czwartek, 20 września 2012

Lądek-Zdrój


Lądek-Zdrój

Państwo Polska
Województwo dolnośląskie
Powiat kłodzki
Gmina Lądek-Zdrój
gmina miejsko-wiejska
Założono 1 poł. XIII wieku
Prawa miejskie 1282
Burmistrz Kazimierz Szkudlarek
Powierzchnia 20,32 km²
Wysokość 440-480 m n.p.m.
Ludność (2011)
• liczba
• gęstość
6 091 ▲
298,52 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 74
Kod pocztowy 57-540
Tablice rejestracyjne DKL
Położenie na mapie Polski


Lądek-Zdrój
50°20′35″N 16°52′46″E
TERC
(TERYT) 5020108084
SIMC 020808 3
Urząd miejski
Rynek 31
57-540 Lądek-Zdrój
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Lądek-Zdrój w Wikicytatach
 Hasło Lądek-Zdrój w Wikisłowniku
Strona internetowa
Lądek-Zdrój (niem. Landeck, od 1935 r. Bad Landeck[1], czes. Landek) – miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lądek-Zdrój. Położone w Sudetach Wschodnich, w dolinie rzeki Białej Lądeckiej.
Według danych z 31 marca 2011 r. miasto miało 6 091 mieszkańców.[2]
Spis treści  [ukryj]
1 Położenie
2 Symbole miasta
2.1 Herb Lądka-Zdroju
2.2 Flaga Lądka-Zdroju
2.3 Hejnał Lądka-Zdroju
2.4 Patron Lądka-Zdroju
3 Historia
4 Zabytki
5 Uzdrowisko
6 Atrakcje turystyczne
6.1 Okolice
6.2 Piesze szlaki turystyczne
7 Kultura
8 Wspólnoty religijne
9 Współpraca międzynarodowa
10 Ludzie związani z Lądkiem
11 Zobacz też
12 Przypisy
13 Bibliografia
14 Linki zewnętrzne
Położenie[edytuj]

Lądek-Zdrój położony jest na wysokości od 440 do 500 m n.p.m.[3]
Teren miasta jest zaliczany do mezoregionu Góry Złote[4]. Położone jest pomiędzy pasmem Gór Złotych a Krowiarek w dolinie rzeki Białej Lądeckiej, 25 km na południowy wschód od Kłodzka.
Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 20,32 km²[5].
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. wałbrzyskiego.
Symbole miasta[edytuj]

Herb Lądka-Zdroju[edytuj]
 Osobny artykuł: Herb Lądka-Zdroju.
Głównym symbolem gminy jest jej herb. Obecny został ustanowiony 17 maja 1989 roku[6]. Zastąpił on dotychczas obowiązujący herb przedstawiający białego lwa z dwoma ogonami na czerwonym polu. Nowy herb przedstawia w górnej części fragment dawnego herbu Kłodzka, na którym widnieją na czerwonym polu dwie złote, stylizowane kłody. W dolnej części na żółtym polu znajduje się zaś czarna litera "L" będąca inicjałem miasta[7].
Flaga Lądka-Zdroju[edytuj]
Flaga miejska Lądka-Zdroju została ustanowiona na początku XXI wieku i jest stylizowana na górnej części lądeckiego herbu. Przedstawia dwie złote, pochyłe kłody na czerwonym polu. Nawiązują one do barw ziemi kłodzkiej. W centralnej jej części znajduje się stylizowany błękitny zdrój tryskający z niebieskich dwóch fali. Symbole te odwołują się do uzdrowiskowego charakteru miasta oraz Białej Lądeckiej, głównej rzeki przez nie przepływającej[8].
Hejnał Lądka-Zdroju[edytuj]
Hejnałem Lądka-Zdroju jest utwór zatytułowany Hejnał Lądka-Zdroju, autorstwa Grzegorza Helcyka. Powstał on w 2004 roku i został ustanowiony przez Radę Miejską w wyniku konkursu. Został wybrany spośród czterech propozycji[9].
Patron Lądka-Zdroju[edytuj]
Patronem Lądka-Zdroju w drodze konkursu z 2004 roku został wybrany św. Jerzy. Propozycja dotycząca go, jako patrona miasta, została zgłoszona poza trybem konkursowym przez radnego Lechosława Siarkiewicza, miłośnika historii regionalnej. Wybór św.Jerzego wiązał się z tym, iż jest ona patronem najstarszego zdroju w mieście[9].
Historia[edytuj]



Wiosna w Lądku-Zdroju (2005). Na fotografii widok miejskiej części Lądka z ratuszem i Górą Trzykrzyską
Prawa miejskie uzyskał w 1282 z nadania księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa. Jest jednym z najbardziej znanych oraz najstarszych uzdrowisk polskich – jako uzdrowisko był znany już pod koniec XV w. Uważany jest za najstarsze uzdrowisko w Polsce, gdyż według źródeł historycznych już w 1241 istniały tu urządzenia kąpielowe zniszczone przez Mongołów wracających z pola bitwy pod Legnicą. Najstarszy zakład przyrodoleczniczy „Jerzy” z basenem zbudowanym na źródle o tej samej nazwie został wzniesiony w 1498 r.[10]
W połowie XIX wieku na terenie Kotliny Kłodzkiej działała księżna Marianna Orańska. Także Lądek wiele jej zawdzięcza, dzięki jej inicjatywie wybudowano drogę łączącą miasto z Kamieńcem i Ziębicami, Bolesławowem oraz morawskim Starym Mĕstem[10].
W 1945 r. miasto zostało przyłączone do Polski. Jego pozostałą ludność wysiedlono do Niemiec.
W 1946 roku wprowadzono urzędowo nazwę Lądek Zdrój, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Bad Landeck[11].
Zabytki[edytuj]

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty[12]:
ośrodek historyczny miasta
kościół par. pw. kościół Narodzenia NMP, barokowy z l. 1688-92 z rzeźbami Michaela Klahra
kościół cmentarny pw. św. Rocha, ul. Śnieżna 10, z drugiej poł. XVII w.
kaplica NMP „Na Pustkowiu”, ul. Lipowa, z drugiej poł. XVIII w.
park centralny, z k. XVIII w.-XIX w.
park Moniuszki, z pocz. XIX w.
kaplica św. Jerzego z dzwonnicą, z 1658 r., pocz. XIX w.
park 1000-lecia, z drugiej poł. XIX w.
ratusz, neorenesansowy z l. 1537, 1739, 1872
zespół budynków zdrojowych w parku zdrojowym
pijalnia wód mineralnych, z 1842 r., 1905 r.
sala do spotkań towarzyskich (kawiarnia), ul. Orla, z l. 1782, 1852, 1900
muszla koncertowa, z 1905 r.
wieża zegarowa, z XIX w.
zakład przyrodoleczniczy „Jerzy”, ul. Ostrowicza 1/2, z XVIII w.-XX w.
zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”, z 1678 r., przebudowany w 2 połowie XIX wieku na wzór łaźni tureckiej w Budzie, bogato zdobiony
dom, ul. Kłodzka 3, 4, 6, 8, 10 z XVIII w.
dom, ul. Kłodzka 8, z XIX w.
dom, ul. Kościelna 16, z 1739 r., pocz. XX w.
dom, ul. Kościelna 18, z 1800 r.
pensjonat „Villa Barbara”, ul. Leśna 4, z 1906 r.
willa, ul. Miła 3, z 1910 r.
dom, ul. Pstrowskiego 1, z 1739 r., drugiej poł. XIX w.
barokowe i renesansowe kamieniczki w Rynku:
domy, Rynek 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 13 z XVIII w.
domy, Rynek 10, 14 17, z XIX w.
domy, jedenaście budynków: Rynek 18-24, 26-29, z XVIII w., XIX w., XX w.
dom, Rynek 25, z XVII w., XIX w.
dawna słodownia, ul. Słodowa 41 (d. Nowotki 1), z 1567 r., po 1920 r.
willa, ul. Spacerowa 10, z 1860 r.
Katolickie Seminarium Nauczycielskie, ob. centrum kultury, pl. Staromłyński 5, z 1886 r.
dom, ul. Zamenhofa 5, z XIX w./XX w.
dom, ul. Zdrojowa (d.1 Maja) 11, z poł. XVI w., XVIII w., pocz. XX w.
most św. Jana na rz. Białej Lądeckiej, gotycki z figurą św. Jana Nepomucena z XVI w., XVIII w.
Uzdrowisko[edytuj]



Uzdrowisko w Lądku-Zdroju. Zabytkowa pijalnia wód i zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”
Występują tu radoczynne (zawierające radon) cieplice siarczkowe i fluorkowe. Przyjeżdżają tu przede wszystkim osoby z chorobami reumatycznymi, chorobami ortopedycznymi i chorobami neurologicznymi. Wody radonowe powodują wzrost poziomu hormonów płciowych. Najbardziej reprezentacyjnym sanatorium jest zakład przyrodoleczniczy „Wojciech” (dawny Marienbad). Wyróżnia się neobarokowymi zdobieniami, marmurowymi misami z ujęciami wód leczniczych. Zakład posiada również okrągły basen z wodą ze źródła termalnego, wokół którego rozmieszczone są marmurowe XIX-wieczne wanny do kąpieli perełkowych[10].
W Bad Landeck leczyli się m.in.: Goethe, cesarzowa Katarzyna II, cesarz Aleksander I, królowie pruscy, John Quincy Adams – prezydent USA[10].
Atrakcje turystyczne[edytuj]



Panorama miejskiej części Lądka z Trojaka


Neorenesansowy ratusz
barokowa figura wotywna na rynku dłuta Michaela Klahra
pręgierz z XVI w. ustawiony na rynku
arboretum – leśny ogród botaniczny
Okolice[edytuj]
ruiny średniowiecznego zamku Karpień oraz położony w lesie kościółek Matki Bożej od zagubionych
Jaskinia Radochowska i kalwaria na szczycie Cierniaka w pobliżu Radochowa
Stołowe Skały w pobliżu Stójkowa, atrakcyjne widokowo i dobre do uprawiania wspinaczki skałkowej
kilkunastometrowy krzyż na stoku Iglicznej z dobrą panoramą
Skalna Brama, Skalny Mur, Trzy Baszty, Trojan – skupiska malowniczych skał na szczycie Trojaka z punktem widokowym
Piesze szlaki turystyczne[edytuj]
 (Główny Szlak Sudecki) Czarna Góra • Przełęcz Puchaczówka • Pasiecznik • Przełęcz pod Chłopkiem • Kąty Bystrzyckie • Lądek-Zdrój • Przełęcz pod Konikiem • Orłowiec • Przełęcz Jaworowa • Przelęcz pod Trzeboniem • Złoty Stok
 (Szlak E3) Nowa Morawa • Przełęcz Sucha • Jawornik Kobyliczny • Przełęcz Dział • Stary Gierałtów • ruiny zamku Karpień • Trojak • Lądek-Zdrój • Radochów • Jaskinia Radochowska • Przełęcz Leszczynowa • Ptasznik • Przełęcz Kłodzka
Kultura[edytuj]

Cykliczne imprezy:
Diecezjalny Przegląd Piosenki Pielgrzymkowej na początku czerwca
Lądeckie Lato Baletowe na początku lipca
Lądeckie Lato Muzyczne w lipcu i sierpniu
Przegląd Filmów Górskich im. Andrzeja Zawady ostatni weekend września
Wspólnoty religijne[edytuj]

parafia Narodzenia NMP
Patronem miasta od 2005 roku jest Święty Jerzy[13].
Współpraca międzynarodowa[edytuj]


Ta sekcja od 2011-09 wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Informacje nieweryfikowalne mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Aby uczynić sekcję weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Miasta partnerskie:
 Bad Schandau
 Bernartice
 Bílá Voda
 Goedereede
 Javorník
 Otmuchów
 Paczków
 Uhelná
 Vlčice
 Złoty Stok
Ludzie związani z Lądkiem[edytuj]


Tę sekcję należy dopracować zgodnie z zaleceniami edycyjnymi:
wskazać związek z miastem (2011-09).
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się na stronie dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości prosimy usunąć szablon {{Dopracować}} z kodu tego artykułu.
Marian Ciężkowski
Michael Ignatius Klahr
Michael Klahr
Marianna Orańska
Aleksander Ostrowicz
Zbigniew Piotrowicz
Stanisław Tomkiewicz
Henryk Worcell
Zobacz też[edytuj]


Portal:
Województwo dolnośląskie
cmentarz żydowski w Lądku Zdroju

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

+1