poniedziałek, 10 września 2012

Ślesin


Ślesin

Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiat koniński
Gmina Ślesin
gmina miejsko-wiejska
Założono 1231
Prawa miejskie 1358
Burmistrz Mariusz Zaborowski
Powierzchnia 7,18 km²
Ludność (2010)
• liczba
• gęstość
3105[1]
443 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 63
Kod pocztowy 62-561
Tablice rejestracyjne PKN
Położenie na mapie Polski


Ślesin
52°22′N 18°18′E
TERC
(TERYT) 4304110124
Urząd miejski
ul. Kleczewska 15
62-561 Ślesin
Strona internetowa
Ślesin – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie konińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ślesin.
Do 1954 roku siedziba gminy Sławoszewek. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. konińskiego.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 3182 mieszkańców[2].
Położone jest nad Jeziorem Ślesińskim oraz Jeziorem Mikorzyńskim. Przez miasto prowadzą drogi do Konina i Bydgoszczy (DK25) oraz Słupcy i Sompolna (DW263).


Brama Napoleona w Ślesinie


Jezioro Ślesińskie


Pomnik Świętej Rodziny
Spis treści  [ukryj]
1 Etymologia nazwy
2 Historia
2.1 Początki miasta
2.2 Okres rozbiorów
2.3 Dwudziestolecie międzywojenne
2.4 Okres II wojny światowej
2.5 Czasy PRL-u
2.6 Czasy najnowsze
3 Atrakcje turystyczne
4 Kościoły i związki wyznaniowe
5 Sport
6 Zobacz też
7 Przypisy
8 Bibliografia
9 Linki zewnętrzne
Etymologia nazwy[edytuj]

Według legendy nazwa miasta pochodzi od imienia rodu Szleszy, który zasiedlił we wczesnym średniowieczu okoliczne pola nad jeziorem. Przez wieki ulegała ona przekształceniom - Sleszyn, Slessyno, Szlyeszyno, Sliesin, by od 1889 roku ustalona została oficjalna, obowiązująca dzisiaj, wersja nazwy[3].
Niemiecka nazwa miasta to Schlüsselsee, którą można odnieść do miasta położonego nad "kluczowym (znaczącym) jeziorem".
Historia[edytuj]

Początki miasta[edytuj]
Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawiła się w 1231 roku w dokumencie księcia Konrada I Mazowieckiego, który wtedy nadał wieś biskupom poznańskim w zamian za zaciągnięte długi. W ich posiadaniu była do końca XVIII w. Pierwszym właścicielem był biskup Dulicz, którego herb po dziś dzień jest godłem miasta. 20 stycznia 1358 roku miejscowość Szleszyno otrzymała średzkie prawa miejskie, nadane przez króla Kazimierza Wielkiego. Biskup poznański Jan Teczyński uhonorował wtedy miasto herbem Dulicz. Jednym z przywilejów było prawo organizowania targów przez 7 lat. Pozwoliło to na gospodarczy rozwój miasteczka, gdzie mieszkańcy prowadzili handel owcami, wołami i trzodą chlewną z niemieckimi kupcami. Osiem razy w roku odbywały się tu jarmarki połączone ze spędem bydła. Już wtedy zaznaczyło się korzystne położenie miasta na szlaku handlowym łączącym Wielkopolskę z Mazowszem, a później głównie Poznań z Warszawą. Miasteczko nigdy jednak nie rozrosło się ani liczebnie, ani gospodarczo. O jego małym znaczeniu przekonuje fakt, że w 1458 roku w czasie "wojny trzynastoletniej" prowadzonej z Zakonem Krzyżackim osada była zobowiązana wystawić tylko dwóch pieszych. Z okresu lokacji Ślesina pochodzi jego układ urbanistyczny o małomiasteczkowej zabudowie z murowanymi parterowymi domami.
W XVI wieku Ślesin znajdował się na terenie województwa kaliskiego w ramach Prowincji Wielkopolskiej, powiatu konińskiego (w innych granicach niż obecnie). Od 1579 używana jest obecna nazwa miasta. W tym roku w rejestrze podatkowym umieszczono adnotację o jego przynależności do biskupów poznańskich. Podobnie jak wpis z 1618 roku określono Ślesin jako wieś w której pracuje 4 rzemieślników i 2 rybaków. Pozostali mieszkańcy zajmowali się rolnictwem. W 1604 roku na miejscu zniszczonej świątyni postawiono murowany kościół w stylu gotyckim. W 1900 roku na ocalałych fundamentach wzniesiono tam prezbiterium i 2 kaplice, które istnieją do dziś.
W 1655 roku w trakcie najazdu Szwedzi spalili zabytkowy drewniany kościół, który wprawdzie odbudowano, ale został potem ponownie zniszczony w pożarze. Z kolejnym żywiołem, miasto musiało się zmierzyć w 1725 roku, kiedy to przez Polskę przechodziły powodzie, które dotknęły też osady położone nad jeziorami ciągnącymi się do Gopła. Nabrzeżne domostwa zostały zalane, a ludzie zmuszeni byli je opuścić i szukać wyżej położonych terenów w pobliskiej puszczy. Budowano tam szałasy czekając aż poziom wód opadnie, po czym zaczęto odbudowę osady.
Okres rozbiorów[edytuj]
Od 1793 roku miasto, wraz z całą Wielkopolską, znalazło się pod zaborem pruskim. Ówczesne źródła podają że miasto zamieszkiwało w tym czasie 175 mieszkańców, z czego większość trudniła się rolnictwem, a na jego terenie znajdowało się 45 drewnianych domów. Właściciel miasta posiadał 2 wiatraki. W 1800 roku miasto liczyło już 489 mieszkańców, co świadczy o rozwoju gospodarczym.
W 1807 roku miasto znalazło się w Księstwie Warszawskim. W 1812 mieszkańcy Ślesina na cześć cesarza zbudowali Łuk Triumfalny z autentycznym Orłem Napoleońskim, który do dziś jest najcenniejszym zabytkiem w mieście. Mieli przy tym nadzieję nie tylko na odzyskanie przez ojczyznę niepodległości, ale i na uchronienie się od wysokich danin na rzecz armii napoleońskiej przechodzącej przez miasteczko. Sam cesarz nigdy jednak nie zobaczył budowli.
W 1815 roku miasto znalazło się w Królestwie Polskim. Dziesięć lat później mieszkało już w nim 881 osób w 107 domach. W czasie zrywu niepodległościowego z 1863 roku walki toczyły się w pobliskim Ignacewie. Pamięć o bitwie i jej bohaterach obecna była w miejscowej społeczności o czym świadczy pomnik z polnego kamienia z napisem "Poległym na chwałę - żywym na otuchę" postawiony w 1917 roku na mogile powstańców. W 1870 roku Ślesin utracił prawa miejskie za czynne uczestnictwo obywateli w powstaniu. 31 maja 1879 roku miejscowość znalazła się w gminie Sławoszewek należącej do powiatu konińskiego.
Specjalizacją tego obszaru była wtedy hodowla gęsi i pierza, które jak mówi legenda – "podkuwano", czyli stado przeganiano przez smołę i rozsypane pierze. Dzięki temu ptaki miały ochronną warstwę na łapach i mogły wędrować wiele kilometrów. W okolicach wytworzyła się tzw. kmina ochweśnicka, żargon zapożyczony od skulskich malarzy obrazów kultu maryjnego – Ochweśnicy (od żargonowego "ochweśnik" – obraźnik, malarz obrazów religijnych, z czasem sprzedawca). Tego żargonu używano także w Krotoszynie. W Ślesinie używano jej między innymi wśród wędrownych handlarzy.[4]
</ref>
Przy rynku znajduje się Bank Spółdzielczy, który zaczął działać w 1912 roku pod nazwą Kasa Stefczyka.
Dwudziestolecie międzywojenne[edytuj]
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości powstał spontanicznie Obywatelski Komitet Straży Bezpieczeństwa. Rozpoczął się okres znacznego rozwoju miasta. Duże zasługi dla miasta poniósł od 1906 roku ks. Jan Lagier, który jako patriota i społecznik nawoływał w czasie mszy do pomocy w brukowaniu ulic. Mieszkańcy odpowiadali czynem, a dzieci przynosili na lekcje po jednym kamieniu. Gliniane domy zastępowano murowanymi, a piaszczyste dotąd drogi brukowano polnym kamieniem. W 1921 roku Ślesin odzyskał prawa miejskie i liczył 2 078 osób oraz 209 domów. Ślesinianie w podzięce za wolną ojczyznę wybudowali w 1922 roku Pomnik Św. Rodziny, który w czasie II wojny światowej został zniszczony i w 1991 odbudowany. Do II wojny światowej na terenie miasteczka mieszkali też osadnicy niemieccy i żydzi.
Przed wybuchem wojny miasto znajdowało się na terenie województwa poznańskiego, na obszarze ówczesnego powiatu konińskiego.
Okres II wojny światowej[edytuj]
We wrześniu 1939 roku na terenie gminy (nad brzegiem jezior Mikorzyńskiego i Ślesińskiego oraz kanału Warta - Gopło) kompania z 17 DP, junaków i 37 robotników zbudowała 7 schronów. Obsadził je Batalion ON "OPALENICA", który miał osłaniać odwrót Armii Poznań.
Zajęcie przez wojska niemieckie terenów Konina i okolic nastąpiło około 13 września 1939r. Władze niemieckie, przy pomocy miejscowych Niemców, zorganizowały swoje pierwsze urzędy, początkowo wzywając wszystkich pozostałych na miejscu polskich urzędników do natychmiastowego powrotu do pracy. Kierownikami w nich zostawali Niemcy, którzy przybyli z terenu III Rzeszy lub dawni obywatele polscy, narodowości niemieckiej, którzy zamieszkiwali te tereny przed wojną. Okupacja hitlerowska doprowadziła do zniszczeń pomników, kościołów i ich wyposażenia. Wtedy też założono park miejski.
Już na początku niemieckiej okupacji w Różopolu w odwecie za śmierć 4 Niemców po łapance wykonano egzekucję na 18 osobach. Zwłoki do dzisiaj znajdują się we wspólnej mogile na cmentarzu w Ślesinie. Od 1969 roku stoi tam pomnik upamiętniający poległych. Na ścianie domu przy pl. Wolności 13 w Ślesinie (mieścił się tu posterunek żandarmerii hitlerowskiej i areszt) wmurowano tablicę ku czci osób pomordowanych jesienią 1939 r. oraz w latach 1942 i 1943. Rodzima ludność pochodzenia polskiego musiała opuszczać swoje domy i pracować w obozach pracy. Miasteczko należało wtedy do Okręgu Rzeszy - Kraj Warty, w rejencji inowrocławskiej. Ślesin został wyzwolony 20 stycznia 1945 roku.
Czasy PRL-u[edytuj]
13 października 1948 roku w mieście wybuchł pożarł, których strawił 10 domów. Po 1953 roku miasteczko zaczęło przeżywać coraz szybszy wzrost gospodarczy i kulturalny. Wtedy to je zradiofonizowano, powstało kino, biblioteka i nastąpiła stopniowa elektryfikacja.
Od 1 stycznia 1973 roku w wyniku reorganizacji rad narodowych rozpoczął działalność Urząd Miasta i Gminy Ślesin, po zniesieniu istniejących od 1952 roku 16 gromad tworzących gminę: Biskupie, Cegielnia, Dąbrowa, Goranin, Makarowo Sławenckie, Marianowo, Mikorzyn, Ostrowąż, Roztoka, Różnowa, Sławęncin, Sławoszewek, Sławoszewo, Szyszyn, Szyszyńskie Holendry i Żółwieniec. Znaczenie Ślesina wzrosło, i zwiększył się obszar administrowany przez miasto; o dawną gminę Ślesin, Piotrkowice i miasto Ślesin, poza tym część gminy Gosławice i sołectwa Licheń Stary, Kępa, Bylew i Honoratka. Do 1975 roku miasto Ślesin należało administracyjnie do województwa poznańskiego, powiatu konińskiego. W latach 70. XX wieku powstały osiedla domków jednorodzinnych - na południu Osiedle Powstańców Wielkopolskich, a na północy Osiedle Północ. Istniejącą już część miasta nazwano osiedlem "Stare Miasto". Przez miasto kilkadziesiąt lat kursowała Sompolińska Kolej Dojazdowa w kierunku Koła lub Jabłonki i dalej Gniezna.
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne Ślesin.[5]
Czasy najnowsze[edytuj]
Po roku 1989 możliwe stało się utworzenie samorządów i modernizacja miasta. W ostatnich latach wybudowano nowy budynek gimnazjum, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, w 2009 roku kompleks boisk sportowych typu „ORLIK 2012”, a w 2010 roku przystań żeglarską "Marina". Zabudowa Ślesina ciągnie się do miejscowości Szyszyn i Żółwieniec na północy gminy i na południu przez Wąsosze i Mikorzyn łączy się z układem miejskim pobliskiego Konina.
W listopadzie 2010 roku ukończono renowację rynku. Trwa budowa bulwaru nad Jeziorem Mikorzyńskim. Planuje się budowę Aquaparku na bazie wód geotermalnych. Powołano do tego celu spółkę Termy Ślesińskie. Burmistrzem Ślesina jest Mariusz Zaborowski.
Obecnie Ślesin jest siedzibą kilku firm zajmujących się wyrobami z pierza (kołdry, poduszki), oraz producenta materaców lateksowych Hevea.
Atrakcje turystyczne[edytuj]

neogotycki kościół parafialny pw. Św. Mikołaja z II połowy XIX wieku,
klasycystyczny łuk triumfalny na cześć Napoleona z 1812 r. na przesmyku między jeziorami,
pomnik ku czci Polaków rozstrzelanych przez Niemców w 1939,
czyste i ciepłe (podgrzewane przez elektrownię w Pątnowie) Jezioro Ślesińskie,
Jezioro Mikorzyńskie,
Kanał Ślesiński.
Posąg smoka-strażnika Parku w Ślesinie
Park w Ślesinie
Park linowy
Pomnik św. Rodziny
Termy Ślesińskie (ośrodek wypoczynkowy na którego terenie planowane jest w przyszłości wykorzystanie wód geotermalnych)
Skatepark
Kościoły i związki wyznaniowe[edytuj]

Parafia Rzymskokatolicka pw. Świętego Mikołaja
Sala Królestwa Świadków Jehowy
Sport[edytuj]

W miejscowości działa uczniowski klub sportowy UKS Delfin Ślesin, którego sekcja kajak polo ma na swoim koncie takie osiągnięcia jak Mistrzostwo Polski (w 2004r), działa również klub sportowy LKS Ślesin, którego sekcja piłkarska występuje w konińskiej klasie okręgowej.
Wyniki klubu w ostatnich latach:

Sezon Liga Poz. M. Pkt. Mecze Bramki Uwagi
zw. rem. por. zdob. str.
2002/03 okręgówka
2.
30 62 19 2 6 68 29
2003/04 okręgówka
10.
30 36 9 9 12 32 49
2004/05 okręgówka
16.
30 19 4 7 19 24 72 spadek
2005/06 klasa A
2.
26 51 16 3 7 41 28 awans
2006/07 okręgówka
12.
30 34 10 4 16 46 50
2007/08 okręgówka
7.
30 52 15 7 8 62 36
2008/09 okręgówka
5.
30 56 17 5 8 68 35
2009/10 okręgówka
6.
30 43 12 7 11 43 42
2010/11 okręgówka
'
Zobacz też[edytuj]

Cmentarz żydowski w Ślesinie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1