzelce Opolskie. Miasto jest położone we wschodniej części województwa, na Wyżynie Śląskiej.
Według danych z 31 marca 2011 r. miasto liczyło 18 754 mieszkańców[1].
Strzelce Opolskie położone są w pobliżu autostrady A4, przebiega przez nie droga krajowa nr 94, w pobliżu granicy z województwem śląskim. Miasto leży na zachodnim skraju Wyżyny Śląskiej, na północno-wschodnim stoku Góry Chełmskiej, jest również członkiem Nowej Hanzy.
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (aktualnie funkcjonują dwie Parafie: Św. Wawrzyńca oraz Podwyższenia Krzyża św.); Kościół "Chrystus dla Wszystkich" - protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym oraz Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy.
W części miasta Suche Łany działało Państwowe Gospodarstwo Rolne – Stadnina Koni Strzelce Opolskie, zlikwidowana w 1998 roku.[2]
Geologia W północnej części miasta znajduje się duży, czynny kamieniołom wapieni środkowotriasowych, będący bazą istniejącej w mieście do 2004 r. cementowni[3]
Spis treści  [ukryj]
1 Historia
2 Liczba ludności
3 Zabytki
4 Znani mieszkańcy
5 Miasta partnerskie
6 Zobacz też
7 Przypisy
Historia[edytuj]

Miasto Strzelce Opolskie rozwinęło się z pierwotnej leśnej osady targowej, o której wzmianki pojawiają się w dokumentach już w XIII w. (1234, 1271, 1290). Nazwa osady, później miasta wywodzi się od strzelców-łowców książęcych, urządzających w okolicy łowy. Upamiętnia to stojący od 1923 r. na rynku przed ratuszem pomnik strzelca. Nazwa miasta występowała w różnych wersjach: Strzelecz, Strzelicz, Strelicz, Gross-Strehlitz, Strehlitz od 1581 r., a od 1945 r. Strzelce Opolskie[4] . Ludowe, górnośląskie nazwy miasta: Wielkie Strzelce, Strzelce Wielkie (opozycja do Strzelec Małych - Strzeleczek), Strzelce[4] (dop. Strzelców). W kwestii założenia miasta na prawie niemieckim – brak pewności. Dane źródłowe sugerują różne daty: 1290, 1305, 1320, 1362 r. Prawdopodobnie, po zniszczeniu osady w 1273 r. podczas najazdu Bolesława Wstydliwego, nastąpiła lokacja Strzelec w 1290 r. przez piastowskiego księcia opolskiego Bolka I, który rozpoczął budowę miasta, a w 1313 r. zbudował zamek myśliwski. W 1327 r. miasto było otoczone murami obronnymi z dwoma bramami – Opolską i Krakowską. Przyjmuje się, że w 1362 r. Strzelce otrzymały prawa miejskie po raz drugi[potrzebne źródło].
Po wydzieleniu tego rejonu w oddzielne księstwo, którego władcą został syn Bolesława opolskiego – Albert strzelecki (zm. ok. 1366 r.). Od tej pory Strzelce stanowiły samodzielne księstwo zarządzane najczęściej przez książąt opolskich lub niemodlińskich. Ostatnim księciem strzeleckim był Bolko V (zm. 1460), jeden z przywódców husytów śląskich. Do 1532 r. miasto było w posiadaniu książąt piastowskich. Po wygaśnięciu rodu przeszło pod panowanie austriackie, a od XVIII w. pod panowaniem pruskim. W 1812 r. właścicielem Strzelec został generał wojsk saskich hrabia Andrzej Renard, twórca nowoczesnego przemysłu na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Po III powstaniu śląskim miasto pozostało w Niemczech. W trakcie plebiscytu na Górnym Śląsku 20 marca 1921 r. oddano w Strzelcach Opolskich (niem. Groß Strehlitz) 3364 głosów (85,7%) za pozostaniem w Niemczech i 558 (14,2%) za włączeniem do państwa polskiego[5]. Frekwencja wyniosła 98,4%. 4 oddane głosy uznano za nieważne. W powiecie Strzelce Op. za włączeniem do państwa polskiego oddano 23023 głosów (50,7%), za pozostaniem w Niemczech 22390 głosów (49,3%)[6]. Ostatnim właścicielem Strzelec do 1945 r. był hrabia z rodu Castell-Castell.
Od 1950 miasto administracyjnie należy do woj. opolskiego.
Liczba ludności[edytuj]

Rok Ludność
1890 5.112[7]
1933 11.000
1939 11.523
2004 20.253
2008 19.804
2009 19.657[8]
Zabytki[edytuj]

Ratusz z XIX w. z wieżą z XVI w.
ruiny zamku książąt piastowskich z XIV w. otoczone parkiem z cennym drzewostanem
kościół św. Wawrzyńca z dzwonnicą - przebudowaną basztą z XV w.
mury obronne z XV w.
kościół św. Barbary z XVII w.
kościół pw. Bożego Ciała z XIX w.
dawna synagoga z XIX wieku, obecnie hala sportowa.
najstarszy w Polsce świerk pospolity (350 lat)

Kościół św. Wawrzyńca


Zamek


Ratusz


Rynek


Pomnik w Rynku poświęcony Ofiarom Wojen i Przemocy
Znani mieszkańcy[edytuj]

Gustav Meyer (1850-1900) - filolog niemiecki, bałkanista
Erich Mende (1916–1998) - polityk liberalny w RFN
Gerhard Bartodziej - naukowiec, polityk mniejszości niemieckiej
Mirosław Sekuła - polityk, działacz samorządowy
Mieczysław Bieniek - generał Wojska Polskiego
Leszek Żuliński - poeta, krytyk literacki, publicysta
Ronald Mehlich (ur. 1969) - sportowiec, płotkarz
Sławomir Szmal (ur. 1978) - sportowiec, piłkarz ręczny
Arkadiusz Jakubik (ur. 1969) – polski aktor, reżyser i scenarzysta teatralny
Miasta partnerskie[edytuj]

 Soest, Niemcy
 Druskieniki, Litwa
 Tyśmienica, Ukraina
 Holice, Czechy
 Bandera (Teksas), Stany Zjednoczone
Ponadto miasto prowadzi współpracę z następującymi miastami[9]:
Lippstadt, Blankenheim, Herzberg, Heringen (Werra), Schmölln, Solingen, Bremerhaven; Niemcy
Altenburg, Andorf; Austria
Panna Maria; Stany Zjednoczone
Chmelnica; Słowacja
Helsingborg, Visby; Szwecja
Sárospatak, Papa; Węgry
Kampen; Holandia
Zobacz też[edytuj]

Kategoria:Ludzie związani ze Strzelcami Opolskimi
Cmentarz żydowski w Strzelcach Opolskich

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1