piątek, 14 września 2012

Reda


Reda

Państwo Polska
Województwo pomorskie
Powiat wejherowski
Gmina gmina miejska
Aglomeracja gdańska
Założono 1357 (osada)
Prawa miejskie 1 stycznia 1967
Burmistrz Krzysztof Krzemiński
Powierzchnia 34,92[1] km²
Ludność (31.12.2011)
• liczba
• gęstość
22 030 ▲
630,9[1] os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 58
Kod pocztowy 84-240
Tablice rejestracyjne GWE
Położenie na mapie Polski


Reda
54°36′27″N 18°20′46″E
TERC
(TERYT) 2215011
SIMC 0934659
Urząd miejski
ul. Pucka 9
84-240 Reda
 Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Reda (kaszb. Réda, niem. Rheda) – gmina miejska w północnej Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, położone w Pradolinie Redy-Łeby nad rzeką Redą. Stanowi jedno z miast Małego Trójmiasta Kaszubskiego oraz jest częścią aglomeracji Trójmiasta. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego, obszar bezpośrednio przylegający do niego tworzy gminę wiejską. Jako jedna z gmin wchodzi w skład Komunalnego Związku Gmin "Dolina Redy i Chylonki".
Bardzo szybki rozwój Redy pod koniec XX wieku miał związek z budową osiedla bloków z mieszkaniami dla pracowników budowanej w latach 1982–1990 Elektrowni Jądrowej w Żarnowcu.
Według danych z 31 grudnia 2011 roku miasto miało 22 030 mieszkańców[1]
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
1.1 Podział administracyjny
2 Środowisko naturalne
2.1 Geologia
2.2 Wody
2.3 Przyroda
3 Historia
4 Demografia
4.1 Zmiana liczby ludności na przekroju lat
4.2 Struktura ludności
5 Gospodarka
6 Turystyka
6.1 Szlaki turystyczne
6.1.1 Piesze
6.1.2 Rowerowe
6.1.3 Motoryzacyjne
6.1.4 Wodne
7 Kościoły
8 Edukacja
9 Administracja
10 Przypisy
11 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Reda leży w Pradolinie Redy-Łeby, między zalesionymi wysoczyznami Pucką i Pojezierza Kaszubskiego. Na zachód od miasta znajduje się rozległa nizina, zwana Mościmi Błotami, a na północ - Kępa Rekowska. Przez miasto przebiegają ważne szlaki komunikacji drogowej i kolejowej.
Podział administracyjny[edytuj]
Betlejem
Centrum
Ciechocino
Marianowo
Moście Błota
Osiedle Przy Młynie
Pieleszewo
Rekowo Dolne
Środowisko naturalne[edytuj]

Według danych z 2006 roku w mieście 8,76 km² (29,75%) obejmują użytki rolne, a 15,45 km² (52,46%) stanowią lasy[2].
Geologia[edytuj]
Miasto korzysta z ujęć wód plejstoceńskich i trzeciorzędowych.
Wody[edytuj]
Przez miasto przepływa rzeka Reda. Wypływa ona pod wsią Strzebielino Morskie, a następnie meandruje dnem obniżenia nazywanego Pradoliną Redy-Łeby do Zatoki Puckiej. Wspomniane obniżenie wyżłobiły pod koniec epoki plejstoceńskiej spływające tędy ku zachodowi wody topniejącego lodowca. W późniejszych okresach, po utworzeniu się pod Strzebielinem progu przedzielającego w poprzek pradolinę, rzeka Reda skierowała się ku wschodowi, podczas gdy płynące w zachodniej części pradoliny wody rzeki Łeby zachowały kierunek biegu strumienia polodowcowego.
Rzekę Redę cechują dość wysokie stany wód zimą i wczesną wiosną, powodujące wylewy. Szerokość rzeki na poziomie zwierciadła wody, przy średnim stanie, w środkowym odcinku jej biegu, wynosi 10-12 m. Na wschód od miasta Redy rzeka skanalizowanym korytem kończy swój bieg i wpada do Zatoki Puckiej między Rewą a Osłoninem. Dawniej była ona wykorzystywana do celów transportowych, a obecnie służy rekreacji (spływy kajakowe).
Przyroda[edytuj]
Północne i zachodnie obszary Redy są porośnięte lasami, w których rosną sosny, świerki, graby, buki, a rzadziej modrzew, brzozy i klony. Podobne lasy, pokrywające południowo-zachodnie obszary miasta, mieszczą się w granicach chronionego Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Tereny położone na wschodniej części zajmują łąki torfowe, porośnięte gdzieniegdzie drobnymi zagajnikami, urozmaicającymi krajobraz.
Wysoki stan czystości wód rzeki Redy stwarza warunki do życia w niej wielu gatunkom ryb, a w tym szczególnie pstrągom potokowym, trociom wędrownym i lipieniom. Wzdłuż brzegów rzeki występują stanowiska ciekawych zarośli halofilnego arcydzięgla nadbrzeżnego, osiągającego wysokość 2 m oraz półhalofilnych szuwar z sitowcem nadmorskim.
Historia[edytuj]


Ta sekcja od 2010-03 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
1357 - wymienienie w kontrakcie lokalizacyjnym Grężlewa - osady istniejącej na prawie chełmińskim na obecnym obszarze Redy
1358 - wystąpienie osady pod nazwą Granslaw
1398 - zmiana nazwy Granslaw na Granissow lub Granslow
1400 - otrzymanie przez osadę nazwy Redau
1433 - zmiana nazwy Redau na Reda
1500 - otrzymanie przez wieś na stałe nazwy Reda od nazwy rzeki, nad którą jest położona
1627-1628 - zarekwirowanie chłopskiego dobytku z wsi Reda, Ciechocino i Pieleszewo przez oddziały płk. Jana Lanckorońskiego
1635 - przekazanie przywileju wsi sołtysowi Redy Szymonowi Borschowi przez króla Władysława IV
1656-1660 - obrabowanie i wyniszczenie wsi podczas potopu szwedzkiego
1767 - wydanie wilkierza dla starostwa puckiego przez starostę Ignacego Przebendowskiego
1772 - wejście Redy pod panowanie monarchii pruskiej w wyniku I rozbioru Polski
1870 - przeprowadzenie przez wieś linii kolejowej
1891 - podpisanie ustawy pruskiej dotyczącej ustroju samorządowego na terenach Redy
1903 - zakończenie budowy kościoła parafialnego Wniebowzięcia NMP
1908 - założenie spółki prywatnej, która uruchamia w Redzie cegielnię produkującą cegłę silikatową
1920 - 10 lutego wkroczenie do Redy wojska polskiego Frontu Pomorskiego; przejście administracji samorządowej w ręce Polaków
1923 - (październik) kolejna fala strajków obejmująca okoliczne zakłady drzewne m.in. w Redzie
1934-1935 - modernizacja trasy przelotowej Gdańsk – Koszalin o nawierzchni tłuczniowej, włącznie z ułożeniem nawierzchni bitumicznej na odcinku Rumia – Lębork
1939 - 9 września zajęcie Redy przez Niemców
1945 - 12 marca wyzwolenie Redy
1949 - zakończenie budowy toru kolejowego z Chyloni do Redy
1955 - 1 stycznia powołanie w Redzie Gromadzkiej Rady Narodowej obejmującej swoim zasięgiem działania oprócz Redy: Ciechocino, Pieleszewo i Państwowe Gospodarstwo Rolne Kąpino; przewodniczącym Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej zostaje Alfons Wesołka
1956 - 1 stycznia uzyskanie przez Redę praw osiedlowych; zmiana nazwy Gromadzka Rada Narodowa na Osiedlowa Rada Narodowa
1957 - oddanie do użytku drugiego toru między Redą a Wejherowem z przystosowaniem do ruchu pociągów elektrycznych
1967 - 1 stycznia uzyskanie przez Redę praw miejskich
1969 - koniec pełnienia funkcji przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej przez Alfonsa Wesołkę
1972 - oddanie do użytku przystanku kolejowego Reda Pieleszewo
1974 - powołanie Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Redzie
1974-1975 - budowa cmentarza komunalnego; położenie drugiej jezdni od granicy Gdyni do Redy; zbudowanie mostu, skrzyżowania dróg w kierunku Pucka i Wejherowa, wiadukt pod torami kolejowymi i dwóch jezdni do Wejherowa
1996 - 19 sierpnia przyjęcie jako obowiązujący wzór herbu i flagi miasta Redy
1998 - wieś Rekowo Dolne została przyłączona w granice administracyjne miasta
2010
1 stycznia - osada Moście Błota została przyłączona w granice administracyjne miasta
rozpoczęcie budowy drogi pomiędzy Rumią a Redą (koszt ponad 80 mln zł), w celu odciążenia zakorkowanej drogi krajowej nr 6[3]
rozpoczęcie budowy największego obiektu sportowo-rekreacyjnego w Polsce o nazwie AquaSfera[4]
Demografia[edytuj]

Zmiana liczby ludności na przekroju lat[edytuj]
Dane od 2000 r. wg GUS[2], według faktycznego miejsca zamieszkania:
Rok Liczba ludności
1768
74
1869
692
1872
763
1924
1000
1968
5400
1982
6091
1991
14 000
1999
17 200
2000
17 156
2001
17 388
2002
17 526
2003
17 868
2004
18 111
2005
18 360
2006
18 650
2007
19 062
2008
19 593
2009
20 181
2010
20 959
2011
22 030

Struktura ludności[edytuj]
Dane z 31 grudnia 2006 wg GUS[2]:
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 19 835 100 9 251 50,55 9 046 49,45
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 629 318 311
Gospodarka[edytuj]

Według danych z 30 czerwca 2009 roku Reda miała 619 mieszkańców bezrobotnych zarejestrowanych powiatowym urzędzie pracy[5].
Budżet miasta na rok 2010[6]:
Dochody: 47.967.299 zł
Wydatki: 61.243.803 zł
Budżet miasta na rok 2011[7]:
Dochody: 44.969.421 zł
Wydatki: 52.047.565 zł
Budżet miasta na rok 2012[8]:
Dochody: 50.760.926 zł
Wydatki: 50.066.861 zł
Turystyka[edytuj]



Kościół


Dworzec w Redzie (peron)


Dworzec w Redzie
Informacji turystycznej w Redzie można zasięgnąć w Miejskiej Bibliotece Publicznej.
Jedynym zabytkiem w mieście jest kościół pw. Wniebowzięcia NMP w stylu neogotyckim, wybudowany w latach 1901–1903[9].
Obiekty o walorach historycznych w Redzie:
zespół dworca i osiedla kolejowego z 1875 roku, składający się z dworca kolejowego, budynku dawnej poczty i telegrafu, domów mieszkalnych pracowników kolejowych, budynków technicznych i gospodarczych,
budynki mieszkalne przy ul. Ogrodowej liczące ponad 200 lat,
budynek dawnej oberży Kożyczkowskich sprzed 150 lat,
spichlerz i dom mieszkalny - pozostałość po zakładzie produkcyjnym, założonym jeszcze w 1340 roku,
budynki mieszkalne przy ul. ks. Józefa Poniatowskiego z lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku,
zespół dworsko-parkowy przy ul. Parkowej i Gajowej, składający się z dworu i parku z pierwszej połowy XIX wieku,
zespół dworsko-parkowy przy ul. Rzecznej z końca XIX wieku,
cmentarzysko grobów skrzynkowych (badane obecnie przez archeologów).
Atrakcje turystyczne:
Punkt widokowy o wysokości ok. 70 m n.p.m. (ul. Jara) z widokiem na Zatokę Pucką i Mierzeję Helską na który prowadzą 204 stopnie,
Miejska Biblioteka Publiczna przy ul. Hieronima Derdowskiego ze stałą ekspozycją rzeźb w drewnie, obrazów olejnych i wyszywanych oraz utworów poetyckich.
Szlaki turystyczne[edytuj]
Piesze[edytuj]
Przez Redę lub w jej okolicy przebiegają następujące piesze szlaki turystyczne:
 "Szlak Krawędzią Kępy Puckiej" - trasa liczy 33,2 km i biegnie z Pucka przez Rzucewo, Osłonino, Mrzezino oraz Redę do Wejherowa,
 "Szlak Zagórskiej Strugi" - szlak ma długość 56 km i prowadzi z Wejherowa przez Zbychowo, Rumię oraz rozmaite dzielnice Gdyni do Gdyni Wzgórza św. Maksymiliana.
Rowerowe[edytuj]
W Redzie nie ma ścieżek rowerowych. Przez miasto przebiega jednak jeden turystyczny szlak rowerowy. Można nim dojechać z jednej strony do Wejherowa, a z drugiej przez Kazimierz do Rumi. Jest on słabo oznakowany, a jego trasę wyznaczają zwykłe uliczki, za miastem szlak biegnie po prowizorycznie ułożonych płytach betonowych lub po prostu po piachu. Orientacyjny przebieg szlaku przez miasto (od strony Wejherowa): ul. 12 Marca, al. Lipowa, ul. Brzozowa, ul. Kazimierska, ul. Mostowa.
Motoryzacyjne[edytuj]
Przez Redę przebiegają następujące szlaki turystyczne dla turystów zmotoryzowanych:
 "Trasa Morska" - szlak ma długość 57 km i prowadzi z Redy przez Puck, Gnieżdżewo, Swarzewo, Władysławowo, Chałupy, Jastarnię oraz Juratę na Hel.
 "Trasa Kaszubska" - szlak liczy 78 km i biegnie ze wsi Piaśnica Wielka przez Wejherowo, Redę, Osłonino, Rzucewo, Puck, Połczyno, Mechowo i Starzyno do Krokowej.
 "Trasa Nadmorska" - trasa liczy 65 km i zatacza koło z Redy przez Puck, Gnieżdżewo, Rozewie, Jastrzębią Górę, Karwię, Krokową, Starzyno oraz Połczyno z powrotem do Redy[potrzebne źródło].
Wodne[edytuj]
Przez Redę przechodzi jeden kajakowy szlak turystyczny na rzece Redzie na dnie Pradoliny Redy-Łeby. Został wytyczony od wsi Zamostne do ujścia w Zatoce Puckiej. Spływ odbywa się na nim z przerwami z powodu licznych przeszkód, które wymuszają ich omijanie lądem.
Kościoły[edytuj]

W Redzie (dekanat Reda) istnieją następujące parafie rzymskokatolickie i podlegające im obiekty:
parafia Wniebowzięcia NMP w Redzie - kościół parafialny Wniebowzięcia NMP,
parafia NMP Nieustającej Pomocy w Redzie - kościół parafialny Matki Bożej Nieustającej Pomocy,
parafia św. Wojciecha w Redzie - kościół parafialny św. Wojciecha,
parafia św. Antoniego Padewskiego w Redzie - kościół parafialny Antoniego Padewskiego.
Edukacja[edytuj]

 Osobny artykuł: lista szkół w Redzie.
Administracja[edytuj]

Reda jest gminą miejską. Mieszkańcy miasta wybierają do rady miasta 15 radnych[10]. Organem wykonawczym miasta jest burmistrz. Redy należy do Komunalnego Związku Gmin "Dolina Redy i Chylonki".

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1