Legnica

Legnica

Państwo Polska
Województwo dolnośląskie
Powiat miasto na prawach powiatu
Założono ok. V wiek p.n.e.[1]
Prawa miejskie ok. X wiek[2]
Prezydent miasta Tadeusz Krzakowski
Powierzchnia 56,29 km²
Wysokość 113-168 m n.p.m.
Ludność (31.03.2011)
• liczba
• gęstość
103 238[3]
1834 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 76
Kod pocztowy 59-200 do 59-220
Tablice rejestracyjne DL
Położenie na mapie Polski


Legnica
51°13′N 16°10′E
TERC
(TERYT) 0262011[4]
SIMC 0954047
Hasło promocyjne: Legnica. Z nią zawsze po drodze[5]
Urząd miejski
pl. Słowiański 8
59-220 Legnica
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Legnica w Wikicytatach
 Hasło Legnica w Wikisłowniku
Strona internetowa
Legnica (wymowa ?/i (dawniej Lignica, niem. Liegnitz, czes. Lehnice, łac. Lignitium) – miasto w południowo-zachodniej Polsce, w środkowej części województwa dolnośląskiego, na równinie legnickiej, położone nad rzekami: Kaczawą (lewy dopływ Odry) i wpadającą do niej Czarną Wodą.
Historycznie na Śląsku. Od 1 czerwca 1975 r. do 31 grudnia 1998 miasto było stolicą województwa legnickiego. Obecnie miasto na prawach powiatu, siedziba władz powiatu ziemskiego. Od 1992 r. stolica diecezji legnickiej.
Legnica, według stanu na dzień 31 marca 2011 r., liczy 103 238 mieszkańców i jest trzecim co do wielkości (po Wrocławiu i Wałbrzychu) miastem w województwie oraz 38 w Polsce[6]. Stanowi również najdalej wysunięty na południe i największy ośrodek miejski Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego i aglomeracji, liczącej 448.494 osób.
Miasto jest regionalnym ośrodkiem akademickim, w którym znajduje się 7 uczelni wyższych, na których studiuje 16 tys. osób.[7]
Legnica stanowi ważny ośrodek LGOM, znajdują się w niej zakłady należące do KGHM Polska Miedź S.A., oraz rozwijający się Legnicki Park Technologiczny[8].
Legnica jest członkiem Związku Miast Polskich.
Spis treści  [ukryj]
1 Warunki naturalne
1.1 Klimat
1.2 Rzeki i zbiorniki wodne
1.3 Zieleń
2 Historia
3 Architektura miasta
4 Zabytki
5 Ludność Legnicy
5.1 Demografia
5.2 Aktywność mieszkańców
5.3 Honorowi Obywatele Legnicy
5.4 Lista prezydentów miasta po 1945
5.5 Urodzeni w Legnicy
6 Edukacja
6.1 Szkoły wyższe
6.2 Szkolnictwo ponadgimnazjalne
6.3 Gimnazja i szkoły podstawowe
7 Kultura
8 Media
9 Życie religijne w Legnicy
10 Sport
11 Polityka i administracja
11.1 Granice administracyjne; sąsiednie gminy
11.2 Podział terytorialny miasta
11.3 Osiedla i dzielnice
11.4 Okręg wyborczy Legnica
12 Gospodarka
12.1 Bezrobocie i rynek pracy
12.2 Przemysł
12.3 Rolnictwo
12.4 Handel
12.4.1 Handel targowiskowy i giełdy
12.4.2 Handel detaliczny w sklepach
12.4.3 Handel wielkopowierzchniowy
13 Inwestycje
14 Infrastruktura
14.1 Infrastruktura sieciowa
14.2 Infrastruktura socjalna
15 Transport i komunikacja
15.1 Mosty
15.2 Ruch wewnątrzmiejski
15.3 Ruch międzymiastowy i tranzyt
15.4 Kolej
15.5 Lotnictwo
16 Współpraca międzynarodowa
17 Zobacz
18 Literatura
19 Linki zewnętrzne
20 Przypisy
Warunki naturalne[edytuj]

Klimat[edytuj]
Klimat Legnicy zaliczany jest do najcieplejszych w kraju - ze średnią roczną temperaturą ponad +8,5 °C i średnią roczną sumą opadów ok. 400 mm. Cieplejszy klimat i dłuższy okres wegetacyjny, który trwa przez ok. 225 dni w roku i należy do najdłuższych w kraju, co ma korzystny wpływ na środowisko - przez to okres zielony trwa w Legnicy dłużej niż w innych regionach kraju[9].


Wezbrana Kaczawa


Pomnik lwa legnickiego w Parku
Rzeki i zbiorniki wodne[edytuj]
Przez Legnicę przepływają 3 rzeki: Kaczawa, Czarna Woda i Wierzbiak oraz trzy mniejsze, biorące swoje źródła nieopodal granic miasta potoki: Kopanina, Pawłówka i Lubiatówka.


Kozi Staw z legnicką "Wenecją"
W obrębie Legnicy znajduje się kilka zbiorników wodnych, pełniących funkcje retencyjne (sztuczny zalew na Czarnej Wodzie – Kąpielisko Północne – w północnej części miasta, zbiornik wodny na Pawłówce Huty Miedzi "Legnica" na terenach dawnej wsi Białka), bądź będące ostoją dzikich ptaków, płazów oraz roślinności wodnej (glinianki w Lasku Złotoryjskim, w rejonie Pawic, rozlewisko Pawłówki w pobliżu linii kolejowej w kierunku Zgorzelca). Na terenach pomiędzy Obwodnicą Zachodnią miasta, Czarną Wodą, a Kąpieliskiem Północnym rozciągają się bagniste tereny zalewowe.
Zieleń[edytuj]
Zorganizowane tereny zielone zajmują 610 ha[10], co stanowi ok. 11% całkowitej powierzchni miasta. 50 ha to założony około 1840 r. Park Miejski (stara część – 35 ha), kolejne 50 ha – Lasek Złotoryjski (część parkowa), 45 ha to XIX-wieczny cmentarz komunalny, a ok. 16,3 ha – kompleks Parku Gdańskiego z Kąpieliskiem Północnym. 179 ha zajmują ogrody działkowe, a pozostałą – część zieleń osiedlowa, skwery itp.
Dwukrotnie większą powierzchnię od zieleni zorganizowanej zajmują lasy znajdujące się w granicach Legnicy, tj. las ochronny huty (przedłużenie Lasku Złotoryjskiego) oraz Las Pawicki.
Historia[edytuj]

 Osobne artykuły: Historia Legnicy i Kalendarium historii Legnicy.
Ze względu na bliskość celtyckich osad znajdujących się na równinie w pobliżu Ślęży, miasto Legnicę można przyjąć za dziedziczkę osady Lugidunum, potwierdzonej źródłami rzymskimi, a znajdującej się na rozlewiskach Kaczawy[11].
Pierwsze udokumentowane ślady osadnictwa Słowian na terenie Legnicy pochodzą z VIII w. Legnica była wówczas centralnym grodem plemienia Trzebowian. Nazwa grodu pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie pisanym Bolesława Kędzierzawego w 1149 r.[1] W 1241 r. pod Legnicą obok obecnej miejscowości Legnickie Pole rozegrała się słynna bitwa z Mongołami (bitwa pod Legnicą). W 1248 r. miasto stało się stolicą Księstwa Legnickiego. Dzięki lokacji na prawie magdeburskim ok. 1264 r.[2] u podnóża zamku zaczęło rozwijać się miasto. Za sprawą nieudanej ekspansjonistycznej polityki Bolesława III Rozrzutnego, w 1329 r. miasto stało się stolicą czeskiego lenna[12].


Panorama Lignitz z książki pt. "Topographia Bohemiae, Moraviae Et Silesiae" (ilustrator Matthäus Merian) z 1650 r.
Dzięki usytuowaniu na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Niemiec, poprzez Wrocław i Kraków do Kijowa oraz z Wielkopolski na Południe nastąpił rozwój handlu i rzemiosła. W okresie średniowiecza czerpało też zyski z wydobycia złota w kopalni w Mikołajowicach[13]. W lipcu 1454 r. miał miejsce bunt pospólstwa, który zapobiegł oddaniu Legnicy pod bezpośrednie władanie królów czeskich[9][14]. W 1675 r. zmarł ostatni książę piastowski Jerzy Wilhelm, co sprawiło, że miasto dostało się pod bezpośrednie panowanie Habsburgów.
Po zdobyciu Śląska przez Prusy miasto, wraz z całym regionem stało się od 1740 r. częścią państwa pruskiego, a odrębność administracyjna księstwa uległa ostatecznej likwidacji[9]. W okresie tym miasto stało się garnizonem, m.in. 7 Pułku Grenadierów im. Króla Wilhelma I.
Legnica w 1945 r., znalazła się na mocy postanowień konferencji poczdamskiej w granicach Polski. W maju tegoż roku gród doznał wielkich zniszczeń, których skutki nawet aktualnie odbijają się na krajobrazie miejskim. Dotychczasową ludność miasta wysiedlono do Niemiec. Dzięki dobrze zachowanym poniemieckim obiektom wojskowym[15] w mieście ulokowano garnizony: Wojska Polskiego (istniejący w l. 1945-2007) oraz zajmujące znaczny obszar miasta dowództwo i koszary Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej (stacjonującej w mieście w l. 1945-1993).


Hotel Qubus
W latach 60 i 70 wyburzono pozostałości poniemieckich kamienic w rynku oraz w pobliżu zamku i wybudowano tam bloki mieszkalne, niszcząc zabytkowy układ urbanistyczny. Przy budowie hotelu Cuprum zburzono fragmenty średniowiecznych murów obronnych.
Funkcję przemysłową ożywiło powstanie w latach 50. pierwszej w Polsce Huty Miedzi[16] oraz odkrycie pod Lubinem nowych rud i utworzenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.


Deptak - ul. Najświętszej Marii Panny w tle Kościół Najświętszej Maryi Panny
Dziś w miejscu średniowiecznego miasta rozbudowywanego od początków istnienia Księstwa Legnickiego stoi zabudowa śródmieścia o estetyce charakterystycznej dla urbanistyki niewydolnych gospodarczo krajów socjalizmu.


Widok na Stare Miasto
Dalszy rozwój przyniosła miastu decyzja o umieszczeniu w nim od 1975 r. stolicy województwa[17].
Od początku lat 90. nastąpił rozwój szkolnictwa wyższego – do istniejącej od lat 60. filii Politechniki Wrocławskiej[18] dołączyły Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych[19], Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa[20] oraz uczelnie prywatne. Ostatnie lata przyniosły też dwa ważne wydarzenia dla wiernych kościoła rzymskokatolickiego – utworzenie Diecezji Legnickiej w 1992 r. oraz wizytę Jana Pawła II w 1997 r.
Dalszy rozwój to powstanie w 1997 roku Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Ulokowało się w niej ponad 30 dużych zakładów, dając pracę 5000 osób.
Architektura miasta[edytuj]

 Osobny artykuł: Architektura Legnicy.


Kościół św. Jacka w nocy
Teren ścisłego centrum miasta, trawiony na przestrzeni wieków przez pożary, w latach 60. 70. XX w. został poddany częściowej zabudowie wielkopłytowej i obecnie nie jest architektonicznie jednolity.
Na jego obszarze znajduj się zarówno obiekty
pochodzące ze średniowiecza (Zamek Piastowski), Katedra, Kościół Mariacki, zabytkowe baszty pochodzące z części murów obronnych),
renesansu (fragmenty Zamku, Kamienice Śledziowe tzw. "Śledziówki", Dom Pod Przepiórczym Koszem, Kamienica Scultetusa),


Katedra Stary Ratusz i "Śledziówki" na legnickim rynku


Kamienica pod "Przepiórczym Koszem"
baroku (Akademia Rycerska, Kościół św. Jana, dawny Kościół Maurycego, Kuria Opatów Lubiąskich, Stary Ratusz),
jak i przykłady architektury neoklasycystycznej (budynek dawnego "Empiku" w Rynku), * *
neobarokowej (zabudowania I LO, budynek banku na Placu Klasztornym),
czy wreszcie obiekty współczesne, oraz starsza zabudowa - kamieniczna budowana do początku XX w.[21].
Bardziej jednolite są dzielnice przylegające do średniowiecznego centrum - w południowej, Tarninowie dominuje zabudowa eklektyczna z elementami modernizmu i secesji. W południowej części dzielnicy dominuje zabudowa kamieniczna[22].
Zachodnia dzielnica Fabryczna składa się z XIX-wiecznych fabryk i kamienic robotniczych, podobnie jak położona po wschodniej części dzielnica Kartuzy, oraz częściowo na północy i południowym wschodzie wstępuje zabudowa kamieniczna. Również dzielnica Ochota (na południowy wschód; od Parku Miejskiego do dzielnicy Tarninów) zabudowana jest kamienicami z początku XX w.


Część ulicy Witelona z przedwojenną zabudową
Osiedla domów jednorodzinnych - dzielnica Piekary Wielkie z elementami zabudowy szeregowej: zachód) Stare Piekary (północny wschód) oraz w rejonie dzielnicy Przedmieście Głogowskie (północ) oraz część osiedle Sienkiewicza (południe), Przybków (południe), osiedle Nowe (południe), i część dzielnicy osiedle Białe Sady (południowy wschód) z lat 20. XX w. stanowią typową realizację zabudowy koncepcji miasta-ogrodu[23]. Domy jednorodzinne budowane w czasach teraźniejszych (w XIX w.) reprezentują: osiedle Amerykańskie (zachód), osiedle Sienkiewicza (południe), osiedle w Alejach (południowy wschód) oraz domy budowane (w drugiej połowie XIX w.) reprezentują: Białe Sady (południowy zachód) i północna część dzielnicy Bielany oraz północna część osiedla Sienkiewicza - stanowią pozostałość idei budowy osiedli tanich - domków jednorodzinnych[24].
Bloki wielorodzinne w rejonie ul. Działkowej, Chojnowskiej i Marynarskiej, Asnyka i Złotoryjskiej (Osiedle Asnyka), ul.Gliwickiej (Czarny Dwór) i al.Rzeczypospolitej (Bielany) stanowią przykład zabudowy modernistycznej[25].
Budownictwo wielkopłytowe w technologii Fadom reprezentują osiedla wschodnie z przełomu lat 70. 80. XX w. - osiedle Kopernika z przełomu lat 80. 90. XX w. - osiedle Piekary oraz zachodnie - część osiedla Asnyka, oraz Zosinek czy okolice ulic: Drzymały i Piątnickiej.
Zabudowa w okolicach ulicy Myrka a Myśliwca, Słubickiej, Poznańskiej, Chocianowskiej czy w Lasku Złotoryjskim, to dawne kompleksy koszarowe wojsk Wehrmachtu, a następnie Północnej Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej adaptowana na współczesne mieszkania. Są wśród nich również pojedyncze budynki z wielkiej płyty, budowane przez polskie firmy w zamian za wymianę na dotychczas zajęte obiekty w centrum (zachodnia część os. Zosinek wzniesiona w technologii "Wrocławskiej Wielkiej Płyty", budynki przy ul. Bydgoskiej, Chojnowskiej oraz ul. Marcinkowskiego czy Wybickiego i Kościuszki na Tarninowie), jak i montowane z elementów przywiezionych z ZSRR (budynki typu "Leningrad").
Zabytki[edytuj]

 Osobny artykuł: Zabytki Legnicy.


Budynek Poczty Głównej
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[26]:
obszar zabytkowy miasta, z XIII-XVII w.
dzielnica „Tarninów”, z 1896 r., 1901 r.
kościół par., ob. katedra pw. śś. Piotra i Pawła, pl. Katedralny, z l. 1329-90 i 1892-94
plebania katedralna, pl. Katedralny 6, z XVII w., 1970 r.
kościół rzym.-kat. pw. NMP, ob. ewangelicki, pl. Mariacki, z k. XII w., l. 1340-1386, XV w., l. 1824-28
kościół par. p.w. Świętej Trójcy, ul. Rzemieślnicza, 1904-1908,
kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. pw. św. Jacka, ul. Nadbrzeżna, z l. 1905-08
kościół ewangelicki, ul. Henryka Pobożnego 7, z l. 1863-70
kościół staroluterański, ob. cerkiew prawosławna par. pw. Zmartwychwstania Pańskiego, ul. Zofii Kossak 9, z 1847 r, 1912 r.
kościół klasztorny benedyktynek pw. św. Maurycego, ob. szkoła, pl. Klasztorny 7, z pocz. XVIII w. , 1886 r., 1909 r.
klasztor franciszkanów (bernardynów), ob. biura, ul. Chojnowska 67, z l. 1707-16
zespół klasztorny jezuitów, ul. Partyzantów: kościół, ob. par. pw. św. Jana Chrzciciela, z l. 1714-27 i 1801-04, mauzoleum Piastów przy kościele, z XIV w., l. 1677-79, k. XIX w.; kolegium ob. seminarium, z l. 1700-07, z drugiej poł. XX w.
cmentarz żydowski, ul. Wrocławska 106, z 1837 r.
kostnica z salą modlitewną, z 1877 r.
park miejski, z XIX w. - 1940 r.
zespół zamku piastowskiego, ob. muzeum i szkoła językowa, z trzeciej ćw. XII-XX w.: zamek, portal zamkowy (budynek bramny), z 1533 r.; park zamkowy, z XVIII w.-XIX w.
pozostałości murów obronnych (bramy Chojnowska i Głogowska), z XIII-XV w.
stary ratusz, ob. Centrum Sztuki, Rynek 39, z l. 1737-41, 1930 r.
nowy ratusz, pl. Słowiański 8, z l. 1902-05
Teatr Dramatyczny, Rynek, z 1842 r., XIX w. , 1924 r.
Akademia Rycerska, ob. Centrum Kultury, ul. Chojnowska 1-3, z l. 1726-35, 1802 r.
zespół dworca głównego PKP, ul. Dworcowa, z 1929 r.: budynek dworcowy z halą peronową, budynek ekspedycji kolejowej, budynek poczty, wieża ciśnień, 1900, ul. Kobylińska
dworce: dworzec Kolei Dolnośląskiej, ul. Dworcowa 3, z 1844 r.; dworzec Legnica Północ „Kobyliński”, ul. Ścinawska, z 1898 r.
dom, ul. Andersa 8, z 1898 r.
dom, ul. Chojnowska 46 A i budynek gospodarczy, z 1870 r., 1929 r.
zespół szpitala psychiatrycznego, ul. Chojnowska 81, z l. 1869-1901: gmach główny, pawilon zakaźny, pawilon psychiatryczny, willa dyrektora, ob. bud. adm., kotłownia, bud. gospodarczy
dawny areszt policyjny, ul. Daszyńskiego 18, z 1929-30 r.
mur dziedzińca przy areszcie, z l. 1929-30
willa z ogrodem, ul. Grabskiego 23, po 1920 r.
komendantura garnizonu, ob. ZUS, ul. Grabskiego 26, z 1937 r.
willa z ogrodem, ul. Grabskiego 32, 34, po 1920 r.
wille z ogrodem, ul. Grunwaldzka 38, 40, 50, po 1910 r.
zespół folwarczny „Ludwikowo”, ul. Jaworzyńska 199, z k. XIX w. w.: dwór, oficyna mieszkalno-gospodarcza, ob, oraspichrz z bramą, stodoła, stajnia, resztki parku z aleją
wille z ogrodem, ul. Kolbego 3, 3a, 7, 10, 12, 14, 16, 18 po 1910 r.
willa z ogrodem, ul. Konopnickiej 2, z l. 1914-16
wille z ogrodem, ul. Kościuszki 31, 37, 41,43, po 1906 r.
aula w seminarium nauczycielskim, obecnie szkoła zawodowa, ul. Lotnicza 28, z 1912 r.
willa z ogrodem, ul. Łukasińskiego 3, z 1898 r.
zespół dworski Czerniewice, ul. Myśliwska 8/9, z l. 1876-1900: dwór, park, oficyna, dom mieszkalny, budynek gospodarczy
kamieniczka, ul. Najśw. Marii Panny 7, z 1599 r., XIX w./XX w.
kamienica z salą widowiskową, ul. Nowy Świat 19, z k. XIX w. , 1930 r.
wille z ogrodem, ul. Okrzei 12, 14 (ogród i ogrodzenie), 17, 19, 29, po 1910 r.
kamienica, ul. Panieńska 23/24, 48, 49
pałac opatów lubiąskich, ob. muzeum, ul. Partyzantów 3, z l. 1717-30 i 1963-68
kamienica, ul. Partyzantów 22, z drugiej poł. XVI w., XIX w./XX w.
loża masońska, obecnie biblioteka i archiwum, ul. Piastowska 22, z 1894 r.
kamienica, ul. Piekarska 7 (d.27), z pierwszej poł. XVIII w.
szkoła parafialna, obecnie biura, ul. śś. Piotra 6 (d.1), z 1617 r., XIX w.
willa z ogrodem, ul. Poselska 24 (d. ul. Konopnickiej 16), z l. 1925-1926
bank ziemski księstwa legnicko-wołowskiego, ul. Powstańców Śląskich 13, z 1877 r., l. 1905-06, l. 1905-1906
wille, ul. Rataja 16, 24, z l. 1903-05
dom, ul. ul. Rycerska (d. R.Luksemburg) 1, z drugiej poł. XVIII w.
dom, Rynek 9, 1905 r.
kamieniczki, Rynek 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, z XVI w., XIX w., 1959 r.
portal północny, w domu Rynek 36 (d. 44), z pierwszej ćw. XVII w.
kamieniczka „Pod Przepiórczym Koszem”, Rynek 38 (d.40), z poł. XVI w., 1909 r., 1970 r.
dom, ul. Tatarska 9, z l. 1911-1913
willa, ul. Witelona (d.Lenina) 2, 1870 r.
szkoła par. śś. Piotra i Pawła, obecnie dom mieszkalny, ul. Witelona (d.Lenina) 3, z k. XIX w.
bank, ul. Wjazdowa 2, z l. 1884-1886
domy, ul. Wojska Polskiego 2, 5, z l. 1900-1907
kamieniczka, ul. Zamkowa 2, z XVII w., poł. XVIII w. , XIX w.
willa, ul. Złotoryjska 87, z 1887 r., 1902 r.
wille z ogrodem, ul. Złotoryjska 89, 91, z l. 1872-1888 i czwartej ćw. XIX w.
budynki d. gazowni, ul. Ścinawska, z l. 1914-16: piecownia z kotłownią, wieża amoniakalna
budynki d. fabryki odzieżowej, ul. Słubicka 2, z l. 1925-30: budynek dyrekcji, budynek biurowy, remiza, warsztaty, krajalnia z rozdzielnią prądu zwalnia
dwa magazyny dawnej fabryki włókienniczej, ul. Ściegiennego 25, z l.1910-20,(dec. uchylona)
zespół przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, ul. Filtrowa 1, z 1895 r., 1925 r.: maszynownia z kotłownią, budynek uzdatniania wody
studnia Neptuna, Rynek, po 1730 r.
studnia Syreny, Rynek, po 1730 r.
Ludność Legnicy[edytuj]

Demografia[edytuj]
 Osobny artykuł: Ludność Legnicy.
Na 105 750 mieszkańców w 2005, większość – 55 613 osób – stanowiły kobiety (111 kobiet na 100 mężczyzn). Liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym wyniosła 19 751 osób, w wieku produkcyjnym – 70 474 osoby, w wieku poprodukcyjnym – 15 125 osób[10].
Najwyższą populację Legnicy odnotowano w 1998 - 109 335 osób.
Poniższy wykres obrazuje zmianę liczbę ludności miasta w latach 1939-2008[27]:

Aktywność mieszkańców[edytuj]
W 2007 r. w mieście działało 31 fundacji i 168 stowarzyszeń[10].
Honorowi Obywatele Legnicy[edytuj]
 Osobny artykuł: Honorowi Obywatele Legnicy.
Tytuł Honorowego Obywatela Legnicy nadaje Rada Miejska Legnicy na wniosek uprawnionych organów[28] rozpatrując wysoki poziom moralny kandydatów oraz ich szczególne osiągnięcia.
Lista prezydentów miasta po 1945[edytuj]
 Osobny artykuł: Prezydenci Legnicy.
Urodzeni w Legnicy[edytuj]
Popek - raper, zawodnik MMA
Benjamin Bilse - kompozytor,
Therese Chromik - poetka,
Anna Dymna - aktorka,
Marzena Kipiel-Sztuka - aktorka,
Tomasz Kot - aktor,
Mariusz Lewandowski - piłkarz,
Magda Mołek - prezenterka,
Maria Nowakowska - modelka,
Marcin Robak - piłkarz,
Wolf Röhricht - malarz,
Cezary Strokosz - kompozytor, mistrz gitary klasycznej,
Beata Tadla - dziennikarka,
Nikifor (Chotiejew) - rosyjski biskup prawosławny[29]
Edukacja[edytuj]

 Osobny artykuł: Edukacja w Legnicy.
Szkoły wyższe[edytuj]
Najstarszą państwową uczelnią działającą do dziś jest filia Politechniki Wrocławskiej, która została założona w 1969 roku celem kształcenia kadr na potrzeby rozwijającego się Zagłębia Miedziowego[18]. Kolejne zakładano w latach późniejszych – były to: Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych[30] oraz Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa[31]. Ponadto, od roku 1992[32] powstało w mieście kilkanaście uczelni prywatnych, m.in. Wyższa Szkoła Menedżerska, Wyższa Szkoła Medyczna, a także Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej.
Szkolnictwo ponadgimnazjalne[edytuj]


I Liceum Ogólnokształcące
Pierwszymi ogólnokształcącymi szkołami średnimi w powojennej Legnicy były: I Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki, założone w 1945, oraz II Liceum Ogólnokształcące w 1948 roku. Początkowo numer III nosiło liceum z ukraińskim językiem nauczania przeniesione ze Złotoryi w 1960 i połączone z liceum z językiem wykładowym hebrajskim, po usamodzielnieniu i zmianie siedziby w roku 1962 otrzymało jednak numer IV[33]. Sieć publicznych liceów ogólnokształcących uległa rozbudowie dopiero w latach 90., gdy powołano nowe szkoły: III LO przy Zespole Szkół Hutniczych (1990 r.), V LO w dzielnicy Fabryczna (1992 r.), VI LO przy byłej Szkole Podstawowej nr 11 na os. Kopernika (1994 r.), obecnie wraz z Gimnazjum nr 1 tworzy Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 i VII LO przy Szkole Podstawowej nr 12 na os. Piekary (1997 r.). Powstało także liceum przy Zespole Szkół Integracyjnych oraz licea niepubliczne (m.n. Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. Franciszka z Asyżu prowadzone przez franciszkanów) i prywatne. W 2005 roku, powstało także Akademickie Liceum Ogólnokształcące z inicjatywy Stowarzyszenia "Wspólnota Akademickie" na Rzecz Rozwoju Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Legnicy. Legnica posiada również szkołę artystyczną, "Szkoła Wizażu i Pielęgnacji Urody Izabeli Maciuszek"" jest pierwszą szkołą (rok zał. 2004) uczącą przyszłych wizażystów, charakteryzatorów, stylistów. Bardziej rozbudowana była sieć szkolnictwa zawodowego (szkoły zawodowe i technika). Wszystkie szkoły tego typu zgrupowane były w zespołach, spośród których do dziś działają zespoły szkół: budowlanych, ekonomicznych, elektryczno-mechanicznych, medycznych, przemysłu spożywczego, rolniczych, samochodowych, technicznych i ogólnokształcących (dawniej hutniczych).
Gimnazja i szkoły podstawowe[edytuj]
Szkolnictwo na poziomie szkół podstawowych i gimnazjów obejmuje współcześnie 15. publicznych szkół podstawowych i dwie Placówki Specjalne) oraz 14 publicznych gimnazjów i trzy Placówki Specjalne)[potrzebne źródło]. Ponadto działają prywatne szkoły podstawowe i gimnazja[potrzebne źródło].
Kultura[edytuj]

 Osobny artykuł: Kultura w Legnicy.


Dawana Akademia Rycerska, w której mieści się oddział Muzeum Miedzi


Zamek Piastowski


Teatr im. H.Modrzejewskiej


Filip - Pomnik Satyrykonu, zlokalizowany przy ulicy NMP
Funkcje muzeum okręgowego dla Legnicy spełnia Muzeum Miedzi wraz z oddziałami. Poza ekspozycjami związanymi z miedzią, placówka prowadzi stałą wystawę historii miasta oraz organizuje wystawy okolicznościowe.
Jedyną samodzielną galerią jest Galeria sztuki na pl. Katedralnym. Posiada dwa oddziały – Galerię srebra "Pod Przepiórczym Koszem" oraz Galerię Ring, obie mieszczą się w rynku. W gmachu Legnickiej Biblioteki Publicznej strona WWW działa także przybiblioteczna Galeria Loża.
Co roku w Legnicy odbywają się Dni Legnicy – Do Legnicy przyjeżdżają polskie i zagraniczne zespoły muzyczne i muzycy oraz kabarety. Impreza odbywa się na Legnickim lotnisku na wielkiej scenie[34].
Od 2009 działa kino Centrum Filmowe Helios z 5 salami kinowymi na 1086 miejsc.
Dostęp do książek poprzez siedzibę główną i 11 filii zapewnia Legnicka Biblioteka Publiczna. Archiwalia dotyczące miasta Legnicy i regionu pochodzące od końca XIII w. gromadzi oddział Archiwum Państwowego. Propagowaniem kultury zajmują się: Legnickie Centrum Kultury, Młodzieżowe Centrum Kultury, osiedlowe domy kultury "Kopernik" i "Atrium" oraz klub osiedlowy "Agatka". W mieście funkcjonuje także Łemkowski Zespół Pieśni i Tańca "Kyczera" oraz Zespół Pieśni i Tańca "Legnica".
Ogólnopolski Turniej Chórów "Legnica Cantat" W mieście działają 3 chóry:
Chór Młodzieżowy Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia
Chór Wyższej Szkoły Menedżerskiej "Madrygał"
Chór Politechniki Wrocławskiej Filia w Legnicy "Axion"
"Ars Cantandi" chór parafialny katedry legnickiej,
a także chóry szkolne:
"Cantus" chór II Liceum Ogólnokształcącego
"Carmen" chór I Liceum Ogólnokształcącego
Doroczne festiwale międzynarodowe:
Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Miasto"
rysunku satyrycznego – "Satyrykon-Legnica",
przegląd form złotniczych – "Srebro",
Europejskie Spotkania Mniejszości Narodowych i Etnicznych "Pod Kyczerą" (pierwsze edycje pod nazwą "Europa bez granic"),
Warsztaty filmu animowanego – Letnia Akademia Filmowa
Legnickie Wieczory Ogranowe
Festiwal Legnickich Organizacji Pozarządowych
Festiwal Kultury Japońskiej
Media[edytuj]

 Osobny artykuł: Media w Legnicy.
Po zmianach w dzienniku Słowo Polskie – Gazeta Wrocławska wprowadzonych w 2007 r.[35], zniknęła ostatnia gazeta, w której publikowano codziennie doniesienia z Legnicy. Pod koniec 2006 r. decyzją wydawcy zlikwidowano jeden z najstarszych tytułów prasowych w regionie (Konkrety), który zastąpiły niebawem nowe Konkrety Polskie. Istniejący od 1994 roku drugi tygodnik – Panorama Legnicka – został przejęty przez właściciela Gazety Wrocławskiej i zdegradowany do roli wtorkowego dodatku do dziennika. Obecnie od roku 2004 pojawiają się nowe gazety bezpłatne: Express Legnicki , Gazeta Piastowska, Gazeta Legnicka
W marcu 2012 powstaje w Legnicy pierwsza lokalna gazeta sportowa, Legnicki Tygodnik Sportowy (LTS) od pierwszych wydań cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. LTS można dostać w kioskach prasowych oraz podczas imprez sportowych.
Po 17 letniej przerwie na legnicki rynek prasowy powróciła Gazeta Legnicka (bezpłatna). Wydawana jest przy współpracy z portalem LCA.pl przez Wydawnictwo LCA – Media. Numer zerowy ukazał się w dniu 20 listopada 2008 roku. Gazeta Legnicka była pierwszym, niezależnym, lokalnym dziennikiem w Polsce ukazywała się w latach 1991-94. Obecnie wydawana jest w formie darmowego dwutygodnika.
Legnicką rozgłośnią radiową jest Radio PLUS Legnica – rozgłośnia regionalna. Nowością na rynku radiowym jest radio internetowe szum.fm. Informacje z Legnicy emitują w swoich serwisach regionalnych również Polskie Radio Wrocław i Muzyczne Radio.
Jedyną legnicką telewizję – działającą w sieci kablowej Vectra Telewizję Dami – uzupełniają wiadomości z Legnicy na antenach odbieranych w mieście również drogą naziemną TV Odra (TVL) i TVP Wrocław[10].
Dwa najstarsze legnickie portale internetowe działające do dziś to legnica.net.pl, powstały w 1997 r., oraz LCA.pl, powstały w 2001 r. Od 2000 r. działa także mający charakter portalu miejskiego serwis internetowy Urzędu Miasta. Od lutego 2007 roku funkcjonuje portal www.e-piastowska.pl. 1 października 2009 roku na rynku legnickich mediów pojawił się nowy portal Legniczka.com.
Od 2008 r. działa portal legniczanin.pl wydawany przez grupę wydawniczą TV-M Press Media.


Katedra św. ap. Piotra i Pawła
Życie religijne w Legnicy[edytuj]

 Osobny artykuł: Życie religijne w Legnicy.
Judaizm
Po 1945 w Legnicy odrodziła się Kongregacja Wyznania Mojżeszowego, którą w 1993 przekształcono w Gminę Wyznaniową Żydowską. Społeczność żydowska nie posiada w mieście wolno stojącej synagogi. Dom modlitwy znajduje się w zajmowanej przez Gminę części kamienicy przy ul. Chojnowskiej 12. Gmina administruje także cmentarzem, przy którym istnieje dom przedpogrzebowy.
Żydzi przed II Wojną Światową
Rok Liczba Żydów
1812 8
1839 230
1845 400
1859 607
1910 742
1926 830
1929 920
1933 674
1937 427
Katolicyzm


Wyższe Seminarium Duchowne i Kuria przy Skwerze Orląt Lwowskich
Kościół rzymskokatolicki, posiada 14 parafii skupionych w trzech dekanatach. Poza świątyniami, w mieście działa katolicka administracja (Kuria Biskupia, Sąd Kościelny), szkolnictwo wyższe (Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej, Papieski Wydział Teologiczny) oraz instytucje charytatywne (Caritas, dom dziecka, przychodnia zdrowia)[36].Ukraińska Cerkiew greckokatolicka - obiekt przy ul.Wrocławskiej.
Protestantyzm
Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP - kościół Najświętszej Marii Panny (najdłużej działający kościół ewangelicki w mieście) - wybudowany jako katolicki pod koniec XII w. Kościół Zielonoświątkowy od kilkunastu lat posiada swój obiekt na osiedlu Piekary oraz starszy, z XIX w. przy ul. Henryka Pobożnego. Kościół Adwentystów Dnia Siódmego oraz Kościół Boży w Chrystusie - zbory na parterach kamienic przy ul. Witelona i Reymonta. Nabożeństwa Chrześcijańskiej Wspólnoty Zielonoświątkowej odbywają się przy ul. Sudeckiej.
Prawosławie
Cerkiew pod wezwaniem Zmartwychwstania Pańskiego (ul. Zofii Kossak 9) - dawny kościół ewangelicki z 1930. Od 1975 należy do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Świątynia parafialna. Związek Wyznania Świadków Jehowy
Domy modlitwy (Sala Królestwa) jeden w willi na Tarninowie przy ul. Św. Maksymiliana Kolbe, oraz drugi przy ul. Koskowickiej.
Sport[edytuj]

 Osobny artykuł: Sport w Legnicy.
Największymi legnickimi obiektami sportowymi zarządza Ośrodek Sportu i Rekreacji[37]. Są wśród nich dwa stadiony piłkarskie, Hala Widowiskowo-Sportowa im. Dolnośląskich Olimpijczyków, dwie mniejsze hale sportowe (w tym jedna ze ścianą wspinaczkową), dwa kompleksy otwartych basenów, dwa kompleksy kortów tenisowych i jeden skatepark. Obiekty OSiR uzupełnia szkolna baza sportowa, częściowo udostępniona dla mieszkańców, która obejmuje boiska wielofunkcyjne, ok. 20 szkolnych sal sportowych (w większości, po remontach w l.2000[38]-2008[39] o zbliżonym standardzie), 3 baseny kryte i tor łuczniczy, siłownie, kluby fitness i kręgielnia.
W mieście istnieje kilkanaście klubów sportowych. Do najstarszych, istniejących od 1971 r.[40] należą kluby piłki nożnej Miedź Legnica i Konfeks Legnica. Do nowszych klubów tej dyscypliny należą Zakaczawie Legnica i Legniczanka Legnica. Konfeks prowadzi ponadto sekcję tenisa stołowego i brydża sportowego, Miedź zaś sekcję szachową. Sukcesy w piłce ręcznej odnoszą zawodnicy KPR Miedź'96 Legnica. Koszykarzy reprezentują drużyny Olimpia i Lew Legnica. Najbardziej znanym klubem siatkarskim z Legnicy jest KGHM METRACO PWSZ AZS Ikar. Sztuki walki promują: Legnicka Sekcja Aikido, Legnicki Klub Taekwondo, kluby karate: LKK Kyokushin, KKS Tora i KK Wankan. Dwa ostatnie prowadzą także sekcje pływackie. Kolarstwem górskim zajmuje się KKG Zywer, łucznictwem KS Strzelec, ringo – Legnickie Towarzystwo Ringo, trójbojem siłowym – TKKF Śródmieście, a lekkoatletyką Sprint Legnica i MUKS Legnica.
Corocznie miasto jest gospodarzem kilkunastu imprez sportowych o randze krajowej, m.in. międzynarodowego wyścigu kolarskiego "Szlakiem Grodów Piastowskich"[41], licznych turniejów siatkarskich i szachowych.
Polityka i administracja[edytuj]

Granice administracyjne; sąsiednie gminy[edytuj]
Obecne granice administracyjne Legnicy zostały ustalone w roku 1983[42].
Od północy i zachodu miasto graniczy z Gminą Miłkowice, od zachodu, wschodu i południa z Gminą Krotoszyce, od południa i wschodu z Gminą Legnickie Pole, od wschodu i północy z Gminą Kunice.


Nowy Ratusz
Podział terytorialny miasta[edytuj]
Formalnie, choć status miasta daje taką możliwość[43], Legnica nie jest podzielona na osiedla ani dzielnice. Jedynym istniejącym podziałem, używanym do celów ewidencyjnych i rejonizacji szkół jest podział na 41 obrębów (Zabłocie, Piaski, Kąpielisko, Czarny Dwór, Piątnica, Górka, Ulesie, Zosinek, Fabryczna, Stare Miasto, Kartuzy, Piekary, Wrocławskie Przedmieście, Ogrody, Tarninów, Ochota, Winiary, Bielany, Nowiny, Białka, Glinki, Bartniki, Nowe Osiedle, Osiedle Sudeckie, Huta, Ludwikowo, Rybaki, Domki, Nowy Dwór, Bartoszów, Nowa Wieś, Przybków, Rzeszotary, Pawice, Pątnów, Piekary Stare, Piekary Wielkie, Osiedle Piekary, Osiedle Mikołaja Kopernika, Pawłowice, Smokowice) pokrywających się z obrębami geodezyjnymi[44].
Osiedla i dzielnice[edytuj]


Wieżowiec


Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski
Osiedle Białe Sady
Osiedle Asnyka
Bielany
Tarninów
Stare Miasto
Fabryczna
Osiedle Zosinek
Przedmieście Głogowskie
Piątnica
Pawice
Piekary Wielkie
Stare Piekary
Osiedle Kopernika
Osiedle Piekary
Osiedle Ptasie
Kartuzy (Zakaczawie)
Ludwikowo
Osiedle Sienkiewicza
Przybków
[pokaż]
p • d • e
Dzielnice i osiedla Legnicy
Okręg wyborczy Legnica[edytuj]
 Osobny artykuł: Okręg wyborczy Legnica.
Gospodarka[edytuj]

Bezrobocie i rynek pracy[edytuj]
Na koniec listopada 2010 r., wskaźnik bezrobocia w Legnicy wynosił 8,8%[45].
Przemysł[edytuj]


Wjazd do Huty Miedzi
Pomimo, że w samym mieście nie działa żadna kopalnia, z uwagi na położenie w LGOM i lokalizację w Zagłębiu Miedziowym, jednym z największych pracodawców w mieście są zakłady przemysłu miedziowego. Są to m.in. Huta Miedzi Legnica, Fabryka Przewodów Nawojowych "Patelec Elpena", Pol-Miedź Trans oraz połączone z polkowickim "Zanamem" zakłady "Zanam-Legmet".
W mieście działa Instytut Metali Nieżelaznych, składający się z 3 zakładów przy hucie miedzi; Doświadczalnych Hutnictwa Miedzi, Doświadczalny Chemii i Zakład Materiałów Ściernych.
Duże znaczenie w strukturze zatrudnienia w mieście i regionie ma Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, najwięcej pracowników (1300) zatrudnia w niej firma Winkelmann - producent podgrzewaczy wody oraz elementów dla branży sanitarnej i motoryzacyjnej. W strefie występuje przemysł motoryzacyjny, meblowy, spożywczy, maszynowy, chemiczny i metalowy.
Zakłady w legnickiej podstrefie:
UZIN (przemysł chemiczny)
Viessmann (przemysł metalowy)
Brugman (przemył metalowy) - fabryka grzejników
Gates (przemysł chemiczny)
Faurecia (przemysł motoryzacyjny)
C + P (przemysł meblowy) - fabryka mebli
TBMeca (przemysł motoryzacyjny)
Winkelmann (przemysł metalowy)
Wezi-Tec (przemysł motoryzacyjny)
Härter (tworzywa sztuczne)
Budobratex (budownictwo)
Animak-Kopcza (przemysł spożywczy)
VOSS (przemysł motoryzacyjny)
Apinex (tworzywa sztuczne)
Sor Iberica (przemysł motoryzacyjny)
Huras (przemysł maszynowy) - fabryka maszyn
Lidl (przemysł spożywczy)
CaseTech Polska (przemysł spożywczy)
Znaczenie dla Legnicy i makroregionu legnickiego ma miejska ciepłownia; Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Legnicy S.A.-powstałe w 1976 roku, dostarcza ciepło i energię do Legnicy i Lubina oraz okolicznych miast.
Inne zakłady:
zakład produkcji sztućców "Hefra", ul. Żeglarska
zakłady zielarskie "Herbapol", ul. Hetmańska
zakłady ceramiczne "Wienerberger"(producent dachówek), ul.Ceramiczna
zakłady przemysłu chłodniczego "Algor", ul.Poznańska
zakłady metalurgiczne "Sanha", ul.Poznańska
zakłady włókiennicze "Ado", ul.Jaworzyńska
zakłady wyrobów budowlanych "LPP", ul.Pątnowska
zakłady produkcji do maszyn budowlanych "Unimex", ul.Złotoryjska
zakłady automatyki spawalniczej "Eckert", ul.Pawicka
Rolnictwo[edytuj]
W 2006 r. grunty rolne położone w granicach miasta zajmowały 2.244 ha, co stanowiło ok. 40% ogólnej powierzchni Legnicy. Wszystkie wchodziły w skład gospodarstw indywidualnych, a z ich prowadzenia utrzymywało się 107 osób.
Handel[edytuj]
Handel targowiskowy i giełdy[edytuj]
Targowiska miejskie działają w Legnicy w trzech miejscach:
przy ul. Górniczej na os. Kopernika
przy ul. Partyzantów, nieopodal Zamku Piastowskiego
przy ul. Jaworzyńskiej tzw. giełda
Handel detaliczny w sklepach[edytuj]
Po przekształceniach struktury legnickiego handlu detalicznego, do jakich doszło w 1. połowie lat 90., a wiązały się głównie z wysprzedażą całego majątku Legnickiej Spółdzielni Spożywców "Społem" i punktów sprzedaży upadłych Zakładów Mięsnych, większość mniejszych sklepów weszła w skład ogólnopolskich (takich jak np. ABC, Lewiatan, Żabka), POLOmarket, Bomi bądź lokalnych sieci handlowych. Podobnie stało się ze wszystkimi dawnymi supersamami, w których ulokowały się sieci Biedronka, Intermarche, Mercus (sieć handlowa KGHM) i Tesco (pod marką Savia). Nowe obiekty średnio-powierzchniowe postawiły Biedronka (8) , Lidl (2), Netto (1) i Aldi (1).
Handel wielkopowierzchniowy[edytuj]
Hipermarkety, z których pierwszy powstał w mieście w 1997 r., wybudowały się - Auchan, Carrefour, Kaufland, Real. Do marketów specjalistycznych należy zaliczyć Castoramę, Media Markt, Leroy Merlin, Media Expert, Neonet, Jysk EMPiK, Avans, Komfort, RTV Euro AGD, Decathlon oraz Mercus(sieć należąca do KGHM). W mieście istnieją również trzy galerie handlowe – Galeria Piastów(centrum handlowo-rozrywkowe), Galeria Gwarna, Galeria Gwiezdna (Mercus) oraz posiadające charakter galerii Centrum Handlowe Ferio i Centrum Handlowe Stop Shop.
Inwestycje[edytuj]

Obwodnica zachodnia - długość trasy wyniosła 15 km. Obwodnica budowana była etapami od początku lat 90, ukończona została w 2005 roku. Jej celem było wyprowadzenie ruchu tranzytowego za miasto z drogi nr 3E65.
Obwodnica południowo-wschodnia - budowa trasy rozpoczęła się w 2009 roku. Środki miasto pozyskało z funduszy Unii Europejskiej - długość obwodnicy wyniesie 7 km. Celem trasy jest odciążenie miasta od ruchu tranzytowego z drogi nr 94[46].
Zbiorcza Droga Południowa - długość trasy wyniesie 5 km, będzie stanowić tzw. "trasę śródmiejską". Cześć kosztów inwestycji zostanie pokrytych ze środków pozyskanych. Inwestycja rozpocznie się w 2011 roku[47].
Rewitalizacja Starego Miasta w Legnicy - to m.in przebudowa nawierzchni rynku, przyległych placów, renowacja zabudowy[48].
Rewitalizacja dzielnicy Kartuzy - inwestycja obejmuje m.in przebudowę ulic i remonty kamienic[49].
Inwestycje KGHM w mieście, to m.in utworzenie w 2007 roku Legnickiego Parku Technologicznego. Głównymi zadaniami parku będą inwestycje dla firm związanych z ochroną środowiska, górnictwem, metalurgią i energią odnawialną[50].
Infrastruktura[edytuj]

Infrastruktura sieciowa[edytuj]


siedziba LPWiK SA
Dostawą energii elektrycznej zajmuje się jeden podmiot – Koncern Energetyczny EnergiaPro. Gaz rozprowadza w mieście Gazownia Wrocławska poprzez 181 km sieci[10]. Obsługą sieci wodociągowej (177 km[10]) i kanalizacyjnej (184 km[10]) zajmuje się należące do gminy Legnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. Zaopatrzenie w ciepło realizuje Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (WPEC) poprzez liczącą 122 km[10] sieć rozdzielczą oraz włączone w system dwie ciepłownie (centralną i awaryjną).
Sieci telekomunikacyjne na terenie miasta posiada dwóch operatorów telefonii stacjonarnej: Telekomunikacja Polska (24 400 abonentów w 2006 r.[10]) oraz Telefonia Dialog (15 436 abonentów[10]). Operatorzy telefonii komórkowej pokrywają zasięgiem całe miasto[51]. W mieście działa kilku dostawców bezprzewodowego Internetu, obejmujących zasięgiem praktycznie cały obszar miasta[52].
Infrastruktura socjalna[edytuj]


Szpital Onkologiczny
Największym obiektem służby zdrowia w mieście jest Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. A. Falkiewicza, dysponujący 25 oddziałami, przychodniami specjalistycznymi, zakładami i ambulatorium[53].
Legnickie pogotowie ratunkowe obejmuje zasięgiem miasto i powiaty: ziemski legnicki, złotoryjski, jaworski, lubiński, polkowicki i głogowski[54].
Sieć podstawowej opieki zdrowotnej tworzą głównie cztery niepubliczne przychodnie powstałe na bazie dawnych Zakładów Opieki Zdrowotnej[55] wraz z przychodniami specjalistycznymi przy szpitalu i przychodniami zakładowymi: Obwodem Lecznictwa Kolejowego i Miedziowym Centrum Zdrowia. Uzupełniają je prywatne gabinety lekarskie.
Opieką socjalną zajmuje się Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, prowadzący m.in. Dom Spokojnej Starości przy ul. Grabskiego, Dom Dziennej Opieki przy ul. Korfantego, Dom Małego Dziecka przy ul. Kubusia Puchatka, Klub Seniora przy ul. Moniuszki, czy Noclegownię wraz z Punktem matki z dzieckiem przy ul. Przemysłowej 5.
Nad bezpieczeństwem mieszkańców czuwają: Państwowa Straż Pożarna z dwiema jednostkami ratowniczo-gaśniczymi (na Starym Mieście i os.Piekary)[56] i Policja z Komendą Miejską przy ul. Asnyka i Sekcją Prewencji przy al. Rzeczypospolitej oraz Samodzielnym Pododdziałem Prewencji KWP na ul. Jaworzyńskiej. Porządku strzeże Straż miejska (z siedzibą przy al. Rzeczypospolitej), która ponadto jest operatorem miejskiego monitoringu.
Transport i komunikacja[edytuj]

 Osobny artykuł: Transport w Legnicy.
W Legnicy zarejestrowanych jest ok. 50 000 pojazdów (46 519 na dzień 31.12.2006)[10].
Mosty[edytuj]


Zabytkowy, neobarokowy most na Kaczawie


Wiadukt łączący os. Kopernik i os. Piekary
Na rzece Kaczawie znajduje się 6 mostów w tym jeden most neobarokowy, znajdują się także dwie kładki i dwa mosty kolejowe, obecnie buduje się nową drogę wraz z mostem na Kaczawie[57].
Na rzece Czarna Woda znajdują się trzy mosty, dwa mosty znajdują się na obwodnicy miasta - droga ekspresowa S3, w dzielnicy Piątnica i Czarna Woda znajdują się dwa mosty kolejowe.
Na rzece Wierzbiak znajdują się cztery mosty oraz jeden kolejowy.
U granicy miasta przebiega autostrada A4, na której znajdują się 4 mosty, w mieście znajduje się ok. 50-ciu innych mostów i wiaduktów.
Ruch wewnątrzmiejski[edytuj]
Główne ulice miejskie to:
pierścień dokoła staromiejskiego centrum tworzony przez ulice: Libana, Plac Wilsona, Witelona, Plac Słowiański, Skarbka, Muzealną, Plac Wolności, Dziennikarską, Piastowską i Pocztową – tzw. mała obwodnica,
oś wschód-zachód tworzona przez: aleję Marszałka Józefa Piłsudskiego, ul. II Armii Wojska Polskiego i fragment ul. Wrocławskiej,
oś północ-południe tworzona przez: ul. Moniuszki, al. Rzeczypospolitej, ul. Zamiejską, ul. Nowodworską
inne główne ulica miasta: Złotoryjska, Jaworzyńska, Gniewomierska, Zachodnia, Czarnieckiego, Kartuska, Chojnowska, Poznańska, Koskowicka, Sikorskiego, Piłsudskiego, Sudecka, Iwaszkiewicza, Głogowska, Bydgoska, Myrka, Szczytnicka, Pątnowska, Asnyka, Marynarska, Wielkiej Niedźwiedzicy, Senatorska, oraz zachodnia obwodnica miasta[58].


Autobus MPK w standardowej kolorystyce miejskiej
Komunikację zbiorową na terenie miasta obsługuje jeden przewoźnik – Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. na 23 liniach miejskich, w tym 1 okólnej, 1 specjalnej, 2 nocnych, oraz 3 zamiejskich.
W latach 1943-1957 istniała w Legnicy komunikacja komunikacja trolejbusowa. W latach 1898-1968 miasto posiadało legnicką infrastrukturę tramwajową.


Konstal N- pamiątka po Legnickich Tramwajach stojąca przed dawną zajezdnią tramwajową
Ruch międzymiastowy i tranzyt[edytuj]
Przez Legnicę biegną drogi krajowe i europejskie:
droga krajowa nr 94 - ulicami: Wrocławską, Czarnieckiego, Pocztową, Placem 1-go Maja, Placem Piastowskim, Piastowską, Placem Franciszkańskim, Chojnowską;
droga krajowa nr 3 (E65) - ulicami: Jaworzyńską, Zachodnią i obwodnicą miasta, przez którą jest planowane poprowadzenie drogi ekspresowej S3 stanowiącej fragment trasy europejskiej E65;
autostrada A4 (E40) - biegnąca na południu miasta;
droga wojewódzka nr 364 - zaczynająca się w Legnicy, biegnąca ulicami: Dziennikarską, Placem Wolności, Złotoryjską.
W Legnicy znajdują się także szosy stanowiące przedłużenie miejskich ulic: Koskowickiej, Poznańskiej, Złotoryjskiej, Pątnowskiej, Działkowej i Nowodworskiej. W mieście znajdują się trzy ronda: Rondo Unii Europejskiej, Rondo Niepodległości i Rondo Bitwy Legnickiej.
W 2009 roku rozpoczęto budowę obwodnicy południowo-wschodniej miasta, oraz planowana jest budowa nowego most wraz z kolejnym etapem Zbiorczej drogi południowej. Obwodnicą zachodnią poprowadzono ruch drogi S3 E65 oraz docelowo obwodnicą zachodnią i południowo-wschodnią poprowadzona zostanie droga nr 94.
Połączenia autobusowe z pobliskimi miejscowościami zapewniają: MPK Legnica na liniach do Prochowic, Pątnowa i Grzybian (linie: 7, 10 i 21) oraz legnickie Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej "Trans-Pol". Ponadto, podobnie jak w innych miejscach kraju, z roku na rok coraz większy udział w obsłudze komunikacji lokalnej przypada także małym przewoźnikom międzymiastowym[58].
W okresie wakacyjnym PKS uruchamia dalekobieżne kursy łączące Legnicę z Darłówkiem i Koszalinem, Świnoujściem, Wisłą i Sienną. Poza nimi, łączność autokarową z krajem zapewniają przelotowo zatrzymujące się na legnickim dworcu autobusy krajowych przedsiębiorstw PKS[59].
Autokarowe połączenia międzynarodowe przebiegające przez Legnicę łączą miasto między innymi z Anglią, Niemcami, Francją, Belgią, Holandią, Włochami[58].
Kolej[edytuj]


Hala dworca stacji kolejowej w Legnicy


Gmach dworca kolejowego
W Legnicy znajduje się jeden, główny pasażerski dworzec kolejowy PKP (Legnica), wchodzący w skład węzła kolejowego o znaczeniu państwowym (linia kolejowa E 30 III europejskiego korytarza transportowego). Obok dworca istnieje, obecnie nieczynny dworzec Legnica Północna, na którym kiedyś zatrzymywały się pociągi ze Ścinawy i Rawicza. Istnieją również dwa przystanki kolejowe na linii do Kamieńca Ząbkowickiego. Większość pociągów towarowych kursujących trasą kolejową E 30 omija miasto obwodnicą kolejową, nie przejeżdżając tym samym przez dworzec główny. Ruch pasażerski odbywa się do Wrocławia, Lubina, Zgorzelca, Międzylesia, Głogowa, Żar, Görlitz, Kamieńca Ząbkowickiego, Rudnej Gwizdanów, Drezna, Lubania Śląskiego, Tuplic, Jeleniej Góry, Warszawy, Berlina, Hamburga, Krakowa, Bolesławca, Węglińca, Przemyśla, Leszna. Nieczynna dla ruchu pasażerskiego jest linia kolejowa przez Złotoryję do Marciszowa wraz z istniejącym niegdyś odgałęzieniem przez Lwówek Śląski i Gryfów Śląski do Świeradowa. Także od września 2010 roku na linii do Lubina Górniczego i dalej do Rudnej Gwizdanów został całkowicie zawieszony ruch pasażerski. Kursują tamtędy jedynie pociągi towarowe.
Lotnictwo[edytuj]
Najbliżej położonym czynnym lotniskiem pasażerskim jest Port lotniczy Wrocław-Strachowice. W południowo-wschodniej części Legnicy znajduje się nieczynne dla ruchu pasażerskiego poradzieckie lotnisko posiadające pas o długości 1.600 m i szerokości 40 m[60]. Lotnisko wykorzystywane jest jedynie na cele sportowe i rekreacyjne.
Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta i gminy partnerskie:
 Wuppertal, Niemcy
 Drohobycz, Ukraina
 Blansko, Czechy
 Roanne, Francja
 Orenburg, Rosja[61]
Zobacz[edytuj]

Zabytki romańskie w Polsce
Literatura[edytuj]

Witold Łaszewski, Legnica, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2004. ISBN 83-7384-106-7
Linki zewnętrzne[edytuj]

Ten artykuł jest częścią cyklu artykułów o Legnicy

 Historia Legnicy
 Legnickie kalendarium
 Architektura
 Zabytki
 Ludność
 Honorowi Obywatele
 Edukacja
 Kultura
 Media
 Życie religijne
 Sport
 Gospodarka
 Transport
  W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Legnica

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews na temat Legnicy
Strona internetowa Urzędu Miasta Legnica
Zwiedź zamek w Legnicy
Legnica dawniej
Przypisy